SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 36
Baixar para ler offline
Suicide preventie

de MDR en lessen uit de praktijk

                     Bert van luyn
                   klinisch psycholoog
                   Assen, november 2012
Casus 1
53 jarige vrouw, BPS, hoge mate van ernst, bekend met alcoholmisbruik.
Traumatische voorgeschiedenis (incest). Meerdere suicidepogingen, vooral bedoeld
om ervaring te stoppen. Moeder twee adolescenten. Jaren geleden gescheiden.
Thans comorbide depressief beeld met apathie en energieverlies, ernstig conflict met
dochter. Al jaren in behandeling.
Casus 2
25 jarige vrouw, gehuwd, goede relatie, blanco psychiatrische voorgeschiedenis,
hoog streefniveau. Werkzaam in zorg. Depressief met vooral onrust en
slaapstoornissen, na bevalling eerste kind. Gezond kind. Verwezen door huisarts.
Geen suicidale uitingen of suïcidaliteit in voorgeschiedenis. Geen eerdere of actuele
behandeling.
Casus 3
60 jarige vrouw, gehuwd, gemiddelde relatie. Echtpaar in derde levensfase. Blanco
psychiatrische geschiedenis. Verwezen door huisarts vanwege suicidale uitingen.
Psychiatrisch toestandsbeeld: er lijkt sprake van aanpassingsstoornis; geen
nadrukkelijke As I of II. Herstellend van mammacarcinoom; relatief gunstige
prognose.
Casus 4
50 jarige man, gecompliceerd psychiatrisch beeld: schizoaffectieve stoornis, ernstige
dissociatie; persoonlijkheidsstoornis met kenmerken van BPS, ASPD, NPD. Gehuwd,
vader van jonge twee pre-puber kinderen. Geschiedenis van mishandeling, geweld en
middelengebruik. Ernstige suicidepogingen in verleden. Overheersend gevoel te
falen. Lang in zorg.
Suicides: in het individuele geval niet te
voorspellen

en toch kun je er veel van leren

o.a. dat psychiatrische patienten evenals
somatische patienten kunnen mensen
doodgaan aan hun kwaal
ook al deed je het goede
En…..



        achteraf is het makkelijk praten
De MDR
Dubbel focus bij behandeling van suicidale
patiënt



Stoornis behandelen
Suïcidaliteit behandelen
Belangrijk is volgens de richtlijn


  • contact maken

  • zorg voor veiligheid en continuïteit

  • betrekken van naasten bij de diagnostiek en behandeling

  • systematisch onderzoek van suïcidaal gedrag

  • suïcidaal gedrag als focus van diagnostiek en behandeling

  • Ketenzorg/ gatekeepers

  • alertheid
Wanneer vragen naar suicidaal
gedrag?
bij psychiatrisch onderzoek en/of crisissituaties, vooral
als er sprake is van depressie;
bij suïcidale uitingen en uitingen van wanhoop;
na ernstige verliezen (inclusief verlies van gezondheid)
en ingrijpende (traumatische) gebeurtenissen;
op transitiemomenten in lopende psychiatrische
behandelingen;
bij onverwachte veranderingen, uitblijven van
verbetering of bij verslechtering van het klinische beeld;
in elke andere situatie waarin de professional vermoedt
dat sprake kan zijn van suïcidegedachten, bijvoorbeeld
een ‘niet-pluis-gevoel’ bij onverwacht herstel.
Contact


 • de suïcidale patiënt begrijpen: suicidale motivatie

 • in contact komen met naasten van de patiënt

 • stressoren en beschermende factoren inventariseren

 • veiligheid en continuïteit organiseren: veiligheidsplan

 • het beloop van het suïcidale gedrag volgen
CASE-interview

Chronological Assessment of Suicidal Episodes                Shea,1998




        Ruimere        Gebeurtenissen in         Actuele          Verwachting en
    voorgeschiedenis      de recente        suïcidegedachten      plannen voor de
                       voorgeschiedenis     die aanleiding zijn      toekomst
    Eerdere episoden                       voor het onderzoek
      van suïcidaal
         gedrag



                              2                     1                    4
           3
Veiligheidsplan


 • indeling in fases

 • per fase staat beschreven hoe spanning en wanhoop te verminderen

 • doelen zijn
      • versterken autonomie en oplossingsgericht denken
      • verminderen gevoel van entrapment (fuik)
      • verbeteren samenwerking met hulpverlener en VIPs

 • betrek belangrijk persoon uit netwerk van patiënt bij het maken en helpen
      uitvoeren van het plan
vragen naar suïcidaliteit


 bent u suicidaal?
 of
 waarom bent u niet suicidaal?
casus


Volwassen man met schizofrenie; gehuwd, drie kinderen.
Opgenomen na poging tot strangulatie na dreiging verlating door partner.
Tijdens opname gaat echtgenote definitief over tot scheiding.
Na moeilijke periode lijkt patiënt zich te herstellen: gaat actief naar eigen
  woonruimte
en zet zich in voor goede bezoekregeling kinderen. Hij uit zich niet meer
   suicidaal op
de afdeling.
Suicidaal? Confrontatie!
Suïcidaliteit komt niet uit de lucht
vallen


 Impulsieve suicidaliteit is geen goede
 metafoor; die van de Toyota Prius is beter.

 wordt het gas plotseling ingedrukt,
 of staat het ingedrukt en schiet de voet van
 de rem?
suicidale motivatie

ken uw predictoren……..

             en zoek naar de suicidale
 motivatie

en stem daar de interventies op af
terug naar het begin….en het
einde

 de 60 jarige vrouw die door suicide om het leven kwam:


“ ik word dan weliswaar geen kankerpatient,
   maar wel een kanker psychiatrische patiënt”
soms heb je geen idee; dan

veiligheid als eerste vereiste
Casus:


42 jarige allochtone man; was ontkleed en onder invloed water ingelopen; had
   zich
bedacht maar kon kleding niet meer vinden. Op weg naar huis wordt hij
   vanwege
openbare schennis door politie opgepakt.
Geen psychiatrisch beeld te objectiveren; impulsen onder controle. Zou geen
psychiatrische geschiedenis hebben. Patiënt weigert hulp; wil vooral weer aan
   het werk.
Door ontbreken netwerk geen hetero-anamnese mogelijk. Extra complicatie
  door taal-
barriere; inschakeling tolk nodig.
veiligheidplan en
risicomomenten


 zicht op suicidale motivatie
                 geeft zicht op risicomomenten
Casus 2


46 jarige man, persoonlijkheidsstoornis met afhankelijke en
narcistische kenmerken. Periodiek alcoholmisbruik.
Opgenomen na suicidale uitlatingen ( voor trein springen).
Dreiging relatiebreuk: partner heeft te kennen gegeven te willen scheiden.


Actualiteit:
Patiënt heeft post ontvangen van haar advocaat.
Acute en chronische suicidaliteit



   een belangrijk verschil in houding
acute versus chronische suicidaliteit




      Chronisch: geduld, reflectie
      Acuut    : actie, protectie
Acute suïcidaliteit: psychiatrisch
management


Risico-assessment
Uitvragen en doorvragen
Veiligheidsplan met beschermde
  maatregelen
Systeem
Opname
Dwang
Chronische suicidaliteit

 Chronisch ps. stoornissen
 Veel comorbiditeit
 Langdurige suïcidaliteit
 Lange behandelgeschiedenis
 Schema: niemand kan me verdragen
 Problemen op velerlei levensdomeinen
Bronnen van suïcidaal verlangen


 Verwaarlozing en misbruik
 Gefragmenteerd zelf
 Internalisering van haat: zelfhaat
 Onvermogen tot ‘selfsoothing’
 Herhaling van destructieve patronen
 Weinig externe hulpbronnen
 Miserabel leven
 Zelfmoord: welk zelf vermoordt wie?
Chronische suïcidaliteit:
psychiatrisch management


Commitment
Contract
Containment
Countertransference
Contextual understanding
Cooperation
Comprehensive
Concern
Commitment




Langdurige investering

Veel voorgaande hulpverleners
Contract




1.   Rollen en verantwoordelijkheden
2.   Alternatieven
3.   Handelwijze bij crisis
4.   Leidraad voor behandeling
Contract

Essentie contract


Zorgen dat de therapeut kan blijven doen
wat hij volgens zijn school moet doen, juist
bij suïcidedreiging
Containment




 Het vermogen van de therapeut om de
intense affect van de patient te
absorberen, niet onmiddellijk tot actie
over te gaan, maar een atmosfeer van
betrokkenheid en nieuwsgierigheid te
behouden, zonder moreel oordeel.
Countertransference

Irritatie, agressie, onmacht



. Repression: verveling, gebrek interesse, dagdromen tijdens
   sessie
. Turning against the self: twijfelen aan jezelf, je
   competentie, zeer zelfkritisch, onderwerping aan de patiënt
.Reaction formation: overdreven behulpzaam,
  reddingsfantasieen en niet realistische interventies
.Projection: angst dat de patiënt zich zal suicideren
.Denial of reality: informatie negeren, rationaliseren van haat
  en patiënt ontslaan of verwijzen
Contextual understanding



Begrijpen in historische context

Begrijpen in actuele context

Begrijpen in behandelcontext
Cooperation


  samenwerken in split-treatment constructie, FACT:

. twee relatief onafhankelijke modules of
  hulpverleners
. combinatie van grensstelling en steun
. voorkomt drop-out
Comprehensive




.   Psychotherapie (limited reparenting)
.   Vaardigheden
.   Farmacotherapie
.   Begeleiding
.   Rehabilitatie
.   Opname
Concern




Acute op chronische suïcidaliteit: actie

                “ANDERS”
blijf alert op alles dat anders is:


Andere stoornis
Andere gebeurtenis
Andere werkrelatie : cave Pretend Mode
Andere hupverlener
Pas op

  behandeling kan suïcidaliteit vergroten:

             ‘someday’

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Consultvoering bij psychosociale problemen in de huisartspraktijk van morgen
Consultvoering bij psychosociale problemen in de huisartspraktijk van morgenConsultvoering bij psychosociale problemen in de huisartspraktijk van morgen
Consultvoering bij psychosociale problemen in de huisartspraktijk van morgenElyse Aerts
 
Seminariewerk Alcohol
Seminariewerk AlcoholSeminariewerk Alcohol
Seminariewerk Alcoholeddy3011
 
Beoordeling van suicidaliteit (a. kerkhof & b. van luijn)
Beoordeling van suicidaliteit (a. kerkhof & b. van luijn)Beoordeling van suicidaliteit (a. kerkhof & b. van luijn)
Beoordeling van suicidaliteit (a. kerkhof & b. van luijn)GGZ Drenthe
 
Bipolaire stoornis in de huisartsenpraktijk: Huisartsen volgen evidence
Bipolaire stoornis in de huisartsenpraktijk: Huisartsen volgen evidenceBipolaire stoornis in de huisartsenpraktijk: Huisartsen volgen evidence
Bipolaire stoornis in de huisartsenpraktijk: Huisartsen volgen evidences0214963
 
Deliermanagement rondom een operatie nl ok dagen 2013
Deliermanagement rondom een operatie nl ok dagen 2013 Deliermanagement rondom een operatie nl ok dagen 2013
Deliermanagement rondom een operatie nl ok dagen 2013 Miran van Eijk
 
Delier nefrologie1ppt (1)
Delier nefrologie1ppt (1)Delier nefrologie1ppt (1)
Delier nefrologie1ppt (1)Miran van Eijk
 
‘Hoe gaat een verslavingsarts te werk?’ Han Luijkx, donderdag 24 november 2016
‘Hoe gaat een verslavingsarts te werk?’ Han Luijkx, donderdag 24 november 2016‘Hoe gaat een verslavingsarts te werk?’ Han Luijkx, donderdag 24 november 2016
‘Hoe gaat een verslavingsarts te werk?’ Han Luijkx, donderdag 24 november 2016Triora
 
Kritische kijk op de Belgische aanbeveling "Depressie bij volwassenen: aanpak...
Kritische kijk op de Belgische aanbeveling "Depressie bij volwassenen: aanpak...Kritische kijk op de Belgische aanbeveling "Depressie bij volwassenen: aanpak...
Kritische kijk op de Belgische aanbeveling "Depressie bij volwassenen: aanpak...Julie Mincke
 
Getraumatiseerde Vluchtelingen[1]
Getraumatiseerde Vluchtelingen[1]Getraumatiseerde Vluchtelingen[1]
Getraumatiseerde Vluchtelingen[1]stephanie0003
 
‘NHG-Standaard problematisch alcoholgebruik’: Martijn Sijbom, donderdag 24 no...
‘NHG-Standaard problematisch alcoholgebruik’: Martijn Sijbom, donderdag 24 no...‘NHG-Standaard problematisch alcoholgebruik’: Martijn Sijbom, donderdag 24 no...
‘NHG-Standaard problematisch alcoholgebruik’: Martijn Sijbom, donderdag 24 no...Triora
 
Ppp groep 1 rinske_frank_guusje_fleur
Ppp groep 1 rinske_frank_guusje_fleurPpp groep 1 rinske_frank_guusje_fleur
Ppp groep 1 rinske_frank_guusje_fleurTerretwee
 
‘Foute vrienden: ADHD en verslaving’: Constant Mouton, donderdag 24 november ...
‘Foute vrienden: ADHD en verslaving’: Constant Mouton, donderdag 24 november ...‘Foute vrienden: ADHD en verslaving’: Constant Mouton, donderdag 24 november ...
‘Foute vrienden: ADHD en verslaving’: Constant Mouton, donderdag 24 november ...Triora
 
Doeke Post: Waneer mag ik dood?
Doeke Post: Waneer mag ik dood?Doeke Post: Waneer mag ik dood?
Doeke Post: Waneer mag ik dood?VU Connected
 
‘Indicatiestelling, zorgtoewijzing en AA’: Vincent Hendriks, donderdag 24 nov...
‘Indicatiestelling, zorgtoewijzing en AA’: Vincent Hendriks, donderdag 24 nov...‘Indicatiestelling, zorgtoewijzing en AA’: Vincent Hendriks, donderdag 24 nov...
‘Indicatiestelling, zorgtoewijzing en AA’: Vincent Hendriks, donderdag 24 nov...Triora
 
Culturele diversiteit in de kliniek
Culturele diversiteit in de kliniekCulturele diversiteit in de kliniek
Culturele diversiteit in de kliniekM. Ben Ayad
 
1 Ba Tp Himpe Liesbet
1 Ba Tp Himpe Liesbet1 Ba Tp Himpe Liesbet
1 Ba Tp Himpe Liesbetliesbethimpe
 
1 Ba Tp Himpe Liesbet
1 Ba Tp Himpe Liesbet1 Ba Tp Himpe Liesbet
1 Ba Tp Himpe Liesbetliesbethimpe
 

Mais procurados (19)

Consultvoering bij psychosociale problemen in de huisartspraktijk van morgen
Consultvoering bij psychosociale problemen in de huisartspraktijk van morgenConsultvoering bij psychosociale problemen in de huisartspraktijk van morgen
Consultvoering bij psychosociale problemen in de huisartspraktijk van morgen
 
Seminariewerk Alcohol
Seminariewerk AlcoholSeminariewerk Alcohol
Seminariewerk Alcohol
 
Beoordeling van suicidaliteit (a. kerkhof & b. van luijn)
Beoordeling van suicidaliteit (a. kerkhof & b. van luijn)Beoordeling van suicidaliteit (a. kerkhof & b. van luijn)
Beoordeling van suicidaliteit (a. kerkhof & b. van luijn)
 
Bipolaire stoornis in de huisartsenpraktijk: Huisartsen volgen evidence
Bipolaire stoornis in de huisartsenpraktijk: Huisartsen volgen evidenceBipolaire stoornis in de huisartsenpraktijk: Huisartsen volgen evidence
Bipolaire stoornis in de huisartsenpraktijk: Huisartsen volgen evidence
 
Delier
Delier Delier
Delier
 
Deliermanagement rondom een operatie nl ok dagen 2013
Deliermanagement rondom een operatie nl ok dagen 2013 Deliermanagement rondom een operatie nl ok dagen 2013
Deliermanagement rondom een operatie nl ok dagen 2013
 
Delier nefrologie1ppt (1)
Delier nefrologie1ppt (1)Delier nefrologie1ppt (1)
Delier nefrologie1ppt (1)
 
‘Hoe gaat een verslavingsarts te werk?’ Han Luijkx, donderdag 24 november 2016
‘Hoe gaat een verslavingsarts te werk?’ Han Luijkx, donderdag 24 november 2016‘Hoe gaat een verslavingsarts te werk?’ Han Luijkx, donderdag 24 november 2016
‘Hoe gaat een verslavingsarts te werk?’ Han Luijkx, donderdag 24 november 2016
 
Kritische kijk op de Belgische aanbeveling "Depressie bij volwassenen: aanpak...
Kritische kijk op de Belgische aanbeveling "Depressie bij volwassenen: aanpak...Kritische kijk op de Belgische aanbeveling "Depressie bij volwassenen: aanpak...
Kritische kijk op de Belgische aanbeveling "Depressie bij volwassenen: aanpak...
 
2012 verpleegkundig vizier paul vogelaar
2012 verpleegkundig vizier paul vogelaar2012 verpleegkundig vizier paul vogelaar
2012 verpleegkundig vizier paul vogelaar
 
Getraumatiseerde Vluchtelingen[1]
Getraumatiseerde Vluchtelingen[1]Getraumatiseerde Vluchtelingen[1]
Getraumatiseerde Vluchtelingen[1]
 
‘NHG-Standaard problematisch alcoholgebruik’: Martijn Sijbom, donderdag 24 no...
‘NHG-Standaard problematisch alcoholgebruik’: Martijn Sijbom, donderdag 24 no...‘NHG-Standaard problematisch alcoholgebruik’: Martijn Sijbom, donderdag 24 no...
‘NHG-Standaard problematisch alcoholgebruik’: Martijn Sijbom, donderdag 24 no...
 
Ppp groep 1 rinske_frank_guusje_fleur
Ppp groep 1 rinske_frank_guusje_fleurPpp groep 1 rinske_frank_guusje_fleur
Ppp groep 1 rinske_frank_guusje_fleur
 
‘Foute vrienden: ADHD en verslaving’: Constant Mouton, donderdag 24 november ...
‘Foute vrienden: ADHD en verslaving’: Constant Mouton, donderdag 24 november ...‘Foute vrienden: ADHD en verslaving’: Constant Mouton, donderdag 24 november ...
‘Foute vrienden: ADHD en verslaving’: Constant Mouton, donderdag 24 november ...
 
Doeke Post: Waneer mag ik dood?
Doeke Post: Waneer mag ik dood?Doeke Post: Waneer mag ik dood?
Doeke Post: Waneer mag ik dood?
 
‘Indicatiestelling, zorgtoewijzing en AA’: Vincent Hendriks, donderdag 24 nov...
‘Indicatiestelling, zorgtoewijzing en AA’: Vincent Hendriks, donderdag 24 nov...‘Indicatiestelling, zorgtoewijzing en AA’: Vincent Hendriks, donderdag 24 nov...
‘Indicatiestelling, zorgtoewijzing en AA’: Vincent Hendriks, donderdag 24 nov...
 
Culturele diversiteit in de kliniek
Culturele diversiteit in de kliniekCulturele diversiteit in de kliniek
Culturele diversiteit in de kliniek
 
1 Ba Tp Himpe Liesbet
1 Ba Tp Himpe Liesbet1 Ba Tp Himpe Liesbet
1 Ba Tp Himpe Liesbet
 
1 Ba Tp Himpe Liesbet
1 Ba Tp Himpe Liesbet1 Ba Tp Himpe Liesbet
1 Ba Tp Himpe Liesbet
 

Semelhante a Suicidepreventie, mdr & ervaringen ui de praktijk (b.van luijn)

Contact maken met suicidale personen (m.de groot & k.overbeek & g.van...
Contact maken met suicidale personen (m.de groot & k.overbeek & g.van...Contact maken met suicidale personen (m.de groot & k.overbeek & g.van...
Contact maken met suicidale personen (m.de groot & k.overbeek & g.van...GGZ Drenthe
 
Stigma En Stigmabestrijding
Stigma En StigmabestrijdingStigma En Stigmabestrijding
Stigma En Stigmabestrijdingstefanie.x
 
Masterproef Depressie bij ouderen. E. Kennis, W. Moubax, R. Schreurs, S. Vrancx
Masterproef Depressie bij ouderen. E. Kennis, W. Moubax, R. Schreurs, S. VrancxMasterproef Depressie bij ouderen. E. Kennis, W. Moubax, R. Schreurs, S. Vrancx
Masterproef Depressie bij ouderen. E. Kennis, W. Moubax, R. Schreurs, S. VrancxRuben Schreurs
 
1 Batp Van Heddeghem Sanne-De Psychose is van de patiënt
1 Batp Van Heddeghem Sanne-De Psychose is van de patiënt1 Batp Van Heddeghem Sanne-De Psychose is van de patiënt
1 Batp Van Heddeghem Sanne-De Psychose is van de patiënt1batpbb
 
psychopathologie opdracht
psychopathologie opdrachtpsychopathologie opdracht
psychopathologie opdrachtharold sligman
 
1 Ba Oc Devos Lies
1 Ba Oc Devos Lies1 Ba Oc Devos Lies
1 Ba Oc Devos LiesLies_Devos
 
1 Ba Oc Devos Lies
1 Ba Oc Devos Lies1 Ba Oc Devos Lies
1 Ba Oc Devos LiesLies_Devos
 
Ppt Wiki
Ppt WikiPpt Wiki
Ppt Wikileentje
 
Maatschappelijk Werk - Psychisch welzijn en gezondheidszorg
Maatschappelijk Werk - Psychisch welzijn en gezondheidszorgMaatschappelijk Werk - Psychisch welzijn en gezondheidszorg
Maatschappelijk Werk - Psychisch welzijn en gezondheidszorgAPCommunicatie
 
dertig jaar psychosociale interventies bij schizofrenie
dertig jaar psychosociale interventies bij schizofreniedertig jaar psychosociale interventies bij schizofrenie
dertig jaar psychosociale interventies bij schizofreniesabinebeke
 
Autisme bij verstandelijk gehandicapten
Autisme bij verstandelijk gehandicapten Autisme bij verstandelijk gehandicapten
Autisme bij verstandelijk gehandicapten GerritvanIpkens
 
Deel 4 stemmingsstoornissen
Deel 4 stemmingsstoornissenDeel 4 stemmingsstoornissen
Deel 4 stemmingsstoornissensofie
 
Recensie Nbmf 2009
Recensie Nbmf 2009Recensie Nbmf 2009
Recensie Nbmf 2009saskia68
 
Waarom we alsmaar gekker worden - Dirk de Wachter en Lezers van Stavast
Waarom we alsmaar gekker worden - Dirk de Wachter en Lezers van StavastWaarom we alsmaar gekker worden - Dirk de Wachter en Lezers van Stavast
Waarom we alsmaar gekker worden - Dirk de Wachter en Lezers van StavastHans van Duijnhoven
 
Psychosociale problemen Chris Verhaak
Psychosociale problemen   Chris VerhaakPsychosociale problemen   Chris Verhaak
Psychosociale problemen Chris VerhaakMijnZorgnet
 
stigma
stigmastigma
stigmaennas
 

Semelhante a Suicidepreventie, mdr & ervaringen ui de praktijk (b.van luijn) (20)

Lezing Van Gedachte Naar Daad
Lezing Van Gedachte Naar DaadLezing Van Gedachte Naar Daad
Lezing Van Gedachte Naar Daad
 
Contact maken met suicidale personen (m.de groot & k.overbeek & g.van...
Contact maken met suicidale personen (m.de groot & k.overbeek & g.van...Contact maken met suicidale personen (m.de groot & k.overbeek & g.van...
Contact maken met suicidale personen (m.de groot & k.overbeek & g.van...
 
Stigma En Stigmabestrijding
Stigma En StigmabestrijdingStigma En Stigmabestrijding
Stigma En Stigmabestrijding
 
Masterproef Depressie bij ouderen. E. Kennis, W. Moubax, R. Schreurs, S. Vrancx
Masterproef Depressie bij ouderen. E. Kennis, W. Moubax, R. Schreurs, S. VrancxMasterproef Depressie bij ouderen. E. Kennis, W. Moubax, R. Schreurs, S. Vrancx
Masterproef Depressie bij ouderen. E. Kennis, W. Moubax, R. Schreurs, S. Vrancx
 
1 Batp Van Heddeghem Sanne-De Psychose is van de patiënt
1 Batp Van Heddeghem Sanne-De Psychose is van de patiënt1 Batp Van Heddeghem Sanne-De Psychose is van de patiënt
1 Batp Van Heddeghem Sanne-De Psychose is van de patiënt
 
psychopathologie opdracht
psychopathologie opdrachtpsychopathologie opdracht
psychopathologie opdracht
 
1 Ba Oc Devos Lies
1 Ba Oc Devos Lies1 Ba Oc Devos Lies
1 Ba Oc Devos Lies
 
1 Ba Oc Devos Lies
1 Ba Oc Devos Lies1 Ba Oc Devos Lies
1 Ba Oc Devos Lies
 
Ppt Wiki
Ppt WikiPpt Wiki
Ppt Wiki
 
Maatschappelijk Werk - Psychisch welzijn en gezondheidszorg
Maatschappelijk Werk - Psychisch welzijn en gezondheidszorgMaatschappelijk Werk - Psychisch welzijn en gezondheidszorg
Maatschappelijk Werk - Psychisch welzijn en gezondheidszorg
 
dertig jaar psychosociale interventies bij schizofrenie
dertig jaar psychosociale interventies bij schizofreniedertig jaar psychosociale interventies bij schizofrenie
dertig jaar psychosociale interventies bij schizofrenie
 
Autisme bij verstandelijk gehandicapten
Autisme bij verstandelijk gehandicapten Autisme bij verstandelijk gehandicapten
Autisme bij verstandelijk gehandicapten
 
Deel 4 stemmingsstoornissen
Deel 4 stemmingsstoornissenDeel 4 stemmingsstoornissen
Deel 4 stemmingsstoornissen
 
Recensie Nbmf 2009
Recensie Nbmf 2009Recensie Nbmf 2009
Recensie Nbmf 2009
 
Maatschappij en Psychiatrie
Maatschappij en PsychiatrieMaatschappij en Psychiatrie
Maatschappij en Psychiatrie
 
Voorlichting leger des Heils 17 maart 2011
Voorlichting leger des Heils 17 maart 2011Voorlichting leger des Heils 17 maart 2011
Voorlichting leger des Heils 17 maart 2011
 
Waarom we alsmaar gekker worden - Dirk de Wachter en Lezers van Stavast
Waarom we alsmaar gekker worden - Dirk de Wachter en Lezers van StavastWaarom we alsmaar gekker worden - Dirk de Wachter en Lezers van Stavast
Waarom we alsmaar gekker worden - Dirk de Wachter en Lezers van Stavast
 
Psychosociale problemen Chris Verhaak
Psychosociale problemen   Chris VerhaakPsychosociale problemen   Chris Verhaak
Psychosociale problemen Chris Verhaak
 
stigma
stigmastigma
stigma
 
Wie had dat gedacht (3)
Wie had dat gedacht (3)Wie had dat gedacht (3)
Wie had dat gedacht (3)
 

Suicidepreventie, mdr & ervaringen ui de praktijk (b.van luijn)

  • 1. Suicide preventie de MDR en lessen uit de praktijk Bert van luyn klinisch psycholoog Assen, november 2012
  • 2. Casus 1 53 jarige vrouw, BPS, hoge mate van ernst, bekend met alcoholmisbruik. Traumatische voorgeschiedenis (incest). Meerdere suicidepogingen, vooral bedoeld om ervaring te stoppen. Moeder twee adolescenten. Jaren geleden gescheiden. Thans comorbide depressief beeld met apathie en energieverlies, ernstig conflict met dochter. Al jaren in behandeling. Casus 2 25 jarige vrouw, gehuwd, goede relatie, blanco psychiatrische voorgeschiedenis, hoog streefniveau. Werkzaam in zorg. Depressief met vooral onrust en slaapstoornissen, na bevalling eerste kind. Gezond kind. Verwezen door huisarts. Geen suicidale uitingen of suïcidaliteit in voorgeschiedenis. Geen eerdere of actuele behandeling. Casus 3 60 jarige vrouw, gehuwd, gemiddelde relatie. Echtpaar in derde levensfase. Blanco psychiatrische geschiedenis. Verwezen door huisarts vanwege suicidale uitingen. Psychiatrisch toestandsbeeld: er lijkt sprake van aanpassingsstoornis; geen nadrukkelijke As I of II. Herstellend van mammacarcinoom; relatief gunstige prognose. Casus 4 50 jarige man, gecompliceerd psychiatrisch beeld: schizoaffectieve stoornis, ernstige dissociatie; persoonlijkheidsstoornis met kenmerken van BPS, ASPD, NPD. Gehuwd, vader van jonge twee pre-puber kinderen. Geschiedenis van mishandeling, geweld en middelengebruik. Ernstige suicidepogingen in verleden. Overheersend gevoel te falen. Lang in zorg.
  • 3. Suicides: in het individuele geval niet te voorspellen en toch kun je er veel van leren o.a. dat psychiatrische patienten evenals somatische patienten kunnen mensen doodgaan aan hun kwaal ook al deed je het goede
  • 4. En….. achteraf is het makkelijk praten
  • 5. De MDR Dubbel focus bij behandeling van suicidale patiënt Stoornis behandelen Suïcidaliteit behandelen
  • 6. Belangrijk is volgens de richtlijn • contact maken • zorg voor veiligheid en continuïteit • betrekken van naasten bij de diagnostiek en behandeling • systematisch onderzoek van suïcidaal gedrag • suïcidaal gedrag als focus van diagnostiek en behandeling • Ketenzorg/ gatekeepers • alertheid
  • 7. Wanneer vragen naar suicidaal gedrag? bij psychiatrisch onderzoek en/of crisissituaties, vooral als er sprake is van depressie; bij suïcidale uitingen en uitingen van wanhoop; na ernstige verliezen (inclusief verlies van gezondheid) en ingrijpende (traumatische) gebeurtenissen; op transitiemomenten in lopende psychiatrische behandelingen; bij onverwachte veranderingen, uitblijven van verbetering of bij verslechtering van het klinische beeld; in elke andere situatie waarin de professional vermoedt dat sprake kan zijn van suïcidegedachten, bijvoorbeeld een ‘niet-pluis-gevoel’ bij onverwacht herstel.
  • 8. Contact • de suïcidale patiënt begrijpen: suicidale motivatie • in contact komen met naasten van de patiënt • stressoren en beschermende factoren inventariseren • veiligheid en continuïteit organiseren: veiligheidsplan • het beloop van het suïcidale gedrag volgen
  • 9. CASE-interview Chronological Assessment of Suicidal Episodes Shea,1998 Ruimere Gebeurtenissen in Actuele Verwachting en voorgeschiedenis de recente suïcidegedachten plannen voor de voorgeschiedenis die aanleiding zijn toekomst Eerdere episoden voor het onderzoek van suïcidaal gedrag 2 1 4 3
  • 10. Veiligheidsplan • indeling in fases • per fase staat beschreven hoe spanning en wanhoop te verminderen • doelen zijn • versterken autonomie en oplossingsgericht denken • verminderen gevoel van entrapment (fuik) • verbeteren samenwerking met hulpverlener en VIPs • betrek belangrijk persoon uit netwerk van patiënt bij het maken en helpen uitvoeren van het plan
  • 11. vragen naar suïcidaliteit bent u suicidaal? of waarom bent u niet suicidaal?
  • 12. casus Volwassen man met schizofrenie; gehuwd, drie kinderen. Opgenomen na poging tot strangulatie na dreiging verlating door partner. Tijdens opname gaat echtgenote definitief over tot scheiding. Na moeilijke periode lijkt patiënt zich te herstellen: gaat actief naar eigen woonruimte en zet zich in voor goede bezoekregeling kinderen. Hij uit zich niet meer suicidaal op de afdeling. Suicidaal? Confrontatie!
  • 13. Suïcidaliteit komt niet uit de lucht vallen Impulsieve suicidaliteit is geen goede metafoor; die van de Toyota Prius is beter. wordt het gas plotseling ingedrukt, of staat het ingedrukt en schiet de voet van de rem?
  • 14. suicidale motivatie ken uw predictoren…….. en zoek naar de suicidale motivatie en stem daar de interventies op af
  • 15. terug naar het begin….en het einde de 60 jarige vrouw die door suicide om het leven kwam: “ ik word dan weliswaar geen kankerpatient, maar wel een kanker psychiatrische patiënt”
  • 16. soms heb je geen idee; dan veiligheid als eerste vereiste
  • 17. Casus: 42 jarige allochtone man; was ontkleed en onder invloed water ingelopen; had zich bedacht maar kon kleding niet meer vinden. Op weg naar huis wordt hij vanwege openbare schennis door politie opgepakt. Geen psychiatrisch beeld te objectiveren; impulsen onder controle. Zou geen psychiatrische geschiedenis hebben. Patiënt weigert hulp; wil vooral weer aan het werk. Door ontbreken netwerk geen hetero-anamnese mogelijk. Extra complicatie door taal- barriere; inschakeling tolk nodig.
  • 18. veiligheidplan en risicomomenten zicht op suicidale motivatie geeft zicht op risicomomenten
  • 19. Casus 2 46 jarige man, persoonlijkheidsstoornis met afhankelijke en narcistische kenmerken. Periodiek alcoholmisbruik. Opgenomen na suicidale uitlatingen ( voor trein springen). Dreiging relatiebreuk: partner heeft te kennen gegeven te willen scheiden. Actualiteit: Patiënt heeft post ontvangen van haar advocaat.
  • 20. Acute en chronische suicidaliteit een belangrijk verschil in houding
  • 21. acute versus chronische suicidaliteit Chronisch: geduld, reflectie Acuut : actie, protectie
  • 22. Acute suïcidaliteit: psychiatrisch management Risico-assessment Uitvragen en doorvragen Veiligheidsplan met beschermde maatregelen Systeem Opname Dwang
  • 23. Chronische suicidaliteit Chronisch ps. stoornissen Veel comorbiditeit Langdurige suïcidaliteit Lange behandelgeschiedenis Schema: niemand kan me verdragen Problemen op velerlei levensdomeinen
  • 24. Bronnen van suïcidaal verlangen Verwaarlozing en misbruik Gefragmenteerd zelf Internalisering van haat: zelfhaat Onvermogen tot ‘selfsoothing’ Herhaling van destructieve patronen Weinig externe hulpbronnen Miserabel leven Zelfmoord: welk zelf vermoordt wie?
  • 27. Contract 1. Rollen en verantwoordelijkheden 2. Alternatieven 3. Handelwijze bij crisis 4. Leidraad voor behandeling
  • 28. Contract Essentie contract Zorgen dat de therapeut kan blijven doen wat hij volgens zijn school moet doen, juist bij suïcidedreiging
  • 29. Containment Het vermogen van de therapeut om de intense affect van de patient te absorberen, niet onmiddellijk tot actie over te gaan, maar een atmosfeer van betrokkenheid en nieuwsgierigheid te behouden, zonder moreel oordeel.
  • 30. Countertransference Irritatie, agressie, onmacht . Repression: verveling, gebrek interesse, dagdromen tijdens sessie . Turning against the self: twijfelen aan jezelf, je competentie, zeer zelfkritisch, onderwerping aan de patiënt .Reaction formation: overdreven behulpzaam, reddingsfantasieen en niet realistische interventies .Projection: angst dat de patiënt zich zal suicideren .Denial of reality: informatie negeren, rationaliseren van haat en patiënt ontslaan of verwijzen
  • 31. Contextual understanding Begrijpen in historische context Begrijpen in actuele context Begrijpen in behandelcontext
  • 32. Cooperation samenwerken in split-treatment constructie, FACT: . twee relatief onafhankelijke modules of hulpverleners . combinatie van grensstelling en steun . voorkomt drop-out
  • 33. Comprehensive . Psychotherapie (limited reparenting) . Vaardigheden . Farmacotherapie . Begeleiding . Rehabilitatie . Opname
  • 34. Concern Acute op chronische suïcidaliteit: actie “ANDERS”
  • 35. blijf alert op alles dat anders is: Andere stoornis Andere gebeurtenis Andere werkrelatie : cave Pretend Mode Andere hupverlener
  • 36. Pas op behandeling kan suïcidaliteit vergroten: ‘someday’