Pro Audio & Video is een Nederlandstalig vakblad voor de beslissers, technici en professionals in audiovisuele bedrijven, bij de omroep en bij filmproductiebedrijven. Pro Audio & Video richt zich vooral op de techniek en faciliteiten voor de creatie van bijzondere en hoogstaande audiovisuele presentaties. Het magazine brengt de beslissers en de aanbieders van professionele apparatuur, techniek en faciliteiten bij elkaar en is daarmee een ideaal medium voor deze sector.

1. Die Berlinale
2013
Terugblik
Nieuwe
animatietechnieken:
innovatief met ‘old school’
Streaming
media:
live en haarscherp
AV
Manifestatie
2013
Voorbeschouwing
JAARGANG 25 | NUMMER 3 | 2013 | hierin opgenomen

4. Terugblik op Die Berlinale
Streaming media
8
14
Voorbeschouwing AV Manifestatie22
Nieuwe animatietechnieken18
7 Nieuws
17 Eclipse HX-Delta
29 Automo
30 Stage Accompany
En verder...
Inhoudsopgave
4

5. 5
Redactioneel
Zoals altijd zijn we er weer in geslaagd om een mooie mix voor te schotelen.
Samen met Dorothee Verdaasdonk blikken we terug op het internationale
filmfestival van Berlijn. Vervolgens worden we bijgepraat over streaming
media. Organisatoren willen live-events steeds vaker real time uitzenden.
Een andere trend is gaande op het gebied van animatie. De animatiewereld
is er een met veel vooruitgang en innovatie. Dat betekent ook dat er met
bestaande technieken nieuwe concepten worden ontwikkeld.De authentieke
look is weer helemaal in. Pro Audio&Video neemt twee prominente ontwik-
kelingen onder de loep.
En last but not least… de AV Manifestatie komt er weer aan. Het is de groot-
ste en meest belangrijkste broadcast beurs in Nederland. Al meer dan tien
jaar is de AVM hét platform voor de gehele sector. De broadcast sector is
altijd in beweging. In deze editie alvast een voorbeschouwing over de beurs
en deelnemende partijen.
Kortom; voor ieder wat wils!
J. Kroezen,
Pro Audio&Video
Colofon & Voorwoord
Colofon
BP&M Exploitatiemaatschappij B.V.
Postbus 155
6500 AD Nijmegen
Tel. 024-3722900 • Fax. 024-3886017
Hoofdredacteur: Joris Kroezen
Redactie: Linda Reijs, Marieke van Dam, Niels Achtereekte
Salesmanager: Ralph Brinkman
Projectmanager: Diégo Teunissen
Backoffice: Harm Cornelissen
Vormgeving: Anouk Smeets, Sandra Elzinga
Abonnementenservice: De abonnementen­ser­vice is telefonisch
bereikbaar van ma t/m vrij van 9.00 uur tot 12.00 uur.
Kies in het keuze menu‘abonnementen’.
Telefoon: 024-372 29 02. U kunt ons ook faxen. Fax. 024-388 60 17.
Afdeling abonnementen Postbus 155, 6500 AD Nijmegen.
Abonnementen lopen tot 31 december en worden automatisch
verlengd, tenzij de abonnee twee maanden voor afloop van
het abonnementsjaar schriftelijk opzegt.
Copyrights: Het auteursrecht van dit tijdschrift en op de daarin
verschenen artikelen wordt door de uitgever voorbehouden.
Het verlenen van toestemming tot publicatie in dit tijdschrift
houdt in dat de auteur de uitgever, met uitsluiting van ieder
ander, onherroepelijk machtigt de bij of krachtens de Auteurswet
door derden verschuldigde vergoeding voor kopiëren te innen
en dat de auteur alle overige rechten overdraagt aan de uitgever.
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen,
vermenigvuldigd of gekopieerd zonder uitdrukkelijke
toestemming van de uitgever.
Abonnementsprijs: e 75,- incl. BTW (6x per jaar)
in combinatie met
BANKGEGEVENS: Rekeningnummer: 1700.97.811
BIC: RABONL2U
IBAN: NL91RABO0170097811
sales@qualitylamps.eu
www.qualitylamps.eu
030 656 9600
Qualitylamps
T.
E.
W.
Voor al uw
speciaallampen
Professioneel licht en geluid?
• Advies
• Verkoop
• Snelle levering
• Ondersteuning, begeleiding
• Projecten
• Installatie
• Eigen technische dienst
• Flightcases op maat
• Jarenlange ervaring
Uitgebreide webshop op:
www.niehoff.nl

7. Voortaan ondersteunt T-BOX open tele-
metrie naast pc’s ook iPads, tablets en
smartphones. Dit betekent dat operators,
waar ook ter wereld, steeds geïnformeerd
blijven over het proces. Gebruikers ontvan-
gen grafische overzichtsplaatjes, alarmen
en trendgrafieken op hun mobiele toe-
stel. Daarnaast kan men direct ingrijpen,
het proces bedienen en setpoints aanpas-
sen. Met deze nieuwe webtechnologie,
gebaseerd op JAVA, kan elk mobiel toestel
gebruikt worden als operator interface.
Het systeem ondersteunt Android, iOS5
van Apple en Microsoft Windows Phone
7.5 Mango. Bovenstaande innovaties zijn
gratis, maar alleen beschikbaar voor de
T-BOX MS 32 bit en de nieuwe T-BOX Lite
32 bit.
Industriële controller T-BOX ondersteunt iPads,
tablets en smartphones
7
‘Zes miljard
uur YouTube-
video’s per
maand’
Ter vergelijking:dat is 684 duizend jaar aan
bewegende beelden of een uur per maand
kijken voor iedere persoon op aarde. De
stijging gaat snel, want in januari maakte
de videodienst nog bekend dat gebruikers
maandelijks vier miljard uur aan online
beeldmateriaal verslonden. Moederbedrijf
Google zegt dat de Koreaanse Psy en zijn
Gangnam Style de afgelopen periode flink
populair is. Zijn nieuwe muziekvideo voor
de track Gentleman trok 38 miljoen kijkers
op één dag.
Nieuws
YouTube heeft maandelijks een miljard
unieke bezoekers die gezamenlijk zes
miljard uur aan video’s bekijken. Dat is
een stijging van vijftig procent ten op-
zichte van vorig jaar.

8. 8
Terugblik op Die Berlinale Internationale
Filmfestspiele Berlin 2013
Het internationaal filmfestival van Berlijn, ook bekend onder de naam Berlinale, is een
van de belangrijkste jaarlijkse internationale filmfestivals ter wereld. Op het filmfestival
worden zo’n 400 films van over de gehele wereld vertoond.Tevens worden verscheidene
filmprijzen uitgereikt, waarvan de“Gouden Beer” Gouden Beer en de Zilveren Beer de
belangrijkste zijn.
Dorothee Verdaasdonk
Dit jaar werd in de competitie ruim baan gemaakt voor de vol-
wassen arthouse film met interessante karakters, goede plots
en uitstekende acteerprestaties. Met name de vrouwenrol-
len waren sterk vertegenwoordigd. Hoewel zij alle drie geen
van de prijzen wonnen waren Catherine Deneuve in Elle s’en
va, Isabelle Huppert in De Non en Juliette Binoche in Camille
Claudel 1915 de sterren van het festival.
Dit type selectie werd ook voortgezet in de andere program-
maonderdelen met Panorama en Forum. De festivalfilms wa-
ren voor 40% het belangrijkste deel van de Europese Filmmarkt
(EFM) die met 816 films, waarvan 591 marktpremières voor
veel professionals een belangrijke reden zijn om naar Berlijn
te komen. 455 bedrijven uit 58 landen hadden de 172 stands in
het Gropius gebouw en het Marriot hotel gehuurd. Voor 1662
inkopers uit 66 landen en totaal 8000 geaccrediteerde uit 95
landen waren er 1166 voorstellingen in 40 bioscooptheaters. In
totaal waren 19.630 professionals geaccrediteerd uit 124 lan-
den onder wie 3694 journalisten. Deze cijfers zijn wat betreft
de belangstelling iets beter dan die van het voorjaar, vooral
wat betreft het aantal films dat werd gepresenteerd. Ook het
gewone publiek met in totaal 303.077 verkochte kaartjes blijft
het festival trouw en leidt ertoe dat zeker de avondvoorstel-
lingen uitverkocht waren. Zoals de première van Boven is het
stil van de Nederlandse Nanouk Leopold waar meer dan 1600
mensen enthousiast reageerden.
Het festivalprogramma
Negentien competitiefilms met filmmakers uit 20 landen
waarvan 6 coproducties kwamen in aanmerking voor de prij-
zen. Tien films waren co-producties, waaronder Layla Fourie
van de Duitse Pia Marais die als kind in Zuid-Afrika leefde met
de Nederlandse Topkapi Films als een van de coproducenten.
De film vertelt het spannende verhaal van een alleenstaande

9. 9
Die Berlinale
moeder die op weg naar haar werk als deskundige voor leu-
gendetectors in een situatie terecht komt waarin haar eer-
lijke karakter op de proef wordt gesteld. De houding van haar
zoontje naast de huidige situatie in Afrika waar wantrouwen,
gewelddadigheid en de reminiscenties van de apartheid de
maatschappij beheersen spelen daarbij een rol. De enige Zuid-
Amerikaanse film Gloria van de Chileen Sebastian Lelio, een
coproductie tussen Chili en Spanje werd de hit bij publiek,
journalisten en inkopers. De weergaloze prestatie van Paulina
Gracia als Gloria, een gescheiden vrouw op middelbare leeftijd
die behoefte heeft aan liefde, plezier en een sociaal leven, le-
verde haar de Zilveren Beer voor de beste vrouwelijke acteurs-
prestatie op. Kwetsbaar, intelligent, met zelfironie, vrolijk en
niet uit het loot te brengen, volgt zij haar pad. Haar situatie is
overal ter wereld invoelbaar.
Niet minder sterk was de vertolking van de dominante tiran-
nieke moeder Cornelia in de Roemeense film Child’s Pose van
Calin Peter Netzer die hem de Gouden Beer voor de beste film
en de Fipresci prijs opleverde. Met alle middelen probeert Cor-
nelia het onderzoek naar het fatale auto-ongeluk veroorzaakt
door haar zoon te frustreren en naar haar hand te zetten. Net
als de hoofdpersoon is de camera voortdurend in beweging.
Wij krijgen inzicht in het netwerk van de nouveau riches die
op grove of wel subtiele manier corruptie plegen. De intense,
zeer authentieke An Episode In the Life Of an Iron Picker van
de Bosnische Danis Tanovic, een coproductie tussen Bosnië,
Herzogowina,Slovenië en Frankrijk kreeg de juryprijs. Heel van
dichtbij wordt het dagelijkse leven en de problemen waarte-
gen de protagonisten van een kleine Romagemeenschap
aanlopen, geschetst. De amateur-acteurs spelen zichzelf wat
samen met de mini DVD camera het realistische beeld bena-
drukt. De mannelijke hoofdrolspeler ontving dan ook de Zilve-
ren Beer voor de beste acteursprestatie. Vier films waren door
Amerikaanse onafhankelijke filmmakers vervaardigd waarbij
de derde film uit Richard Linklaters trilogie Before Midnight
al van tevoren veel belangstelling kreeg. Het was een van de
weinige festivalfilms die al voor de première over de gehele
wereld verkocht was.
Het uit de twee eerdere films (Before Sunrise en Before Sun-
set) bekende paar, gespeeld door Julie Delpy en Ethan Haw-
ke, is sinds de vorige film tien jaar samen ouder geworden
maar in de film blijft de vraag of zij ook wijzer zijn geworden
open. Een heel plezierige, amusante film met veel geouwe-
hoer maar ook rake opmerkingen waarin in een avond de
laatste tien jaar de revue lijken te passeren. Opnieuw heeft
Linklater samen met zijn acteurs de film geheel uit improvi-
saties opgebouwd. Verrassend kreeg hij een extra Zilveren
camera van het festival voor zijn oeuvre. Ook in de prijzen
viel voor de beste regie Prince Avalanche van de Amerikaan
David Gordon Green. Twee wegwerkers die eenzaam en haast
stoïcijns een gehele zomer lang straatlijnen aanbrengen in
een afgelegen gebied zijn geheel op elkaar aangewezen wat
komische, dramatische maar ook tragische scènes oplevert
van de onverstoorbare wat oudere Alvin met de wat korzelige
verveelde jongere, niet deugende broer van Alvins vriendin.
De mysterieuze vrachtwagenchauffeur fungeert soms als
aangever. De twee andere Amerikanen, Gus Van Sant met Pro-
mised Land en Steven Soderberg met Side Effects zijn in Berlijn
geen onbekenden en hun films zijn altijd de moeite waard.
De Alfred Bauer Prijs en de Zilveren Beer was voor de ab-
surde geschiedenis van Vic&Flo Saw a Bear van de Canadese
Denis Côté. In wat begint als een gewoon verhaal van twee
lesbiennes blijkt opeens een wraakdrama waarvoor een
van hen verantwoordelijk is. Dit leidt tot bizarre en gro-
teske dramatische situaties die aan Quentin Tarantino doen
denken.
De prijs voor het beste draaiboek ging naar de Iranese Closed
Curtain die de acteur Kamboziya Partovi samen met de regis-
seur Jafar Panahi heeft gerealiseerd ondanks het probleem
dat de laatste zijn beroep niet meer mag uitoefenen. Het ver-
haal verbeeldt en is symbool voor diens situatie en die van vele
critici van het Iranese regiem.
In de sectie buiten competitie draaide de openingsfilm van de
juryvoorzitter de Chinese Wong Kar Wai Grandmaster over de
geschiedenis van een Martial Arts Master vanaf de Japanse
bezetting tot de jaren‘70. Het is de internationale versie waar-
in expliciete verwijzingen naar Chinese gebruiken en cultuur
waren weggelaten. In deze sectie met vijf films werd ook de
laatste film Dark Blood van George Sluizer vertoond die eer-
der op het festival van Utrecht zijn wereldpremière had. De
slotfilm was de animatiefilm van de DreamWorks studiosi the
Croods, de enige 3D film binnen deze twee secties.
Publiek eist meer van 3D
Op dit moment lijkt er een kentering te komen in 3D films,
omdat het publiek meer eist dan het technische foefje. 3D
moet onderdeel van het dramatisch verhaal en een creatie-
ve ambitie tonen zoals in The Life Of Pi, om voor het publiek
aantrekkelijk te zijn.
Er waren 28 korte films voor de competitie gekozen met 19
daarvan van Europese filmmakers waaronder vijf uit Duits-
land en vier uit Zweden. The Runaway van de Fransman Jean-

11. Die Berlinale
11
Bernard Marlin kreeg De Gouden Beer en als enige Duitse film
ontving Stefan Kriekhaus de Juryprijs voor Die Ruhe bleibt.
De film Mysterie van de Spanjaard Chema Garcia Ibarra werd
genomineerd voor de prijs voor de Europese korte film.
In het Panoramaprogramma werden 16 speelfilms, 20 docu-
mentairesen16filmsinPanoramaSpecialvertoond.Bijdefilms
waren filmmakers uit 33 landen betrokken.Er waren 29 wereld-
premières. 11 films waren debuten. Boven is het stil van Nanouk
Leopold met als producenten Circe Films, N279 Entertainment,
de Duitse Coin Film en de VPRO op basis van het boek van
Gebrand Bakker werd door de buitenlandse pers, de Engelsta-
lige dagkranten en de Duitse kranten, positief gewaardeerd,
met vaak een zorgvuldige beschrijving van stijl en concept
en de manier waarop de regisseur deze heeft vorm gegeven.
Daarnaast was Topkapi Films als coproducent betrokken bij
The Broken Circle Break Down van de Belg Felix van Gronin-
gen. Deze film ontving de Label van de Europa Cinemas, de
publieksprijs en verkocht ook uitstekend op de markt. Topkapi
Films was ook coproducent van Tanta Agua van de Uruguanese
Ana Guerva Pose en Leticia Jorge Romero. De film verhaalt de
treurige en soms wat vrolijke gebeurtenissen rond een week
vakantie van vader met zijn twee bij zijn ex-vrouw wonende
kinderen. De titel van de film Wat ontzettend veel water geeft
al de stemming aan.
N279 was ook betrokken bij A Fold In My Blanket van de Geor-
gische Zaza Rusadze. Augustusfilm was coproducent van Life-
long van de Turkse Asli Özge. De film Inch’Allah van de Cana-
dese Anais Barbeau-Lavalette krijgt in deze sectie de Fipresci
Prijs. Het is het verhaal van de vrouwelijke Canadese dokter
wier hulp voor vrouwen in Westjordanië door de ontwikkelin-
gen steeds meer een politieke stellingname vragen. Uiteinde-
lijk blijft zij toch een buitenstaander. Hoop bieden de scènes
van kinderen die toch nog in staat zijn om te dromen.In de
sectie Forum/Forum Expanded werden met 50 films respec-
tievelijk 42 films en objecten de meest innoverende en expe-
rimentele projecten van het festival vertoond. Van de Neder-
landers Lonnie van Brummelen/Siebren de Haan draaide View
From the Acropolis en van Wendelien van Oldenborgh was het
project La Javanaise opgesteld, beide in Forum Expanded.
In de sectie Generation Kplus werden 13 lange en 19 korte films uit
15 landen gepresenteerd.De Nederlandse Nono het Zig Zag kind
van de Belgische regisseur Vincent Bal met producent Bos Bros
en het Belgische PrimeTime werd als openingfilm vertoond.De
Glazen Beer was voor The Rocket van de Australische Kim
Mordaunt. Deze film won ook de prijs voor het beste debuut.
De complexe belevenissen van de outcast Ahlo die door het
bijgeloof van zijn omgeving een nieuw thuis moet zoeken
speelt in afgelegen provincies van Laos. De Glazen Beer voor
de korte film was voor The Amber Amulet van de Australiër
Matthe Moore. De Grote Prijs van de internationale jury was
voor Janis Nord uit Letland voor Mother I love You over een
jongen die voor zich zelf moet opkomen terwijl zijn moeder
als alleenstaande in een complexe situatie verzeild raakt.
Uiteindelijk zullen zij samen verder moeten. De Speciale ju-
ryprijs was voor de korte film Cheong van de Zuid-Koreaan-
se Kim Jung-in. In de sectie Generatie 14plus waren er 12
lange films uit 12 landen waarbij de VS met drie films ver-
tegenwoordigd was. Er waren 16 korte films geprogram-
meerd. De kinderjury gaf de Glazen Beer aan Baby Blue
van Kascia Roslaniec over de perikelen van een tienermoe-
der in Polen. Rabbitland van de Servische Ana Nedeljkovic
en Nikola Majdak kreeg de prijs voor de korte film. Shopping
als lange film en The First Time als korte film vielen hier in de
prijzen uitgereikt door de professionele jury.
GermanFilm Lola@Berlinale
Een overzicht van de Duitse film kon dit jaar opnieuw worden
bekeken in het programma German Film Lola@Berlinale. 44
van de 46 films die zijn geselecteerd voor de longlist voor de
Duitse filmprijzen in 2013 werden hier vertoond.
De Nederlandse documentaire Mosselodysee van Willemiek
Kluifthout met als producent Trueworks was de openingsfilm
van de sectie Culinaire Cinema.
Daarnaast waren er nog de gebruikelijke retrospectieven en
speciale voorstellingen.
Activiteiten voor professionals
Voor de Co-Production Market waren 318 projecten ingestuurd
waarvan 20 projecten werden gekozen. Daarnaast waren er
nog 3 projecten uit Rotterdam van de CineMart, 10 projecten
kwamen van de bij de Talent Campus ingediende projecten en
5 projecten waren afkomstig van de filmmakers die dit jaar
voor het eerst projecten konden ontwikkelen onder auspiciën
en met behulp van het festival in de zogenaamde Berlinale
Residence. Een van deze filmmakers was Sacha Polak en haar
producent Viking Film met het project Luna. Waterland Film
presenteerde het project In the Heart van Nicole van Kilsdonk
terwijl Lemming Films was uitgenodigd om zich te presente-
ren als coproductiepartner voor projecten. In totaal zeven be-
drijven waren uitgenodigd om op die manier extra promotie
voor hun activiteiten te maken en mogelijk partners te inte-
resseren die langetermijn afspraken wilden maken om samen
te werken. Onderdeel van de Co-Production Market is ook de
presentatie van boeken waarvan verfilmingrechten worden

13. 13
Die Berlinale
aangeboden. De selectiecommissie koos uit het aanbod van
80 boeken uit 20 landen 10 die werden gepitched tijdens het
traditionele ontbijt. De Meester van Jolien Janzing van de Ar-
beiderspers was er een van.
Het Talent Campus had opnieuw 300 deelnemers gekozen uit
4443 aanmeldingen van regisseur tot productiedesigner. Het
leidmotief van de bijeenkomsten was dit jaar Some Like It Hot
de titel van een film van Billy Wilder met extra aandacht voor
entertainment en hoe deze in de film tot uiting kan komen en
hoe publieken kunnen worden geboeid. Het eerste openbare
college gaf Paul Verhoeven met de titel Follow Your Instincts.
Naast openbare bijeenkomsten konden de deelnemers ook
een op een met ervaren professionals werken en waren er
kleinschalige workshops. Net als in Rotterdam probeert het
festival jonge filmmakers aan zich te binden en hen te helpen
zich verder te ontwikkelen via Talentcampus,World Film Fund,
Berlinale Residency en Co-Produktion Market.
Op de EFM was men gereserveerd optimistisch. Dit had te
maken met de kleine groei van het bioscoopbezoek in de
noordelijke Europese landen en de VS en de grote groei
in de Aziatische landen met name Zuid Korea en China
en in Rusland. Zij konden echter het verlies niet goed ma-
ken van zuidelijke Europese landen met een grote krimp
in bezoekersaantallen en in eigen filmproductievolume.
De omzet in Duitsland leidde met een groei aan bezoekers
van 4,2% voor het eerst tot een record van meer dan een
miljard euro. Dit was vooral aan 5 blockbusters, voor een deel
in 3D, te wijten die 25% van de bezoekersaantallen voor hun
rekening namen. De Duitse film zakte tot 18,4% ver onder het
niveau van het voorjaar van 21,8%. Er was verleden jaar geen
grote Duitse film. Interessant is dat ander gebruik van de bio-
scooptheaters in Duitsland maar ook in de VS tot een interes-
sant en nieuw verdienmodel leidt. Events als Life uitzendingen
van de Metropolitan Opera of van internationaal bekende bal-
letten en orkesten leveren uitverkochte zalen en een publiek
dat anders niet in de bioscopen komt. In Duitsland was de om-
zet voor deze activiteit verleden jaar al 5 miljoen euro voor de
Metropolitan Opera.
Eigen productie
Hoe belangrijk de eigen productie is, tonen ook de cijfers uit
Zuid-Korea waar voor het eerst meer dan 100 miljoen men-
sen (57% van het aanbod) naar de eigen films ging. 20 films
hadden meer dan 1 miljoen bezoekers. Onderzoekers merken
wel op dat dit vooral het resultaat is van de programmering en
de sterke P&A van drie distributeurs/exploitanten waardoor
kleinere films zoals Piëta van Kim Ki-duk nauwelijks kunnen
worden vertoond. Om de Duitse film en de producenten meer
armslag te geven en meer concurrerend te laten zijn met het
buitenland stelden politici in een bijeenkomst voor om het
DFF fonds van 60 naar 100 of zelfs 120 miljoen euro te ver-
hogen. Hiervoor werden culturele en economische redenen
aangegeven.
Er waren opnieuw 10 jonge sterren uit Europa naar Berlijn uit-
genodigd voor de Shooting Star presentatie. Het Media Pro-
gramme was tevens aanwezig met een discussiedag en maak-
te bekend dat voor het nieuwe Media Programme Creative
Europe zeker meer geld per jaar beschikbaar komt dan voor
het lopende programma is gereserveerd. 17 films van de Berli-
nale, waaronder die van Nanouk Leopold zijn door het Media
Programme ondersteund. Volgens de cijfers van Media Salles
zijn Noorwegen en Luxemburg voor 100%, Frankrijk voor 95%,
Nederland en België voor 93% en Duitsland alleen voor 65%
gedigitaliseerd. Op dit moment zijn er in Duitsland 1023 zalen
bezig met een inhaalslag met hulp van een bijdrage van de
FFA. Spanje en Italië hebben duidelijk last van de economische
omstandigheden met een digitalisering van respectievelijk 43
en 47%.
Elf films met Nederlandse filmmakers in de verschillende sec-
ties van de Berlinale en tien andere op de EFM betekent dat
Nederlandse films goed vertegenwoordigd waren op het fes-
tival ook al waren er vijf met een minoriteitcoproductie. Ne-
derlandse producenten worden in het buitenland bekend en
zijn gevraagd als partner. Op die manier kunnen dan ook weer
eigen projecten partners in het buitenland vinden. De Neder-
landse stand was dit jaar voor het eerst een coproductie tussen
Eye International, die Nederlandse films als geheel promoot
en twee Nederlandse distributeurs Mountain Road Entertain-
ment Group en FCCE Film Sales die beide internationale rech-
ten van Nederlandse films verkopen. De commerciële uitstra-
ling van de beide distributeurs trekt meer en andersoortige
belangstelling van professionals aan.Dit is volgens mij positief
te waarderen. Bovendien bleek dat Mountain Road Entertain-
ment Group goede zaken heeft gedaan vooral met populaire
titels als Verliefd op Ibiza en Alles is familie.
De Berlinale blijft de plek voor de arthouse film die op dit
moment vooral uitblinkt door persoonlijke drama’s en karak-
terstudies die realistisch, maar ook wel eens grotesk worden
verbeeld. Het maakt daarbij niet uit of de film uit Europa, Azië
of andere werelddelen komt want de situaties kunnen zich
overal voordoen. n

14. 14
Streaming media:
live en haarscherp
On demand en in hoge kwaliteit. De kijker van online video wil vrijheid en kwaliteit.
Dat laatste is een ontwikkeling die we natuurlijk al tijden kennen. Recentelijk is daar
echter nog een opmerkelijke wens bijgekomen: organisatoren willen live-events steeds
vaker real time uitzenden. Daar willen we meer van weten.
Scherp,scherper,scherpst betekent vaak ook groot,groter,grootst
qua videoformaat. Vandaar dat de continue strijd van compres-
sie waarschijnlijk nooit zal stoppen. We willen haarscherp beeld,
maar dat moeten we natuurlijk wel in goede orde kunnen ont-
vangen. In dat licht zijn er twee interessante ontwikkelingen.
Ten eerste de toename in live streaming media. Ten tweede de
ontwikkeling richting een ecosysteem dat 4K HD kan leveren, van
contentcreatie tot ‘aflevering’ bij de kijker. Twee ontwikkelingen
die aardig wat voeten in de aarde hebben en elkaar raken. Ken-
ners zijn er in ieder geval steeds stelliger over: 2013 is het jaar van
live streaming online media. De reden? Steeds meer evenemen-
ten richten zich niet alleen op de bezoekers op het terrein, maar
ook op de mensen thuis. Iedereen moet real time mee kunnen
genieten van het evenement.Interessant voor de thuisblijvers na-
tuurlijk,maar vanwege sponsoring en advertentie-inkomsten ook
voor de organisatoren. Het gaat dan ook niet om een nieuwe ont-
wikkeling in teleconferencing of een eenvoudige vastlegging van
een evenement, maar om producties die zich kunnen meten met
reguliere televisieverslaggeving. Wie YouTube in de gaten houdt,
zal het dan ook opgevallen zijn dat steeds meer muziekfestivals
live zijn te bekijken via het kanaal dat toch vooral bekend staat
als het grootste video-archief ter wereld. Met name door de be-
hoefte om erbij te kunnen zijn op het moment dat iets gebeurt en
daar gelijk ook over te kunnen Twitteren en Facebooken, neemt
de drang tot live streaming toe. Zeker aangezien videogebruik op
mobiele devices steeds gebruikelijker wordt.
Gezien de alles en overal-benadering van videodiensten is de
opkomst van live streaming een bijzondere. Het gebruik van een
DVR en on demand kijken wanneer de kijker dat zelf het liefste
wil, is de laatste jaren steeds belangrijker geworden. Opmerke-
lijk dus dat real time kijken (en ook niet altijd opnames op een
later moment terug kunnen kijken) zich wat in de kijker speelt.
Het blijkt aan het groepsgevoel te liggen. Ergens bij zijn zonder er
fysiek bij te kunnen zijn. Dat gebeurt dus mede dankzij de eerder
genoemde social media,die ervoor zorgen dat de kijker onderdeel
wordt van de community.
Besparingen
Hoewel er in ons land interessante voorbeelden te zien zijn, denk
aan streaming tijdens de grote voetbaltoernooien, lijkt de trend
het duidelijkst zichtbaar in de Verenigde Staten. Vanuit Central
Park zijn meerdere festivals online te zien geweest en de fameuze
Superbowl kende dit jaar zijn tweede volledige live stream. Het
is een logisch gevolg dat de av-branche zich buigt over beeld-
kwaliteit en vooral het formaat van de bestanden die verzonden
moeten worden. Want al die mb’s die over de wereld verspreid
worden,moeten natuurlijk wel in goede orde worden ontvangen.
En daarbij kost elke mb geld. Geld dat ook op andere plekken in
organisaties nodig is. Het lijkt er dan ook op dat beperking van
de omvang van streams een belangrijk besparingsmiddel wordt.
Maar natuurlijk alleen wanneer er geen – of minimale – conces-
sies worden gedaan op kwaliteit. Zowel qua beeld als qua stabi-
liteit en beschikbaarheid. Tel daar de ontwikkelingen in het post
1080-domein bij op en je snapt dat de technische uitdagingen
niet mals zijn. Volgens online magazine Streaming Media stond
een flink deel van de NAB in Las Vegas dan ook in het teken van
4K-broadcasting. Opmerkelijk daarbij is vooral de gerichtheid
op mobiele devices. Hoewel de producenten zich blijven richten
op desktops, nemen tablets steeds meer aandacht voor hun re-
kening. Een belangrijke driver hierachter is de HEVC-codec. Een
woordvoerder van productontwikkelaar Telestream liet weten 4K
te zien als grote ‘pusher’ van HEVC en voegt eraan toe dat deze
manier van decoden in de toekomst ook oplossingen biedt voor
het verlagen van de uitzendkosten van SD en HD.Wel schat hij de
adoptietijd langer in dan de branche gewend is.
Een miljard devices
Met HEVC moet het mogelijk zijn de compressie-efficiëntie van
H.264 te verdubbelen. En dat biedt zowel operators als gebrui-
kers voordelen. Gunstig is ook dat er al tamelijk veel apparaten
op de markt zijn, die beschikken over de juiste software. Zo becij-
ferde de Multimedia Research Group dat er een miljard geschikte
devices zijn verhandeld vorig jaar. Het Cisco Visual Networ-
king Index voegt daaraan toe dat er in 2016 per seconde zo’n 1,2
miljoen minuten aan videcontent over het net worden verspreid.
“2013 is het jaar van live
streaming online media”

15. 15
Streaming media
De besparing die HEVC minimaal moet genereren wordt geraamd
op ongeveer 30 procent.
Interessante cijfers,maar uit verschillende hoeken van de branche
klinken ook bedenkingen over de adoptie van 4K. Zo wordt er te
veel ingezet op puur de beeldkwaliteit.Het ligt volgens critici niet
in de aard van consumenten om hen‘net’gekochte 1080p-toestel
te vervangen voor een 4K-scherm. De stap in kwaliteit die is gezet
zou niet significant genoeg zijn. Maar dat betekent niet dat 4K
bij voorbaat al gedoemd is om te mislukken. Het blijkt meer een
realistisch beeld te zijn van de consequenties die het grote for-
maat met zich meebrengt. Bedenk bijvoorbeeld dat er voor elke
negen huidige over-the-air 720p kanalen er slechts één 4K HD
kanaal in de plaats kan komen.Dat is wat betreft de bandbreedte
die nodig is.
Afschrijvingen
Een ander belangrijk punt dat meespeelt bij de adoptie van
4K is de investering die nodig is aan de kant van broadcasters.
De overstap van analoog naar digitaal heeft zich relatief kort
geleden afgespeeld, wat de lust om te investeren niet al te
groot maakt. Sommige partijen zullen de digitale systemen
nog niet eens hebben kunnen afschrijven. En daar komt nog
bij dat de analoge voorgangers van dezer systemen heel wat
jaren trouwe dienst hebben bewezen. Er heerst dan ook het
vermoeden van een afwachtende houding bij broadasters.
En in die tijd kan er ‘zomaar’ een nieuwe ontwikkeling de kop op
steken.
Overstap naar 4K
Er zijn nog weinig mensen die zich werkelijk wagen aan voorspel-
lingen, maar duidelijk is al wel dat de aanbieders van apparatuur
klaar zijn voor de overstap naar 4K. Er zijn allerhande toepassin-
gen te verkrijgen. Van nieuwe consumentenelektronica tot uit-
zendtoepassingen. De praktijk zal moeten uitwijzen hoe de toe-
gevoegde waarde van betere beeldkwaliteit wordt gewaardeerd.
Voor de fanaten onder ons lijkt betere beeldkwaliteit echter weer
een stap dichter bij te komen.Wie maakt er alvast extra ruimte in
de woonkamer?
“Een flink deel van de NAB
in Las Vegas stond in het
teken van 4K-broadcasting”

17. 17
New Eclipse HX-Delta joins
powerful eclipse HX Range
The robust Eclipse HX digital matrix intercoms are systems distinguished by ultra-fast
system performance, simple user controls, and high system capacity.The Eclipse HX offers
a wide range of matrix frames that enable users to rapidly execute system changes and
easily manage the configuration software.With the addition of the new Eclipse HX-Delta
matrix frame, users have more flexible installation options.
The cost-effective and compact Eclipse HX-Delta system is perfect
for installation across many different production environments,
from small venues to multi-level facilities. The Eclipse HX-Delta
intercom system provides two CPU cards for redundant system
control, along with the option of up to four varied I/O frame
cards and up to three interface modules in a 3RU frame. Instead
of installing large system frames in just one location, the Eclipse
HX-Delta gives users the option of building a distributed matrix
system. This offers a more flexible workflow and permits shorter
cable runs between matrix frames and intercom panels, cutting
down on cabling costs. The size of Eclipse HX-Delta is beneficial
for installations in venues where space is limited, but varied and
complex connectivity is required. Take advantage of unmatched
features, functionality and performance only offered by the
Eclipse HX-Delta.
HelixNet Partyline with New Network Linking
Capability
With cabling simplicity, high channel density, and network capa-
bilities,HelixNet Partyline is the leading digital partyline intercom
for applications requiring quick setup and easy management. It is
also ideal for complex communication workflows at large venues
where a high volume of users need to stay connected.
The new HelixNet Partyline version 1.1 includes a multi-system
linking capability to cost-effectively and efficiently extend digi-
tal partyline communications to several sites over a network. Five
HelixNet Main Stations can be linked together via the HLI-ET2
Ethernet Module or HLI-FBS Fiber Module to support up to 100
digital beltpacks. Twenty audio channels, five program audios
and power for beltpacks are transmitted over a single, shielded
twisted-pair cable. Users can select any two of the 20 available
channels from their beltpack. Since all channels are running
off a single cable, users no longer need to physically relocate
multiple cables for new configurations, utilize expensive source-
assign equipment or rely on multiple power supply units.Offering
superb audio clarity, HelixNet also easily integrates with other
wireless intercoms and partyline systems using two-wire and
four-wire modules. All of this makes HelixNet Partyline the most
high performance partyline intercom in its class. n
HelixNet Partyline
Eclipse HX-Delta system

18. 18
Nieuwe animatietechnieken:
innovatief met ‘old school’
De animatiewereld is er een met veel vooruitgang en innovatie. Dat betekent ook dat er
met bestaande technieken nieuwe concepten worden ontwikkeld. De authentieke look is
weer helemaal in. Dikke lijnen en stop motion karakters bijvoorbeeld. De grootste ontwik-
kelaars grijpen terug op klassieke technieken.We nemen twee prominente ontwikkelin-
gen onder de loep.
Tekst: Niels Achtereekte
Wie kijkt naar de ontwikkeling van de animaties die Walt Disney
in haar rijke historie heeft ontwikkeld, zal vooral de steeds verder
gaande technische ontwikkeling zien. De beelden die het bedrijf
maakt zien er steeds moderner en geavanceerder uit. Opmer-
kelijk was dan ook de ontwikkeling van Paperman, waarbij het
bedrijf teruggrijpt op de nostalgische beelden van weleer. John
Kahrs, die werkt voor Walt Disney’s Animation Studios, zag heil
in een 2D-animatieconcept gecombineerd met 3D. Het resultaat
is het met een Oscar bekroonde Paperman. Het is een ongeveer
zes minuten durende animatiefilm, die binnen korte tijd over het
internet verspreid werd en wordt geprezen om de tegelijkertijd
authentieke en moderne look. Het lijkt er dan ook op dat Kahrs
doelstelling is behaald.
Het leuke is dat de film tot stand kwam op basis van oude ideeën
van Kahrs. In zijn jeugd maakte hij tekeningen over zijn startende
carrière in New York. Een tijd die hij zelf als indrukwekkend be-
stempelt. De grote stad maakte flinke indruk op hem. Vooral
doordat er veel potentie was, maar hij zich enigszins eenzaam
voelde. Er waren veel mensen om hem heen, maar echt contact
maken was lastig. Wie de eerste momenten van de film ziet, zal
dat gevoel gelijk herkennen. De stemmige zwart-wit-setting be-
nadrukt dat. Paperman gaat dan ook over de heimelijke gevoe-
lens van een jonge man voor een jonge dame die hij ‘toevallig’
tegenkomt. Een ontmoeting in het openbaar vervoer, die flinke
indruk maakt. Een leuk gegeven, maar het is vooral de techniek
waardoor Paperman indruk maakt. “Is er geen manier om teke-
ningen terug te brengen in de eind-frames van animatie?”, legde
Kahr zijn hoofdvraag uit aan FX Guide. De dikke lijnen moesten
terugkomen op het scherm. En dat betekent met de hand gete-
kende lijnen combineren met geavanceerde animatietechnieken.

19. 19
Animatietechniek
Op het eerste gehoor een simpel kunstje, maar uitgevoerd door
Kahr en zijn team een kunstige aanpak. Hij kreeg van zijn baas bij
Walt Disney een klein team toegewezen, waarmee hij zijn ideeën
tot realiteit kon maken.
Interactief werken
“Ik wilde het beste van twee werelden”, zegt Kahr.“Proberen het
expressieve van lijnen samen te laten vloeien met de stabiliteit,
dimensionaliteit, fijnheid en beweging die je in computeranima-
tie vindt.” In zijn zoektocht om dit voor elkaar te krijgen, kwam
hij het werk van Brian Whited tegen, die een 2D-animatie tool
heeft ontwikkeld. Whited werkte met het programma Meander
en zodra Kahr zag wat de beste man ermee kon,‘kidnapte’hij hem
en zijn software om zijn ideeën voor Paperman vorm te geven.
Meander is een hybride vector/raster gebaseerd teken- en ani-
meersysteem, dat artiesten de mogelijkheid biedt om op inter-
actieve manier een film te maken. Het houdt niet op bij relatief
eenvoudige renders.“We wilden niet te werk gaan op een manier
waarbij je iets naar de computer stuurt en deze ’s nachts het gros
van het werk doet. Het ging ons erom dat je als artiest ook echt
wat terugkrijgt.” In de eerste testen die Kahr met zijn team deed,
schetsten ze onder andere een beeldvullend beeld van de dame in
het filmpje. Een manier die volgens de maker ervoor zorgt dat de
emotie van het karakter in een keer wordt neergezet. De truc was
volgens hem dat het publiek de techniek zou vergeten en in een
keer in het verhaal zou zitten. Door deze opzet kreeg het team de
‘go’ om er een animatie van formaat van te maken.
Nieuwe werkwijze
Met de go was het ook nodig om als team diepgaander te buigen
over de techniek die Paperman naar een hoger niveau moest tillen
dan de andere animatiefilms die de stal vanWalt Disney rijk is. De
manier waarop Kahr en zijn team die hebben aangepakt is vooral
wat de animatie bijzonder maakt. De volgorde en de keuze voor
technieken is belangrijker dan het puur zoeken naar nieuwighe-
den.Tijdens de conferentie SIGGRAPH LA vorig jaar deed Kahr zijn
werkwijze uit de doeken. Alle scènes en karakters zijn gemodel-
leerd, gerigd en geanimeerd op dezelfde wijze als dat in reguliere
computeranimatie (CG) gebeurt. Maar wel via een eenvoudiger
model, aangezien de CG-renders niet het uiteindelijke resultaat
zijn. Op het scherm is er weinig van terug te zien, stelt Kahr.
Op basis van de CG-animatie zijn daarna de bewegingsvelden
gemaakt, die weer als basis fungeren voor de uiteindelijke lijnen.
De bewegingsvelden zijn gerenderd per frame en per element,
waardoor elke pixel in het beeld een 2D-offset heeft. Het gevolg
dat dit met zich meebrengt,is dat beschreven wordt welk punt op
het CG-model gebruikt wordt in de vorige of het volgende frame.
Om de karakters de authentieke look mee te geven,werd besloten
om‘silhouette ribbons’te creëren. Ieder karakter werd verdeeld in
cilindrische componenten om te zorgen dat de lijnen dicht bij het
karakter bleven, stelt Kahr. Om de lijnen en de‘verf’op elkaar aan
te laten sluiten, werd daarop besloten om een papiertextuur te
gebruiken, waar wat beweging in zit. Het grootste gedeelte van
het uiteindelijke resultaat is echter bepaald door de lijnen die
tekenaars maakten bovenop de CG-renders. Zij maakten gebruik
van twee verschillende technieken, waarbij de meest prominente
lijnen niet gerenderd werden en de minder belangrijke wel. Dat
maakt volgens de makers dat de film zo’n authentieke look heeft
gekregen.
Motion pasting
De eerste techniek is het zogeheten ‘motion pasting’. Bij deze
techniek selecteert de maker een groep lijnen die in de volgende
frame wordt geplakt. De tweede techniek is het tekenen van lij-
nen op een initieel hoofdframe en corresponderende lijnen die
worden getekend op een volgend frame. De tussenliggende beel-
den worden dan door de computer gerealiseerd, waarbij de ver-
“We laten het expressieve
van lijnen samenvloeien
met de stabiliteit,
dimensionaliteit, fijnheid
en beweging die je in
computeranimatie vindt”

20. schillende lijnen op geometrische wijze worden samengevoegd.
“Een cynicus zou kunnen zeggen dat het om high tech rotosco-
ping gaat”, bekritiseerde Kahr de aanpak zelf. “Maar het is veel
meer dan dat.” Hij wijst daarmee op de al langer bestaande tech-
niek om tekeningen te gebruiken over bewegende beelden heen.
“Onze aanpak is bedoeld om de lijn te eren en deze prominent
terug te brengen op het scherm”, aldus de animator.
Plastic poppetjes
Een andere ontwikkeling in animatie is de nieuwe toepassing van
stop motion (achtige) werkwijzen. Stop motion kent een lange
historie, die prachtige resultaten met zich mee heeft gebracht.
Denk alleen al aan het monnikenwerk van de verschillende Oost-
Europese producties waarbij klei wordt gebruikt. Of de beginda-
gen van South Park,waarbij tamelijk eenvoudig knip- en plakwerk
centraal stond. Recentelijk is daar een nieuwe techniek bijgeko-
men. Namelijk die van‘hypervynorama’, een techniek die nog het
beste is te omschrijven als een mix van Japans vinyl speelgoed
design, ‘pupperty’, stop motion en computeranimatie. In de kern
doet het denken aan het resultaat dat geboekt werd door Seth
MacFarlane’s Robot Chicken, maar het blijkt een geavanceerdere
techniek die een moderner resultaat geeft. Miniatuurpoppetjes
staan ook hier centraal, maar de films worden geschoten volgens
de traditionele cinematografische aanpak. Er wordt slechts mini-
maal gebruik gemaakt van computer gegenereerde effecten.
Detailniveau
De Britse studio ‘Yoshimi & Katoi’s Plastic Surgery’ is een van de
ontwikkelaars van deze techniek. Zij zitten achter de technische
kant van onder andere Funkytown, dat volledig volgens de ge-
noemde techniek is geschoten. Zelf noemen zij de techniek ‘real
time animation’en zien het resultaat als een kruising tussen Aard-
man en Team America, waarbij de laatste geldt als een persiflage
op The Thunderbirds. Bijzonder binnen de aanpak is niet alleen
het detailniveau van de karakters, maar ook van de achtergrond.
Alle gebouwen en omgevingsobjecten worden zo realistisch mo-
gelijk gemaakt. Volgens de makers zelfs met architectonische
precisie. Evenals de poppetjes worden alle objecten gemaakt op
een 6.5-schaal.De karakters krijgen hun beweging via het gebruik
van kleine metalen stafjes, zodat zij relatief eenvoudig zijn te be-
wegen. Alle vervoersmiddelen zijn radiografisch te besturen, wat
de animatoren (naar eigen zeggen) flink wat werk bespaart.
Hypervynorama-aanpak
Buiten Funkytown wordt ook de serie Strange Hill High gemaakt
volgens de hypervynorama-aanpak. Achter deze serie schuilt
animator Josh Weinstein, die onder andere meewerkte aan The
Simpsons en Futurama. Een comedy-serie, waar de techniek
ogenschijnlijk goed bij past. Weinstein gaf bij de introductie van
de serie aan gebruik te maken van special effects, wat de techni-
sche aanpak wat doet verschillen van Funkytown.Voor deze serie
werd volgens de gebruikers namelijk helemaal geen gebruik ge-
maakt van special effects.
Overeenkomsten
HoewelPapermanzichaaneenandereindevanhet animatiespec-
trum bevindt, zijn er overeenkomsten te zien in de aanpak van de
animatoren. De old school look is terug.Wellicht is het nieuwe af
van de haarscherpe 3D-beelden en willen we meer nostalgie en
misschien wel rust aan de ogen. Wie de beelden van beide tech-
nieken ziet, zal zich in ieder geval verbazen over de aantrekkelijk-
heid. Opmerkelijk is ook dat beide technieken vragen om detail-
werk en vooral ‘handmatige’ inzet van de makers. De computer
gaat vaker aan de kant en ze gaan terug naar de tekentafel. Dat
is terug te zien op het scherm. Het is dan ook zeker een aanrader
om via iTunes of YouTube de nieuwe creaties eens onder de loep
te nemen. De animatiewereld is een creatieve, wat nieuwsgierig
maakt naar de volgende stappen die worden gezet. n
20
Animatietechniek
“Hypervynorama combineert
Japans vinyl speelgoed
design, ‘pupperty’, stop
motion en computeranimatie”

22. 22
Voorbeschouwing AV Manifestatie
AVM 2013: nieuwe producten voor
de Nederlandse broadcastmarkt
Live-uitzendingen in schitterende HD-beelden, perfect geluid door middel van nieuwe
regelingen voor geluidssterkte en mediastream via IP. Op de elfde AVM-Broadcast 2013,
de Nederlandse toonaangevende beurs voor de nationale televisie-, radio- en
internetwereld, worden op 15 en 16 mei 2013 de nieuwste technieken en oplossingen voor-
gesteld voor optimale uitzendingen en opnamen.
Meer dan 90 aanbieders stellen in het Mediapark Hilversum
hun producten voor en zijn beschikbaar voor vakgesprekken.
De verwachte 3000 vakbezoekers kunnen zowel informatie ver-
krijgen over nieuwe producten als over beproefde toepassingen
en casestudies. De organisator is Broadcast Press Hilversum BV /
Informa Exhibitions.
Dynamische Nederlandse markt
De beurs vindt voor de elfde keer plaats en heeft zich ontwikkeld
tot één van de belangrijkste ontmoetingsplaatsen van de Neder-
landse media- en elektronicawereld. “Met onze beurs bieden wij
fabrikanten, dealers en dienstverleners toegang tot de Neder-
landse Broadcast markt”, zegt Johan de Kok, Director Exhibitions
NL bij Informa Exhibitions. Gezien de dynamiek in onze markt
geeft dat deze partijen makkelijker toegang.
Een mening, die ook wordt gedeeld door de vakwereld. “De
Nederlandse markt voor TV-, radio- en internetproducties heeft
zich sterk ontwikkeld binnen de Europese markt”, aldus een spre-
ker van de Nederlandse multimediadienstverlener DutchView.
“Niet alleen worden showformaten en concepten vaak in
Nederland bedacht en in productie gebracht, ook opnametech-
nieken of de nieuwe technologie voor live-playback vinden hun
oorsprong vaak in Nederlandse testruimten.”DutchView behoort
met haar jaarlijks ongeveer 1500 TV-producties tot de nationale
marktleiders. De onderneming produceert niet alleen binnen-
landse programma’s zoals het derde seizoen van de castingshow
‘Voice of Holland’ of de nieuwsprogramma’s ‘De Wereld Draait
Door’ en ‘Pauw & Witteman’.
Satellite News Gathering
In maart zond MBS (Mobile Broadcast Systems), een dochter-
onderneming van DutchView, voor de derde keer de populaire

23. 23
Zweedse langlaufwedstrijd Vasaloppet uit. In opdracht van de
Zweedse radio-omroep SVT volgden met camera’s uitgeruste
sneeuwscooters, helikopters alsook een connection plane een
piste van bijna 70 kilometer. De met ultramoderne HD-techniek
gemaakte beelden zond MBS ten slotte via SNG (Satellite News
Gathering) direct naar de Zweedse zender. “The whole project
went off without a hitch”, vat MBS-projectmanager Frits de Hoop
samen. En zeker niet zonder opluchting: want voor het eerst pas-
ten de Nederlanders bij deze opdracht een nieuw systeem toe,
dat tot dusverre alleen nog maar testfasen had doorlopen.“We’re
very proud that after the test phase, our new MBS 2.0 system
worked well in a live environment.The new system is user-friend-
ly, full HD and less frequency space is needed for a quality that’s
still high.”
Bezoekers aan de AVM 2013 kunnen bij de stand van DutchView
informatie verkrijgen over de actuele projecten en toegepaste
technieken. Centraal bij de beurspresentatie van de onderne-
ming zullen nieuwe mogelijkheden staan met surround-video-
opnamen: een camera maakt beelden van 360 graden, die via
een kabelloze verbinding worden geïntegreerd in een applicatie
voor twee beeldschermen (second screens).‘We are aware of the
increasing importance of second screen experiences and we are
convinced the 360°-camera-function enriches this experience’,
aldus de inschatting van DutchView.
AVM mag niet worden gemist
Zoals een enquête onder bezoekers afgelopen jaar al aangaf,staat
de AVM-Broadcast-beurs voor bijna tweederde van de bezoekers
als regelmatige verplichte datum in de agenda genoteerd. De
helft van de bezoekers gaf aan, vooral informatie te willen inwin-
nen over nieuwe ontwikkelingen, voor ruim een derde staat net-
werken en het aangaan van nieuwe contacten op de voorgrond.
Echter, 15 procent van de bezoekers gaat ook met concrete
koopintenties door de hallen, testen hier video- en audiosys-
temen, lampen en lenzen en overige toebehoren. Op de AVM-
beurs ontmoeten zij gespecialiseerde aanbieders, maar ook
ruim vertegenwoordigde vermaarde aanbieders van techniek
en software zoals Canon, Nikon, HP, JVC, Yamaha en Adobe,
die speciaal voor de markt van de broadcasting-industrie
ontwikkelde oplossingen zullen tonen.
Tips voor een optimale uitzending
Tot de exposerende specialisten van videosystemen behoren
onder andere AJA en Datavideo, maar ook Alphatron die het
afgelopen jaar elektronische viewfinders voor de high-end-film-
en videomarkt hebben geïntroduceerd.
Ook voor optimaal luistergenot bij televisie- en radio-uit-
zendingen zijn er steeds slimmere systemen. De microfoon-
specialist en AVM-exposant Sennheiser heeft bijvoorbeeld
afgelopen herfst zijn nieuwe product ‘Digital 9000’ voorgesteld,
een digitaal en kabelloos systeem, dat audiogegevens volledig
ongecomprimeerd en vrij van storingen kan verzenden. Ook de
handelaren Amptec en Helios zullen over nieuwe producten in
hun portfolio berichten,zoals over de zojuist op de markt versche-
nen Avid-software Pro Tools 11, over nieuwe meetapparatuur voor
geluidsniveaus en speakers.
Live-uitzendingen: Geen tweede kans voor
de eerste take
Naast een professionele camera- en audio-uitrusting zorgen ook
apparaten op de achtergrond voor een optimale en storingsvrije
uitzending.De hard- en software-aanbieder DISC Broadcast Audio
laat zien,hoe met behulp van een router en een speciale interface
audiosignalen via IP snel en veilig kunnen worden overgebracht.
Ook de Amerikaanse aanbieder Extron Electronics geeft een
overzicht van zijn interface- en control-oplossingen.
Juist bij live-producties moet de uitzending soepel verlopen.
“Live broadcasting is about delivering the highest quality
programming, instantly and on cue”, zegt een spreker van de
infrastructuur-aanbieder Clear-Com, die onlangs werd onder-
scheiden met de Technology & Engineering Emmy Award en
zal exposeren op de AVM. “As viewers’ expectations of broad-
casting change, your production communication becomes
increasingly more critical - there is no second take.”
Gratis online registratie en afspraken maken
met andere bezoekers
Geïnteresseerden kunnen zich gratis online registreren voor het
bezoek aan de AVM 2013 en zo verzekerd zijn van vrije entree tot
de beurs. Op het evenement zelf zijn er naast vakinhoudelijke
informatie bij de stands ook diverse parallelle workshops van
texposanten - de deelname hieraan is eveneens gratis. Nieuw is
de online networking tool. Als voorgeregistreerde bezoeker heb
je de mogelijkheid voorafgaand aan de beurs in contact te treden
met andere bezoekers, exposanten en pers voor het maken van
afspraken op de beurs.
AV Manifestatie

24. 24
AV Manifestatie
CameraNU.nl al 10 jaar
voor en door foto- en
videografen
In 2003 begonnen op een klein zolderkamertje is CameraNU.nl
erin geslaagd in tien jaar tijd uit te groeien tot één van de
grootste foto- en videowinkels van Nederland. Met meer dan 60
mede­werkers, 38.000 foto- en videogerelateerde producten, een
prachtige winkel in Urk en een uitgebreide en drukbezochte web-
shop is CameraNU.nl dé winkel voor beginnende, gevorderde en
professionele fotografen, videofilmers en beeldbewerkers. Van top
spiegelreflexcamera’s met full-HD-videomogelijkheden tot broad-
castkwaliteit videocamera’s, van zuignapstatieven tot jibcranes en
van tripods tot schouderstatieven. U bent bij CameraNU.nl altijd
aan het juiste adres!
Professioneel advies
In de ruim opgezette winkel is een speciale afdeling ingericht
voor de professionele foto- en videograaf. Bij professionele pro-
ducten hoort professioneel advies, onze verkopers Brian Dragsta
en Marc-Jan Heilhof staan hier altijd voor u klaar.
Waarom koop je bij CameraNU.nl?
CameraNU.nliseenpartnerdiealtijdklaarstaatmetprofessioneel
advies,een ongeëvenaarde aftersales,de beste producten van alle
topmerken en natuurlijk staat de koffie altijd voor u klaar.
Thuiswinkelwaarborg
• Op werkdagen verzending tot 22:30 uur
• Gratis verzending vanaf € 100,-
• Een 800m2 winkel
• Levering uit eigen voorraad
• Meer dan 38.000 artikelen
• EenbovengemiddeldaantalklantreviewsbijKieskeurigmet een
bovengemiddelde 9.2 als cijfer
• Superscherpe prijzen
• Certified dealer van alle topmerken
Huren bij CameraNU.nl
Zeker in de snel veranderende wereld van fotografie en video is
het niet altijd lonend een product aan te schaffen. Huren kan
dan een optie zijn. Bij CameraNU.nl zijn alle topmodellen spie-
gelreflexcamera’s met full-HD-videomogelijkheden te huur, met
natuurlijk alle topobjectieven, statieven en microfoons.
Kijk voor meer informatie op www.cameranu.nl
Controllux
Controllux handelt in theatertechnische verlichtingsapparatuur.
Van inrichting en belichting van theaters en studio’s tot de losse
verkoop van verbruiksartikelen, Controllux biedt het allemaal.
Als exclusief importeur van ARRI zal Controllux de nieuwste
ARRI LED armaturen demonstreren, de L7-serie. Ook de nieuwste
aanwinst, de L7-TT, welke een variabele kleurtemperatuur heeft
tussen de 2600K en 3600K.
Daarnaast zal de complete reeks van LED armaturen van DeSisti
te zien zijn, de Magis 40W, 90W en 120W. Deze armaturen zijn
leverbaar in zowel daylight en tungsten.
Quartzcolor is ook weer helemaal terug, ditmaal met een LED-
variant van de veel verkochte Bambino 1kW. Ook dit armatuur is
verkrijgbaar in daylight en tungsten. Ook zullen de LED-varianten
van de Bambino 500,650 en 2kW te zien zijn.Verder demonstreert
Controllux natuurlijk de nieuwe producten van Robe, welke
onlangs weer vijf nieuwe armaturen heeft gelanceerd op de
Prolight + Sound.Wij zien u graag terug op onze stand.
Stand 23: Mediamachine
Mediamachine is distributeur van MAXON CINEMA 4D, 3D anima-
tiesoftware en Blackmagic Design videoproducten voor broadcast,
AV, postproduction en live staging. Mediamachine heeft onlangs

25. 25
AV Manifestatie
de Benelux-distributie op zich genomen van de RDC en RQC
optical fiber kabeloplossingen van Rosenberger OSI. Deze uiterst
robuuste kabels kunnen in combinatie met een fiberbrik adapter
vanThe Brikmill uitstekend gebruikt worden om grote afstanden te
overbruggen tussen Camera Converters en Studio Converters van
Blackmagic Design.
Demonstratie MAXON CINEMA 4D
Op de komende AVM2013 zal in stand 23 een complete opstel-
ling, inclusief Blackmagic Design ATEM switchers, ’live’ worden
getoond, naast Blackmagic Design Cinema Camera en DaVinci
Resolve. Uiteraard zal ook MAXON CINEMA 4D uitgebreid gede-
monstreerd worden.
Info: www.mediamachine.nl en www.thebrikmill.com
Output Professional
audio, video & lighting
op AV Manifestatie
2013
Output BV is een toonaangevend bedrijf dat zich richt op de distri-
butie van professionele audio-,video- en lichtapparatuur.Zij bieden
een uitgelezen pakket aan producten van goede kwaliteit waar-
mee zij in combinatie met jarenlange ervaring,deskundig advies en
goede service een totaalpakket bieden voor de AV- en PA-markt.
Output BV zal zich op de AV Manifestatie, welke gehouden zal
worden op het Mediapark te Hilversum (studio 22), presenteren
als distributeur van Panasonic video-en dataprojectoren en LCD-
en plasmaschermen, waar zij al vele jaren succesvol in zijn. Per 1
april 2013 zijn hier de producten van de Pro AV Group van Pana-
sonic aan toegevoegd. Dit zijn de camcorders, camera systemen,
switchers en gerelateerde producten en accessoires.
Deze productgroep completeren zij met camera statieven
van onder andere Manfrotto en de tassen van Kata om zo de ge-
bruikers complete systemen en oplossingen te bieden.
Naast Panasonic zullen zij eveneens de audio- en video­producten
van Blackmagic Design en Roland presenteren. Van deze merken
zijn dat onder andere de switchers, diskrecorders en converters.
Ook zullen diverse draadloze cameramicrofoonsystemen te zien
zijn.
Output BV gaat verder dan het distribueren van producten alleen.
Gedegen advies,snelle levering,meestal uit voorraad,uitstekende
nazorg en ervaren specialisten zorgen ervoor dat Output BV vele
pluspunten biedt. Wanneer u voor Output BV kiest, kiest u voor
goede kwaliteit, duurzaamheid en functionaliteit.
U vindt Output BV tijdens de AV Manifestatie 2013 op stand­
nummer 70.
info@outputnl.com • www.outputnl.com
Riedel
As a result to the growing demand in regional the broadcast and
event markets, Riedel Communications expands its international
operations with a dedicated Benelux office. The team consists
of Wilbert Kooij (General Manager), David Bouma (Sales Event
and Entertainment Benelux) and Christiaan Haasdijk (Rental
Operation Manager) providing sales, rental and support servi-
ces for the region. Recent installations include the video service
provider Parkpost in Hilversum and the broadcast provider Dutch-
view.
Riedel will also present the new Grass Valley camera interface
card for MediorNet Modular and Compact Pro at this years AVM
Broadcast.
The new expansion cards allow the user to connect Grass
Valley LDK and LDX cameras to MediorNet, as well as base sta-
tions. This provides a solution to route bi-directional camera
signals, including all embedded audio and telemetry control
data, through the MediorNet fiber infrastructure. Medior-
Net’s network approach allows the free assignment of came-
ras to any base station or CCU within the network, providing
unparalleled flexibility in setups and eliminating the need for
re-wiring when production needs change.
Riedel Communications Benelux B.V.
phone: +31 35 6035483 • email: sales-benelux@riedel.net

26. 26
AV Manifestatie
Roland Systems Group
VC-1 Lossless
VideoConverters
De baanbrekende serie VC-1 Lossless VideoConverters is waar
Roland Systems Group dit jaar de nadruk op zal leggen
tijdens de AV Manifestatie. Deze nieuwe mini-converters zijn
geïntroduceerd op de NAB 2013 Ten gingen direct aan de haal
met TV Technology’s STAR Award (Superior Technology Award
Recipient), een van de meest prestigieuze awards die op broadcast
gebied te behalen is.
Indien uw workflow vraagt om de meest betrouwbare, alsmede
de beste kwaliteit signaalconversie tussen HDMI en SD/HD/3G-
SDI, met analoge/digitale audio-embedding èn de-embedding
met daarbij de mogelijkheid om audio en zelfs video te vertragen
tegen een alleszins betaalbare prijs, dan is de AV Manifestatie
een uitstekend moment om met de RSG productspecialisten in
gesprek te gaan.
Verder zullen ook de nieuwe V-4EX Video Mixer met HDMI en
USB Streaming voor webcasting/recording en de ‘allesvretende’
V-40HD, V-800HD en V-1600HD Multi-Format Live Video
Switchers worden gedemonstreerd. Last but not least kunt u
het ‘Touch & Turn’ concept van de M-200i V-Mixer uitgebreid
proberen.
Select AV
Select AV Personeel dé bemiddelaar voor flexibele personele inhuur
binnen de audiovisuele branche.
Als fullservice-bureau zijn wij altijd op zoek naar de juiste
oplossingen voor u personele wensen.
Voor administratief, operationeel technisch, programma inhou-
delijk personeel.Voor ZZPérs is Select AV Freelance uw aanspreek-
punt.
Een allrounder die graag de opgedane ervaringen met maatwerk
oplossingen met u deelt.
Wij willen u van harte uitnodigen om langs te komen op stand
nummer 35 Kennismaken,(bij) praten met vakcollega’s informatie
en advies inwinnen m.b.t. personeel, scholing en arbeidsrecht in
de breedste zin van het woord.Tot 15 en/of 16 mei!
TELEQUIP:
Ensemble designs
Bij TELEQUIP is de Compact Flexible Router for Clean Switching
van Ensemble Designs, die op de NAB een STAR Award en NAB Pick
Hit Award heeft gekregen, te zien.
Deze nieuwe BrightEye NXT-430 Compact Router biedt front­
panel control, interactief Full Motion LCD Display, BNC en SFP
inputs/outputs voor Flexible I/O configuratie en een Ethernet
port en Interne Web Browser voor Control/Setup via Computer of
iPad & Tablet.
Het systeem biedt twee vaste in- en twee vaste uitgangen PLUS 7
configureerbare poorten en twee stuks SFP connectoren.
De unit is voorzien van Genlock ingang, twee Interne Bar & Black
Generatoren en twee Clean Switch uitgangen voor alle synchrone
en asynchrone bronnen. De 3G/HD/SD sdi BrightEye Compact
Router is uitermate geschikt : Fly-Packs, ENG, Helikopter, Satelliet
& Nieuwswagens.
Census Digital
Nieuw bij TELEQUIP zijn de producten van Census Digital, fabri-
kant van diverse kleine signaal converters, Audio Monitoring
units en een betaalbaar Camera Fiber Transceiver systeem voor
3G/HD/SD sdi bestaande uit een Camera Unit met V-Lock en
een Base station. De Fiberkabel aansluiting kan door middel van
ST Connectoren of via een Neutrik OpticalCon Multi connector
tot lengtes van 10 km! Dit systeem is vooral goed inzetbaar voor
ENG, sportevenementen, concerten en compacte nieuws- en
satellietwagens.

27. 27
AV Manifestatie
AVM: Yamaha
Commercial Audio
Nuage
Nuage is een nieuw post-productie audiosysteem, gemaakt door
Steinberg en Yamaha. Nuage is een schaalbaar hardwaresysteem
dat volledig voor Nuendo 6.0 (multitrack software) is ontwikkeld.
Het kan gebruikt worden voor mixing en editing in een audio
post-productie omgeving.
De controllers en interfaces zijn onderling verbonden met CAT5
kabels via het Dante netwerk. Dit maakt de communicatie tussen
verschillende Nuage/Nuendo componenten kinderlijk eenvou-
dig. Nuage kan hiermee voor de audio-nabewerkingsbedrijven
en home studio’s zeker het verschil maken.
De uitlevering van de eerste Nuage-systemen zal in de komen-
de weken gaan gebeuren. Tijdens de AVM zal onze collega Andy
Cooper het Nuage/Nuendo-systeem volledig operationeel op
onze stand demonstreren.
www.yamahaproaudio.com/global/en/products/
daw_systems/nuage
CL-mixers
Het afgelopen jaar heeft Yamaha deze nieuwe Live-sound mixers
geïntroduceerd. De gebruiksvriendelijke en uiterst succesvolle CL-
mixers zijn erg goed ontvangen op de Europese markt. Inmiddels
zijn er reeds honderden verkocht.
De CL5, CL3 en CL1 hebben dan ook zeer veel nieuwe mogelijk-
heden, als uitgebreide Dante netwerkmogelijkheden met hon-
derden kanalen, meerdere mixers, vele Rio-stageboxes, alles in
hetzelfde netwerk.
Prachtigegemoduleerde’plug-ins’,samenwerkingmet Rupert Neve,
compabiliteit met onze bestaande producten, gain compensation,
Nuendo Live multitrack, opname/weergave, klein en licht en nog
veel meer.
www.yamahaproaudio.com/global/en/products/mixers
StageMix Versie 4
Remote control van de CL-mixers, (de nieuwe gratis App voor de
Ipad). Belangrijkste toevoegingen ten opzichte van versie 3 zijn:
Outputport delays, polarity levels en dynamics editing.
www.yamahaproaudio.com/global/en/news_events/
newsrelease/2013/50_20130410_stagemix_v4.jsp
Dugan MY16
De automatische mixer controleert het volume van iedere
microfoon in een groep microfoons. Ieder kanaal wordt automa-
tisch open gezet als iemand praat en ieder kanaal wordt dicht ge-
schoven als er niets gezegd wordt.Dit is een‘real time’door spraak
geactiveerd proces. De automatische mixer regelt ook het achter-
grondgeluid en werkt onhoorbaar. Als er meerdere microfoons
worden open gezet, resulteert dit normaal altijd in toename van
‘ongewenst’laag en een grotere kans op rondzingen.Bij de Dugan
automatische mixer zijn beide problemen geconditioneerd en is
er uiteindelijk meer ’gain before feedback’. Op onze stand laten
wij de Dugen automixer in een demo-opstelling horen.
www.yamahaproaudio.com/global/en/products/interfaces/
miniygdai/duganmy16
Nieuwe HS-series studiospeakers
Sinds de jaren ‘70 is de iconische witte woofer de handtekening
van Yamaha’s nearfield reference monitors. De tweede generatie
HS-speakers is het logische vervolg. Een ontwikkeling van Yama-
ha’s jarenlange ervaring met de fabricage van hoge kwaliteit
studiomonitors voor een bescheiden prijs.
www.yamahaproaudio.com/global/en/products/speakers/
hsseries/index.jsp n

29. 29
Packaging:
Een dankbare niche!
Voor veel producers en editors volgt na de post-productie nóg een fase: de promo’s,
leaders, programma’s of daily menu’s moeten‘ingepakt’ worden. Over het algemeen
is dit niet het leukste werkje; het is vooral saai en tijdrovend. Gelukkig hoeven ze het
niet meer zelf te doen. Automo is volledig gespecialiseerd in het automatisch inpakken
van diverse video masters.
“Het inpakken komt in verschillende workflows voor”, zegt Ruud
Schuijt, business developer van Automo. Als voorbeeld noemt
hij eerst de ‘daily menu’s’, promo’s die de on-air continuïteit van
een zender moeten ondersteunen door de aanvangst tijden van
verschillende programma’s te communiceren. Afhankelijk van
het tijdstip waarop zo’n promo geprogrammeerd is veranderen
de titels en de specifieke content. Voor veel van dit soort promo’s
maakt een editor een korte edit, maar alle benodigde versies
worden daarna door Automo volledig geautomatiseerd geprodu-
ceerd. “Voor sommige zenders hebben wij de hele productie van
de daily menu’s geautomatiseerd”, vertelt Schuijt.
Prestigieuze‘one off’promo’s
Praktisch gezien is Automo in de meeste gevallen onderdeel van
de workflow van de promo-department van een zender. “Editors
zijn vaak blij wanneer dergelijke repeterende werkzaamheden
van hun bord gehaald wordt”, weet Guido Eijrond, CTO bij Au-
tomo. Afhankelijk van de zender portfolio van een broadcas-
ter speelt Automo ook een rol bij de meer prestigieuze ‘one off’
promo’s. Denk bijvoorbeeld aan de aankondiging van een film.
Sommige broadcasters airen zo’n promo bijvoorbeeld op meer-
dere zenders, een voorbeeld is Film1. Zo’n promo moet dan voor
iedere zender opnieuw ‘verpakt’worden, steeds in een nieuw
(zender)jasje. Ook dat is typisch iets voor Automo. Automo is niet
alleen interessant voor promo- departments of creatieve afde-
lingen van zenders. Ook programma’s of leuksteaders worden
vaak ingepakt, of er worden verschillende versies van gemaakt.
Eerder ontwikkelde Automo voor ‘De School van Prem’ en ‘Lauren
Verslaat’ leaders met vaste vormgevingselementen en een dui-
delijke branding waar per aflevering nieuwe beelden in konden
worden gezet. Dan gaat het weliswaar niet om grote aantallen,
maar het is voor producers of zenders gewoon handig dat zonder
ingewikkeld productieproces verschillende versies gemaakt kun-
nen worden.
Tapeless workflow
“De markt moet een beetje aan dergelijke toepassingen wen-
nen”, weet Guido. “Veel workflows zijn nog gebaseerd op de
fysieke omgang met tapes. Een tapeless workflow biedt veel
meer mogelijkheden, maar dan moet je wel even rustig gaan
zitten en de wensen en mogelijkheden evalueren.” Het is niet
altijd makkelijk om je ‘comfort zone’ te verlaten, en de zaken
anders aan te pakken. Broadcasters zijn van nature gewend dat
ze cruciale hardware in bezit hebben. Maar met Automo vindt
de versioning extern plaats. Input bestaat veelal uit een make-
list, of wordt gegeven vanuit een dedicated webbased interface.
De klant simpelweg zijn ‘ready-to-air’ versie via FTP terug op de
gewenste (broadcast) server. Automo speelt een belangrijke rol in
de promo-workflow van RTL4, 5, 7, 8, RTL Lounge en RTL Telekids.
De promo’s van Comedy Central Nederland, Zweden en Duitsland
worden geselecteerd via een webbased interface. Ook de NPO en
SBS6 werken samen met Automo. Recentelijk is Automo bezig
voor Film1 workflows te optimaliseren. “We zitten met Automo
echt in een niche. Maar het is wel een hele fijne niche!” merkt
Ruud op. n

30. 30
Stage Accompany “That’s How
Music Should Sound!”
Stage Accompany en Bioscoop geluid
Stage Accompany is bekend om zijn unieke ontwerpen, bevindt zich continu in de
technologische voorhoede van de professionele audiomarkt, geavanceerde elektronica
en de toepassing van de nieuwste digitale technologie. In de volgende paragrafen zal
een algemene inleiding over het bedrijf en haar producten worden weergegeven.
De verschillende paragrafen beschrijven de geschiedenis van het bedrijf en de filosofie,
technische specificaties, productienormen en reacties van klanten.
Van Luidsprekerkasten tot Ribbon Compact
Drivers ™
Stage Accompany (SA) uit Ridderkerk , opgericht in 1977, is uitge-
groeid tot een internationaal geprezen fabrikant van hoogwaar-
dige audioapparatuur. Het succes van Stage Accompany is direct
gerelateerd aan de onovertroffen prestaties en duurzaamheid
van de apparatuur die wordt geproduceerd. Het SA team bestaat
uit toegewijde medewerkers die allemaal een gemeenschappe-
lijke hartstocht en passie voor muziek hebben.
Begonnen als een fabrikant van luidsprekers, waaronder de be-
kende “W-Bins” en “Hoorn geladen kasten”, heeft SA ‘s werelds
eerste programmeerbare parametrische equalizer ontwikkeld
en professionele versterkers aan het programma toegevoegd.
Voor het bereiken van eersteklas kwaliteit in elk aspect van de
producten, begon SA in 1986 zijn eigen componenten te ontwik-
kelen. Tot op de dag van vandaag, houdt Stage Accompany vast
aan een van de strakste productienormen in de industrie.
De bekroonde Ribbon Compact Driver, die zal worden uitgelicht
op de volgende pagina, is een dergelijke innovatie door Stage
Accompany. Met zijn unieke mid-range/treble reproductie en
niet- waarneembare vervorming, heeft SA een absolute hifi-kwa-
liteit met een ongekende geluidsdruk bereikt.

31. 31
Product
Het bepalen van de juiste toon
Hoge akoestische output, ongeëvenaarde heldere weergave, zeer
strak en krachtige laag weergave voor subsonische effecten en
vele mogelijkheden voor een aangepast ontwerp hebben Stage
Accompany tot een vooraanstaand producent op het gebied van
professioneel geluid gemaakt.
Gepatenteerde Ribbon SA Compact Driver
De SA Ribbon Compact Driver ™ wordt gekenmerkt door een
uitstekende verstaanbaarheid en een natuurlijke weergave van
muziek en geluid. De harmonische vervormingen zijn zo klein
dat ze niet waarneembaar zijn voor het menselijk oor. In plaats
van problemen zoals luistervermoeidheid, die vaak geassocieerd
wordt met conventionele systemen, zorgen SA componenten
voor een grote helderheid en een groot dynamisch bereik bij elk
volumeniveau tot 132 dB, en met gepatenteerde koeling SA “AIR-
systeem”, tot 142 dB. De SA Ribbon Compact Driver ™ is ‘s werelds
eerste mid / high weergever die volledig natuurlijk, high defini-
tion en onvervormd geluid op dit niveau produceert.
SA Bioscoop Series
Dergelijke output mogelijkheden met groothoekspreiding van
het geluid, in combinatie met minimale benodigde ruimte,
maken de SA Screen serie tot de perfecte pasvorm voor elke
maat auditorium. Digital Cinema Sound, met zijn uitgebreide
frequentiebereik en hogere dynamiek, voldoet aan de normen
voor systemen voor bioscoopgeluid.
Geïntegreerde hardware en eenvoudige installatie zijn de basis
voor een volledige reeks van producten. Naast de voordelen van
de Ribbon Compact Driver, hebben speakers van de SA Screen
Series een revolutionair ruimtebesparend ontwerp. Op slechts 23
cm diep kunnen ze gevlogen worden, 5 cm achter het scherm en
vaak direct vanaf het schermframe. Filmdoekresonantie is nooit
een probleem omdat de akoestische reflexopeningen aan de
bovenkant en onderkant van de kast zitten.
Aangevuld met SA surround kasten en SA subwoofer luidspre-
kers, waaronder de eerste ooit vervaardigde 23 cm diepe basluid-
spreker uit de SL-serie, levert de Screen-serie alles wat de heden-
daagse complexe filmsoundtracks, digitaal of analoog, te bieden
hebben.
Stage Accompany Direct Screen series is speciaal ontwikkeld om
bioscoopexploitanten de mogelijkheid te bieden hun luidsprekers
achter het projectiescherm vandaan te halen. Zonder het storen-
de effect van het projectiescherm tussen luidspreker en luiste-
raar, kan de bioscoop bezoeker nu genieten van het nauwkeurige
geluid zoals de film maker het bedoeld heeft. Hoewel de Direct
Screen serie onder en boven het projectie scherm wordt geplaatst
lijkt het nog steeds alsof het geluid uit de film komt.Door gebruik
te maken van de Direct Screen serie kan het traditionele geperfo-
reerde doek worden vervangen door niet geperforeerd doek, dit
resulteert in een sterk verbeterde beeld resolutie.
De Screen Series heeft een systeem voor elke situatie, van passief
2-weg tot actief 3-weg, compleet achter het scherm gehangen,
met slechts 23 cm diepte, of met de Direct Screen series voor het
scherm. Tezamen met SA subwoofers en surround luidsprekers,
stelt alleen de Screen Series u in staat uw gasten alles te geven
wat Digitaal filmgeluid te bieden heeft!
Hoe werkt het?
Compressie gebaseerde drivers, waarbij slechts kleine verbeterin-
gen zijn bereikt in 75 jaar,werken volgens een eenvoudig principe.
De luidspreker is gekoppeld aan een kamer met een zeer smal-
le opening die kleiner is dan de doorsnede van de luidspreker.
Compressie wordt geïnduceerd wanneer de conus beweegt en
hierdoor wordt een grotere efficiëntie bereikt. Door toevoeging
van de hoorn als “akoestische transformer” met nog zelfs een
hogere verhouding tussen initiële en uiteindelijke dwarsdoorsne-
de, wordt een verder verhoogd geluidsniveau bereikt, maar dat is
vervorming.
De gepatenteerde SA Ribbon Compact Driver ™ maakt gebruik van
een “membraan” dat het geluid genereert en deze rechtstreeks
naar de omgeving stuurt. Deze professionele Ribbon driver wordt
aangedreven door een Neodymium magneetstelsel en stelt de
gebruiker in staat tot het produceren van een duidelijk helder en
schoon geluid met het vermijden van de nadelen van conventio-
nele compressie drivers:“Het zal de muziek niet vervormen”
Een ander opvallend verschil is de wijze waarop het membraan

33. 33
wordt aangedreven. In een Compact Driver worden de spreek-
spoel en het membraan geïntegreerd in plaats van de spreek-
spoel en een relatief zwaar koepelvormig membraan bij een
compressie driver.Wanneer delen van het membraan de krachten
die worden uitgeoefend niet langer kunnen verwerken zal er een
willekeurige trilling optreden. We hebben allemaal gehoord van
het geluid dat geluidsexperts het “break-up fenomeen” noemen.
Met de integratie van de spreekspoel is deze storing geëlimineerd
en het resultaat is een zeer zuiver, onvervormd geluid en betere
weergave van de midden en hoogste frequenties.
SA Digital Series
Een hoog vermogen en een zeer zuivere signaalversterking on-
der zware gebruiksomstandigheden waren de belangrijkste
uitgangspunten in de ontwikkeling van de DS-serie versterkers.
Deze versterkers zijn gebouwd volgens het uitstekende klasse-D
ontwerp, hierdoor verkrijgt deze versterker een verhoogde effi-
ciëntie door een vermindering in gewicht en dissipatie. De DS50
versterker heeft een uitgangsvermogen van 2500W @ 4 ohm per
kanaal, een S/N verhouding van meer dan 110dB en een totale
harmonische vervorming van <0,007% @ 1kHz (100W, 8 ohm).
Met een digitale AES/EBU ingang is de DS50 tevens geschikt voor
digitale aansturing. De DS50 combineert (geluid) kwaliteit, ver-
mogen en een zeer laag gewicht in een stevige behuizing. De SA
digitale versterkers behoren tot de best klinkende versterkers op
de pro-audiomarkt!
Dynamic Damping Control
Een belangrijk kenmerk is Stage Accompany’s Dynamic Damping
Control (DDC™) systeem, waarmee een zeer hoge demping fac-
tor wordt gerealiseerd (10.000 @ 1kHz). Het resultaat is des te
opmerkelijker in combinatie met een Stage Accompany “DDC
voor bedraad” luidsprekersysteem. Dit unieke circuit, uitgevoerd
op alle Stage Accompany luidsprekersystemen, compenseert de
weerstand van de kabel en connector, deze kan enorm zijn wan-
neer lange luidsprekerkabels worden gebruikt.
Het resultaat is een zeer strak en accuraat basgeluid en mid
respons. Bovendien met “DDC™” worden zowel lineaire als
niet-lineaire vervorming aanzienlijk gereduceerd. De versterkers
kunnen ook worden gebruikt op een normaal, niet DDC-voorbe-
drade luidspreker.
Active Clip Eliminator
Ook ingebouwd in de DS50 is een Active Clip Eliminator (ACE
™), een circuit dat continu alle uitgangen van de versterker con-
troleert. Als er een Clip Signaal wordt gedetecteerd, wordt de
bijbehorende ingang onhoorbaar verlaagd tot het veiligste maxi-
mumniveau, dit ter voorkoming van harmonische vervorming
wat beschadiging van de hoogfrequent drivers kan veroorzaken,
hierdoor blijft de geluidskwaliteit gehandhaafd en wordt thermi-
sche uitschakeling voorkomen.
Tezamen met de SA Bioscoop Series en de DS50 versterker wordt
een niet-gecomprimeerde 1:1 reproductie van de film soundtrack,
digitaal of analoog, van de meest delicate zang tot de grootste
explosies verkregen.
Waar zijn we te vinden?
Stage Accompany exporteert naar meer dan 30 landen over de
hele wereld. SA systemen worden gebruikt in bioscopen, opna-
mestudio’s, clubs, theaters, voor shows en live concerten.
De lijst van indrukwekkende klanten omvat muziekexperts net zo
divers als de pop-rock kunstenaar de Artist (FKAPrince), de “Blue
Note” Jazz Cafe en het Vivian Beaumont Theater in het Lincoln
Product

34. dat je zou kunnen horen wat er gezegd wordt. Naar ons oordeel
onderscheidt het SA-systeem zich van de andere geluidsystemen,
omdat het in staat was om vervormingsvrije,natuurlijke geluiden
te leveren op alle geluidsniveaus.“
Wolfgang Burkhardt het hoofd van de technische afdeling van
UFA Theater AG, de grootste bioscoopketen in Duitsland met
bijna 500 schermen in 85 steden:
“In vergelijking met traditionele hoorngebaseerde systemen,ont-
hulde de innovatieve Compact Driver drie voordelen.
1. Dialoog steeds duidelijk hoorbaar, vooral in combinatie met
complexe geluidssignalen, zodat het gesproken woord dui-
delijk te onderscheiden is en begrepen wordt, ondanks zware
geluidseffecten en harde muziek.
2.Hoge frequenties worden gelijkmatig verdeeld over de gehele
zaal, met inbegrip van de “laatste bocht”, zonder ooit te “hard”
of te “zacht” te zijn.
3. De Compact Driver maakt het mogelijk hoge volumes weer te
geven zonder bijwerkingen zoals ondervonden met horens,
die het geluid vaak “comprimeren”. Het SA speaker concept
is overtuigend, zowel in termen van de technische kenmerken
als totale kwaliteit.” n
34
Center in New York. In deze meervoudige presentatieruimte, wer-
den SA luidsprekers geïnstalleerd als onderdeel van een aange-
paste akoestische verbouwing, “Systeem van verbeterde akoes-
tische prestaties” genaamd. Dit is slechts een voorbeeld van de
aanwezigheid van SA op Broadway.
Ook zijn de luidsprekers te vinden in Euro Disneyland Parijs
evenals in de Ponte Negra Amphitheatre in Manaus, Brazilië, dat
ruimte biedt aan zo’n 100.000 mensen. Stage Accompany appa-
ratuur kan onder andere ook worden gevonden in het Royal Nati-
onal Theatre in Londen,in alle Cafe Iguana restaurants en clubs in
Florida en in de Panavision Studios in Hollywood, evenals Warner
Bros Studio faciliteiten.
SA producten worden onder andere in de
volgende theaters gebruikt:
Naast een exclusieve deal met de Pathe Group (voorheen MGM
Cinemas) in Nederland, het megaplex Fuenlabrada in Madrid,
Spanje, de UFA Savoy in Düsseldorf, Duitsland, United Artists
theaters, Malco theaters, Verenigde Staten en vele andere be-
langrijke internationale installaties zijn de producten uit de
SA Cinema serie ook geïnstalleerd tijdens de renovatie van het
historische Pathe Tuschinski paleis in Amsterdam.
Een andere opvallende installatie is het speciale cinema audito-
rium in het Museum of Jewish Heritage (MJH) in New York die
continu getuigenissen tonen aan de terreur van de Holocaust.
Regisseur Steven Spielberg nam het initiatief voor het filmen van
meer dan 50.000 concentratiekampoverlevenden en deze heb-
ben hun verhaal opgetekend als een ‘levende herinnering’ aan
toekomstige generaties.
Sinds de introductie van de Screen Serie is er sprake van een sterk
toegenomen belangstelling wereldwijd vanwege de volledig
nieuwe benadering van het cinema-geluid,Dit is niet op basis van
een gemodificeerd PA-systeem, maar een echt toegewijd cinema
geluidsysteem waardoor het beste uit de digitale soundtrack kan
worden gehaald.
Wat onze gebruikers zeggen over wat ze
horen:
Met een marktaandeel van 30 tot 35% in heel Nederland, maakt
Pathe Bioscopen Group (voorheen MGM Cinemas, de groot-
ste bioscoopketen van het land) exclusief gebruik van de Stage
Accompany productlijn. Ronald Rosbeek, voormalig ingenieur
verantwoordelijk voor technische installaties: “Vooral de spraak-
verstaanbaarheid speelt een belangrijke rol in de bioscoop. Tijdens
de scènes met een machinegeweer en explosies in onze testfilm,
reproduceerde alleen de SA-luidspreker de dialoog zo duidelijk
Product
Verder zijn er Stage Accompany
geluidinstallaties te vinden bij:
Vue Cinemas Engeland
Ster Century Cinemas
The Mocies Curacao
Wolf Cinemas, Must See Groningen
Eye film instituut Nederland
Verenigde Bioscopen Nederland
AVE New Zealand
Blitz megaplex Jakarta
Omniversum en Haag
Cinemec Ede (3D geluid met Barco Auro 11.1)
Aviodrome Lelystad
Verkade Fabriek s’-Hertogenbosch
Meer informatie:
www.stageaccompany.com