1. 11-1
LINUX
Tema : Shkarkimi dhe
instalimi i programeve
Prezantoi :
Ester DACI
Mejada LEKAJ gdfdgdfdh
fhfjdfhjgfh
gfgjdfhgjd
hffkkfjgkfj
2. 11-2
Permbajtja
Cfare eshte instalimi
Software-t ne linux ?
Instalimi permes Software Center
Shkarkimi i skedareve te instalimit
Filozofia e Unix : Nderlidhjet software
Software Center VS Package Manager
Cinstalimi I software-ve
Software-t qe nuk jane pakete
Pse metoda te ndryshme shperndarjeje
3. 11-3
Cfare eshte instalimi
•Në terminologjinë kompjuterike,
instalim zakonisht i referohet venies se
nje software në një kompjuter (instalim
software), ose shtimit te komponenteve
hardware në nje kompjuter (instalim
hardware).
4. 11-4
Software-t ne Linux?
Gjeja e pare pas instalimit dhe nje nga
detyrat me te zakonshme : Ta besh
software-in te ekzekutohet .
Njesoj si Linux,zakonisht software-t e
bera per Linux jane open-source dhe pa
pagese .
Ne pergjithesi te distributor te zgjedhur
nga perdoruesi,mund te jete me I lehte
ose me I veshtire instalimi i paketave.
5. 11-5
Instalimi permes Software Center
Menyra me e rekomandueshme per
instalim
Software Center(app / applicatoion
store) : Mjafton te bejme kerkim per
software-in qe deshirojme dhe klikojme
install .
Software perditesohet automatikisht
nga Update Manager.
7. 11-7
Software i lidhur me depot !
• Në internet, disa URL tregojnë depo
software-sh për shpërndarjet Linux.
• Ju mund të viheni në dijeni te
marrëveshjeve të riblerjes në Manager
Software.
• Depot presin skedarët e instalimit për
software.
• Këto janë zakonisht skedare me
prapashtesen .rpm (Red Hat njësoj)
ose .deb (Debian distro njësoj).
8. 11-8
Shkarkimi i skedareve te instalimit
• Menyra e dyte me e rekomanduar
• Në vend që të kërkoni me Software Menaxher
skedarin e instalimit (.rpm ose .deb) mund të
shkarkohen nga interneti veç e veç (psh kur ata nuk
janë (ende) në një depo).
• Software Manager do të instaloje software-t që
gjenden në keta skedare(zakonisht duke double-
klikuar install file).
• Shënim: asnjë transferte nuk eshte e sigurt pa
konfirmimin e paketës, kështu që duhet te tregohemi
pak më të kujdesshëm.
9. 11-9
Software Center VS Package
Manager
• Një Package Manager lejon te instaloje më
shumë paketa te rregulluara imtesisht dhe më
shumë informacion ne keto paketa
(detaja,info mes programeve .
• Një Software Manager ofron instalimin e plotë
të paketave përbëjnë një mjet (shpesh GUI) .
Ajo ka gjithashtu një user rating mbi
funksionalitetin.
10. 11-10
Cinstalimi I software-ve
• Nëse Software Manager-I juaj ka instaluar
software, ju mund të fshini software nga
brenda interface-it .
• Software Manager e di saktësisht se ku dosjet
duhet te janë instaluar.
11. 11-11
Software-t qe nuk jane pakete
• Menyre jo shume e rekomandueshme
• Software-t mund të vendosen në dispozicion si një
skedë e ngjeshur, e cila përmban kodin burim. Ky kod
burim duhet të jetë "Hartuar" për herë të parë në
kompjuterin tuaj: kjo krijon ekzektueshmerine .
• Kodi makinë (a binary) që ju mund të përdorni.
Gazetat shpesh e shpërndajne kodin në këtë formë,
(para se përfundimisht të qenit
perfshire në një depo).
• Zakonisht, kodi burim vjen si një skedar I ngjeshur
me prapashtesen .tar.gz ose .tar.bz2 .
• Përpilimi: një proces që kryhet nëpërmjet terminalit
12. 11-12
Software-t qe nuk jane pakete
• Menyre jo shume e rekomanduar
• Ndonjëherë, software është hartuar për
ju, dhe rezulton nje file binar qe mund te
shkarkohet .
• Kujdes: Software që është ndërtuar per
ju duhet te pershtatet me arkitekturen e
kompjuterit tuaj (zakonisht 64 bit).
13. 11-13
Software-t qe nuk jane pakete
• Nje folder I quajtur bin permban skedare
binare te ekzekutueshem . (Ne
figure,skedari binar)
14. 11-14
Pse metoda te ndryshme
shperndarjeje
• Software komercial është zakonisht vetem
binar (mbrojtja e kodit burimor) – Udhezimet e
instalimit jepen nga shitesi .
• Software-t pa pagesë (Open Source) jane te
shpërndara në paketa burim.
• Paketimi, procesi i krijimit të skedarit .rpm
ose .deb të merr shumë kohë, ndaj shpesh
kodi burim për ta kompiluar për veten jepet.
15. 11-15
Disa versione te sistemit te
manaxhimit te paketave
• Tar-krijon, miremban, modifikon, dhe zmadhon
dokumenta ose skadare qe jane arkiviuar ne
formatin tar.
• RPM-Red Hat Package Manage
• Debian-eshte nje shperndarje e Linux qe eshte
e perbere teresisht nga burime softuerike te
hapura,shumica e te ciles eshte ne licencen e
GNU
16. 11-16
Shembuj komandash te Tar
Krijim I nje skedari te arkivuar tar:
• tar -c -f archive.tar file1 file2
c – Krijon nje arkive skadaresh te re.
v – Shfaq gjeresisht progresin e skedarit .tar.
f – Tipi I emrit te skedarit.
x – zgjeron nje skedar arkive.