SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 66
Baixar para ler offline
“‘Take Me Home’-wereldtour van One Direction” P. 16
SHOW&TECHNIEK
SHOWTECH 2013
AV&STAGE
Jaar gan g 32 , edi t i e 10 2 0 12Jaar gan g 33, edi t i e 6 2 0 13
editie62013AV&STAGE
Familiebedrijven
gezond en innovatief
beter beschermd
tegen fraude
Roland kondigt
VR-50HD aan
Start
artiesenaanmelding
Geld terug bij storing
telefonie en internet
entertainment
Filmjaarboek 2012/ 2013
AV&CREATIE
Wacom wint prestigieuze
red dot design awards
Het brede vakmagazine voor zaken en techniek in AV, theater, stage en entertainment
‘To love beauty,
is to see light’
Victor Hugo
BROADCAST&AV-TECHNIEK
AV Manifestatie 2013
ENTERTAINMENT
REDACTIONEEL
Dat de zaken in deze tijd gemakkelijk gaan zullen we u niet vertellen.
Wat de mogelijkheden zijn en de kansen zijn;  daar kunnen we u wel
op wijzen. Want die zijn er volop. Een crisis biedt kansen en één van de
mogelijkheden om een crisis het hoofd te bieden is om de krachten te
bundelen. Niet alleen voor bedrijven, of afdelingen binnen bedrijven,
maar ook voor individuen die binnen onze branche werkzaam zijn zoals
freelancers en zzp’ers.
Deze groep  binnen  de AV- en mediawereld zijn genoodzaakt de krach-
ten te bundelen om hun boterham te kunnen verdienen in de sector. De
tarieven,lonen en vergoedingen staan dermate onder druk,dat nu al ve-
len óf hun beroep vaarwel moeten zeggen óf moeten doorwerken onder
het bestaansminimum.  Het teruglopende budget van de opdrachtge-
vers en voortdurende bezuinigingen zijn er grotendeels de oorzaak van. 
Bij het bundelen van de aanwezige krachten kun je jezelf de volgende
vragen stellen:  Waarom zou ik opnieuw het wiel uitvinden als het al
lang bestaat?  Waarom zou ik mijn kennis voor me houden als ik daar
anderen mee kan helpen?
Krachten bundelen
Colofon
Een uitgave van: Buzzfacts Publishers & Mediagroup Exploitatiemaatschappij B.V.,
Postadres: Postbus 155, 6500 AD Nijmegen, Tel. 024-3722900, Fax. 024-3886017
Hoofdredactie: Joris Kroezen, Eindredacteur: Joris Stortelder Redactie: Marieke van
Dam Vaste medewerkers: René van Eijden, Dorothee Verdaasdonk, Paulus Veltman
Salesmanager: Ralph Brinkman Media adviseur: Diego Teunissen, Vormgeving:
Dries van Zuylen, Anouk Smeets-Philipsen, Sandra Elzinga Backoffice: Marsha Laijan.
Abonnementenservice: De abonnementen­service is telefonisch bereikbaar van
ma t/m vrij van 9.00 uur tot 12.00 uur. Kies in het keuze menu ‘abonnementen’.
Telefoon: 024-3722900. U kunt ons ook faxen: 024-3886017. Afdeling abonnementen
Postbus 155, 6500 AD Nijmegen. Een abonnement kan ieder moment ingaan en wordt
automatisch verlengd tenzij de abonnee twee maanden voor einddatum schriftelijk
opzegt. Copyrights: Het auteursrecht van dit tijdschrift en op de daarin verschenen
artikelen wordt door de uitgever voorbehouden. Het verlenen van toestemming tot
publicatie in dit tijdschrift houdt in dat de auteur de uitgever, met uitsluiting van
ieder ander, onherroepelijk machtigt de bij of krachtens de Auteurswet door derden
verschuldigde vergoeding voor kopiëren te innen en dat de auteur alle overige rech-
ten overdraagt aan de uitgever. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen,
vermenigvuldigd of gekopieerd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.
Drukfouten en prijswijzigingen voorbehouden Bankgegevens: Rabobank Nijmegen
1700.97.811 / IBAN: NL91RABO0170097811 /
BIC: RABONL2U
AV ALGEMEEN n 3
Er zullen mensen zijn mensen die vinden dat je je kennis en kwaliteiten
op straat gooit en er op deze manier niets mee gaat verdienen. Maar
bedenk eens:  je deelt kennis en arbeidskracht en tegelijkertijd haal je
nieuwe kennis en andere vaardigheden binnen. Er ontstaat synergie;
een proces waarbij het samengaan van delen meer oplevert dan de som
der delen. Dat is krachten bundelen! En met die instelling kunnen we,
geloof het of niet, de zwaarste stormen trotseren. Dat heeft de geschie-
denis keer op keer uitgewezen.
Veel leesplezier!
Joris Kroezen
j.kroezen@bp-m.nl
Wacom wint prestigieuze Red
Dot Design Awards
De Cintiq 24HD touch, uit de professionele
lijn van Wacom, is bekroond met een red dot
award voor zijn ‘hoge designkwaliteit’ in de
categorie ‘product design 2013’.
NAB 2013
4K de trend! Ingezet verleden jaar door Sony
dringt door in camera’s, monitoren en projectoren.
Ook thuis? Moeilijk in te schatten op deze
broadcast show.
AV ALGEMEEN n 5
Lichttechniek:
‘To love beauty, is to see light’
‘Er zijn meer volwassenen bang in het licht dan
kinderen in het donker’, zei Van Kooten eens.
SHOWTECH 2013
Internationale vakbeurs en congres voor
theater, film en evenementen van 18 tot
20 juni 2013, beursterrein Berlijn.
INHOUD
AV&Creatie 20
SOUND&TECHNIEK 44
SHOW&TECHNIEK 60
BROADCAST&
AV-TECHNIEK
34
En verder…
Algemeen 			 6
Accounts				 8
Agenda				 9
Buma 100 jaar			 10
AV&Creatie			 15
One Direction zet Blackmagic Design’s
ATEM in voor live schakelingen 		 16
Adobe toont Sneak Peeks van creatieve
innovaties tijdens MAX 2013		 19
ShowVision: opvouwbare LED-schermen	 23
Casus cultureel centrum		 24
Broadcast & AV-techniek		 33
Ultra Slowmotion camera tijdens
Amstel Gold Race			 41
Sound & Techniek			 43	
PODIUM & Techniek		 51
Show & Techniek			 57
Financiële afdeling beslist steeds
vaker mee				 58
Nieuw Rijksmuseum verlicht met
LED-verlichting			 62
Grachtenfestival			 66
PODIUM&TECHNIEK52
Filmjaarboek 2012/2013
Met een viertal achtergrondartikelen werd het
Filmjaarboek ook dit jaar aangevuld. Het meest
belangrijk blijft de lijst van alle in Nederland in
2012 uitgebrachte films met alle beschikbare
gegevens.
ALGEMEEN13
AVM 2013
Live-uitzendingen in schitterende HD-beelden,
perfect geluid door middel van nieuwe regelin-
gen voor geluidssterkte en mediastream via IP.
6 n AV ALGEMEEN
NIEUWS
=
6 n AV ALGEMEEN
ALGEMEEN
ENTERTAINMENT
De fiscale regeling om bedrijven die leerwerkplekken aanbieden te com-
penseren wordt vervangen door gerichte subsidies. Hiermee maken minis-
ter Bussemaker en staatssecretaris Weekers een einde aan de zogeheten
afdrachtvermindering onderwijs, zonder het oogmerk van die regeling te
wijzigen – een financiële stimulans voor bedrijven die leerwerkplaatsen
aanbieden.
Met vervanging van de afdrachtvermindering onderwijs komt een einde
aan een regeling die onbeheersbaar bleek. De afgelopen vijf jaar verdub-
belden de uitgaven van pakweg €200 miljoen naar circa €400 miljoen,
onder andere door oneigenlijk gebruik.
Het belang van een financiële prikkel voor bedrijven die leerwerkplek-
ken aanbieden staat voor het kabinet als een paal boven water. Daarom
wordt de afdrachtvermindering onderwijs vervangen door een gerichte
subsidieregeling, waarmee ook de route voor oneigenlijk gebruik wordt
dichtgeschroeid.
Er blijft budget beschikbaar voor leerwerkplekken voor leerlingen van
opleidingen die deze steun het hardst nodig hebben, zoals de beroeps-
begeleidende leerweg (bbl) in het mbo, en (toekomstige) werknemers
waar de meeste maatschappelijke behoefte aan bestaat,zoals studenten,
onderzoekers, ontwerpers en promovendi in bepaalde vakgebieden.
Niet meer in aanmerking voor de regeling komen aanbieders van leer-
werkplekken voor leerlingen en studenten voor wie al andere regelingen
bestaan of die een (aanvullende) leerwerkplek niet nodig hebben, zoals
mbo-studenten die een beroepsondersteunende leerweg (bol) volgen,
vmbo-leerlingen die een leerwerktraject doen en hbo-studenten die een
niet-technische opleiding volgen.
Er is a200 miljoen beschikbaar voor de subsidieregeling, die wordt
verdeeld onder de aanvragers. Met de vervanging van de afdrachtver-
mindering onderwijs voert minister Bussemaker een maatregel uit het
regeerakkoord uit.
Familiebedrijven zijn gezonder, gaan minder snel failliet en zijn innova-
tiever dan andere bedrijven. Dat blijkt uit een onderzoek van ING, MKB
Nederland, Ernst & Young en de branchevereniging Familiebedrijven.
Familiebedrijven innovatiever dan andere bedrijven
‘Het beeld dat familiebedrijven saaie en conservatieve bedrijven zijn,
klopt niet, ‘aldus minister Kamp. ‘Dankzij hun solide financiering kun-
nen ze tegen een stootje en zijn ze innovatiever dan andere bedrijven.
Eigenschappen die we in deze moeilijke economische tijden goed kunnen
gebruiken.’
Week van de Ondernemer
Uit het onderzoek blijkt dat negen op de tien familiebedrijven de winst,
geheel of gedeeltelijk, weer terug laten vloeien naar het bedrijf. Dat
maakt dat familiebedrijven relatief veel kapitaal hebben voor vernieu-
wende producten en diensten. Ook investeren ze in andere bedrijven die
kapitaal nodig hebben. Daarnaast zijn familiebedrijven gezonder dan
andere bedrijven omdat ze relatief veel eigen vermogen hebben.
De ‘Week van de Ondernemer’ vond plaats van 8 tot en met 11 april
in Utrecht. De week biedt ondernemers informatie over ondernemen
aan de hand van drie thema’s: Ondernemend Financieren, Nederland
Innoveert en Internationaal Ondernemen. Het ministerie van EZ levert
een financiële bijdrage aan de organisatie van de week.
Gerichte subsidies
vervangen fiscale regeling
leerwerkplekken
Familiebedrijven gezond
en innovatief
PRODUCT
AV ALGEMEEN n 7
ENTERTAINMENT
Burgers en bedrijven kunnen mede dankzij een bijdrage van het Rijk
gebruik blijven maken van de fraudehelpdesk. Dankzij een bijdrage van
het ministerie van Veiligheid en Justitie (V&J) en Economische Zaken (EZ)
is het meldpunt voor fraude in ieder geval voor dit en volgend jaar uit
de financiële zorgen. Dat schreef minister Kamp (EZ) woensdag 10 april
2013 aan de Tweede Kamer.
Voorlichting over schade verhalen
‘Opgelicht worden is niet alleen heel vervelend, het kost burgers en
bedrijven ook tijd en geld,’ aldus minister Kamp. ‘Via de fraudehelp-
desk krijg je tips over hoe je je geld terug kunt krijgen. Tegelijkertijd
krijgt de overheid nuttige informatie die we nodig hebben om fraude
te kunnen bestrijden.’ Bij de fraudehelpdesk kun je terecht als je de
dupe bent geworden van oplichting of fraude. Medewerkers van het
meldpunt geven voorlichting over manieren waarop schade verhaald
kan worden en verwijzen indien mogelijk door naar politie of bijvoor-
beeld de Autoriteit Financiële Markten (AFM).
Kabinet en sociale partners zijn het eens geworden over een mix van
maatregelen om economisch herstel op korte termijn te stimuleren
en de arbeidsmarkt aan te passen aan de wensen en eisen van de 21e
eeuw. Daarbij wordt gekozen voor een actievere aanpak om werk-
loosheid te voorkomen en mensen van werk naar werk te helpen, het
liefst vóór ze in de WW komen. Als goed voorbeeld van bovenstaande
aanpak wordt op pagina 12 van het sociaal akkoord verwezen naar
C3 werkt!
Een van de speerpunten in het akkoord is te zorgen voor branche-
overstijgende mobiliteit. Werknemers moeten makkelijker kunnen
Burgers en bedrijven beter beschermd tegen fraude
C3 werkt! als goed voorbeeld in het sociaal akkoord
Toename aantal klachten cybercrime
Steeds meer mensen weten de fraudehelpdesk te vinden: in 2011 kwa-
men er 10.000 meldingen binnen, in 2012 waren dat er al ruim 26.000.
Met name klachten over cybercrime name toe, van 2.000 naar 9.000
meldingen. Het ministerie van Veiligheid en Justitie draagt 750.000
euro bij, EZ 250.000 euro. Het bedrijfsleven zelf draagt 200.000 euro
bij. Met een begroting van 1,2 miljoen euro kan de helpdesk in ieder
geval dit en volgend jaar door. Financiële steun voor de helpdesk was
een duidelijke wens van een meerderheid van de Tweede Kamer.  
overstappen van zogenaamde krimpsectoren naar groeisectoren
waar meer werkgelegenheid is. Een bestendige van-werk-naar-
werk aanpak is daarom een van de concrete vragen uit het
akkoord.
In 2011 heeft C3 werkt! ruim 80% van haar kandidaten naar een
nieuw werk geholpen, zowel binnen als buiten de creatieve indu-
strie. Dit succes is o.a. te danken aan de goede samenwerking die
C3 werkt! met sociale partners en brancheorganisaties heeft in
diverse sectoren. GOC als uitvoerende partij van C3 werkt! is trots
op dit resultaat en de waardering van sociale partners en overheid
hiervoor.
ORTEC heeft haar Supervisory Board versterkt met twee nieuwe leden.
Beide zijn als non-executives benoemd voor een periode drie jaar. De
nieuwe leden zijn Jac Braat,voormalig CIO en Chief Supply Chain Officer
(CSCO) Philips Lighting en hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg en
Stefan Schulz, SAP-expert en lid van de Supervisory Board van SAP.“Wij
zijn erg blij om Jac Braat en Stefan Schulz in onze Board te mogen ver-
welkomen. Hun kennis en ervaring zal ons verder ondersteunen bij het
waarmaken van onze internationale groei ambitie”, aldus ORTEC CEO
Aart van Beuzekom.
Jac Braat heeft als voormalig CSCO Philips Lighting ruime ervaring in
strategie ontwikkeling en implementatie op gebied van Information
Management en Information Technology. Braat is momenteel o.a. werk-
zaam als consultant bij Argus-i. Daarnaast neemt hij zitting in de Sup-
ply Chain Council. Braat heeft o.a. gewerkt bij Philips Electronics and
ORTEC versterkt Supervisory Board
NIEUWS
=
ENTERTAINMENT
Accenture. Aan de Universiteit van Tilburg geeft hij les in de praktische
toepassing van Econometrie en Operations Research, onder andere op
het gebied van Logistiek Management / Supply Chain Management,
gebaseerd op persoonlijke jarenlange ervaring als executive manager
in het bedrijfsleven.
Stefan Schulz werkt sinds 1998 bij SAP, waar hij sinds 2002 lid is van de
Supervisory Board. Zijn belangrijkste taken zijn: evaluatie van software
patenten, het bevorderen van de samenhang in de software architec-
tuur en de voortdurende verbetering van de productbeveiliging. Voor
zijn komst naar SAP, was Stefan Schulz werkzaam in strategie consul-
ting en executive recruitment. In 1993 studeerde hij af op economie aan
de Universiteit van Freiburg in Duitsland met een diploma in economie.
In 2001 voltooide hij een graad in bedrijfskunde aan de Universiteit van
Hagen, Duitsland.
AGENDA
ENTERTAINMENT
AV ALGEMEEN n 9
A D V E R T E N T I E
Het Belgische topfestival Tomorrowland heeft alle aandelen die hun voorma-
lige partner ID&T bezat terug kunnen kopen van overnemer SFX. Daarmee zijn
eigenaars Manu en Michiel Beers terug baas in eigen huis. Bovendien gaan ze
samenwerken met de grootste speler in de markt. Dat meldt De Standaard in zijn
weekendkrant.
Tomorrowland gaat samenwerken met de Amerikaanse entertainmentsreus
SFX om het bekroonde en populaire dance-festival wereldwijd uit te bouwen.
Dat bevestigden de eigenaars Manu en Michiel Beers.In dezelfde operatie hebben
ze de aandelen die SFX bezat in hun festival in Boom, kunnen overkopen, waar-
door Tomorrowland zelf nu‘op en top Belgisch is’.
SFX, dat in snel tempo wereldwijd een imperium uitbouwt rond dance-muziek,
was bereid om de aandelen te verkopen. De organisatie van Tomorrowland heeft
nu de meerderheid van die aandelen, wat een absolute voorwaarde vormde voor
de broers om op artistiek vlak een eigen koers te kunnen varen.
Een eerste fase in die internationale uitbouw is al bekend: eind september
trekt Tomorrowland, onder de naam TomorrowWorld, naar Georgia, om daar een
Amerikaanse versie van zijn driedaagse festival op poten te zetten. “Wij ontvan-
gen meer nationaliteiten dan de Olympische Spelen”, aldus de organisatoren.
Bron:De Standaard 15/06 en ReproCopy
Tomorrowland gaat wereld over
IBC 2013
Conferentie 12 - 17 september 2013
Beurs 13 - 17 september 2013
Locatie: RAI,Amsterdam
Plasa 2013
6 - 9 oktober 2013
ExCel Londen
Festivak 2013
13 - 14 november 2013
Locatie: Jaarbeurs Utrecht
Elektro Vakbeurs
10,11 en 12 december 2013
Locatie: Evenementenhal Hardenberg
CUE 2014
13 - 15 januari 2014
Locatie: Jaarbeurs Utrecht
10 n AV ALGEMEEN
TECCON
AV ALGEMEEN
achtergrond
ENTERTAINMENT
Onderdeel van Buma Music Academy is het televisieprogramma Music
Academy.
Zeven jubileumevenementen
In de maanden mei tot en met oktober worden zeven muziekevenemen-
ten georganiseerd door heel Nederland om het honderdjarig bestaan van
Buma/Stemra te vieren. Elk muziekevenement heeft zijn eigen thema, de
zeven thema’s zijn:jazz,dance,pop,Nederlandstalig,kleinkunst,multime-
dia en klassiek.Toegang tot de jubileumevenementen is €5,= per persoon,
de opbrengsten van de jubileumevenementen gaan rechtstreeks naar het
muziekonderwijs in Nederland via Buma Music Academy.
Naast het werven van fondsen voor Buma Music Academy hebben de jubi-
leumevenementen het doel Nederland (meer) kennis te laten maken met
de Nederlandse wereld van muziek. Om de breedte van het muzikale
werkterrein van Buma/Stemra weer te geven is de programmering van de
jubileumevenementen gebaseerd op gevestigde namen, nieuw talent en
verschillende muziekstromingen.
Viadewebsitewww.buma100.nlisdeprogrammeringvanhetjazz-dance-
pop en Nederlandstalige jubileumevenement te vinden. Kaarten voor
de jubileumevenementen zijn te koop via www.ticketservice.nl en de
buma100-website.
Over Buma/Stemra
Buma/Stemra is de auteursrechtenorganisatie van muziekauteurs en
muziekuitgevers in Nederland en vertegenwoordigt de belangen van
haar leden wereldwijd. Muziekauteurs die de exploitatie van hun mu-
ziekauteursrecht aan Buma/Stemra overdragen, kunnen rekenen op een
maximale uitkering van rechtengelden,hoge kwaliteit dienstverlening en
uitgebreide informatievoorziening over de laatste ontwikkelingen in de
muziekwereld en het auteursrecht. Buma/Stemra promoot Nederlandse
muziek ook als internationaal product door het organiseren, financieren
en sponsoren van talrijke muziekevenementen door Buma Cultuur. n
Rob van de Meeberg kruipt nog eenmaal in zijn veelgeprezen rol als Wim
Kan en neemt u mee op een reis door de tijd tijdens dit avondvullende
programma. De artiesten zullen naast het zingen van hun eigen werk ook
in de huid kruipen van andere grootheden zoals Toon Hermans, Drs. P en
Ramses Shaffy.
De volgende artiesten zullen optreden:
•	Claudia de Breij 	 • Erik van Muiswinkel 	 •	Sanne Wallis De Vries 	
• 	Liesbeth List 	 •Theo Nijland 	 • Richard Groenendijk
• 	Jeroen Zijlstra 	 • Louise Korthals 	 •	Wieteke van Dort 	
• 	Jan van Maanen 	 • Zazí & Thijs Maas 	 • Alex Klaasen
•	Orkest Martin van Dijk
Productieleider Evert de Vries over het kleinkunstevenement: “Het caba-
ret- en kleinkunstlied is al iets ouder dan Buma zelf. Het vormt met zijn
tekst en muziek een belangrijk onderdeel van het Nederlandstalige re-
pertoire dat door Buma wordt beschermd en geëxploiteerd. Nergens ter
wereld is dit repertoire zo tot bloei gekomen als in Nederland. In Diligen-
tia zullen tal van kleinkunstartiesten daar mooie voorbeelden van laten
horen. En dat voor maar 5 euro. Een cadeautje van Buma van onschatbare
waarde voor iedereen die van dit genre houdt.”
Buma Music Academy
Muziekonderwijs dreigt steeds meer te verdwijnen op basisscholen van-
wege bezuinigingen. Dat is één van de redenen geweest voor Buma/
StemraomhetinitiatiefBumaMusicAcademyinhetleventeroepen.Buma
Music Academy brengt muziekonderwijs terug op basisscholen door dit
te financieren.
Op middelbare scholen is het initiatief Buma Music Academy uitgebreider.
Naast financiering stimuleert Buma/Stemra het muziekonderwijs door
middel van interactieve muzieklespakketten die o.a. door Lange Frans,
Krystl en Shary-An worden gegeven en een competitie waarbinnen
scholen tegen elkaar strijden om de Buma Music Academy award.
Buma viert honderdjarig bestaan
met legendarische momenten uit
de kleinkunstgeschiedenis
Claudia de Breij, Erik van Muiswinkel, Sanne Wallis de Vries, Liesbeth List,Theo Nijland en Rob van de
Meeberg brengen hoogtepunten nog eenmaal tot leven. Buma bestaat dit jaar honderd jaar en viert
dit met een unieke eenmalige show op 22 juni in het Theater Diligentia in Den Haag. Grote namen
uit de kleinkunst brengen de legendarische momenten uit de kleinkunstgeschiedenis nog eenmaal
tot leven.
nu voorstaat en welke mogelijkheden er zijn om de overheidsbezui-
nigingen het hoofd te bieden. Wat dit laatste betreft zetten volgens
mij alleen de plannen rond een mogelijke Nederlandse taxshelter dan
wel een economisch fonds, beide in te stellen door de overheid, zoden
aan de dijk. De taxshelter is in veel Europese landen gebruikelijk en het
economische fonds is in Duitsland uitermate succesvol.Crowd funding,
hoe belangrijk ook als promotie- en reclamemiddel, levert toch meest-
al op zijn hoogst 20 duizend euro op, kost veel tijd en moeite en blijft
zo een lapmiddel. Het aangaan van coproducties door Nederlandse
producenten, ook buiten de mogelijke nieuwe fondsen, die op dit mo-
ment al op grote schaal worden uitgevoerd, is een belangrijke remedie
die echter in het artikel niet naar voren komt. Hier zou het filmfonds
nog meer stimulerend kunnen optreden en zouden ook omroepen en
Mediafonds minder moeilijk moeten doen over andere talen dan het
Nederlands.
Dat Nederland internationaal ook meedoet in de internationale filmin-
dustrie laat de cover van het Filmjaarboek zien met een prachtige still
uit de film Life of Pi waarvoor de Nederlander Erik-Jan de Boer samen
met drie collega’s dit jaar een Oscar kreeg voor de visuele effecten in die
film. Erik-Jan de Boer werkt al een aantal jaren aan Hollywoodproduc-
ties en nam het eerste exemplaar van het Filmjaarboek in ontvangst.
Het Filmjaarboek is een uitgave van Uitgeverij International Theatre&
Film Books Amsterdam ISBN 978 90 6403 7870. Het Jaarboek is in de
boekhandel voor 20 euro te koop. n
Tekst: Dorothee Verdaasdonk
Met een viertal achtergrondartikelen werd het Filmjaarboek ook dit
jaar aangevuld. Het meest belangrijk blijft de lijst van alle in Nederland
in 2012 uitgebrachte films met alle beschikbare gegevens. Of er sprake
is van een DVD met de distributeur, een soundtrack aanwezig is of een
film gebaseerd is op een boek, waarbij de titel en de uitgever worden
vermeld, maken het boek tot een prima naslagwerk. Voor personen uit
de filmindustrie is uiteraard interessant te weten hoeveel publiek de
films hebben getrokken, met hoeveel kopieën en door welke distribu-
teur de films waren uitgebracht en in welke bioscoop de première was.
Oorspronkelijke en Nederlandse titels worden beide vermeld en maken
het zoekwerk gemakkelijk.
De belangrijkste credits en een korte beschrijving van de film door een
filmjournalist zijn informatief en relevant. Jammer is wel, dat een klein
aantal films niet zijn gezien (ng) hoewel de films een inhoudelijk stuk
krijgen. Onduidelijk blijft hoe de keuze voor deze informatie tot stand
is gekomen. Het gaat alleen om 11 films, maar opvallend is dat er hier-
van 4 kinderfilms waren, waarvan de twee Nederlandse een Gouden
film voor meer dan 100 duizend bezoekers ontvingen. Deze 11 films zijn
op video uitgebracht zodat een recensie toch best geschreven had kun-
nen worden. Drie van de films zijn volgens mij al snel uit de bioscoop
verdwenen. Zij werden in één kopie uitgebracht en hadden tussen de
23 en 128 bezoekers.
Naast het overzichtsartikel, waarin wordt geprobeerd trends te ont-
dekken met name op grond van de inhoud van de films, staan als film-
auteurs dit jaar twee Russische filmmakers centraal.
Aleksander Sokoerov en Victor Kassakovsky werken beiden in de tra-
ditie van Andreij Tarkovski, maar hebben minder dan hun voorganger
last van politieke censuur. Hun eerste insteek in film is documentair en
zij proberen, maar dan op verschillende manier, met de grenzen van
fictie en non-fictie te experimenteren. In het derde artikel blijft het
leuk om te lezen hoe een uitgangspunt de Road Movie met de auto als
uitgangspunt tot zeer diverse uitwerkingen in de films leidt. Het lijkt
wel altijd een succesformule.
Voor de professionals is het vierde artikel relevant, waarin nog eens op
een rijtje wordt gezet hoe de Nederlandse filmindustrie er financieel
Filmjaarboek 2012 / 2013
AGENDA
ENTERTAINMENT
AV ALGEMEEN n 13
AV&CREATIE n 15
A D V E R T E N T I E
NIEUWS
AV&CREATIE
CTOUCH Europe heeft in de aanloop naar Koninginnedag met een
enigszins ludieke actie, flink van zich laten horen op Social media vlak.
De troonswissel had een speciaal karakter en de actie sloot daar goed op
aan. In het kader van deze speciale dag is er een unieke 47” Royal ontwik-
keld, een interactieve touch display van CTOUCH, gehuld in koninklijk
Oranje! Op deze manier wil CTOUCH nog meer leven blazen in deze
geweldige gebeurtenis.
De regels van de actie waren simpel; Like de Facebook pagina van
CTOUCH Smart Innovation, zorg voor een groot bereik en maak kans op
de 47” Royal! Omdat dit voorlopig de laatste Koninginnedag was heeft
CTOUCH deze actie in het leven geroepen en eenmalig een oranjekleu-
rige display gemaakt.
Facebook heeft binnen de B2B omgeving zijn waarde inmiddels bewezen.
CTOUCH is deze vorm van social media ook gaan gebruiken middels een
bedrijfspagina, om met zowel het dealerkanaal als de eindgebruiker te
communiceren.“Om onze bedrijfspagina een boost te geven, was dit een
uitgelezen kans om CTOUCH op Facebook te promoten en te positione-
ren”, aldus Robin Ramkisoensingh verantwoordelijk voor marketing bij
CTOUCH Europe B.V.
De prijswinnaar werd op 1 mei jl. bekendgemaakt. Uit alle deelnemers is
dhr. N. Aarts als gelukkige winnaar van de 47”Royal uit de bus komen rol-
len. Vrijdag 17 mei is het unieke exemplaar aan de winnaar overhandigd.
“Een prachtige prijs om te ontvangen”, voegt Remmelt van der Woude
toe (dir. CTOUCH Europe). “Zowel zakelijk als privé is het een pronkstuk.
Bij Simac ICT zou de Royal ook niet misstaan”, vervolgt hij met een lach,
refererend naar de organisatie waar de winnaar werkzaam is. “De keuze
is uiteraard aan één persoon en we zijn er zeker van dat dit exemplaar
gegarandeerd een mooi plekje gaat krijgen”.
De CTOUCH interactieve displays zijn Plug & Play en behoeven verder
geen aparte installatiesoftware of licenties voor. Elke computer met
een USB- aansluiting, ongeacht Windows, Mac of Linux, kan eenvoudig
worden aangesloten.
Optical Sensing
CTOUCH maakt gebruik van ‘Optical Sensing technologie’. De Optical
Sensing technologie zorgt voor een snelle en nauwkeurige bediening.
Ook zijn CTOUCH displays eenvoudig in bediening. De ‘gestures’ zijn
gelijk aan wat een ieder dagelijks ervaart met zijn of haar Apple iPad of
Samsung Galaxy.
47” ROYAL CTOUCH uitgereikt
Multi touch
In de rand van de display bevinden zich camera’s die de bewegingen van
vingers of pen bij aanraking op het scherm uiterst nauwkeurig registreren.
Men kan met 10 vingers (handen) tegelijkertijd werken op het scherm.
Over CTOUCH
Het innovatieve touch instituut voor presentatie vormers in de professio-
nele digitale wereld.CTOUCH is het snelst groeiende merk en marktleider
op het gebied van groot formaat touch oplossingen.Touch is tegenwoor-
dig niet meer weg te denken uit de huidige maatschappij. Door te blijven
innoveren bewijst CTOUCH toonaangevend te zijn. CTOUCH beschikt
over de breedste lijn groot formaat touch displays en bedient daarmee
diverse markten (onderwijs, bedrijfsleven, beurzen & tentoonstellingen,
ziekenhuizen, televisieomroepen, overheid, reizen/openbaar vervoer,
retail ) met verschillende toepassingsgebieden.
AV&CREATIE
WERELDTOUR
16 n AV&CREATIE
One Direction zet Blackmagic
Design’s ATEM in voor live
schakelingen tijdens wereldtour
Audiotech Services Ltd heeft de‘Take Me Home’-wereldtour van One Direction voorzien van een
audiovisueel bedieningssysteem dat gebouwd is rondom technologie van Blackmagic Design.
De infrastructuur voor de tour met 120 optredens omvat de Blackmagic Design ATEM 2 M/E
Production Switcher met een ATEM 2 M/E Broadcast Panel, een Broadcast Videohub-router en
een SmartView Duo monitor.
WERELDTOUR
AV&CREATIE
AV&CREATIE n 17
De ATEM 2 M/E Production Switcher vormt het hart van het audiovi-
sueel bedieningssysteem. Het wordt aangestuurd via een ATEM 2 M/E
Broadcast Panel en een Broadcast Videohub-router van Blackmagic De-
sign met 72 ingangen, 144 uitgangen en 72 bedieningspoorten in een
compact 8 rack-unitformaat.
Het decor voor de show wordt elke avond opgebouwd. Op het podium
zijn LED-schermen met computereffecten opgesteld. Twee LED-scher-
men, links en rechts van het hoofdpodium, geven een live camera-relay
weer. Het hoofdoptreden wordt vastgelegd met zeven HD SDI-came-
ra’s, terwijl nog eens zeven camera’s op het podium worden gebruikt
als minicamera’s. De camera’s worden via SDI-uitgangen van de Broad-
cast Videohub doorgeleid naar de ATEM 2 M/E Production Switcher en
gemixt met het ATEM 2 M/E Broadcast Panel. Line cuts van de ATEM 2
M/E Production Switcher worden doorgeleid naar hardware, die deze
SDI-feeds omzet naar DVI voor rechtstreekse weergave op de genoem-
de LED-schermen aan weerszijden van het podium.
“Het zou belachelijk zijn geweest om te suggereren dat wij het One Di-
rection IMAG (staat voor Image MAGnification)-systeem hadden kun-
nen draaien zonder een SDI-router en ATEM-switcher”, zegt beeldregis-
seurThomas Levitt.“Dit systeem maakt de zaken een stuk eenvoudiger.
Je hoeft niet meer allerlei kabels aan te sluiten en om te wisselen. Men
kan het systeem ook met seriële - of ethernet - verbindingen bedienen
door gewoon in te loggen via Telnet en je opdrachten naar het systeem
te sturen. Het werkt ook met de iPad-app van de router.We kunnen het
eenvoudig in onze show integreren als we op strategische momenten
om moeten schakelen. Alles kan worden geautomatiseerd via ons net-
werk zonder een seriële kabel aan te sluiten.”
Levitt vertelt dat de ATEM 2 M/E Production Switcher speciaal voor deze
tour werd aangeschaft. Dit niet alleen vanwege het panel en features
van televisiekwaliteit, maar ook vanwege de ‘one line’ videovertraging,
die een belangrijke rol speelt bij gebruik van video tijdens concerten.
“Het systeem is uiterst snel in vergelijking met andere video-switchers,
die vaak een vertraging van één frame tot vier frames hebben.Dit soort
switchers is onbruikbaar voor andere toepassingen dan live relay. Met
de ATEM lopen we op de technologische ontwikkelingen vooruit. Dat
was een belangrijke reden voor de aanschaf van de ATEM Switcher.” n
One Direction geeft tijdens de tour 120 concerten in, Australië, Azië,
Europa en Noord-Amerika. De band verbrak alle records door in één
dag meer dan 300.000 toegangskaarten te verkopen. Tijdens elke
show wordt een enorme hoeveelheid beeldmateriaal gebruikt en op-
genomen. Alles wordt beheerd met een rack-gemonteerd audiovisueel
bedieningssysteem van Audiotech. Dit systeem biedt monitoring en
opnamen in full-HD, acht live camera-ingangen, afspelen van stills en
live HD-webstreaming.
PRODUCT
AV&CREATIE
AV&CREATIE n 19
experiment kan zijn. Dit gaat ook op voor video’s. Door te spelen met licht-
effecten in een video, kan een simpele home video al snel doorgaan voor
een blockbuster hit.
• 	Website special effects zonder code (Muse™): Muse is een bewezen plat-
form voor het bouwen van krachtige en aantrekkelijke websites zonder
code te hoeven schrijven. Ook kleurentransformatie en 3D motion kan nu
zonder code worden gerealiseerd.
• 	A-synchronisch navigeren en ‘debuggen’ van JavaScript in Brackets (Edge
Code): Edge Code is het antwoord op de volgende vragen: “Welke code
draait er als ik hier op klik?”of“Waarom heeft de ze code nooit gedraaid?”
• 	“Painting with Bob”:Er zijn speciale penselen beschikbaar die het mogelijk
maken om een afbeelding als verf te gebruiken.
• 	Digital Publication special effects (DPS): Digitale publicaties moeten meer
bieden dan de papieren varianten. Deze Sneak toont hoe eenvoudig het is
om een animatie of special effects toe te voegen aan een publicatie.
• 	Liquid Search: Je hoeft niet altijd woorden te gebruiken om een zoekop-
dracht in te geven. Door een silhouet te gebruiken en je zoekopdracht te
tekenen kan Liquid Search voor jou op zoek gaan.
• PSD Lens (Edge Code): Hiermee kunnen web ontwikkelaars Photoshop-
bestanden openen in hun editor waardoor zij direct aan de slag kunnen
met deze beelden.
• 	Audio-lagen:Het filteren van de gewenste audio uit een brei van ruis is een
ingewikkeld proces. Door lijnen te trekken over de audio die je wilt filteren
en het identificeren van de audio die je niet wilt gebruiken,kun je deze tool
al het werk laten doen.
• 	Perspective Warp (Photoshop): Met deze Photoshop Sneak kun je het per-
spectief in delen van je foto bewerken en de rest van foto intact laten.
Adobe MAX,The Creativity Conference
Adobe MAX is een vierdaags evenement dat een verscheidenheid aan key-
notes, sessies en workshops biedt, gegeven door de top professionals uit de
industrie. Sprekers waren onder andere de legendarische ontwerper Jessica
Walsh, meester fotograaf Greg Gorman en Vasava (internationale design-
studio, gericht op creatieve experimenten). Meer dan 300 breakout sessies
en labs toonden de aanwezigen nieuwe manieren om creatieve projecten
te benaderen een aantal van de coolste, grensverleggende, experimentele
projecten die er zijn. Ook kregen deelnemers de gelegenheid om de kennis
en inspiratie op te doen die nodig is om hun beste werk te creëren om voor
te blijven op de concurrentie. n
Adobe bood tijdens Adobe MAX,The Creativity Conference
een kijkje achter de schermen om de laatste design- en in-
teractieve technologieën te tonen. MAX bracht de afgelo-
pendagen5000creatieveindustrieleidersenprofessionals
samen om van gedachten te wisselen over hoe creativiteit
de wereld verandert.
MAX Sneak Peeks bieden een unieke mogelijkheid om een kijkje te nemen in
de ontwikkellabs van Adobe. Ze bieden een preview van baanbrekende ap-
plicaties en features die nog in een vroeg stadium van ontwikkeling zijn.Een
voorbeeld hiervan is de nieuwe Camera Shake Reduction tool die onscherpe
beelden analyseert en corrigeert,veroorzaakt door beweging van de camera
tijdens het schieten. Deze tool werd voor het eerst getoond tijdens de MAX
Sneak Peeks in oktober 2011 en is nu onderdeel van het nieuwe Adobe® Pho-
toshop® CC.
De Sneak Peek-video’s die werden getoond tijdens MAX zijn binnenkort
beschikbaar op YouTube. De foto’s worden gepost in de Adobe MAX online
press room. Deze foto’s tonen tools die mogelijk worden opgenomen in toe-
komstige versies van Adobe-producten en -diensten.
“De Sneaks staan symbool voor de ziel en zaligheid die Adobe in technologi-
sche innovatie legt”, zegt David Wadhwani, senior vice president en general
manager, Digital Media Business, Adobe.“De presentaties die gegeven wor-
den tijdens Adobe MAX staan bol van energie en enthousiasme,hetgeen het
publiek ook uitstraalt. Dat is een teken dat onze klanten staan te popelen
om met onze nieuwe creatieve oplossingen aan de slag te gaan.”
Adobe MAX Sneak Peeks:
• 	Teken tools: De openingskeynote introduceerde een hardware-project on-
der de naam “Mighty” (en een gerelateerd lineaal-project onder de naam
“Napoleon”), welke traditionele tekengereedschappen met de mobiliteit
en flexibiliteit van tablet devices verbindt.
• 	Responsive design met Edge Code:Edge Reflow is de perfecte tool voor cre-
atieve professionals die responsive websites willen bouwen. Ook ontwik-
kelaars die voornamelijk met code-workflows werken kunnen met Edge
Code aan de slag, dat is gebaseerd op een Edge Reflow-ervaring.
• 	Creative Cloud™ as a Service (Photoshop):Tijdens de opening keynote werd
al verkondigd dat Creative Cloud het samenwerken in groepen sterk ver-
eenvoudigd. Photoshop CC is hiervan een bewijs.
• 	Spelen met lichteffecten (After Effects® & Photoshop): Deze Sneak laat
zien dat het bewerken van licht nadat de foto gemaakt is, een erg leuk
Adobe toont Sneak Peeks van creatieve
innovaties tijdens MAX 2013
Technologische hoogtepunten gepresenteerd zoals“Perspective Warp” in Photoshop en
“Video Color Grading” in After Effects.
20 n AV&CREATIE
AV&CREATIE
AWARD
De winnaars, die de award experts hebben weten te overtuigen, mogen
de red dot vermelden op hun product en kunnen zichzelf positioneren
op een internationaal niveau. De jury was erg blij met de 4.662 aanmel­
dingen in 19 verschillende categorieën die zij dit jaar heeft ontvangen.
Alleen de beste ontwerpen wisten de jury enthousiast te maken. Dit is
hoe Wacom twee red dots heeft gewonnen voor de succesvolle ontwerpen.
De innovatieve kracht van zowel de Wacom Cintiq 24HD touch en
Bamboo Stylus feel carbon hebben indruk gemaakt op de jury. Rüdiger
Spohrer, Vice President Marketing bij Wacom Europe GmbH, reageert:
“Wij zijn ontzettend trots dat twee van onze producten zo succesvol zijn
bij zo’n prestigieuze en bekende designprijs. Wacom blijft producten
maken die technische innovatie combineren met een uitstekend design.
Beide erkenningen bevestigen dit.”
Wacom wint prestigieuze red dot
design awards
De Cintiq 24HD touch, uit de professionele lijn van Wacom, is bekroond met een red dot award voor
zijn‘hoge designkwaliteit’ in de categorie‘product design 2013’. De Bamboo Stylus feel carbon is
beloond met een eervolle vermelding door de 37-koppige red dot jury voor zijn bijzonder goed
uitgevoerde detailoplossing.
AWARD
AV&CREATIE
AV&CREATIE n 21
Cintiq 24HD touch
De Cintiq 24HD touch is afgestemd op de toenemende eisen van cre-
atieve professionals. Om gebruikers een meeslepende ervaring en een
meer intuïtieve en natuurlijke manier van werken te bieden, wordt
multi-touch gecombineerd met Wacom’s geprezen pentechnologie.
Werken met de Cintiq 24HD touch geeft de kunstenaar krachtige moge-
lijkheden door de ervaring van werken met twee handen en het gebruik
van traditionele materialen zoals verf,stiften en klei,na te bootsen zoals
alleen mogelijk is met hedendaagse creatieve softwaretoepassingen.
Prof. Dr. Peter Zec, initiatiefnemer en CEO van de red dot, wijst erop dat
een sterk design en economisch succes tegenwoordig hand in hand
gaan: “De winnaars van de red dot awards zijn voorvechters van een
ver ontwikkelde designcultuur en designindustrie. Tegenwoordig is het
steeds moeilijker om een onderscheid te maken tussen goed ontworpen
producten. De speciale kwaliteiten zijn vaak uitsluitend zichtbaar in de
details. Producten die echter de test doorstaan van de internationale,
kritische red dot jury, verdwijnen niet in de menigte en zijn in staat de
wereldwijde concurrentie op afstand te houden.”
De award uitreiking vindt plaats op 1 juli 2013 als onderdeel van het
traditionele red dot gala. De ceremonie wordt gehouden in het opera
gebouw van Essen, het indrukwekkende Aalto Theater. Het is altijd het
finale hoogtepunt van de “red dot award: product design”. De laatste
jaren is dit een gevestigde ceremonie met internationale gasten.
De winnende producten in the red dot design
museum
De Wacom Cintiq 24HD touch en Bamboo Stylus feel carbon worden
beide tentoon gesteld gedurende een vier weken durende speciale ten-
toonstelling in het red dot museum. Met ongeveer 2.000 producten,
verspreid over een oppervlakte van meer dan 4.000 vierkante meter,
is het red dot design museum de grootste tentoonstelling van heden-
daags design wereldwijd. De award winnende producten worden van
2 tot en met 28 juli 2013 tentoongesteld in het museum. In “Design on
stage – winnaars red dot award: product design 2013” kunnen design-
liefhebbers de laatste trends van dichtbij bekijken. Bezoekers van het
museum worden uitdrukkelijk uitgenodigd om de producten zelf te ge-
bruiken, zodat zij de winnende ontwerpen van Wacom kunnen ervaren.
Over de red dot design award
Met de red dot design award heeft het Design Zentrum NordrheinWest-
falen een van de meest internationaal bekende competities gecreëerd.
De prijs, de red dot, is wereldwijd een van de meest gevestigde prijzen
voor uitstekend design. Het Design Zentrum Nordrhein Westfalen stelt
de producten die een award hebben gewonnen ten minste één jaar ten-
toon in het red dot design museum. Met het oog op de diversiteit op het
gebied van design, wordt de red dot award uitgereikt in verschillende
categorieën:“red dot award: product design”,“red dot award: communi-
cation design” en “red dot award: design concept”.
Over Wacom
Wacom Europe GmbH is een dochteronderneming van Wacom Compa-
ny, Ltd. (Tokyo Stock Exchange 6727). Wacom®, opgericht in 1983, is een
wereldwijd opererende onderneming met hoofdkantoor in Japan met
dochterondernemingen en kantoren in de gehele wereld om de marke-
ting en distributie te ondersteunen in 150 landen. Wacom’s visie is om
mensen en technologie dichter bij elkaar te brengen met natuurlijke
interface technologie. Daarmee is de onderneming de leidende fabri-
kant geworden van pentabletten, interactieve pen displays en digitale
interface oplossingen. De geavanceerde technologie van Wacom’s intu-
ïtieve invoerinstrumenten wordt wereldwijd gebruikt voor het creëren
de meest opwindende digitale kunst, film, speciale effecten, mode en
vormgeving en voorziet zakelijke en thuisgebruikers met de vooraan-
staande technologie om hun persoonlijkheid tot uitdrukking te bren-
gen. Miljoenen consumenten gebruiken de draad- en batterijloze, druk-
gevoelige pentechnologie.
De onderneming biedt haar producten ook als OEM soluties aan lei-
dende fabrikanten die groeiende markten bedienen. Wacom’s interface
technologie, genaamd Wacom Feel IT Technologies, wordt eveneens
aangeboden als een geïntegreerde oplossing voor strategische part-
ners. De meeste fabrikanten van tablet Pc’s rekenen op de geavanceerde
kenmerken van betrouwbaarheid van het merk voor het leveren van een
superieure user interface ervaring. n
Red Dot Design Museum Germany
AV&CREATIE n 23
PRODUCT
AV&CREATIE
Een scherm van ca. 2x3m past al in één cable-flightcase. Probeer dat maar
eens met een hard-panel LEDscherm.
De resolutie van 20mm is prima voor een kijkafstand van 12 meter of meer.
Maar de gemiddelde ‘kijker’ raakt verwent; een 10mm LED-schermen langs
de wegen en in etalages is niet meer ongebruikelijk. Voor een LED gordijn
echter onmogelijk; de achterliggende elektronica zou te dicht op elkaar
komen waardoor de flexibiliteit verloren gaat, en dan zijn we terug bij af
met een‘hard-panel-scherm’.
Inmiddels zijn we er toch in geslaagd om kleinere resoluties compact en
licht van gewicht te kunnen aanbieden: kleine ‘tegeltjes’ van ca. 16x32cm
en slechts 25mm dik waarbij elke tegel volledig naar voren of achter kan
worden gebogen. Kortom; opvouwbaar!
Een pixel resolutie van 12mm, 10mm of zelfs 6mm is nu geen enkel
probleem meer. Ook nu past ca. 12 vierkante meter LED-scherm nog steeds
in een doorsnee cable-case.
Enhet gewicht?Met noggeen11kgpervierkantemeterishet mogelijkgrote
LED-schermen in bijvoorbeeld een theater-trekwand te kunnen ophangen.
Meer weten, kopen of huren? Kijk op www.ShowVisionLed.nl n
De ontwikkelingen staan niet stil; steeds compacter en met een hogere
resolutie worden de LED schermen ontworpen.Diederik de Jong,eigenaar
van ShowVision NL, heeft zich gespecialiseerd in vooral flexibele en com-
pacte LED-schermen.
Het begon met zoeken naar een opvolger van de witte LED puntjes in een
backdrop (beter bekend als sterrendoek).Het ‘patronen LED gordijn’werd
gevonden. Onder de productnaam LedVision worden speels gekleurde
vlakken, lijnen, figuren en het sterrendoek-effect in kleurvariant, inclusief
een eenvoudige controller, geïmporteerd en verkocht.
Maar de eisen en wensen werden uitgebreider. Het aansturen van eigen
creatieve patronen, teksten en logo’s is gewenst. Met de inmiddels ruim
verkrijgbare en betaalbare veejay-software was de stap naar een full-
video variant onvermijdelijk.
ShowVision NL importeert al enkele jaren full-video LED-gordijnen op de
Nederlandse markt. Een gordijn met RGB SMD5050 LEDs die aangestuurd
worden op basis van een DVI video-signaal. Met een resolutie keuzes
tussen 200mm en 20mm kunnen diverse afmetingen worden verkregen
en zijn deze naadloos aan elkaar te koppelen om elk gewenste oppervlakte
te creëren. Ideaal voor snelle montage, licht van gewicht en ...opvouwbaar!
Opvouwbare LED-schermen
We kunnen er niet meer omheen, LED is overal aanwezig. Naast architectonische LED verlichting
hebben de full-video LED schermen al enige tijd hun intreden gedaan. Op mega producties van
evenementen en TV, maar zelfs langs de weg en in bushokjes verschijnen steeds vaker
LED-schermen om ons te voorzien van video-media.
24 n AV&CREATIE
AV&CREATIE
ACHTERGROND
•	Facilitair: onderhoud gebouw, technische ondersteuning van het theater	
(geluid, licht, etc.) en de inrichting van zalen voor evenementen. Deze
afdeling/activiteiten vallen onder dezelfde leiding als‘Theater’.
Een paar problemen
Het culturele centrum heeft het moeilijk. De gemeente die wel eisen stelt
aan het takenpakket,wil toch de subsidiekraan langzamerhand wat dichter
draaien. Het centrum zal een majeure inspanning dienen te verrichten om
minder afhankelijk te worden van subsidies. Aan de efficiëntie is nog wel
iets te verbeteren,maar niet erg veel.Kosten zijn reeds sterk teruggebracht,
mede door het sterk snijden in het personeelsbestand.Er zal vooral gewerkt
moeten worden aan de inkomstenkant.
Het culturele centrum is gevestigd in een sterk verouderd gebouwencom-
plex waar in de loop van de jaren stukken aangebouwd zijn. Het gebouw
is onderhoudsgevoelig en energie-inefficiënt. De verschillende aanbouwen
zijn er de oorzaak van dat de managers van de verschillende afdelingen ver
van elkaar af zitten en daardoor wat minder makkelijk even bij elkaar bin-
nen kunnen lopen.Om van de ene afdeling naar de andere afdeling te lopen
moet men een trap af, een gang door, een andere trap op, door een zaaltje
lopen om bij een andere afdeling te komen. Dit maakt de interne commu-
nicatie moeizaam.
Toen ik met twee collegae bij het culturele centrum binnen kwam, waren
de eerste ontslagronden net achter de rug. De vernieuwde organisatie be-
gon zich af te tekenen, maar er was nog geen sprake van een rustig draai-
ende, goed gesmeerde machine. Het personeel op de werkvloer was nog
niet overtuigd dat zij de ontslagrondes overleefd hadden.Het middenkader
keek nog wat onwennig rond en zocht nog naar een richting.
Een consequentie van de ontslagronde was dat taken herverdeeld werden
en dat sommige medewerkers additionele taken kregen waar zij niet altijd
even goed voor opgeleid waren en/of ervaring in hadden.
Nick B. Meijer is afgestuurd aan de Rotterdam School of
Management van de Erasmus Universiteit. Hij heeft een
levenslange ervaring in Nederland en in meer dan 60
verschillende landen.
De laatste jaren heeft hij zich sterk toegelegd op het
verbeteren van interne organisaties waarbij het opspo-
ren en zorgvuldig diagnosticeren van de pijnpunten de eerste stap is van een
verbetertraject.  De mens in de onderneming is voor hem geen nummer of
meubelstuk, maar het draagvlak voor het succes van een organisatie.
www.nickmeijer.nl
Het centrum heeft een aantal kernactiviteiten waaronder:
•	Theater (concerten, toneel, cabaret, dans, en andere kunstuitingen)
•	Kunsteducatie (muziek, dans, drama, beeldende kunst, fotografie,
	 poppodium, etc.)
•	Bibliotheek. Hieronder valt ook de Kunstuitleen (voornamelijk
	 schilderijen) en de Speel-o-theek (uitleen van spellen en speelgoed)
•	UITpunt en VVV zijn ook bij het culturele centrum ondergebracht.
Deze vier kernactiviteiten worden door de gemeente gesubsidieerd.
Een belangrijke, niet gesubsidieerde afdeling is Congres en Evenementen.
Deze afdeling is in een besloten vennootschap ondergebracht en verzorgt
evenementen voor derden zoals bruiloften,recepties,(kinder)carnaval,fees-
ten voor gehandicapten en/of bejaarden, etc. De zalen worden verhuurd
voor productintroducties, trainingen, vergaderingen, jaarfeesten, tentoon-
stellingen, beurzen, etc. Er worden theater-diners verzorgd en men voert
het beheer over de koffie corner in de bibliotheek.Congres en Evenementen
is de enige afdeling die netto geld verdient.
Ondersteunende afdelingen zijn
• Marketing
• HRM
• Financiële afdeling
Introductie van een nieuw
managementsysteem
Wij kwamen in augustus 2011 bij een cultureel centrum binnen als consultants.‘Wij’ was een groepje
van 3 consultants die een postdoctorale MSc. opleiding afrondden aan de Erasmus Universiteit in
Rotterdam. Dit culturele centrum was een complexe organisatie met een aantal diensten, die door
fusies onder één dak zijn gekomen.
ACHTERGROND
AV&CREATIE
AV&CREATIE n 25
Het Strategische Meerjarenplan
Er was door de directeur een eerste globale aanzet uitgewerkt dat moest
leiden tot een Meerjarenbeleidsplan. De afdelingsmanagers hadden dit
plan ontvangen en er was een mondelinge toelichting geweest. Dit wil niet
zeggen dat iedereen het plan in details bestudeerd had. Het bleek al snel
dat men de grote lijnen wel kende, men had echter nog geen idee wat dit
Meerjarenplan betekende voor de eigen afdeling. Wat moest er veranderd
worden? Wat moest er aangescherpt worden, nagelaten worden, wel/niet
worden gedaan? Wat werd er van de afdelingshoofden en van hun mede-
werkers precies verwacht?
De Change-management opdracht
In overleg met de directeur werd er gekozen voor een nieuw management-
systeem. Om de weg vrij te maken voor dit nieuw te introduceren systeem
werd het concept voor het Meerjarenplan tijdelijk terzijde gelegd.
Het nieuwe managementsysteem dat ons voor ogen stond behelsde een
driefasen-plan op afdelingsniveau.
Business model ontwikkeling devel
Business model ontwikkeling devel
OTISM Business plan
OTISM Business plan
SWOT analyse
SWOT analyse
Iedere afdeling maakt:
•	een Business model voor de eigen afdeling
	 (Model BMC van Osterwalder & Pigneur);
•	een SWOT analyse van de eigen afdeling;
•	een OTISM Business plan (een business plan op één A4’tje. Het is geen
halsmisdaad als het toch 1½ bladzijde is geworden);
Het idee achter deze benadering was:
•	om het Strategisch Meerjarenplan bottom-up te laten ontstaan en niet
van boven af op te leggen. Hiermede ontstaat een groter draagvlak en
zullen er minder openlijke of, wat nog erger is, latente weerstanden ont-
staan. De afdelingshoofden en het personeel daaronder, zullen zich meer
bij het plan betrokken voelen omdat zij zelf bijdragen geleverd hebben
voor het Strategische Meerjaren plan.
•	De afdelingshoofden krijgen een grote operationele verantwoordelijkheid
voor de uitvoering van de plannen die zij zelf ontwikkeld hebben.De grote
operationele verantwoording gaat gepaard met de vrijheid om zelfstan-
dig beslissingen te nemen binnen de kaders van het door de directie goed-
gekeurde OTISM Business plan resp. goedgekeurde budget. De afdelingen
zouden als kleine zelfstandige onderneminkjes in het grotere geheel van
het culturele centrum moeten gaan functioneren. De samenhang tussen
de verschillende afdelingen zouden een sterk geheel moeten vormen.
Hoe werd het proces op de rails gezet
Het systeem werd door de consultants tijdens een workshop uitgelegd.
De deelnemers van de workshop waren de algemeen directeur en de af-
delingshoofden. In deze workshop werd uitgelegd wat er ging gebeuren,
wat er van de mensen verwacht werd, en welke ondersteuning zij konden
krijgen.
Die ondersteuning bestond uit één of twee dagdelen individuele onder-
steuning per afdeling. De ondersteuning moesten zij wel zelf aanvragen.
Alle afdelingshoofden, op één na, maakten gebruik van deze ondersteu-
nende faciliteit.
Hoe had het proces moeten verlopen en hoe verliep het in werkelijkheid?
•	Het Business model werd door de afdelingshoofden gemaakt, samen met
een aantal daarvoor in aanmerking komende afdelingsmedewerkers (het
bottom-up proces). De afdeling werd van alle kanten bekeken en in kaart
gebracht. Het interne en externe netwerk werd benoemd, alsmede de in-
terne/externe klant, het product, de manier waarop het product tot stand
komt, de communicatie, kosten, revenuen, etc.
	 Dit Business model was een spiegel voor de afdelingsmanager en de me-
dewerkers die constructief aan het proces deelnamen.
• Er werd vervolgens een SWOT analyse gemaakt.In deze analyse moest ge-
nadeloos blootgelegd worden wat de sterkten en zwakten van de afdeling
zijn,en de kansen en bedreigingen van de interne en/of externe markt.De
externe markt kan het publiek zijn of bedrijven die gebruik maken van de
diensten van het centrum, maar het kan ook de gemeente zijn. De interne
markt zijn de andere afdelingen van het centrum waar men diensten aan
ACHTERGROND
AV&CREATIE
AV&CREATIE n 27
verleent. De afdeling Congres en Evenementen, Marketing en HRM hebben
ook, of uitsluitend, interne klanten. De bibliotheek bedient uitsluitend de
externe markt.
• Het OTISM Business plan is, als reeds gezegd, een strategisch plan op één
A4’tje. OTISM staat voor:
Objectives: 	
Lange termijn doelstellingen,de stip aan de horizon.De 10,15,20-jarige visie
waar de strategie op is gebaseerd.
Targets:	
Meetbare doelstellingen. Dit kunnen doelstellingen zijn voor een operatio-
neel jaar, het kan ook om 3-jaar doelstellingen gaan. In dit geval is er geko-
zen voor doelstellingen van één jaar.
Instruments:
In dit deel wordt beschreven welke instrumenten worden ingezet. Eigen
personeel, externe krachten, computer systemen, planning modellen, geld-
middelen, maar ook andere afdelingen, machines, kennis, etc.
Strategy:
De strategie geeft aan hoe de instrumenten ingezet worden, door wie en
wanneer. Men wordt geacht de gekwantificeerde targets te halen en wordt
hierop afgerekend. Hoe denkt men dat te doen?
Measurability:
Alle activiteiten moeten meetbaar zijn. De managers kunnen en mogen al-
leen afgerekend worden op het behalen van de gestelde doelstellingen: de
KPI’s (‘Key Performance Indicators’).Wanneer wordt er gemeten? Door wie?
Hoe? Welke maatstaven? Etc.
De taak van de directie
De directie krijgt de Businessmodellen van de afdelingen, de SWOT analy-
ses en de OTSM modellen. Deze input moet zorgvuldig bestudeerd worden
en de discrepanties van de input van de verschillende afdelingen moeten
blootgelegd worden. Dit betekent voor de directeur een majeure krachtsin-
spanning. Dit vereist inzicht, kennis van zaken, diplomatie, betrokkenheid,
empathie, analytisch vermogen en een vooruitziende blik. Het beoordelen
van de plannen is een taak voor een kundig directeur.
Dit is niet echt gelukt. De directie heeft de bottom-up input wel zorgvuldig
gelezen maar niet kritisch geëvalueerd en ook niet met elkaar vergeleken.
De input werd op face value geaccepteerd, hetgeen niet de bedoeling was.
Dit is niet echt gelukt. De directie heeft de bottom-up input wel zorgvuldig
gelezen maar niet kritisch geëvalueerd en ook niet met elkaar vergeleken.
De input werd op face value geaccepteerd, hetgeen niet de bedoeling was.
De Objectives (lange termijn visie) van de afdelingen moeten zorgvuldig op
elkaar afgestemd worden en goed passen binnen de meso-ideeën van de
directie. Het door de directie ontwikkelde meerjarenbeleidsplan, op basis
van de input van de afdelingen, moet op haar beurt weer afgestemd wor-
den op de eisen van de markt en de macro-plannen van de gemeente.
Directie stond zéér open voor bottom-up ideeën.Deze werden in wekelijkse
stafvergaderingen besproken.Overleg over voorstellen,die niet in het holis-
tische beeld pasten, vond echter niet voldoende plaats.
Directie stond zéér open voor bottom-up ideeën.Deze werden in wekelijkse
stafvergaderingen besproken.Overleg over voorstellen,die niet in het holis-
tische beeld pasten, vond echter niet voldoende plaats.
De diverse OTISM plannen van de afdelingen moeten wel samen te vatten
zijn in één strategisch plan voor de hele organisatie. De verschillende plan-
nen moeten dan ook naadloos op elkaar aansluiten en, bij voorkeur, elkaar
versterken. Als aan al deze condities is voldaan dan worden de plannen
goedgekeurd. Is dat niet het geval dan zal in overleg tussen directie en de
betreffende afdelingshoofden,de OTISM modellen aangepast moeten wor-
den totdat zowel directie als afdelingshoofden er geheel achter staan. Deze
consensus is met name belangrijk omdat de afdelingshoofden alléén afge-
rekend mogen worden op de KPI’s die door de directie werden gefiatteerd.
Zouden de meetbare doelstellingen van een afdelingshoofd niet ambitieus
genoeg zijn, dan dienen er ‘onderhandelingen’ plaats te vinden tussen di-
rectie en afdelingshoofd, totdat er nieuwe doelstellingen geformuleerd
kunnen worden waar beiden zich in kunnen vinden. Zouden de eisen van
de directie hoger zijn dan waar het afdelingshoofd de verantwoording voor
wil of kan nemen,dan moet er in onderling overleg een oplossing gevonden
worden. Men kan denken aan extra begeleiding, training, het herverdelen
van taken, het inhuren van externe expertise, etc. Een afdelingsmanager
kan in ieder geval niet afgerekend worden op een meetbare doelstelling die
niet in het OTISM model opgenomen is, of een doelstelling waar hij/zij niet
achter staat.
Dit is niet gelukt. De ingediende plannen werden door de directie serieus
bekeken en beoordeeld, maar er vond geen kritische evaluatie plaats. Alle
plannen werden geaccepteerd zoals zij ingediend werden.KPI’s werden niet
op elkaar afgestemd. Mensen werden beoordeeld op aspecten die niet in
het OTISM model opgenomen waren, zelfs niet in de job description ston-
den. Dit resulteerde in ontslag en degradatie.
AV&CREATIE
ACHTERGROND
28 n AV&CREATIE
Dit is niet gelukt. De ingediende plannen werden door de directie serieus
bekeken en beoordeeld, maar er vond geen kritische evaluatie plaats. Alle
plannen werden geaccepteerd zoals zij ingediend werden. KPI’s werden
niet op elkaar afgestemd. Mensen werden beoordeeld op aspecten die
niet in het OTISM model opgenomen waren, zelfs niet in de job descrip-
tion stonden. Dit resulteerde in ontslag en degradatie.
Als de Objectives (de stip aan de horizon) van één plan niet aansluit bij de
Objectives van de anderen of onvoldoende aansluiten bij de ideeën van
de directie, dan is zorgvuldig overleg of een brainstormsessie op de hei
een goede methodiek. Alle hazen moeten wel in dezelfde richting lopen!
Als directie en afdelingshoofden er uit zijn gekomen,en als alle afdelings-
plannen op elkaar afgestemd zijn, dan is management-op-afstand een
geschikte managementstijl in combinatie met coachend-management-
by-walking-around. Er wordt door directie gestuurd op KPI’s (Key Perfor-
mance Indicators). Men heeft onderling afgesproken op welke KPI’s de af-
delingshoofden afgerekend kunnen worden en dat is, vanaf dat moment
het Leidmotief. Coachend-management-by-walking-around getuigt van
goed leiderschap, het sturen op KPI’s van doeltreffend management.
De afdelingshoofden rapporteren regelmatig en laten met cijfers, gra-
fieken en tabellen zien of men op koers ligt. Mocht dat niet het geval
zijn, dan is een goed en constructief gesprek geboden om te achterha-
len wat er aan de hand is. Waren de targets te optimistisch en moeten
deze naar beneden worden bijgesteld? Was de krachtsinspanning op de
afdeling niet groot genoeg en moet een tandje bijgezet worden? Waren
er onvoorziene externe factoren die parten gespeeld hebben? Moeten
de targets worden bijgesteld? Moeten andere afdelingen bijspringen
of externe hulp worden ingeschakeld? De afstemmingsgesprekken met
directie kunnen maandelijks plaatsvinden, of de afdeling controleert zich-
zelf maandelijks en legt elk kwartaal verantwoording af aan de directie.
Met het management-by-walking-around houdt de directie op informele
wijze de vinger aan de pols.
Het doel leek bereikt te zijn. Er was een bottom-up managementsysteem
geïntroduceerd. De afdelingshoofden hadden allemaal een bijdrage
geleverd aan het strategische meerjarenplan. Het was niet langer een
top-down instrument! Is het allemaal volgens plan verlopen? De directie
had de gehele input van alle afdelingen: het Businessmodel – de SWOT
analyse – het OTISM model. Er vonden regelmatig stafvergaderingen
plaats waar de hele gang van zaken werd besproken, alsmede bilaterale
gesprekken tussen de directeur en ieder afdelingshoofd. Aangenomen
mag worden dat in de bilaterale gesprekken de vooruitgang en de proble-
men aan de orde gesteld werden.
De OTISM modellen die in december 2011 waren gemaakt werden in
augustus/september 2012 door de afdelingshoofden zelf geëvalueerd en
ten behoeve van de directie, becommentarieerd.
Met name werd er aandacht besteed aan de KPI’s (Key Performance
Indicators – de meetbare doelstellingen). Er werd schriftelijk gerappor-
teerd of men de KPI’s gehaald had. Als dit niet het geval was, dan werd er
uitleg gegeven waarom dit niet het geval was.
De evaluaties werden door de directie met de afdelingshoofden be-
sproken.
Evaluatie
In de periode oktober 2012 – januari 2013 werd het systeem door mij
geëvalueerd. Ik wilde graag uitzoeken of het systeem werkte, wat de
zwakten en sterkten waren en wat er verbeterd kon worden en als er
zaken misgegaan waren, wat daar de oorzaak van was. Het ging er niet
om om de Zwarte Pieten ergens neer te leggen; het was bedoeld als
een leerproces.
Er werden evaluatiegesprekken gevoerd met alle hoofden van de afde-
lingen alsmede met de algemeen directeur. Op één afdelingshoofd na,
hebben alle managers van te voren het Business model, de SWOT analyse
en de eerste versie van het OTISM ter beschikking gesteld.Wij kregen van
alle afdelingshoofden (op één na) ook tussentijdse evaluaties.
Mijn conclusie
Het Business model was niet ‘geland’. Op zich is dit niet zo vreemd.
De meeste afdelingshoofden hadden geen bedrijfseconomische achter-
grond. Tijdens de begeleidingsessie werd er aandacht aan besteed, maar
dat was duidelijk niet genoeg. Men begreep wel wat een Business model
was, maar men begreep niet altijd even goed hoe men daar in de praktijk
mee om moest gaan. Ik neem aan dat de consultants zich onvoldoende
gerealiseerd hadden dat het Business model een meer uitvoerige intro-
ductie behoefde.
ACHTERGROND
AV&CREATIE
AV&CREATIE n 29
Het bleek duidelijk dat er meer tijd geïnvesteerd had moet worden om de
betrokkenen te coachen. Een eenmalige introductie in de vorm van een
workshop is onvoldoende. De tijd ontbrak helaas.
De SWOT analyse was iets waar men wel iets mee kon. Voor een eerste
structurele analyse was het heel behoorlijk. Sommige afdelingshoofden
hadden wat moeite met het afstandelijk bekijken van de eigen afdeling.
Anderen hadden meer moeite met het benoemen van de zwakten van de
medewerkers dan met het benoemen van hun eigen zwakten. Het ver-
schil maken tussen zwakten en bedreigingen, respectievelijk sterkten en
kansen was ook niet altijd even sterk.
De SWOT analyse heeft wel een duidelijke plaats gekregen. Het leidde tot
actieplannen om de zwakten om te buigen. De verbinding tussen de KPI’s
in het OTSM model werd duidelijk.
Men moet zich niet dogmatisch aan het SWOT analyse-model vastklam-
pen. Er moet plaats zijn voor andere analyses zoals de ‘resource based
view’, het 5-krachten model, het scope planning model (wordt een plan-
ning model genoemd maar is een feitelijke analysemethodiek), krach-
tenveld-analyse, etc. Begeleiding is hierbij noodzakelijk omdat niet alle
analyse-modellen voor alle afdelingen geschikt zijn.
Het OTISM planning model werd zonder uitzondering door alle afdelings-
hoofden erg gewaardeerd.
Men vond dat het een duidelijk handvat was waar men zich aan kon
vasthouden. Het ‘richtingloos existeren’ zoals iemand dit omschreef,
was er niet meer bij. Er was een duidelijke richting, er waren duidelijk en
meetbare KPI’s, men kon zichzelf en de medewerkers beter op prestatie
beoordelen. Bovendien, het OTISM planningmodel, in al zijn eenvoud,
geeft ook duidelijk richting aan hoe de directie de afdelingshoofden/af-
delingen kan beoordelen alhoewel dit,in dit specifieke geval niet goed tot
zijn recht is gekomen.
Het was de bedoeling dat de afdelingshoofden de afdelingen zouden
managen als zelfstandige ondernemingen binnen een groter geheel
(het model zoals ontwikkeld door EckartWintzen van de toenmalige BSO).
Binnen de goedgekeurde budgetten zouden zij de vrijheid moeten heb-
ben om verplichtingen aan te gaan en facturen voor betaling te fiatteren.
Dat bleek ook niet te werken. De directeur en het hoofd van de financiële
afdeling hadden toch wat moeite om die bevoegdheden naar afdelings-
niveau te delegeren en om de afdelingshoofden volledige budget verant-
woordelijkheid te geven.
Bij een toch vrij ingrijpende verandering in management, zal er meer tijd
beschikbaar moeten zijn om de betrokkenen te coachen en in het veran-
derproces te ondersteunen.Met‘de betrokkenen’versta ik ook de directie.
De directie had steun kunnen gebruiken bij het beoordelen van de OTISM
modellen die de KPI’s bevatten waar de managers op afgerekend zouden
worden. Als blijkt dat managers ook afgerekend worden op andere zaken
dan de KPI’s die in het OTISM model staan,dan gaat er iets fundamenteels
fout. De duidelijkheid die het OTISM model had moeten verschaffen is
daarmede gedeeltelijk verloren gegaan.
Bij elk veranderingstraject moet veel aandacht gegeven worden aan de
mens die betrokken is bij dit traject. Communicatie, compassie en over-
leg is essentieel.Koude saneringen en confronterende acties werken vaak
contraproductief. In deze casus is daar sprake van geweest.
Conclusie: Het traject Business model – SWOT analyse – OTISM model is
goed. Het voldoet aan de eisen om de ontwikkeling van de bedrijfsstra-
tegie bottom-up te laten plaatsvinden (tegenover top-down). De betrok-
kenheid van de mensen is sterk toegenomen. Zij voelen zich eigenaar van
de plannen die zij zelf ontwikkeld hebben (en die door de directie werden
goedgekeurd).
De management stijl moet aangepast worden aan dit systeem. De afde-
lingshoofden moeten in staat zijn om de grotere verantwoordelijkheid
op zich te nemen. Zij moeten eventueel getraind worden of ondersteund
worden door de directie of externe consultants. Dialoog tussen de afde-
lingshoofden onderling moet versterkt worden. Directe ingrepen van de
directie buiten de afdelingshoofden om moeten voorkomen worden. Dit
heeft vaak niet het gewenste effect en kunnen verstorend werken.
Taakomschrijvingen van afdelingshoofden dienen afgestemd te worden
op de verantwoordelijkheden die men geacht wordt op zich te nemen als-
mede op de overeengekomen KPI’s.
Managers hebben het recht om nauwkeurig te weten wat er van ze ver-
wacht wordt en waar men op afgerekend kan worden.
De zeer beperkte tijd die beschikbaar was voor het introduceren van
het nieuwe management systeem maakte het helaas niet mogelijk om
aandacht te besteden aan de organisatiecultuur die stevig onder druk
kwam te staan. De noodzaak om zakelijker te gaan denken en meer re-
kening te houden met de markt vraagt om een geleidelijke aanpassing
van de bedrijfscultuur. Deze cultuur omslag is op zich al een belangrijke
ingreep waarbij zorgvuldigheid,behoedzaamheid,gevoel voor verhoudin-
gen aandacht voor de mensen in de organisatie, onmisbaar zijn. n
NIEUWS
BROADCAST&AV-TECHNIEK n 33
Telecomproviders worden verplicht bij storingen van telefonie en
internet hun klanten te compenseren. Er komen in de wet minimale
eisen te staan waaraan een compensatieregeling moet voldoen. Deze
eisen gaan voor zowel mobiele als vaste telefonie en internet gelden.
Dit schrijft minister Kamp van Economische Zaken (EZ) woensdag 22
mei 2013 aan de Tweede Kamer.
Redelijk als je wordt gecompenseerd
‘Je betaalt als consument om te kunnen bellen en internetten,’ aldus
minister Kamp. ‘Als die dienst langer dan 12 uur uitvalt, is het heel
redelijk dat je daar voor wordt gecompenseerd.’
De cookiewet wordt zo aangepast dat er geen toestemming meer hoeft
te worden gevraagd voor cookies die niet privacygevoelig zijn. Het gaat
dan onder andere om cookies die de werking van websites verbeteren: de
analytic cookies. Dit schrijft minister Kamp van Economische Zaken aan
de Tweede Kamer.
Goede bescherming privacy, minder hinder
Ik vind het belangrijk dat de privacy van internetters goed wordt
beschermd”, aldus minister Kamp. “Tegelijkertijd moeten we er voor zor-
gen dat deze bescherming niet doorslaat en burgers onnodig veel hinder
ondervinden van pop-ups”.
Geld terug bij storing telefonie en internet
Minder pop-ups door versoepeling cookiewet
Compensatie verplicht bij storing langer dan
12 uur
Compensatie wordt verplicht bij een storing die langer dan 12 uur
duurt. De vergoeding wordt gekoppeld aan de maandelijkse abon-
nementskosten. Bij een storing tussen 12 en 24 uur heeft de klant
recht op ten minste 1/30 van de maandelijkse abonnementskosten.
Een storing tussen 24 en 48 uur geeft recht op een compensatie van
2/30 van de maandelijkse abonnementskosten enzovoort.
Compensatieregeling ook voor zakelijke klanten
Met dit minimum houden telecomproviders voldoende ruimte zich te
onderscheiden van hun concurrenten. De compensatieregeling gaat
ook gelden voor de zakelijke klanten van providers. Begin 2014 stuurt
minister Kamp een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer.
Geen verandering cookies surfgedrag
Door de versoepeling zal internetters alleen om toestemming worden
gevraagd als dit ook echt in het belang is van de privacybescherming.
Voor cookies die het surfgedrag van internetgebruikers volgen verandert
er niets. Hiervoor moet nog steeds vooraf toestemming voor worden
gegeven.
Reageren op wetsvoorstel
De komende zes weken kunnen belangstellenden, eigenaren van web-
sites, consumenten en anderen reageren op het wetsvoorstel. Daarna
gaat het voorstel naar de Raad van State. Het wetsvoorstel wordt naar
verwachting in het najaar naar de Tweede Kamer gestuurd.
Speaker Systems Mirofoons Speaker Systems
Sound & Light Import
Zonnebaan 29 3542 EB Utrecht Tel: 030 - 666 47 45
E-mail: info@soundandlight.nl Website: www.soundandlight.nl
A D V E R T E N T I E
BROADCAST&AV-TECHIEK
BEURS
BROADCAST&
AV-TECHNIEK
34 n BROADCAST&AV-TECHNIEK
NAB 2013,
4K, CAMERAS, CAMERAS
en nog meer CAMERAS
4K de trend! Ingezet verleden jaar door Sony dringt door in camera’s, monitoren en projectoren.
Ook thuis? Moeilijk in te schatten op deze broadcast show. Maar als je thuis in de winkel of op het
internet kijkt is 4K nog niet zomaar leverbaar het is nu allemaal HD.
BEURS
BROADCAST&
AV-TECHNIEK
BROADCAST&AV-TECHNIEK n 35
Volgens sommige marketing bureaus is het aandeel van 4K TV’s thuis
1% in 2017, dus je hebt nog even tijd om na te denken. Hollywood en
LA, het centrum van de Amerikaanse film industrie is niet ver van Las
Vegas. Daarom is de invloed van de film industrie relatief groot. Film
theaters worden overall in de wereld omgebouwd van analoog naar
digitaal en binnen die context is 2K, 4K en 8K een belangrijke econo-
mische drive. Als je kijkt naar de broadcast industrie dan zie je dat die
industrie gewoon HD blijft. Met het aan B3 lenzen en2/3 inch sensoren
geïnvesteerde kapitaal met bovendien geen vraag vanuit de kijkers
naar 4K is het niet raadzaam om over te gaan. Dus als je praat over 4K
moet je denken aan filmtheaters.
Wat is er met 3D gebeurd? 3D is met de huidige beschikbare techniek
nog steeds behelpen. Het is aan de opname kant toch nog altijd kost-
baar en in de nabewerking heb je extra tijd nodig. Het probleem is ei-
genlijk dat je 3D ziet op een 2D scherm. Het 3D effect wordt verkregen
door hulpmiddelen waar je een actieve of passieve bril voor nodig hebt.
Het is wachten tot de brilloze techniek volwassen is.TV ontvangers zijn
beschikbaar in 3D. Met passieve of actieve 3D weergave.Trend is dat de
passieve 3D weergave het van de actieve gaat winnen. Daarnaast kan
je in de bioscoop genieten van 3D, maar niet alle theaters hebben de
mogelijkheid om 3D te laten zien. De investering in twee digitale 3D
projectoren of een projector met twee lens systemen, hangt af van de
grote van de zaal,is nog altijd een kostbare geschiedenis. Daarbij komt
dat als je het goed wil doen ook het geluid van 5.1 surround sound naar
22.1 moet. De beschikbaarheid van 3D materiaal groeit langzaam maar
zeker maar veel films hebben een ‘’ Hoofdpijn’’ kwaliteit. Als je een
HDTV thuis heb met de mogelijkheid om 3D weer te geven dan heeft
het 3D beeld de halve resolutie.Dit komt omdat de huidige 3D techniek
gebruik maakt van een die bril. Je moet dan frame om frame schake-
len. Dan wring je als het ware twee HD beelden door één HD pijp. Om
3D met HDTV kwaliteit te kunnen zien heb je dus meer bandbreedte
nodig en dat is 4K.
4K, is een aanduiding voor het aantal beeldpunten, pixels, op een hori-
zontale lijn. Een digitaal 4K filmbeeld bevat 4096 beeldpunten en een
digitaal televisie beeld bevat er 3840. 4K in de televisie wereld heeft
4x de resolutie van HDTV. HDTV, zoals we nu in de winkel kopen bevat
1920 beeldpunten horizontaal en 1080 beeldpunten vertikaal. In totaal
dus 2 miljoen pixels, 2Mp. Een 4K beeld heeft 8Mp. De aanduiding 4K
wordt zowel in de film als bij de televisie gebruikt, alhoewel 4K in het
digitale film formaat dus meer pixels bevat, zowel horizontaal als ver-
tikaal. Waarom 4K?, en niet bij HDTV en 2K blijven? Dit heeft alles met
schermafmetingen, afstand tot het scherm, kijkhoek en scherpte te
maken . De trend is grotere flatscreens in de huiskamer , betekent ook
dat de kijkafstand geringer wordt, huizen worden immers niet ineens
groter. Ook in de bioscopen worden de schermen groter en is ook daar
behoefte aan meer pixels. Het is wel zo dat bij bewegende beelden de
scherpte nogal sterk terugloopt. Een praktische benadering is dat in
bioscopen 2K voldoet, zeker voor de toeschouwers die verder van het
scherm afzitten. Thuis is HDTV in combinatie met een groot scherm
met een diameter van meer als 1m, 40inch, voldoende. Overigens is
het zo dat als je op een 4K TV vaak SD en HDTV kan aansluiten. Door
een interpolatie techniek worden alle 8MP, mega pixels, van een 4K
scherm gevuld met beeldinhoud. Andersom gebeurt ook. Kleinere
TV’s of monitoren die 4K ontvangen verdelen door down- samplen dit
beeld over minder pixels. Op dit moment is 4K thuis niet te ontvangen.
Sterker nog, er is ook geen 4K Blu-ray beschikbaar. Sony brengt “Mas-
tered in 4K’’ discs op de markt maar die zijn 1080p. HD dus. 4K is op dit
moment eigenlijk alleen maar in een 4K bioscoop, zoals het ‘’Haagse
Filmhuis’’ te zien.
CAMERAS, CAMERAS en nog meer CAMERAS. De naar mijn mening
meest interessante nieuwe camera’s heb ik hiernaast weergegeven.
Van links boven naar rechts onder zijn dat;
Canon met de XA 20 en 25; Compacte handpalm HD camera’s. Met 20x
zoom en optische stabilisatie. De XA 25 heeft een HDSDI BNC
Panasonic Lumix GF6 met een 16megapixel MOS sensor en WiFi aan
boord.
Canon EOS-1D C een 4K DSLR camera met een 18 mega pixel sensor .
Sony PMW400,een uitbreiding van zijn XDCam serie,3x 2/3 inch CMOS,
4:2:2 HDSDI.
Panasonic AJ-PX5000G 3de generatie Varicam met AVC Ultra codecs.
De RED Dragon 6K, niet een 4K maar een 6K camera. Overigens is het
wel zo dat je bij een één sensor camera met een Bayer filter je geen
4K in RGB hebt.
Black Magic 4K productie camera met een 35mm sensor voor nog geen
$4000. De enige camera trouwens met een 6Gb uitgang. Als je een 4K
BROADCAST&AV-TECHNIEK n 37
BEURS
BROADCAST&
AV-TECHNIEK
BROADCAST&AV-TECHNIEK n 37
ongecomprimeerde uitgang wilt, heb je 6Gb, 4xHD, nodig. Tot nu toe
hebben alle 4K camera’s gecomprimeerde uitgangen met 3Gb.
Ikegami/ARRI de HDK-97ARRI. Hier komt de broadcast markt en film
markt samen. De camera bevat een 35mmCMOS sensor en een PL len-
smount. Het is een dockable EFP camera. De verbinding met het basis
station bestaat uit een 3G fiber systeem en een basis station Het basis
station, de adapter en de fiber transmissie zijn van Ikegami, de camera
kop is van ARRI. Het gevolg van deze combinatie is de geringe scherp-
tediepte, grote gevoeligheid en dus de mogelijkheid tot film achtige
beelden in ‘’Live TV ‘’ EFP. Levertijd zou dit jaar in Augustus zijn, prijs is
mij nog niet bekend. Overigens zijn de meeste camera’s die hierboven
in het kort beschreven zijn nog niet leverbaar.
Er zijn nu in de beeld acquisitie markt twee trends.
1Ste Broadcast EFP, EFP camera’s, de werkpaarden, de meest verkochte
type camera’s en dus de ‘’Bread and Butter Line’’ voor de grote camera
fabrikanten. Vanuit deze verkoop wordt de ontwikkeling van de film
camera betaald. De standaard EFP broadcast camera is een 3x2/3 Inch
HDTV Multi standaard camera. Hier getoond is de LDK 3000 van GVG.
Vraag naar een groter formaat sensor leeft al een lange tijd. Philips
heeft het geprobeerd met een 1 inch sensor, maar dat was vanwege
de prijs geen succes. Nu komt Ikegami/ARRI met een 35mm 1 sensor
camera op de markt, grote sensor net zoals in een film camera, met
een PL Mount en de mogelijkheid om 4K te registreren. Integratie kan,
vanwege de het toepassen van SMPTE fiber en een bekend bases sta-
tion van Ikegami , niet moeilijk zijn. De prijs is wat anders. Het wordt
duidelijk een gevecht om kwaliteitsbehoud en marktvergroting. De
camera heeft momenteel als uitgang 1080p/24, maar deze camera
opent zeker de weg voor 4K in EFP broadcast.
2de Film, Door de komst van camera fabrikanten zoals RED en nu
Black magic is de prijs erosie in toch al kleine markt voor film camera’s
BEURS
BROADCAST&
AV-TECHNIEK
38 n BROADCAST&AV-TECHNIEK
enorm toegenomen. Van groot belang in de camera productie lijn is
ook de continuïteit. Als een fabriek meer op een atelier gaat lijken, zal
je af een uitschieter hebben, maar over het algemeen is de kwaliteit d
onvoldoende. Een van de problemen is dan bijvoorbeeld de kwaliteit
van de sensoren. Af en toe een paar sensoren bestellen geeft een grote
spreiding in kwaliteit. Net na NAB wordt bekend dat AATON stopt met
zijn Penelope Delta filmcamera. Een schitterende digitale filmcamera
met een super 35mm Dalsa sensor, 16bit RGB 4:4:4 RAW files en een
optische viewfinder. De ergonomie als schouder camera is zeer goed.
Hij kleeft als het ware aan je schouder. Daarnaast wordt door Black
Magic op NAB deze pocket camera getoond. Een 4/3 lensmount,16mm
sensor, neemt in HD op en kan het signaal afgeven in 4:2:2 ProRes met
220Mbps. Kan ook alles opslaan op SDXC of SDHC kaarten en heeft
daarnaast een HDMI uitgang. Levertijd in Augustus voor een prijs van
onder de $1000. Deze pocket camera is nog geen 4K. Maar je kan er op
wachten. Kan je hiermee filmen? Ja dat kun je. Heeft het de kwaliteit
van een AATON of F65 van Sony?, nee nog niet. Maar stel je voor dat je
thuis een 4K ontvanger hebt. Dan kan je als je even wacht je eigen 4K
film thuis bekijken. Als er een 4K ‘’Black Magic Pocket Camera (BMPC)
op de markt komt voor een prijs van minder als €1000 wordt deze 4K
markt voor camera fabrikanten zoals Sony , vanwege de dan enorme
prijserosie een teleurstelling. 8K, zoals de ontwikkelclub NHK uit Japan
voorstaat is dan de volgende stap.
BEURS
BROADCAST&
AV-TECHNIEK
BROADCAST&AV-TECHNIEK n 39
Conclusie, deze NAB is 4Kde trend, 3D stabiliseert. Televisie en film
integreren steeds meer en film komt steeds meer binnen bereik van de
consument.Eerst door de introductie van de DSLR door Canon en nu door
introductie van de Pocket Camera door Black Magic.Camera’s en televi-
sies hebben een steeds hogere resolutie en betere kwaliteit. Wat achter
blijft is de transport en de kabelaars. Je kan er thuis niet van genieten.
NAB, Buitenlandse bezoekers dit jaar 24.461 uit 155 landen. Verleden
jaar was dat 24.298 uit 151 landen. De NAB is met in totaal rond de
90.000 bezoekers en 1.600 exposanten de grootste broadcast show
ter wereld.
Volgend jaar weer?
Berry
VAKTIJDSCHRIFT VOOR PROFESSIONALS EN BEDRIJVEN IN OMROEP EN FILM
JAARGANG 1 // EDITIE 1
FILMFESTIVAL ROTTERDAMOPLEIDING CAMERAMAN OPNAME STUDIO UITGELICHT
Conference
& EVENT
De planken op
bij het Zaantheater
BME 2013
Vitaal Vergaderen bij
Scandic Sanadome
Jaargang 5, nummer 1+2 - 2013
Tech trends 2013
Een kijk op kansrijke concepten
Hi-Motion II™
Eerste Ultra Slow Motion camera
van Europese vaste land
JAARGANG 25 | NUMMER 1 | 2013 | HIERIN OPGENOMEN
Grafisch Lyceum
Rotterdam
Eerste school in Nederland die studenten
opleidt in 3D camera en editing
Second screen
wint terrein
Interessante praktijkvoorbeelden
‘social tv’ nemen toe
Hi-Motion II™
wint terrein
Interessante praktijkvoorbeelden
‘social tv’ nemen toe
AUDIO VIDEOD U I D E L I J K E T A A L I N T E C H N I E K
&
17-04-2013 14:20:58
Tech trends 2013
Een kijk op kansrijke concepten
Hi-Motion II™
Eerste Ultra Slow Motion camera
van Europese vaste land
JAARGANG 25 | NUMMER 1 | 2013 | HIERIN OPGENOMEN
Grafisch Lyceum
Rotterdam
Eerste school in Nederland die studenten
opleidt in 3D camera en editing
Second screen
wint terrein
Interessante praktijkvoorbeelden
‘social tv’ nemen toe
Hi-Motion II™
wint terrein
Interessante praktijkvoorbeelden
‘social tv’ nemen toe
AUDIO VIDEOD U I D E L I J K E T A A L I N T E C H N I E K
&
Omslag ProAudio&Video13.indd 1 17-04-2013 14:20:58
Met deze uitgaven bereikt u
elke professional in entertainment
keer op keer op keer...
Buzzfacts Publishers & Mediagroup Exploitatiemaatschappij B.V.
PRIMEUR
BROADCAST&
AV-TECHNIEK
BROADCAST&AV-TECHNIEK n 41
reportagewagen  binnen kwamen. De R&D afdeling  van fabrikant NAC
heeft er, in nauwe  samenwerking met Broadcast Rental,  voor gezorgd
dat de kijker thuis deze unieke beelden heeft kunnen zien. Frank Dokter,
de cameraman achter op de motor bedient derhalve ook de ultra-slow-
motion beelden die verstuurd worden. ”
 
In november 2012 was de NAC Hi MotionII camera ook al de eerste camera
die draadloos werd ingezet op een steadycam.  Eerder dat jaar werd de
camera veelvuldig ingezet tijdens onder meer de Olympische Spelen en
de Superbowl. Uniek aan de camera is het feit dat hij tegelijk een ultra-
slowmotion en een  normaal HD beeld kan  uitspelen zodat hij ook als
gewone camera geschakeld kan worden.
 
De NAC Hi-Motion II camera gebruikt een unieke drievoudige beeldchip
(CMOS) welke in staat is om in Full HD beelden met meer dan 10x de
snelheid vast te leggen. Bovendien kan de camera simultaan en dus te-
gelijk zowel de realtime video als de ultra slow motion beelden uitspelen.
Beide signalen zijn 25fps en gedragen zich derhalve als ‘normaal video’.
Het systeem kan live gebruikt worden of in combinatie met één inputka-
naal van een EVS-XT. De drievoudige chip in de NAC Hi-Motion II camera’s
leveren ongekende helderheid en detaillering en zijn zeer lichtgevoelig.
De camera heeft dezelfde uiterlijke kenmerken als de reguliere systeem-
camera’s zodat je hem ook als handheld kunt gebruiken. Hij past op de
standaard statieven en is door het plug-and-play systeem net zo makke-
lijk te bouwen als de reguliere Grass Valley en Sony camera’s.
 
Over Broadcast Rental
Broadcast Rental is een full service verhuurbedrijf van professionele AV
apparatuur, opgericht door Geert Paul Slee. In korte tijd heeft het bedrijf
zich ontwikkelt tot een betrouwbare partner voor zowel facilitaire be-
drijven als televisieproducenten en omroepen in binnen- en buitenland.
Een zeer breed en actueel assortiment van broadcast apparatuur gecom-
bineerd met excellente service is de corebusiness van Broadcast Rental.
Op de afgelopen Olympische Spelen in Londen was Broadcast Rental
één van de belangrijke leveranciers van apparatuur. n
De cameraman in kwestie bediende een NAC Hi-Motion II camera van
Broadcast Rental, ingezet door de NOS. Het was voor het eerst dat der-
gelijke ultra-slowmotion beelden via een draadloze verbinding naar de
regie werden gezonden. Normaal is de NAC Hi-Motion II camera via een
kabel direct verbonden met de reportagewagen en heeft een operator
de controle over  de ultra-slowmotion beelden. Maar nu de signalen
draadloos via een helikopter en vliegtuig gingen, was die mogelijkheid
niet aanwezig. Nu werden de ultra-slowmotion beelden in de uitzending
aangestuurd door de cameraman achterop de motor.
 
Regisseur Pim Marks koos specifiek deze camera  voor zijn registratie:
“Vorig jaar hebben we deze camera in mogen zetten tijdens de Olym-
pische Spelen in Londen.  Helaas was het toen niet mogelijk om  deze
ook achterop de motor te gebruiken. Nu de mogelijkheid zich aandeed
was het logisch om deze bij de Amstel Gold Race in te zetten. Ik was er
enorm blij mee: de ultra slowmotion beelden geven de kijker een unieke
blik op de wielrenners en hun fietsen. Met name close-ups zijn fascine-
rend om te zien.En voor mij als regisseur is het een bijzondere toevoeging
op het wedstrijdverslag..“
 
“Dit is uniek in de wereld!”, aldus Geert Paul Slee van Broadcast Rental:
“Het is nog nooit vertoond dat dit soort ultra-slowmotion beelden, wel-
ke met een snelheid van 600 frames per seconde werden opgenomen,
via  een draadloze videoverbinding, geleverd door DutchView MBS, de
NAC Hi-Motion II™ camera als slowmotion motorcamera ingezet voor NOS
Wereldprimeur Ultra Slowmotion
camera tijdens Amstel Gold Race
Tijdens de televisie registratie van de Amstel Gold Race 2013 waren ze voor het eerst te zien: extreem
vertraagde slowmotion beelden vanaf de motorcamera in het peloton.
A D V E R T E N T I E
NIEUWS
Sony komt dit jaar met twee nieuwe aanvullingen op de DWZ-
serie, de DWZ-B50I en de DWZ-B50GB. De pakketten zijn ideaal
voor muzikanten die kleine tot middelgrote draadloze audio-
toepassingen willen. Met deze nieuwe aanwinsten wordt de
productreeks nu ook aantrekkelijk voor bespelers van blaasinstru-
menten en gitaristen die rack-systemen gebruiken. De DWZ-serie
is uitgebreid tot zes betaalbare, flexibele pakketten. Hierbij zijn
gebruiksgemak en hoogwaardige geluidsweergave de belangrijk-
ste speerpunten.
De DWZ-B50I is ontworpen met het oog op blaasinstrumenten.
Dit systeem bevat de hoogwaardige ECM-GZ1UBMP cardioïde con-
densatormicrofoon met een flexibele zwanenhals en tweevoudige
klem voor op een trompet, saxofoon of ander blaasinstrument.
De DWZ-B50GB omvat de robuuste metalen rack-ontvanger ZRX-
HR50 en Cable Tone Generator, wat hem geschikt maakt voor
gitaristen en bassisten die rackmount-cases gebruiken. De syste-
men combineren uitstekende geluidskwaliteit met een stabiele
overdracht, prestaties en duurzaamheid.
Technische specificaties
De DWZ-B50I en DWZ-B50GB beschikken beide over de voor deze
serie kenmerkende 24-bits lineaire PCM-geluidsoverdracht voor
een kraakhelder geluid. Daarnaast hebben beide modellen een
breed frequentiebereik en beschikken zij over twee instelbare
RF-modi die gebruik maken van een uniek herkenningssignaal.
Dit zorgt voor een betrouwbare RF-transmissie bij parallel gebruik
van Wi-Fi.
Holkenborg maakt filmmuziek voor verwachte kaskraker ‘300: Rise of an
Empire’. Tom Holkenborg (Junkie XL) maakt de filmmuziek voor de nieuwe
Hollywood kraker ‘300: Rise of an Empire’ die in het voorjaar van 2014 uit
komt. De film is een opvolger van de film ‘300’ uit 2007. Die bracht bijna een
half miljard dollar op. Holkenborg leerde producer Zack Snyder kennen tijdens
een eerdere samenwerking voor ‘Man of Steel’. Het is voor het eerst dat een
Nederlandse muzikant en componist op dit niveau in Hollywood opereert.
Eerder maakte Holkenborg de muziek voor Nederlandse films als‘De Gelukkige
Huisvrouw’, ‘De Heineken Ontvoering’ en ‘New Kids Turbo’. In de Verenigde
Staten werkte hij met onder anderen ’s werelds grootste filmcomponist Hans
Zimmer aan films als ‘Dark Knight Rises’,‘Madagascar 3’ en ‘Man of Steel’.
Het tekenen voor ‘300: Rise of an Empire’ is een grote stap voor Holkenborg.
‘Het is een droom die uitkomt om de muziek voor zo’n grote film te maken
en daarmee miljoenen mensen wereldwijd te bereiken. Bovendien is het een
eer om met Zack te werken. Hij is een regisseur en producer met een gewel-
dige staat van dienst, die bovendien alle ruimte laat voor mijn creativiteit en
ideeën’.
Over Junkie XL
Met de muziek die Holkenborg maakte voor spellen als ‘Need for Speed’ en
‘Burnout’ bereikt hij dagelijks meer dan 30 miljoen gamers. De afgelopen
jaren was Holkenborg betrokken bij de filmmuziek van Hollywood kaskrakers
als ‘Inception’ en ‘The Dark Knight Rises’. Tegelijkertijd componeerde hij stuk-
ken voor het Nationaal Ballet en het Metropole Orkest. In september 2012
kwam zijn zesde studioalbum ‘Synthesized’ uit. Behalve aan ‘300: Rise of an
Empire’ componeert hij op dit moment ook de muziek voor de film ‘Paranoia’,
een film van Independent Studio Relativity Media die later dit jaar verschijnt.
Holkenborg woont en werkt in Los Angeles.
De nieuwe draadloze digitale
DWZ-oplossingen van Sony
Tom Holkenborg (Junkie XL)
SOUND&TECHNIEK
BEURS
SOUND&TECHNIEK
44 n SOUND&TECHNIEK
AVM 2013:
nieuwe producten voor de
Nederlandse broadcastingmarkt
Live-uitzendingen in schitterende HD-beelden, perfect geluid door middel van nieuwe regelingen
voor geluidssterkte en mediastream via IP. Op de elfde AVM-Broadcast 2013, de Nederlandse
toonaangevende beurs voor de nationale televisie-, radio- en internetwereld, werden op 15 en 16 mei
2013 de nieuwste technieken en oplossingen voorgesteld voor optimale uitzendingen en opnamen.
Meer dan 80 aanbieders stelden in het Mediapark Hilversum hun produc-
ten voor en waren beschikbaar voor vakgesprekken. De ruim 2.650 vak-
bezoekers kunnen zowel informatie verkrijgen over nieuwe producten als
over beproefde toepassingen en casestudies. De organisator is Broadcast
Press Hilversum BV / Informa Exhibitions.
Dynamische Nederlandse markt
De beurs vindt voor de elfde keer plaats en heeft zich ontwikkeld tot één
van de belangrijkste ontmoetingsplaatsen van de Nederlandse media-
en elektronicawereld. “Met onze beurs bieden wij fabrikanten, dealers
en dienstverleners toegang tot de Nederlandse Broadcast markt”, zegt
Johan de Kok, Director Exhibitions NL bij Informa Exhibitions. Gezien de
dynamiek in onze markt geeft dat deze partijen makkelijker toegang.
Een mening, die ook wordt gedeeld door de vakwereld.“De Nederlandse
markt voor TV-, radio- en internetproducties heeft zich sterk ontwikkeld
binnen de Europese markt”, aldus een spreker van de Nederlandse multi-
mediadienstverlener DutchView.
De online networkingtool is nog beschikbaar tot 15 augustus en netwer-
ken kan via deze link: www.avm2013.paydro.net/network De definitieve
datum voor de 2014 editie zal binnenkort bekend worden gemaakt.
BEURS
SOUND&TECHNIEK
SOUND&TECHNIEK n 45
Enkele bedrijven:
Output
Output BV is een toonaangevend bedrijf dat zich richt op de distributie van
professionele audio, video en lichtapparatuur. Zij bieden een pakket aan
producten van goede kwaliteit waarmee zij in combinatie met jarenlange
ervaring, deskundig advies en goede service een totaalpakket bieden voor de
AV- en PA-markt.
Output BV presenteerde zich op de AVM 2013 als distributeur van Panasonic
video-en data projectoren, LCD- en Plasmaschermen, waar zij al vele jaren
succesvol in zijn. Per 1 april 2013 zijn hier de producten van de Pro AV Group
van Panasonic aan toegevoegd. Te weten de camcorders, camerasystemen,
switchers en gerelateerde producten en accessoires.
Naast Panasonic presenteerde zij ook de audio- en videoproducten van Black-
magic Design en Roland. Van deze merken waren dat o.a. de switchers, disk-
recorders en converters. Ook kon men diverse draadloze camera-microfoon-
systemen zien.
Hans van den Bergh van Output BV licht toe:“We hebben een hele positieve
beurs gedraaid. Nieuwe camera’s en mixers van Panasonic werden zeer goed
ontvangen en de introductie van de Roland converters zorgde ook voor veel
positieve bijval.Daarnaast voeren we nu ook het Black Magic Design wat een
uitstekende aanvulling is op al onze andere producten. Al met al kan ik zeg-
gen dat we veel bekijks trokken doordat we met diverse primeurs stonden en
niet in de laatste plaats omdat deze producten een zeer aantrekkelijke prijs- /
kwaliteitverhouding hebben.”
Telequip
Telequip kwam met de Compact Flexible Router for Clean Switching van En-
semble Designs. Deze router had op de NAB 2013 in April j.l. al een STAR Award
en een NAB Pick Hit Award gekregen. Deze noviteit was helaas voor slechts één
dag voor het eerst in Nederland te zien en wie dit gemist heeft kan deze Router
tijdens de IBC in September zien.
Deze nieuwe BrightEye NXT-430 Compact Router biedt frontpanel control,
interactief Full Motion LCD Display, BNC en SFP inputs/outputs voor Flexible
I/O configuratie, een Ethernet poort en Interne Web Browser voor Control/
Setup via computer of tablet.
Het systeem biedt twee vaste in- en uitgangen plus 7 configureerbare input/
output poorten en twee stuks SFP inputs/outputs die de mogelijkheid bieden
om met HDMI of Fiber in of uit te gaan.
De Router is uitermate geschikt voor Fly-Packs,ENG,Helikopter en Satelliet &
Nieuwswagens en andere meer-camera activiteiten.
Onze nieuwe VC-1 HDMI/SDI Lossless Video Converters die op AVM hun
Nederlandse primeur beleefden zijn uitstekend ontvangen en dan ook duide-
lijk herkend als de beste keuze inzake conversiekwaliteit, duurzaamheid en
features met een onverslaanbare prijs/kwaliteit verhouding.
Neutrik Xirium
Neutrik, wereldwijd marktleider op het gebied van professionele entertain-
ment connectoren bereikte weer een mijlpaal. Draadloos audio signalen
verzenden in studiokwaliteit is door Neutrik in realiteit omgezet!
Met DIWA (Digital Wireless Audio) heeft Neutrik een technologie ontwikkeld
die staat voor digitale audio transmissie zonder data compressie. Dit met
uitzonderlijk hoge audio kwaliteit, kristal helder hoog en vol laag.
Het XIRIUM draadloze netwerk bestaat uit de 4 kanaals basis unit (XIRIUM
BEURS
SOUND&TECHNIEK
46 n SOUND&TECHNIEK
TRX) de mobiele zender-units (XIRIUM TX) en ontvanger-units (XIRIUM RX).
De 4 kanalen van de basisunit zijn elk selecteerbaar als zender of ontvanger!
Staan de 4 kanalen van de basis allemaal in zender-mode, kunnen er per ka-
naal 3 ontvangers worden gekoppeld wat een totaal van 4x3= 12 zend-lijnen
oplevert. Met een extension-unit kan het netwerk eenvoudig worden geüp-
graded naar een totaal van 8 kanalen.(in zender-mode betekent dit dus 8x3=
24 zend-lijnen!)
Met deze betrouwbare,compromisloze geluidskwaliteit kunnen bijvoorbeeld
verbindingen zoals hangende actieve luidspreker of delay speakers draadloos
worden gemaakt. Een Flexibel Multi-tool om audio signalen te zenden en te
ontvangen! Dus zowel signaal bronnen (instrumenten, microfoons etc.) als
wel signaal ontvangers (luidsprekers, mixers etc.) kunnen worden geïnte-
greerd in een draadloos systeem.
XIRIUM is een stand-alone oplossing en zeker ook als aanvulling in bestaande
set-ups.
Vidigo
VidiGo heeft een stevige reputatie opgebouwd in live productie omgevingen,
door VidiGo Live, VidiGo Toolbox en VidiGo Playout. Vanuit VidiGo’s innovatie-
kracht, ontstaan nieuwe en betaalbare workflows, die nu als inspiratie dienen
voor de gevestigde merken.
Met standaard hardware en de software van VidiGo komen live feeds, video
players en grafische interactieve lagen samen in één computer.Met deVidiGo
oplossingen worden Skype live beelden samengebracht met strak vormge-
geven Twitter feeds, in geautomatiseerde Digitale Video Effecten van live
beelden of video players. En dat alles op een zeer intuïtieve en makkelijk te
bedienen live productie systeem. Maar dit wisten we natuurlijk al.
Onder al dit moois schuilt een onontdekte diamant: de DAVE engine. De Di-
gital Audio en Video Engine stelt VidiGo in staat om haar producten te ont-
wikkelen . Maar de DAVE engine, en de software daaromheen, biedt nog veel
meer. Het combineert videobestanden met live camera feeds en flash grap-
hics op een computer die op afstand te besturen is. Door het modulaire ka-
rakter van de DAVE engine kan makkelijk worden uitgebreid,zoals recentelijk
is gedaan met Skype integratie in de nieuwe versie van VidiGo Toolbox, de
multiviewers en natuurlijk de nieuwe Audio Director en Live Assist.
DutchView blikt vooruit op
de AVM 2013
Dit jaar maakte hoofdsponsor DutchView op de AVM samen met concullega’s
United en Facility House deel uit van het Facilitair Plein,naast Studio 22.Geheel
van deze tijd, transparant en besparend; een gedeelde netwerkplek onder een
perfect sky.Bij DutchView ligt de focus op innovatie,een focus die op de AVM te-
rug te zien was in aandacht voor drie nieuwe, in huis ontwikkelde producten.
De Big Eye
DutchView toonde met de nieuwe‘Big Eye’-camera hoe live 360 graden con-
tent op verschillende devices getoond kan worden. Een goed voorbeeld van
hoe een bestaande techniek door verschillende DutchView-afdelingen sa-
men verder wordt ontwikkeld tot een innovatieve tool. MBS zorgde ervoor
dat de camera draadloos gebruikt kan worden en in samenwerking met zus-
terbedrijf The Saints is er een multi-toepasbare app van gemaakt.
Script in the Cloud
Een ander product dat DutchView ontwikkelde en op de beurs toonde, is
Script in the Cloud. Een digitale scriptapplicatie die de vele papier verslin-
dende versies van televisiescripts achter zich laat.In dit digitale script kunnen
wijzigingen direct worden doorgevoerd en digitaal worden verstuurd naar
alle betrokkenen,waaronder naar de iPads van de crew,productie en redactie
op de studiovloer.
PowerWall
Op de binnenstand van DutchView trok Prographics veel bekijks met de mi-
niatuur Ziggo Dome, waarop de zelf ontwikkelde PowerWall in volle glorie
te zien was. Met deze PowerWall solution, kan content eenvoudig en flexi-
bel worden weergegeven op displays en LED-wanden van alle formaten en
vormen. Een applicatie die inspeelt op de wens van programmamakers om
decors, die steeds vaker worden opgebouwd uit LED- en tv-schermen, te ver-
reiken met live content.
Freelancer bij Tentoo
bouwt pensioen op
Vaak worden de termen freelancer en ZZP’er door elkaar gebruikt. Als freelan-
cer heb je de vrijheid om te bepalen voor wie en wanneer je werkt, maar sta
je wel op een loonlijst. Je hebt recht op de zekerheden van werknemers, maar
je geniet de vrijheid van een ondernemer. Als freelancer in loondienst bij Ten-
too bouw je automatisch pensioen op en de administratieve en financiële
verplichtingen nemen wij voor onze rekening.
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013
AV&Stage - juni 2013

Mais conteúdo relacionado

Semelhante a AV&Stage - juni 2013

Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014HetOndernemersBelang
 
LifeSciences_Trends_2016
LifeSciences_Trends_2016LifeSciences_Trends_2016
LifeSciences_Trends_2016Roel Jansen
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014HetOndernemersBelang
 
Durf Ondernemen voor UGent student ondernemers
Durf Ondernemen voor UGent student ondernemersDurf Ondernemen voor UGent student ondernemers
Durf Ondernemen voor UGent student ondernemersSteve Stevens
 
Presentatie Ondernemersaward 2013
Presentatie Ondernemersaward 2013 Presentatie Ondernemersaward 2013
Presentatie Ondernemersaward 2013 ruthdevreese
 
Congresdossier Healthcare Inspiration Forum (19/11 Kortrijk)
Congresdossier Healthcare Inspiration Forum (19/11 Kortrijk)Congresdossier Healthcare Inspiration Forum (19/11 Kortrijk)
Congresdossier Healthcare Inspiration Forum (19/11 Kortrijk)HIF2015
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg noord
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg noordMagazine Hét Ondernemersbelang Limburg noord
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg noordHetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Nijmegen 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Nijmegen 0312Magazine Het Ondernemersbelang Nijmegen 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Nijmegen 0312HetOndernemersBelang
 
Nieuwsbrief.december.2012 #Topsectoren #MKB #MKB-loket #HTSM
Nieuwsbrief.december.2012 #Topsectoren #MKB #MKB-loket #HTSMNieuwsbrief.december.2012 #Topsectoren #MKB #MKB-loket #HTSM
Nieuwsbrief.december.2012 #Topsectoren #MKB #MKB-loket #HTSMKamer van Koophandel Rotterdam
 
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212HetOndernemersBelang
 
Smart Homes Magazine november 2014
Smart Homes Magazine november 2014Smart Homes Magazine november 2014
Smart Homes Magazine november 2014smartiesNL
 
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland Noord 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland Noord 0212Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland Noord 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland Noord 0212HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Utrecht 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Utrecht 05 2011Magazine Het Ondernemersbelang Utrecht 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Utrecht 05 2011HetOndernemersBelang
 
Kv k update gezonde groei, september 2014
Kv k update gezonde groei, september 2014Kv k update gezonde groei, september 2014
Kv k update gezonde groei, september 2014andreaedelman01
 

Semelhante a AV&Stage - juni 2013 (20)

AV&Stage - Mei 2013
AV&Stage - Mei 2013AV&Stage - Mei 2013
AV&Stage - Mei 2013
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
 
LifeSciences_Trends_2016
LifeSciences_Trends_2016LifeSciences_Trends_2016
LifeSciences_Trends_2016
 
GRAFOC Navormingsbrochure 2010-2011
GRAFOC Navormingsbrochure 2010-2011GRAFOC Navormingsbrochure 2010-2011
GRAFOC Navormingsbrochure 2010-2011
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014
 
Durf Ondernemen voor UGent student ondernemers
Durf Ondernemen voor UGent student ondernemersDurf Ondernemen voor UGent student ondernemers
Durf Ondernemen voor UGent student ondernemers
 
Presentatie Ondernemersaward 2013
Presentatie Ondernemersaward 2013 Presentatie Ondernemersaward 2013
Presentatie Ondernemersaward 2013
 
Congresdossier Healthcare Inspiration Forum (19/11 Kortrijk)
Congresdossier Healthcare Inspiration Forum (19/11 Kortrijk)Congresdossier Healthcare Inspiration Forum (19/11 Kortrijk)
Congresdossier Healthcare Inspiration Forum (19/11 Kortrijk)
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg noord
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg noordMagazine Hét Ondernemersbelang Limburg noord
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg noord
 
Van "Too good to be true" naar "Too good to be missed"
Van "Too good to be true" naar "Too good to be missed"Van "Too good to be true" naar "Too good to be missed"
Van "Too good to be true" naar "Too good to be missed"
 
Magazine Het Ondernemersbelang Nijmegen 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Nijmegen 0312Magazine Het Ondernemersbelang Nijmegen 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Nijmegen 0312
 
Marketingnieuws juli
Marketingnieuws juliMarketingnieuws juli
Marketingnieuws juli
 
Nieuwsbrief.december.2012 #Topsectoren #MKB #MKB-loket #HTSM
Nieuwsbrief.december.2012 #Topsectoren #MKB #MKB-loket #HTSMNieuwsbrief.december.2012 #Topsectoren #MKB #MKB-loket #HTSM
Nieuwsbrief.december.2012 #Topsectoren #MKB #MKB-loket #HTSM
 
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
 
Smart Homes Magazine november 2014
Smart Homes Magazine november 2014Smart Homes Magazine november 2014
Smart Homes Magazine november 2014
 
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland Noord 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland Noord 0212Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland Noord 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland Noord 0212
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014
 
Interview 3D printen Meppeler Courant27-5
Interview 3D printen Meppeler Courant27-5Interview 3D printen Meppeler Courant27-5
Interview 3D printen Meppeler Courant27-5
 
Magazine Het Ondernemersbelang Utrecht 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Utrecht 05 2011Magazine Het Ondernemersbelang Utrecht 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Utrecht 05 2011
 
Kv k update gezonde groei, september 2014
Kv k update gezonde groei, september 2014Kv k update gezonde groei, september 2014
Kv k update gezonde groei, september 2014
 

AV&Stage - juni 2013

  • 1. “‘Take Me Home’-wereldtour van One Direction” P. 16 SHOW&TECHNIEK SHOWTECH 2013 AV&STAGE Jaar gan g 32 , edi t i e 10 2 0 12Jaar gan g 33, edi t i e 6 2 0 13 editie62013AV&STAGE Familiebedrijven gezond en innovatief beter beschermd tegen fraude Roland kondigt VR-50HD aan Start artiesenaanmelding Geld terug bij storing telefonie en internet entertainment Filmjaarboek 2012/ 2013 AV&CREATIE Wacom wint prestigieuze red dot design awards Het brede vakmagazine voor zaken en techniek in AV, theater, stage en entertainment ‘To love beauty, is to see light’ Victor Hugo BROADCAST&AV-TECHNIEK AV Manifestatie 2013
  • 2. ENTERTAINMENT REDACTIONEEL Dat de zaken in deze tijd gemakkelijk gaan zullen we u niet vertellen. Wat de mogelijkheden zijn en de kansen zijn;  daar kunnen we u wel op wijzen. Want die zijn er volop. Een crisis biedt kansen en één van de mogelijkheden om een crisis het hoofd te bieden is om de krachten te bundelen. Niet alleen voor bedrijven, of afdelingen binnen bedrijven, maar ook voor individuen die binnen onze branche werkzaam zijn zoals freelancers en zzp’ers. Deze groep  binnen  de AV- en mediawereld zijn genoodzaakt de krach- ten te bundelen om hun boterham te kunnen verdienen in de sector. De tarieven,lonen en vergoedingen staan dermate onder druk,dat nu al ve- len óf hun beroep vaarwel moeten zeggen óf moeten doorwerken onder het bestaansminimum.  Het teruglopende budget van de opdrachtge- vers en voortdurende bezuinigingen zijn er grotendeels de oorzaak van.  Bij het bundelen van de aanwezige krachten kun je jezelf de volgende vragen stellen:  Waarom zou ik opnieuw het wiel uitvinden als het al lang bestaat?  Waarom zou ik mijn kennis voor me houden als ik daar anderen mee kan helpen? Krachten bundelen Colofon Een uitgave van: Buzzfacts Publishers & Mediagroup Exploitatiemaatschappij B.V., Postadres: Postbus 155, 6500 AD Nijmegen, Tel. 024-3722900, Fax. 024-3886017 Hoofdredactie: Joris Kroezen, Eindredacteur: Joris Stortelder Redactie: Marieke van Dam Vaste medewerkers: René van Eijden, Dorothee Verdaasdonk, Paulus Veltman Salesmanager: Ralph Brinkman Media adviseur: Diego Teunissen, Vormgeving: Dries van Zuylen, Anouk Smeets-Philipsen, Sandra Elzinga Backoffice: Marsha Laijan. Abonnementenservice: De abonnementen­service is telefonisch bereikbaar van ma t/m vrij van 9.00 uur tot 12.00 uur. Kies in het keuze menu ‘abonnementen’. Telefoon: 024-3722900. U kunt ons ook faxen: 024-3886017. Afdeling abonnementen Postbus 155, 6500 AD Nijmegen. Een abonnement kan ieder moment ingaan en wordt automatisch verlengd tenzij de abonnee twee maanden voor einddatum schriftelijk opzegt. Copyrights: Het auteursrecht van dit tijdschrift en op de daarin verschenen artikelen wordt door de uitgever voorbehouden. Het verlenen van toestemming tot publicatie in dit tijdschrift houdt in dat de auteur de uitgever, met uitsluiting van ieder ander, onherroepelijk machtigt de bij of krachtens de Auteurswet door derden verschuldigde vergoeding voor kopiëren te innen en dat de auteur alle overige rech- ten overdraagt aan de uitgever. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd of gekopieerd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever. Drukfouten en prijswijzigingen voorbehouden Bankgegevens: Rabobank Nijmegen 1700.97.811 / IBAN: NL91RABO0170097811 / BIC: RABONL2U AV ALGEMEEN n 3 Er zullen mensen zijn mensen die vinden dat je je kennis en kwaliteiten op straat gooit en er op deze manier niets mee gaat verdienen. Maar bedenk eens:  je deelt kennis en arbeidskracht en tegelijkertijd haal je nieuwe kennis en andere vaardigheden binnen. Er ontstaat synergie; een proces waarbij het samengaan van delen meer oplevert dan de som der delen. Dat is krachten bundelen! En met die instelling kunnen we, geloof het of niet, de zwaarste stormen trotseren. Dat heeft de geschie- denis keer op keer uitgewezen. Veel leesplezier! Joris Kroezen j.kroezen@bp-m.nl
  • 3.
  • 4. Wacom wint prestigieuze Red Dot Design Awards De Cintiq 24HD touch, uit de professionele lijn van Wacom, is bekroond met een red dot award voor zijn ‘hoge designkwaliteit’ in de categorie ‘product design 2013’. NAB 2013 4K de trend! Ingezet verleden jaar door Sony dringt door in camera’s, monitoren en projectoren. Ook thuis? Moeilijk in te schatten op deze broadcast show. AV ALGEMEEN n 5 Lichttechniek: ‘To love beauty, is to see light’ ‘Er zijn meer volwassenen bang in het licht dan kinderen in het donker’, zei Van Kooten eens. SHOWTECH 2013 Internationale vakbeurs en congres voor theater, film en evenementen van 18 tot 20 juni 2013, beursterrein Berlijn. INHOUD AV&Creatie 20 SOUND&TECHNIEK 44 SHOW&TECHNIEK 60 BROADCAST& AV-TECHNIEK 34 En verder… Algemeen 6 Accounts 8 Agenda 9 Buma 100 jaar 10 AV&Creatie 15 One Direction zet Blackmagic Design’s ATEM in voor live schakelingen 16 Adobe toont Sneak Peeks van creatieve innovaties tijdens MAX 2013 19 ShowVision: opvouwbare LED-schermen 23 Casus cultureel centrum 24 Broadcast & AV-techniek 33 Ultra Slowmotion camera tijdens Amstel Gold Race 41 Sound & Techniek 43 PODIUM & Techniek 51 Show & Techniek 57 Financiële afdeling beslist steeds vaker mee 58 Nieuw Rijksmuseum verlicht met LED-verlichting 62 Grachtenfestival 66 PODIUM&TECHNIEK52 Filmjaarboek 2012/2013 Met een viertal achtergrondartikelen werd het Filmjaarboek ook dit jaar aangevuld. Het meest belangrijk blijft de lijst van alle in Nederland in 2012 uitgebrachte films met alle beschikbare gegevens. ALGEMEEN13 AVM 2013 Live-uitzendingen in schitterende HD-beelden, perfect geluid door middel van nieuwe regelin- gen voor geluidssterkte en mediastream via IP.
  • 5. 6 n AV ALGEMEEN NIEUWS = 6 n AV ALGEMEEN ALGEMEEN ENTERTAINMENT De fiscale regeling om bedrijven die leerwerkplekken aanbieden te com- penseren wordt vervangen door gerichte subsidies. Hiermee maken minis- ter Bussemaker en staatssecretaris Weekers een einde aan de zogeheten afdrachtvermindering onderwijs, zonder het oogmerk van die regeling te wijzigen – een financiële stimulans voor bedrijven die leerwerkplaatsen aanbieden. Met vervanging van de afdrachtvermindering onderwijs komt een einde aan een regeling die onbeheersbaar bleek. De afgelopen vijf jaar verdub- belden de uitgaven van pakweg €200 miljoen naar circa €400 miljoen, onder andere door oneigenlijk gebruik. Het belang van een financiële prikkel voor bedrijven die leerwerkplek- ken aanbieden staat voor het kabinet als een paal boven water. Daarom wordt de afdrachtvermindering onderwijs vervangen door een gerichte subsidieregeling, waarmee ook de route voor oneigenlijk gebruik wordt dichtgeschroeid. Er blijft budget beschikbaar voor leerwerkplekken voor leerlingen van opleidingen die deze steun het hardst nodig hebben, zoals de beroeps- begeleidende leerweg (bbl) in het mbo, en (toekomstige) werknemers waar de meeste maatschappelijke behoefte aan bestaat,zoals studenten, onderzoekers, ontwerpers en promovendi in bepaalde vakgebieden. Niet meer in aanmerking voor de regeling komen aanbieders van leer- werkplekken voor leerlingen en studenten voor wie al andere regelingen bestaan of die een (aanvullende) leerwerkplek niet nodig hebben, zoals mbo-studenten die een beroepsondersteunende leerweg (bol) volgen, vmbo-leerlingen die een leerwerktraject doen en hbo-studenten die een niet-technische opleiding volgen. Er is a200 miljoen beschikbaar voor de subsidieregeling, die wordt verdeeld onder de aanvragers. Met de vervanging van de afdrachtver- mindering onderwijs voert minister Bussemaker een maatregel uit het regeerakkoord uit. Familiebedrijven zijn gezonder, gaan minder snel failliet en zijn innova- tiever dan andere bedrijven. Dat blijkt uit een onderzoek van ING, MKB Nederland, Ernst & Young en de branchevereniging Familiebedrijven. Familiebedrijven innovatiever dan andere bedrijven ‘Het beeld dat familiebedrijven saaie en conservatieve bedrijven zijn, klopt niet, ‘aldus minister Kamp. ‘Dankzij hun solide financiering kun- nen ze tegen een stootje en zijn ze innovatiever dan andere bedrijven. Eigenschappen die we in deze moeilijke economische tijden goed kunnen gebruiken.’ Week van de Ondernemer Uit het onderzoek blijkt dat negen op de tien familiebedrijven de winst, geheel of gedeeltelijk, weer terug laten vloeien naar het bedrijf. Dat maakt dat familiebedrijven relatief veel kapitaal hebben voor vernieu- wende producten en diensten. Ook investeren ze in andere bedrijven die kapitaal nodig hebben. Daarnaast zijn familiebedrijven gezonder dan andere bedrijven omdat ze relatief veel eigen vermogen hebben. De ‘Week van de Ondernemer’ vond plaats van 8 tot en met 11 april in Utrecht. De week biedt ondernemers informatie over ondernemen aan de hand van drie thema’s: Ondernemend Financieren, Nederland Innoveert en Internationaal Ondernemen. Het ministerie van EZ levert een financiële bijdrage aan de organisatie van de week. Gerichte subsidies vervangen fiscale regeling leerwerkplekken Familiebedrijven gezond en innovatief
  • 6. PRODUCT AV ALGEMEEN n 7 ENTERTAINMENT Burgers en bedrijven kunnen mede dankzij een bijdrage van het Rijk gebruik blijven maken van de fraudehelpdesk. Dankzij een bijdrage van het ministerie van Veiligheid en Justitie (V&J) en Economische Zaken (EZ) is het meldpunt voor fraude in ieder geval voor dit en volgend jaar uit de financiële zorgen. Dat schreef minister Kamp (EZ) woensdag 10 april 2013 aan de Tweede Kamer. Voorlichting over schade verhalen ‘Opgelicht worden is niet alleen heel vervelend, het kost burgers en bedrijven ook tijd en geld,’ aldus minister Kamp. ‘Via de fraudehelp- desk krijg je tips over hoe je je geld terug kunt krijgen. Tegelijkertijd krijgt de overheid nuttige informatie die we nodig hebben om fraude te kunnen bestrijden.’ Bij de fraudehelpdesk kun je terecht als je de dupe bent geworden van oplichting of fraude. Medewerkers van het meldpunt geven voorlichting over manieren waarop schade verhaald kan worden en verwijzen indien mogelijk door naar politie of bijvoor- beeld de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Kabinet en sociale partners zijn het eens geworden over een mix van maatregelen om economisch herstel op korte termijn te stimuleren en de arbeidsmarkt aan te passen aan de wensen en eisen van de 21e eeuw. Daarbij wordt gekozen voor een actievere aanpak om werk- loosheid te voorkomen en mensen van werk naar werk te helpen, het liefst vóór ze in de WW komen. Als goed voorbeeld van bovenstaande aanpak wordt op pagina 12 van het sociaal akkoord verwezen naar C3 werkt! Een van de speerpunten in het akkoord is te zorgen voor branche- overstijgende mobiliteit. Werknemers moeten makkelijker kunnen Burgers en bedrijven beter beschermd tegen fraude C3 werkt! als goed voorbeeld in het sociaal akkoord Toename aantal klachten cybercrime Steeds meer mensen weten de fraudehelpdesk te vinden: in 2011 kwa- men er 10.000 meldingen binnen, in 2012 waren dat er al ruim 26.000. Met name klachten over cybercrime name toe, van 2.000 naar 9.000 meldingen. Het ministerie van Veiligheid en Justitie draagt 750.000 euro bij, EZ 250.000 euro. Het bedrijfsleven zelf draagt 200.000 euro bij. Met een begroting van 1,2 miljoen euro kan de helpdesk in ieder geval dit en volgend jaar door. Financiële steun voor de helpdesk was een duidelijke wens van een meerderheid van de Tweede Kamer.   overstappen van zogenaamde krimpsectoren naar groeisectoren waar meer werkgelegenheid is. Een bestendige van-werk-naar- werk aanpak is daarom een van de concrete vragen uit het akkoord. In 2011 heeft C3 werkt! ruim 80% van haar kandidaten naar een nieuw werk geholpen, zowel binnen als buiten de creatieve indu- strie. Dit succes is o.a. te danken aan de goede samenwerking die C3 werkt! met sociale partners en brancheorganisaties heeft in diverse sectoren. GOC als uitvoerende partij van C3 werkt! is trots op dit resultaat en de waardering van sociale partners en overheid hiervoor.
  • 7. ORTEC heeft haar Supervisory Board versterkt met twee nieuwe leden. Beide zijn als non-executives benoemd voor een periode drie jaar. De nieuwe leden zijn Jac Braat,voormalig CIO en Chief Supply Chain Officer (CSCO) Philips Lighting en hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg en Stefan Schulz, SAP-expert en lid van de Supervisory Board van SAP.“Wij zijn erg blij om Jac Braat en Stefan Schulz in onze Board te mogen ver- welkomen. Hun kennis en ervaring zal ons verder ondersteunen bij het waarmaken van onze internationale groei ambitie”, aldus ORTEC CEO Aart van Beuzekom. Jac Braat heeft als voormalig CSCO Philips Lighting ruime ervaring in strategie ontwikkeling en implementatie op gebied van Information Management en Information Technology. Braat is momenteel o.a. werk- zaam als consultant bij Argus-i. Daarnaast neemt hij zitting in de Sup- ply Chain Council. Braat heeft o.a. gewerkt bij Philips Electronics and ORTEC versterkt Supervisory Board NIEUWS = ENTERTAINMENT Accenture. Aan de Universiteit van Tilburg geeft hij les in de praktische toepassing van Econometrie en Operations Research, onder andere op het gebied van Logistiek Management / Supply Chain Management, gebaseerd op persoonlijke jarenlange ervaring als executive manager in het bedrijfsleven. Stefan Schulz werkt sinds 1998 bij SAP, waar hij sinds 2002 lid is van de Supervisory Board. Zijn belangrijkste taken zijn: evaluatie van software patenten, het bevorderen van de samenhang in de software architec- tuur en de voortdurende verbetering van de productbeveiliging. Voor zijn komst naar SAP, was Stefan Schulz werkzaam in strategie consul- ting en executive recruitment. In 1993 studeerde hij af op economie aan de Universiteit van Freiburg in Duitsland met een diploma in economie. In 2001 voltooide hij een graad in bedrijfskunde aan de Universiteit van Hagen, Duitsland.
  • 8. AGENDA ENTERTAINMENT AV ALGEMEEN n 9 A D V E R T E N T I E Het Belgische topfestival Tomorrowland heeft alle aandelen die hun voorma- lige partner ID&T bezat terug kunnen kopen van overnemer SFX. Daarmee zijn eigenaars Manu en Michiel Beers terug baas in eigen huis. Bovendien gaan ze samenwerken met de grootste speler in de markt. Dat meldt De Standaard in zijn weekendkrant. Tomorrowland gaat samenwerken met de Amerikaanse entertainmentsreus SFX om het bekroonde en populaire dance-festival wereldwijd uit te bouwen. Dat bevestigden de eigenaars Manu en Michiel Beers.In dezelfde operatie hebben ze de aandelen die SFX bezat in hun festival in Boom, kunnen overkopen, waar- door Tomorrowland zelf nu‘op en top Belgisch is’. SFX, dat in snel tempo wereldwijd een imperium uitbouwt rond dance-muziek, was bereid om de aandelen te verkopen. De organisatie van Tomorrowland heeft nu de meerderheid van die aandelen, wat een absolute voorwaarde vormde voor de broers om op artistiek vlak een eigen koers te kunnen varen. Een eerste fase in die internationale uitbouw is al bekend: eind september trekt Tomorrowland, onder de naam TomorrowWorld, naar Georgia, om daar een Amerikaanse versie van zijn driedaagse festival op poten te zetten. “Wij ontvan- gen meer nationaliteiten dan de Olympische Spelen”, aldus de organisatoren. Bron:De Standaard 15/06 en ReproCopy Tomorrowland gaat wereld over IBC 2013 Conferentie 12 - 17 september 2013 Beurs 13 - 17 september 2013 Locatie: RAI,Amsterdam Plasa 2013 6 - 9 oktober 2013 ExCel Londen Festivak 2013 13 - 14 november 2013 Locatie: Jaarbeurs Utrecht Elektro Vakbeurs 10,11 en 12 december 2013 Locatie: Evenementenhal Hardenberg CUE 2014 13 - 15 januari 2014 Locatie: Jaarbeurs Utrecht
  • 9. 10 n AV ALGEMEEN TECCON AV ALGEMEEN achtergrond ENTERTAINMENT Onderdeel van Buma Music Academy is het televisieprogramma Music Academy. Zeven jubileumevenementen In de maanden mei tot en met oktober worden zeven muziekevenemen- ten georganiseerd door heel Nederland om het honderdjarig bestaan van Buma/Stemra te vieren. Elk muziekevenement heeft zijn eigen thema, de zeven thema’s zijn:jazz,dance,pop,Nederlandstalig,kleinkunst,multime- dia en klassiek.Toegang tot de jubileumevenementen is €5,= per persoon, de opbrengsten van de jubileumevenementen gaan rechtstreeks naar het muziekonderwijs in Nederland via Buma Music Academy. Naast het werven van fondsen voor Buma Music Academy hebben de jubi- leumevenementen het doel Nederland (meer) kennis te laten maken met de Nederlandse wereld van muziek. Om de breedte van het muzikale werkterrein van Buma/Stemra weer te geven is de programmering van de jubileumevenementen gebaseerd op gevestigde namen, nieuw talent en verschillende muziekstromingen. Viadewebsitewww.buma100.nlisdeprogrammeringvanhetjazz-dance- pop en Nederlandstalige jubileumevenement te vinden. Kaarten voor de jubileumevenementen zijn te koop via www.ticketservice.nl en de buma100-website. Over Buma/Stemra Buma/Stemra is de auteursrechtenorganisatie van muziekauteurs en muziekuitgevers in Nederland en vertegenwoordigt de belangen van haar leden wereldwijd. Muziekauteurs die de exploitatie van hun mu- ziekauteursrecht aan Buma/Stemra overdragen, kunnen rekenen op een maximale uitkering van rechtengelden,hoge kwaliteit dienstverlening en uitgebreide informatievoorziening over de laatste ontwikkelingen in de muziekwereld en het auteursrecht. Buma/Stemra promoot Nederlandse muziek ook als internationaal product door het organiseren, financieren en sponsoren van talrijke muziekevenementen door Buma Cultuur. n Rob van de Meeberg kruipt nog eenmaal in zijn veelgeprezen rol als Wim Kan en neemt u mee op een reis door de tijd tijdens dit avondvullende programma. De artiesten zullen naast het zingen van hun eigen werk ook in de huid kruipen van andere grootheden zoals Toon Hermans, Drs. P en Ramses Shaffy. De volgende artiesten zullen optreden: • Claudia de Breij • Erik van Muiswinkel • Sanne Wallis De Vries • Liesbeth List •Theo Nijland • Richard Groenendijk • Jeroen Zijlstra • Louise Korthals • Wieteke van Dort • Jan van Maanen • Zazí & Thijs Maas • Alex Klaasen • Orkest Martin van Dijk Productieleider Evert de Vries over het kleinkunstevenement: “Het caba- ret- en kleinkunstlied is al iets ouder dan Buma zelf. Het vormt met zijn tekst en muziek een belangrijk onderdeel van het Nederlandstalige re- pertoire dat door Buma wordt beschermd en geëxploiteerd. Nergens ter wereld is dit repertoire zo tot bloei gekomen als in Nederland. In Diligen- tia zullen tal van kleinkunstartiesten daar mooie voorbeelden van laten horen. En dat voor maar 5 euro. Een cadeautje van Buma van onschatbare waarde voor iedereen die van dit genre houdt.” Buma Music Academy Muziekonderwijs dreigt steeds meer te verdwijnen op basisscholen van- wege bezuinigingen. Dat is één van de redenen geweest voor Buma/ StemraomhetinitiatiefBumaMusicAcademyinhetleventeroepen.Buma Music Academy brengt muziekonderwijs terug op basisscholen door dit te financieren. Op middelbare scholen is het initiatief Buma Music Academy uitgebreider. Naast financiering stimuleert Buma/Stemra het muziekonderwijs door middel van interactieve muzieklespakketten die o.a. door Lange Frans, Krystl en Shary-An worden gegeven en een competitie waarbinnen scholen tegen elkaar strijden om de Buma Music Academy award. Buma viert honderdjarig bestaan met legendarische momenten uit de kleinkunstgeschiedenis Claudia de Breij, Erik van Muiswinkel, Sanne Wallis de Vries, Liesbeth List,Theo Nijland en Rob van de Meeberg brengen hoogtepunten nog eenmaal tot leven. Buma bestaat dit jaar honderd jaar en viert dit met een unieke eenmalige show op 22 juni in het Theater Diligentia in Den Haag. Grote namen uit de kleinkunst brengen de legendarische momenten uit de kleinkunstgeschiedenis nog eenmaal tot leven.
  • 10.
  • 11.
  • 12. nu voorstaat en welke mogelijkheden er zijn om de overheidsbezui- nigingen het hoofd te bieden. Wat dit laatste betreft zetten volgens mij alleen de plannen rond een mogelijke Nederlandse taxshelter dan wel een economisch fonds, beide in te stellen door de overheid, zoden aan de dijk. De taxshelter is in veel Europese landen gebruikelijk en het economische fonds is in Duitsland uitermate succesvol.Crowd funding, hoe belangrijk ook als promotie- en reclamemiddel, levert toch meest- al op zijn hoogst 20 duizend euro op, kost veel tijd en moeite en blijft zo een lapmiddel. Het aangaan van coproducties door Nederlandse producenten, ook buiten de mogelijke nieuwe fondsen, die op dit mo- ment al op grote schaal worden uitgevoerd, is een belangrijke remedie die echter in het artikel niet naar voren komt. Hier zou het filmfonds nog meer stimulerend kunnen optreden en zouden ook omroepen en Mediafonds minder moeilijk moeten doen over andere talen dan het Nederlands. Dat Nederland internationaal ook meedoet in de internationale filmin- dustrie laat de cover van het Filmjaarboek zien met een prachtige still uit de film Life of Pi waarvoor de Nederlander Erik-Jan de Boer samen met drie collega’s dit jaar een Oscar kreeg voor de visuele effecten in die film. Erik-Jan de Boer werkt al een aantal jaren aan Hollywoodproduc- ties en nam het eerste exemplaar van het Filmjaarboek in ontvangst. Het Filmjaarboek is een uitgave van Uitgeverij International Theatre& Film Books Amsterdam ISBN 978 90 6403 7870. Het Jaarboek is in de boekhandel voor 20 euro te koop. n Tekst: Dorothee Verdaasdonk Met een viertal achtergrondartikelen werd het Filmjaarboek ook dit jaar aangevuld. Het meest belangrijk blijft de lijst van alle in Nederland in 2012 uitgebrachte films met alle beschikbare gegevens. Of er sprake is van een DVD met de distributeur, een soundtrack aanwezig is of een film gebaseerd is op een boek, waarbij de titel en de uitgever worden vermeld, maken het boek tot een prima naslagwerk. Voor personen uit de filmindustrie is uiteraard interessant te weten hoeveel publiek de films hebben getrokken, met hoeveel kopieën en door welke distribu- teur de films waren uitgebracht en in welke bioscoop de première was. Oorspronkelijke en Nederlandse titels worden beide vermeld en maken het zoekwerk gemakkelijk. De belangrijkste credits en een korte beschrijving van de film door een filmjournalist zijn informatief en relevant. Jammer is wel, dat een klein aantal films niet zijn gezien (ng) hoewel de films een inhoudelijk stuk krijgen. Onduidelijk blijft hoe de keuze voor deze informatie tot stand is gekomen. Het gaat alleen om 11 films, maar opvallend is dat er hier- van 4 kinderfilms waren, waarvan de twee Nederlandse een Gouden film voor meer dan 100 duizend bezoekers ontvingen. Deze 11 films zijn op video uitgebracht zodat een recensie toch best geschreven had kun- nen worden. Drie van de films zijn volgens mij al snel uit de bioscoop verdwenen. Zij werden in één kopie uitgebracht en hadden tussen de 23 en 128 bezoekers. Naast het overzichtsartikel, waarin wordt geprobeerd trends te ont- dekken met name op grond van de inhoud van de films, staan als film- auteurs dit jaar twee Russische filmmakers centraal. Aleksander Sokoerov en Victor Kassakovsky werken beiden in de tra- ditie van Andreij Tarkovski, maar hebben minder dan hun voorganger last van politieke censuur. Hun eerste insteek in film is documentair en zij proberen, maar dan op verschillende manier, met de grenzen van fictie en non-fictie te experimenteren. In het derde artikel blijft het leuk om te lezen hoe een uitgangspunt de Road Movie met de auto als uitgangspunt tot zeer diverse uitwerkingen in de films leidt. Het lijkt wel altijd een succesformule. Voor de professionals is het vierde artikel relevant, waarin nog eens op een rijtje wordt gezet hoe de Nederlandse filmindustrie er financieel Filmjaarboek 2012 / 2013 AGENDA ENTERTAINMENT AV ALGEMEEN n 13
  • 13.
  • 14. AV&CREATIE n 15 A D V E R T E N T I E NIEUWS AV&CREATIE CTOUCH Europe heeft in de aanloop naar Koninginnedag met een enigszins ludieke actie, flink van zich laten horen op Social media vlak. De troonswissel had een speciaal karakter en de actie sloot daar goed op aan. In het kader van deze speciale dag is er een unieke 47” Royal ontwik- keld, een interactieve touch display van CTOUCH, gehuld in koninklijk Oranje! Op deze manier wil CTOUCH nog meer leven blazen in deze geweldige gebeurtenis. De regels van de actie waren simpel; Like de Facebook pagina van CTOUCH Smart Innovation, zorg voor een groot bereik en maak kans op de 47” Royal! Omdat dit voorlopig de laatste Koninginnedag was heeft CTOUCH deze actie in het leven geroepen en eenmalig een oranjekleu- rige display gemaakt. Facebook heeft binnen de B2B omgeving zijn waarde inmiddels bewezen. CTOUCH is deze vorm van social media ook gaan gebruiken middels een bedrijfspagina, om met zowel het dealerkanaal als de eindgebruiker te communiceren.“Om onze bedrijfspagina een boost te geven, was dit een uitgelezen kans om CTOUCH op Facebook te promoten en te positione- ren”, aldus Robin Ramkisoensingh verantwoordelijk voor marketing bij CTOUCH Europe B.V. De prijswinnaar werd op 1 mei jl. bekendgemaakt. Uit alle deelnemers is dhr. N. Aarts als gelukkige winnaar van de 47”Royal uit de bus komen rol- len. Vrijdag 17 mei is het unieke exemplaar aan de winnaar overhandigd. “Een prachtige prijs om te ontvangen”, voegt Remmelt van der Woude toe (dir. CTOUCH Europe). “Zowel zakelijk als privé is het een pronkstuk. Bij Simac ICT zou de Royal ook niet misstaan”, vervolgt hij met een lach, refererend naar de organisatie waar de winnaar werkzaam is. “De keuze is uiteraard aan één persoon en we zijn er zeker van dat dit exemplaar gegarandeerd een mooi plekje gaat krijgen”. De CTOUCH interactieve displays zijn Plug & Play en behoeven verder geen aparte installatiesoftware of licenties voor. Elke computer met een USB- aansluiting, ongeacht Windows, Mac of Linux, kan eenvoudig worden aangesloten. Optical Sensing CTOUCH maakt gebruik van ‘Optical Sensing technologie’. De Optical Sensing technologie zorgt voor een snelle en nauwkeurige bediening. Ook zijn CTOUCH displays eenvoudig in bediening. De ‘gestures’ zijn gelijk aan wat een ieder dagelijks ervaart met zijn of haar Apple iPad of Samsung Galaxy. 47” ROYAL CTOUCH uitgereikt Multi touch In de rand van de display bevinden zich camera’s die de bewegingen van vingers of pen bij aanraking op het scherm uiterst nauwkeurig registreren. Men kan met 10 vingers (handen) tegelijkertijd werken op het scherm. Over CTOUCH Het innovatieve touch instituut voor presentatie vormers in de professio- nele digitale wereld.CTOUCH is het snelst groeiende merk en marktleider op het gebied van groot formaat touch oplossingen.Touch is tegenwoor- dig niet meer weg te denken uit de huidige maatschappij. Door te blijven innoveren bewijst CTOUCH toonaangevend te zijn. CTOUCH beschikt over de breedste lijn groot formaat touch displays en bedient daarmee diverse markten (onderwijs, bedrijfsleven, beurzen & tentoonstellingen, ziekenhuizen, televisieomroepen, overheid, reizen/openbaar vervoer, retail ) met verschillende toepassingsgebieden.
  • 15. AV&CREATIE WERELDTOUR 16 n AV&CREATIE One Direction zet Blackmagic Design’s ATEM in voor live schakelingen tijdens wereldtour Audiotech Services Ltd heeft de‘Take Me Home’-wereldtour van One Direction voorzien van een audiovisueel bedieningssysteem dat gebouwd is rondom technologie van Blackmagic Design. De infrastructuur voor de tour met 120 optredens omvat de Blackmagic Design ATEM 2 M/E Production Switcher met een ATEM 2 M/E Broadcast Panel, een Broadcast Videohub-router en een SmartView Duo monitor.
  • 16. WERELDTOUR AV&CREATIE AV&CREATIE n 17 De ATEM 2 M/E Production Switcher vormt het hart van het audiovi- sueel bedieningssysteem. Het wordt aangestuurd via een ATEM 2 M/E Broadcast Panel en een Broadcast Videohub-router van Blackmagic De- sign met 72 ingangen, 144 uitgangen en 72 bedieningspoorten in een compact 8 rack-unitformaat. Het decor voor de show wordt elke avond opgebouwd. Op het podium zijn LED-schermen met computereffecten opgesteld. Twee LED-scher- men, links en rechts van het hoofdpodium, geven een live camera-relay weer. Het hoofdoptreden wordt vastgelegd met zeven HD SDI-came- ra’s, terwijl nog eens zeven camera’s op het podium worden gebruikt als minicamera’s. De camera’s worden via SDI-uitgangen van de Broad- cast Videohub doorgeleid naar de ATEM 2 M/E Production Switcher en gemixt met het ATEM 2 M/E Broadcast Panel. Line cuts van de ATEM 2 M/E Production Switcher worden doorgeleid naar hardware, die deze SDI-feeds omzet naar DVI voor rechtstreekse weergave op de genoem- de LED-schermen aan weerszijden van het podium. “Het zou belachelijk zijn geweest om te suggereren dat wij het One Di- rection IMAG (staat voor Image MAGnification)-systeem hadden kun- nen draaien zonder een SDI-router en ATEM-switcher”, zegt beeldregis- seurThomas Levitt.“Dit systeem maakt de zaken een stuk eenvoudiger. Je hoeft niet meer allerlei kabels aan te sluiten en om te wisselen. Men kan het systeem ook met seriële - of ethernet - verbindingen bedienen door gewoon in te loggen via Telnet en je opdrachten naar het systeem te sturen. Het werkt ook met de iPad-app van de router.We kunnen het eenvoudig in onze show integreren als we op strategische momenten om moeten schakelen. Alles kan worden geautomatiseerd via ons net- werk zonder een seriële kabel aan te sluiten.” Levitt vertelt dat de ATEM 2 M/E Production Switcher speciaal voor deze tour werd aangeschaft. Dit niet alleen vanwege het panel en features van televisiekwaliteit, maar ook vanwege de ‘one line’ videovertraging, die een belangrijke rol speelt bij gebruik van video tijdens concerten. “Het systeem is uiterst snel in vergelijking met andere video-switchers, die vaak een vertraging van één frame tot vier frames hebben.Dit soort switchers is onbruikbaar voor andere toepassingen dan live relay. Met de ATEM lopen we op de technologische ontwikkelingen vooruit. Dat was een belangrijke reden voor de aanschaf van de ATEM Switcher.” n One Direction geeft tijdens de tour 120 concerten in, Australië, Azië, Europa en Noord-Amerika. De band verbrak alle records door in één dag meer dan 300.000 toegangskaarten te verkopen. Tijdens elke show wordt een enorme hoeveelheid beeldmateriaal gebruikt en op- genomen. Alles wordt beheerd met een rack-gemonteerd audiovisueel bedieningssysteem van Audiotech. Dit systeem biedt monitoring en opnamen in full-HD, acht live camera-ingangen, afspelen van stills en live HD-webstreaming.
  • 17.
  • 18. PRODUCT AV&CREATIE AV&CREATIE n 19 experiment kan zijn. Dit gaat ook op voor video’s. Door te spelen met licht- effecten in een video, kan een simpele home video al snel doorgaan voor een blockbuster hit. • Website special effects zonder code (Muse™): Muse is een bewezen plat- form voor het bouwen van krachtige en aantrekkelijke websites zonder code te hoeven schrijven. Ook kleurentransformatie en 3D motion kan nu zonder code worden gerealiseerd. • A-synchronisch navigeren en ‘debuggen’ van JavaScript in Brackets (Edge Code): Edge Code is het antwoord op de volgende vragen: “Welke code draait er als ik hier op klik?”of“Waarom heeft de ze code nooit gedraaid?” • “Painting with Bob”:Er zijn speciale penselen beschikbaar die het mogelijk maken om een afbeelding als verf te gebruiken. • Digital Publication special effects (DPS): Digitale publicaties moeten meer bieden dan de papieren varianten. Deze Sneak toont hoe eenvoudig het is om een animatie of special effects toe te voegen aan een publicatie. • Liquid Search: Je hoeft niet altijd woorden te gebruiken om een zoekop- dracht in te geven. Door een silhouet te gebruiken en je zoekopdracht te tekenen kan Liquid Search voor jou op zoek gaan. • PSD Lens (Edge Code): Hiermee kunnen web ontwikkelaars Photoshop- bestanden openen in hun editor waardoor zij direct aan de slag kunnen met deze beelden. • Audio-lagen:Het filteren van de gewenste audio uit een brei van ruis is een ingewikkeld proces. Door lijnen te trekken over de audio die je wilt filteren en het identificeren van de audio die je niet wilt gebruiken,kun je deze tool al het werk laten doen. • Perspective Warp (Photoshop): Met deze Photoshop Sneak kun je het per- spectief in delen van je foto bewerken en de rest van foto intact laten. Adobe MAX,The Creativity Conference Adobe MAX is een vierdaags evenement dat een verscheidenheid aan key- notes, sessies en workshops biedt, gegeven door de top professionals uit de industrie. Sprekers waren onder andere de legendarische ontwerper Jessica Walsh, meester fotograaf Greg Gorman en Vasava (internationale design- studio, gericht op creatieve experimenten). Meer dan 300 breakout sessies en labs toonden de aanwezigen nieuwe manieren om creatieve projecten te benaderen een aantal van de coolste, grensverleggende, experimentele projecten die er zijn. Ook kregen deelnemers de gelegenheid om de kennis en inspiratie op te doen die nodig is om hun beste werk te creëren om voor te blijven op de concurrentie. n Adobe bood tijdens Adobe MAX,The Creativity Conference een kijkje achter de schermen om de laatste design- en in- teractieve technologieën te tonen. MAX bracht de afgelo- pendagen5000creatieveindustrieleidersenprofessionals samen om van gedachten te wisselen over hoe creativiteit de wereld verandert. MAX Sneak Peeks bieden een unieke mogelijkheid om een kijkje te nemen in de ontwikkellabs van Adobe. Ze bieden een preview van baanbrekende ap- plicaties en features die nog in een vroeg stadium van ontwikkeling zijn.Een voorbeeld hiervan is de nieuwe Camera Shake Reduction tool die onscherpe beelden analyseert en corrigeert,veroorzaakt door beweging van de camera tijdens het schieten. Deze tool werd voor het eerst getoond tijdens de MAX Sneak Peeks in oktober 2011 en is nu onderdeel van het nieuwe Adobe® Pho- toshop® CC. De Sneak Peek-video’s die werden getoond tijdens MAX zijn binnenkort beschikbaar op YouTube. De foto’s worden gepost in de Adobe MAX online press room. Deze foto’s tonen tools die mogelijk worden opgenomen in toe- komstige versies van Adobe-producten en -diensten. “De Sneaks staan symbool voor de ziel en zaligheid die Adobe in technologi- sche innovatie legt”, zegt David Wadhwani, senior vice president en general manager, Digital Media Business, Adobe.“De presentaties die gegeven wor- den tijdens Adobe MAX staan bol van energie en enthousiasme,hetgeen het publiek ook uitstraalt. Dat is een teken dat onze klanten staan te popelen om met onze nieuwe creatieve oplossingen aan de slag te gaan.” Adobe MAX Sneak Peeks: • Teken tools: De openingskeynote introduceerde een hardware-project on- der de naam “Mighty” (en een gerelateerd lineaal-project onder de naam “Napoleon”), welke traditionele tekengereedschappen met de mobiliteit en flexibiliteit van tablet devices verbindt. • Responsive design met Edge Code:Edge Reflow is de perfecte tool voor cre- atieve professionals die responsive websites willen bouwen. Ook ontwik- kelaars die voornamelijk met code-workflows werken kunnen met Edge Code aan de slag, dat is gebaseerd op een Edge Reflow-ervaring. • Creative Cloud™ as a Service (Photoshop):Tijdens de opening keynote werd al verkondigd dat Creative Cloud het samenwerken in groepen sterk ver- eenvoudigd. Photoshop CC is hiervan een bewijs. • Spelen met lichteffecten (After Effects® & Photoshop): Deze Sneak laat zien dat het bewerken van licht nadat de foto gemaakt is, een erg leuk Adobe toont Sneak Peeks van creatieve innovaties tijdens MAX 2013 Technologische hoogtepunten gepresenteerd zoals“Perspective Warp” in Photoshop en “Video Color Grading” in After Effects.
  • 19. 20 n AV&CREATIE AV&CREATIE AWARD De winnaars, die de award experts hebben weten te overtuigen, mogen de red dot vermelden op hun product en kunnen zichzelf positioneren op een internationaal niveau. De jury was erg blij met de 4.662 aanmel­ dingen in 19 verschillende categorieën die zij dit jaar heeft ontvangen. Alleen de beste ontwerpen wisten de jury enthousiast te maken. Dit is hoe Wacom twee red dots heeft gewonnen voor de succesvolle ontwerpen. De innovatieve kracht van zowel de Wacom Cintiq 24HD touch en Bamboo Stylus feel carbon hebben indruk gemaakt op de jury. Rüdiger Spohrer, Vice President Marketing bij Wacom Europe GmbH, reageert: “Wij zijn ontzettend trots dat twee van onze producten zo succesvol zijn bij zo’n prestigieuze en bekende designprijs. Wacom blijft producten maken die technische innovatie combineren met een uitstekend design. Beide erkenningen bevestigen dit.” Wacom wint prestigieuze red dot design awards De Cintiq 24HD touch, uit de professionele lijn van Wacom, is bekroond met een red dot award voor zijn‘hoge designkwaliteit’ in de categorie‘product design 2013’. De Bamboo Stylus feel carbon is beloond met een eervolle vermelding door de 37-koppige red dot jury voor zijn bijzonder goed uitgevoerde detailoplossing.
  • 20. AWARD AV&CREATIE AV&CREATIE n 21 Cintiq 24HD touch De Cintiq 24HD touch is afgestemd op de toenemende eisen van cre- atieve professionals. Om gebruikers een meeslepende ervaring en een meer intuïtieve en natuurlijke manier van werken te bieden, wordt multi-touch gecombineerd met Wacom’s geprezen pentechnologie. Werken met de Cintiq 24HD touch geeft de kunstenaar krachtige moge- lijkheden door de ervaring van werken met twee handen en het gebruik van traditionele materialen zoals verf,stiften en klei,na te bootsen zoals alleen mogelijk is met hedendaagse creatieve softwaretoepassingen. Prof. Dr. Peter Zec, initiatiefnemer en CEO van de red dot, wijst erop dat een sterk design en economisch succes tegenwoordig hand in hand gaan: “De winnaars van de red dot awards zijn voorvechters van een ver ontwikkelde designcultuur en designindustrie. Tegenwoordig is het steeds moeilijker om een onderscheid te maken tussen goed ontworpen producten. De speciale kwaliteiten zijn vaak uitsluitend zichtbaar in de details. Producten die echter de test doorstaan van de internationale, kritische red dot jury, verdwijnen niet in de menigte en zijn in staat de wereldwijde concurrentie op afstand te houden.” De award uitreiking vindt plaats op 1 juli 2013 als onderdeel van het traditionele red dot gala. De ceremonie wordt gehouden in het opera gebouw van Essen, het indrukwekkende Aalto Theater. Het is altijd het finale hoogtepunt van de “red dot award: product design”. De laatste jaren is dit een gevestigde ceremonie met internationale gasten. De winnende producten in the red dot design museum De Wacom Cintiq 24HD touch en Bamboo Stylus feel carbon worden beide tentoon gesteld gedurende een vier weken durende speciale ten- toonstelling in het red dot museum. Met ongeveer 2.000 producten, verspreid over een oppervlakte van meer dan 4.000 vierkante meter, is het red dot design museum de grootste tentoonstelling van heden- daags design wereldwijd. De award winnende producten worden van 2 tot en met 28 juli 2013 tentoongesteld in het museum. In “Design on stage – winnaars red dot award: product design 2013” kunnen design- liefhebbers de laatste trends van dichtbij bekijken. Bezoekers van het museum worden uitdrukkelijk uitgenodigd om de producten zelf te ge- bruiken, zodat zij de winnende ontwerpen van Wacom kunnen ervaren. Over de red dot design award Met de red dot design award heeft het Design Zentrum NordrheinWest- falen een van de meest internationaal bekende competities gecreëerd. De prijs, de red dot, is wereldwijd een van de meest gevestigde prijzen voor uitstekend design. Het Design Zentrum Nordrhein Westfalen stelt de producten die een award hebben gewonnen ten minste één jaar ten- toon in het red dot design museum. Met het oog op de diversiteit op het gebied van design, wordt de red dot award uitgereikt in verschillende categorieën:“red dot award: product design”,“red dot award: communi- cation design” en “red dot award: design concept”. Over Wacom Wacom Europe GmbH is een dochteronderneming van Wacom Compa- ny, Ltd. (Tokyo Stock Exchange 6727). Wacom®, opgericht in 1983, is een wereldwijd opererende onderneming met hoofdkantoor in Japan met dochterondernemingen en kantoren in de gehele wereld om de marke- ting en distributie te ondersteunen in 150 landen. Wacom’s visie is om mensen en technologie dichter bij elkaar te brengen met natuurlijke interface technologie. Daarmee is de onderneming de leidende fabri- kant geworden van pentabletten, interactieve pen displays en digitale interface oplossingen. De geavanceerde technologie van Wacom’s intu- ïtieve invoerinstrumenten wordt wereldwijd gebruikt voor het creëren de meest opwindende digitale kunst, film, speciale effecten, mode en vormgeving en voorziet zakelijke en thuisgebruikers met de vooraan- staande technologie om hun persoonlijkheid tot uitdrukking te bren- gen. Miljoenen consumenten gebruiken de draad- en batterijloze, druk- gevoelige pentechnologie. De onderneming biedt haar producten ook als OEM soluties aan lei- dende fabrikanten die groeiende markten bedienen. Wacom’s interface technologie, genaamd Wacom Feel IT Technologies, wordt eveneens aangeboden als een geïntegreerde oplossing voor strategische part- ners. De meeste fabrikanten van tablet Pc’s rekenen op de geavanceerde kenmerken van betrouwbaarheid van het merk voor het leveren van een superieure user interface ervaring. n Red Dot Design Museum Germany
  • 21.
  • 22. AV&CREATIE n 23 PRODUCT AV&CREATIE Een scherm van ca. 2x3m past al in één cable-flightcase. Probeer dat maar eens met een hard-panel LEDscherm. De resolutie van 20mm is prima voor een kijkafstand van 12 meter of meer. Maar de gemiddelde ‘kijker’ raakt verwent; een 10mm LED-schermen langs de wegen en in etalages is niet meer ongebruikelijk. Voor een LED gordijn echter onmogelijk; de achterliggende elektronica zou te dicht op elkaar komen waardoor de flexibiliteit verloren gaat, en dan zijn we terug bij af met een‘hard-panel-scherm’. Inmiddels zijn we er toch in geslaagd om kleinere resoluties compact en licht van gewicht te kunnen aanbieden: kleine ‘tegeltjes’ van ca. 16x32cm en slechts 25mm dik waarbij elke tegel volledig naar voren of achter kan worden gebogen. Kortom; opvouwbaar! Een pixel resolutie van 12mm, 10mm of zelfs 6mm is nu geen enkel probleem meer. Ook nu past ca. 12 vierkante meter LED-scherm nog steeds in een doorsnee cable-case. Enhet gewicht?Met noggeen11kgpervierkantemeterishet mogelijkgrote LED-schermen in bijvoorbeeld een theater-trekwand te kunnen ophangen. Meer weten, kopen of huren? Kijk op www.ShowVisionLed.nl n De ontwikkelingen staan niet stil; steeds compacter en met een hogere resolutie worden de LED schermen ontworpen.Diederik de Jong,eigenaar van ShowVision NL, heeft zich gespecialiseerd in vooral flexibele en com- pacte LED-schermen. Het begon met zoeken naar een opvolger van de witte LED puntjes in een backdrop (beter bekend als sterrendoek).Het ‘patronen LED gordijn’werd gevonden. Onder de productnaam LedVision worden speels gekleurde vlakken, lijnen, figuren en het sterrendoek-effect in kleurvariant, inclusief een eenvoudige controller, geïmporteerd en verkocht. Maar de eisen en wensen werden uitgebreider. Het aansturen van eigen creatieve patronen, teksten en logo’s is gewenst. Met de inmiddels ruim verkrijgbare en betaalbare veejay-software was de stap naar een full- video variant onvermijdelijk. ShowVision NL importeert al enkele jaren full-video LED-gordijnen op de Nederlandse markt. Een gordijn met RGB SMD5050 LEDs die aangestuurd worden op basis van een DVI video-signaal. Met een resolutie keuzes tussen 200mm en 20mm kunnen diverse afmetingen worden verkregen en zijn deze naadloos aan elkaar te koppelen om elk gewenste oppervlakte te creëren. Ideaal voor snelle montage, licht van gewicht en ...opvouwbaar! Opvouwbare LED-schermen We kunnen er niet meer omheen, LED is overal aanwezig. Naast architectonische LED verlichting hebben de full-video LED schermen al enige tijd hun intreden gedaan. Op mega producties van evenementen en TV, maar zelfs langs de weg en in bushokjes verschijnen steeds vaker LED-schermen om ons te voorzien van video-media.
  • 23. 24 n AV&CREATIE AV&CREATIE ACHTERGROND • Facilitair: onderhoud gebouw, technische ondersteuning van het theater (geluid, licht, etc.) en de inrichting van zalen voor evenementen. Deze afdeling/activiteiten vallen onder dezelfde leiding als‘Theater’. Een paar problemen Het culturele centrum heeft het moeilijk. De gemeente die wel eisen stelt aan het takenpakket,wil toch de subsidiekraan langzamerhand wat dichter draaien. Het centrum zal een majeure inspanning dienen te verrichten om minder afhankelijk te worden van subsidies. Aan de efficiëntie is nog wel iets te verbeteren,maar niet erg veel.Kosten zijn reeds sterk teruggebracht, mede door het sterk snijden in het personeelsbestand.Er zal vooral gewerkt moeten worden aan de inkomstenkant. Het culturele centrum is gevestigd in een sterk verouderd gebouwencom- plex waar in de loop van de jaren stukken aangebouwd zijn. Het gebouw is onderhoudsgevoelig en energie-inefficiënt. De verschillende aanbouwen zijn er de oorzaak van dat de managers van de verschillende afdelingen ver van elkaar af zitten en daardoor wat minder makkelijk even bij elkaar bin- nen kunnen lopen.Om van de ene afdeling naar de andere afdeling te lopen moet men een trap af, een gang door, een andere trap op, door een zaaltje lopen om bij een andere afdeling te komen. Dit maakt de interne commu- nicatie moeizaam. Toen ik met twee collegae bij het culturele centrum binnen kwam, waren de eerste ontslagronden net achter de rug. De vernieuwde organisatie be- gon zich af te tekenen, maar er was nog geen sprake van een rustig draai- ende, goed gesmeerde machine. Het personeel op de werkvloer was nog niet overtuigd dat zij de ontslagrondes overleefd hadden.Het middenkader keek nog wat onwennig rond en zocht nog naar een richting. Een consequentie van de ontslagronde was dat taken herverdeeld werden en dat sommige medewerkers additionele taken kregen waar zij niet altijd even goed voor opgeleid waren en/of ervaring in hadden. Nick B. Meijer is afgestuurd aan de Rotterdam School of Management van de Erasmus Universiteit. Hij heeft een levenslange ervaring in Nederland en in meer dan 60 verschillende landen. De laatste jaren heeft hij zich sterk toegelegd op het verbeteren van interne organisaties waarbij het opspo- ren en zorgvuldig diagnosticeren van de pijnpunten de eerste stap is van een verbetertraject.  De mens in de onderneming is voor hem geen nummer of meubelstuk, maar het draagvlak voor het succes van een organisatie. www.nickmeijer.nl Het centrum heeft een aantal kernactiviteiten waaronder: • Theater (concerten, toneel, cabaret, dans, en andere kunstuitingen) • Kunsteducatie (muziek, dans, drama, beeldende kunst, fotografie, poppodium, etc.) • Bibliotheek. Hieronder valt ook de Kunstuitleen (voornamelijk schilderijen) en de Speel-o-theek (uitleen van spellen en speelgoed) • UITpunt en VVV zijn ook bij het culturele centrum ondergebracht. Deze vier kernactiviteiten worden door de gemeente gesubsidieerd. Een belangrijke, niet gesubsidieerde afdeling is Congres en Evenementen. Deze afdeling is in een besloten vennootschap ondergebracht en verzorgt evenementen voor derden zoals bruiloften,recepties,(kinder)carnaval,fees- ten voor gehandicapten en/of bejaarden, etc. De zalen worden verhuurd voor productintroducties, trainingen, vergaderingen, jaarfeesten, tentoon- stellingen, beurzen, etc. Er worden theater-diners verzorgd en men voert het beheer over de koffie corner in de bibliotheek.Congres en Evenementen is de enige afdeling die netto geld verdient. Ondersteunende afdelingen zijn • Marketing • HRM • Financiële afdeling Introductie van een nieuw managementsysteem Wij kwamen in augustus 2011 bij een cultureel centrum binnen als consultants.‘Wij’ was een groepje van 3 consultants die een postdoctorale MSc. opleiding afrondden aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Dit culturele centrum was een complexe organisatie met een aantal diensten, die door fusies onder één dak zijn gekomen.
  • 24. ACHTERGROND AV&CREATIE AV&CREATIE n 25 Het Strategische Meerjarenplan Er was door de directeur een eerste globale aanzet uitgewerkt dat moest leiden tot een Meerjarenbeleidsplan. De afdelingsmanagers hadden dit plan ontvangen en er was een mondelinge toelichting geweest. Dit wil niet zeggen dat iedereen het plan in details bestudeerd had. Het bleek al snel dat men de grote lijnen wel kende, men had echter nog geen idee wat dit Meerjarenplan betekende voor de eigen afdeling. Wat moest er veranderd worden? Wat moest er aangescherpt worden, nagelaten worden, wel/niet worden gedaan? Wat werd er van de afdelingshoofden en van hun mede- werkers precies verwacht? De Change-management opdracht In overleg met de directeur werd er gekozen voor een nieuw management- systeem. Om de weg vrij te maken voor dit nieuw te introduceren systeem werd het concept voor het Meerjarenplan tijdelijk terzijde gelegd. Het nieuwe managementsysteem dat ons voor ogen stond behelsde een driefasen-plan op afdelingsniveau. Business model ontwikkeling devel Business model ontwikkeling devel OTISM Business plan OTISM Business plan SWOT analyse SWOT analyse Iedere afdeling maakt: • een Business model voor de eigen afdeling (Model BMC van Osterwalder & Pigneur); • een SWOT analyse van de eigen afdeling; • een OTISM Business plan (een business plan op één A4’tje. Het is geen halsmisdaad als het toch 1½ bladzijde is geworden); Het idee achter deze benadering was: • om het Strategisch Meerjarenplan bottom-up te laten ontstaan en niet van boven af op te leggen. Hiermede ontstaat een groter draagvlak en zullen er minder openlijke of, wat nog erger is, latente weerstanden ont- staan. De afdelingshoofden en het personeel daaronder, zullen zich meer bij het plan betrokken voelen omdat zij zelf bijdragen geleverd hebben voor het Strategische Meerjaren plan. • De afdelingshoofden krijgen een grote operationele verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de plannen die zij zelf ontwikkeld hebben.De grote operationele verantwoording gaat gepaard met de vrijheid om zelfstan- dig beslissingen te nemen binnen de kaders van het door de directie goed- gekeurde OTISM Business plan resp. goedgekeurde budget. De afdelingen zouden als kleine zelfstandige onderneminkjes in het grotere geheel van het culturele centrum moeten gaan functioneren. De samenhang tussen de verschillende afdelingen zouden een sterk geheel moeten vormen. Hoe werd het proces op de rails gezet Het systeem werd door de consultants tijdens een workshop uitgelegd. De deelnemers van de workshop waren de algemeen directeur en de af- delingshoofden. In deze workshop werd uitgelegd wat er ging gebeuren, wat er van de mensen verwacht werd, en welke ondersteuning zij konden krijgen. Die ondersteuning bestond uit één of twee dagdelen individuele onder- steuning per afdeling. De ondersteuning moesten zij wel zelf aanvragen. Alle afdelingshoofden, op één na, maakten gebruik van deze ondersteu- nende faciliteit. Hoe had het proces moeten verlopen en hoe verliep het in werkelijkheid? • Het Business model werd door de afdelingshoofden gemaakt, samen met een aantal daarvoor in aanmerking komende afdelingsmedewerkers (het bottom-up proces). De afdeling werd van alle kanten bekeken en in kaart gebracht. Het interne en externe netwerk werd benoemd, alsmede de in- terne/externe klant, het product, de manier waarop het product tot stand komt, de communicatie, kosten, revenuen, etc. Dit Business model was een spiegel voor de afdelingsmanager en de me- dewerkers die constructief aan het proces deelnamen. • Er werd vervolgens een SWOT analyse gemaakt.In deze analyse moest ge- nadeloos blootgelegd worden wat de sterkten en zwakten van de afdeling zijn,en de kansen en bedreigingen van de interne en/of externe markt.De externe markt kan het publiek zijn of bedrijven die gebruik maken van de diensten van het centrum, maar het kan ook de gemeente zijn. De interne markt zijn de andere afdelingen van het centrum waar men diensten aan
  • 25.
  • 26. ACHTERGROND AV&CREATIE AV&CREATIE n 27 verleent. De afdeling Congres en Evenementen, Marketing en HRM hebben ook, of uitsluitend, interne klanten. De bibliotheek bedient uitsluitend de externe markt. • Het OTISM Business plan is, als reeds gezegd, een strategisch plan op één A4’tje. OTISM staat voor: Objectives: Lange termijn doelstellingen,de stip aan de horizon.De 10,15,20-jarige visie waar de strategie op is gebaseerd. Targets: Meetbare doelstellingen. Dit kunnen doelstellingen zijn voor een operatio- neel jaar, het kan ook om 3-jaar doelstellingen gaan. In dit geval is er geko- zen voor doelstellingen van één jaar. Instruments: In dit deel wordt beschreven welke instrumenten worden ingezet. Eigen personeel, externe krachten, computer systemen, planning modellen, geld- middelen, maar ook andere afdelingen, machines, kennis, etc. Strategy: De strategie geeft aan hoe de instrumenten ingezet worden, door wie en wanneer. Men wordt geacht de gekwantificeerde targets te halen en wordt hierop afgerekend. Hoe denkt men dat te doen? Measurability: Alle activiteiten moeten meetbaar zijn. De managers kunnen en mogen al- leen afgerekend worden op het behalen van de gestelde doelstellingen: de KPI’s (‘Key Performance Indicators’).Wanneer wordt er gemeten? Door wie? Hoe? Welke maatstaven? Etc. De taak van de directie De directie krijgt de Businessmodellen van de afdelingen, de SWOT analy- ses en de OTSM modellen. Deze input moet zorgvuldig bestudeerd worden en de discrepanties van de input van de verschillende afdelingen moeten blootgelegd worden. Dit betekent voor de directeur een majeure krachtsin- spanning. Dit vereist inzicht, kennis van zaken, diplomatie, betrokkenheid, empathie, analytisch vermogen en een vooruitziende blik. Het beoordelen van de plannen is een taak voor een kundig directeur. Dit is niet echt gelukt. De directie heeft de bottom-up input wel zorgvuldig gelezen maar niet kritisch geëvalueerd en ook niet met elkaar vergeleken. De input werd op face value geaccepteerd, hetgeen niet de bedoeling was. Dit is niet echt gelukt. De directie heeft de bottom-up input wel zorgvuldig gelezen maar niet kritisch geëvalueerd en ook niet met elkaar vergeleken. De input werd op face value geaccepteerd, hetgeen niet de bedoeling was. De Objectives (lange termijn visie) van de afdelingen moeten zorgvuldig op elkaar afgestemd worden en goed passen binnen de meso-ideeën van de directie. Het door de directie ontwikkelde meerjarenbeleidsplan, op basis van de input van de afdelingen, moet op haar beurt weer afgestemd wor- den op de eisen van de markt en de macro-plannen van de gemeente. Directie stond zéér open voor bottom-up ideeën.Deze werden in wekelijkse stafvergaderingen besproken.Overleg over voorstellen,die niet in het holis- tische beeld pasten, vond echter niet voldoende plaats. Directie stond zéér open voor bottom-up ideeën.Deze werden in wekelijkse stafvergaderingen besproken.Overleg over voorstellen,die niet in het holis- tische beeld pasten, vond echter niet voldoende plaats. De diverse OTISM plannen van de afdelingen moeten wel samen te vatten zijn in één strategisch plan voor de hele organisatie. De verschillende plan- nen moeten dan ook naadloos op elkaar aansluiten en, bij voorkeur, elkaar versterken. Als aan al deze condities is voldaan dan worden de plannen goedgekeurd. Is dat niet het geval dan zal in overleg tussen directie en de betreffende afdelingshoofden,de OTISM modellen aangepast moeten wor- den totdat zowel directie als afdelingshoofden er geheel achter staan. Deze consensus is met name belangrijk omdat de afdelingshoofden alléén afge- rekend mogen worden op de KPI’s die door de directie werden gefiatteerd. Zouden de meetbare doelstellingen van een afdelingshoofd niet ambitieus genoeg zijn, dan dienen er ‘onderhandelingen’ plaats te vinden tussen di- rectie en afdelingshoofd, totdat er nieuwe doelstellingen geformuleerd kunnen worden waar beiden zich in kunnen vinden. Zouden de eisen van de directie hoger zijn dan waar het afdelingshoofd de verantwoording voor wil of kan nemen,dan moet er in onderling overleg een oplossing gevonden worden. Men kan denken aan extra begeleiding, training, het herverdelen van taken, het inhuren van externe expertise, etc. Een afdelingsmanager kan in ieder geval niet afgerekend worden op een meetbare doelstelling die niet in het OTISM model opgenomen is, of een doelstelling waar hij/zij niet achter staat. Dit is niet gelukt. De ingediende plannen werden door de directie serieus bekeken en beoordeeld, maar er vond geen kritische evaluatie plaats. Alle plannen werden geaccepteerd zoals zij ingediend werden.KPI’s werden niet op elkaar afgestemd. Mensen werden beoordeeld op aspecten die niet in het OTISM model opgenomen waren, zelfs niet in de job description ston- den. Dit resulteerde in ontslag en degradatie.
  • 27. AV&CREATIE ACHTERGROND 28 n AV&CREATIE Dit is niet gelukt. De ingediende plannen werden door de directie serieus bekeken en beoordeeld, maar er vond geen kritische evaluatie plaats. Alle plannen werden geaccepteerd zoals zij ingediend werden. KPI’s werden niet op elkaar afgestemd. Mensen werden beoordeeld op aspecten die niet in het OTISM model opgenomen waren, zelfs niet in de job descrip- tion stonden. Dit resulteerde in ontslag en degradatie. Als de Objectives (de stip aan de horizon) van één plan niet aansluit bij de Objectives van de anderen of onvoldoende aansluiten bij de ideeën van de directie, dan is zorgvuldig overleg of een brainstormsessie op de hei een goede methodiek. Alle hazen moeten wel in dezelfde richting lopen! Als directie en afdelingshoofden er uit zijn gekomen,en als alle afdelings- plannen op elkaar afgestemd zijn, dan is management-op-afstand een geschikte managementstijl in combinatie met coachend-management- by-walking-around. Er wordt door directie gestuurd op KPI’s (Key Perfor- mance Indicators). Men heeft onderling afgesproken op welke KPI’s de af- delingshoofden afgerekend kunnen worden en dat is, vanaf dat moment het Leidmotief. Coachend-management-by-walking-around getuigt van goed leiderschap, het sturen op KPI’s van doeltreffend management. De afdelingshoofden rapporteren regelmatig en laten met cijfers, gra- fieken en tabellen zien of men op koers ligt. Mocht dat niet het geval zijn, dan is een goed en constructief gesprek geboden om te achterha- len wat er aan de hand is. Waren de targets te optimistisch en moeten deze naar beneden worden bijgesteld? Was de krachtsinspanning op de afdeling niet groot genoeg en moet een tandje bijgezet worden? Waren er onvoorziene externe factoren die parten gespeeld hebben? Moeten de targets worden bijgesteld? Moeten andere afdelingen bijspringen of externe hulp worden ingeschakeld? De afstemmingsgesprekken met directie kunnen maandelijks plaatsvinden, of de afdeling controleert zich- zelf maandelijks en legt elk kwartaal verantwoording af aan de directie. Met het management-by-walking-around houdt de directie op informele wijze de vinger aan de pols. Het doel leek bereikt te zijn. Er was een bottom-up managementsysteem geïntroduceerd. De afdelingshoofden hadden allemaal een bijdrage geleverd aan het strategische meerjarenplan. Het was niet langer een top-down instrument! Is het allemaal volgens plan verlopen? De directie had de gehele input van alle afdelingen: het Businessmodel – de SWOT analyse – het OTISM model. Er vonden regelmatig stafvergaderingen plaats waar de hele gang van zaken werd besproken, alsmede bilaterale gesprekken tussen de directeur en ieder afdelingshoofd. Aangenomen mag worden dat in de bilaterale gesprekken de vooruitgang en de proble- men aan de orde gesteld werden. De OTISM modellen die in december 2011 waren gemaakt werden in augustus/september 2012 door de afdelingshoofden zelf geëvalueerd en ten behoeve van de directie, becommentarieerd. Met name werd er aandacht besteed aan de KPI’s (Key Performance Indicators – de meetbare doelstellingen). Er werd schriftelijk gerappor- teerd of men de KPI’s gehaald had. Als dit niet het geval was, dan werd er uitleg gegeven waarom dit niet het geval was. De evaluaties werden door de directie met de afdelingshoofden be- sproken. Evaluatie In de periode oktober 2012 – januari 2013 werd het systeem door mij geëvalueerd. Ik wilde graag uitzoeken of het systeem werkte, wat de zwakten en sterkten waren en wat er verbeterd kon worden en als er zaken misgegaan waren, wat daar de oorzaak van was. Het ging er niet om om de Zwarte Pieten ergens neer te leggen; het was bedoeld als een leerproces. Er werden evaluatiegesprekken gevoerd met alle hoofden van de afde- lingen alsmede met de algemeen directeur. Op één afdelingshoofd na, hebben alle managers van te voren het Business model, de SWOT analyse en de eerste versie van het OTISM ter beschikking gesteld.Wij kregen van alle afdelingshoofden (op één na) ook tussentijdse evaluaties. Mijn conclusie Het Business model was niet ‘geland’. Op zich is dit niet zo vreemd. De meeste afdelingshoofden hadden geen bedrijfseconomische achter- grond. Tijdens de begeleidingsessie werd er aandacht aan besteed, maar dat was duidelijk niet genoeg. Men begreep wel wat een Business model was, maar men begreep niet altijd even goed hoe men daar in de praktijk mee om moest gaan. Ik neem aan dat de consultants zich onvoldoende gerealiseerd hadden dat het Business model een meer uitvoerige intro- ductie behoefde.
  • 28. ACHTERGROND AV&CREATIE AV&CREATIE n 29 Het bleek duidelijk dat er meer tijd geïnvesteerd had moet worden om de betrokkenen te coachen. Een eenmalige introductie in de vorm van een workshop is onvoldoende. De tijd ontbrak helaas. De SWOT analyse was iets waar men wel iets mee kon. Voor een eerste structurele analyse was het heel behoorlijk. Sommige afdelingshoofden hadden wat moeite met het afstandelijk bekijken van de eigen afdeling. Anderen hadden meer moeite met het benoemen van de zwakten van de medewerkers dan met het benoemen van hun eigen zwakten. Het ver- schil maken tussen zwakten en bedreigingen, respectievelijk sterkten en kansen was ook niet altijd even sterk. De SWOT analyse heeft wel een duidelijke plaats gekregen. Het leidde tot actieplannen om de zwakten om te buigen. De verbinding tussen de KPI’s in het OTSM model werd duidelijk. Men moet zich niet dogmatisch aan het SWOT analyse-model vastklam- pen. Er moet plaats zijn voor andere analyses zoals de ‘resource based view’, het 5-krachten model, het scope planning model (wordt een plan- ning model genoemd maar is een feitelijke analysemethodiek), krach- tenveld-analyse, etc. Begeleiding is hierbij noodzakelijk omdat niet alle analyse-modellen voor alle afdelingen geschikt zijn. Het OTISM planning model werd zonder uitzondering door alle afdelings- hoofden erg gewaardeerd. Men vond dat het een duidelijk handvat was waar men zich aan kon vasthouden. Het ‘richtingloos existeren’ zoals iemand dit omschreef, was er niet meer bij. Er was een duidelijke richting, er waren duidelijk en meetbare KPI’s, men kon zichzelf en de medewerkers beter op prestatie beoordelen. Bovendien, het OTISM planningmodel, in al zijn eenvoud, geeft ook duidelijk richting aan hoe de directie de afdelingshoofden/af- delingen kan beoordelen alhoewel dit,in dit specifieke geval niet goed tot zijn recht is gekomen. Het was de bedoeling dat de afdelingshoofden de afdelingen zouden managen als zelfstandige ondernemingen binnen een groter geheel (het model zoals ontwikkeld door EckartWintzen van de toenmalige BSO). Binnen de goedgekeurde budgetten zouden zij de vrijheid moeten heb- ben om verplichtingen aan te gaan en facturen voor betaling te fiatteren. Dat bleek ook niet te werken. De directeur en het hoofd van de financiële afdeling hadden toch wat moeite om die bevoegdheden naar afdelings- niveau te delegeren en om de afdelingshoofden volledige budget verant- woordelijkheid te geven. Bij een toch vrij ingrijpende verandering in management, zal er meer tijd beschikbaar moeten zijn om de betrokkenen te coachen en in het veran- derproces te ondersteunen.Met‘de betrokkenen’versta ik ook de directie. De directie had steun kunnen gebruiken bij het beoordelen van de OTISM modellen die de KPI’s bevatten waar de managers op afgerekend zouden worden. Als blijkt dat managers ook afgerekend worden op andere zaken dan de KPI’s die in het OTISM model staan,dan gaat er iets fundamenteels fout. De duidelijkheid die het OTISM model had moeten verschaffen is daarmede gedeeltelijk verloren gegaan. Bij elk veranderingstraject moet veel aandacht gegeven worden aan de mens die betrokken is bij dit traject. Communicatie, compassie en over- leg is essentieel.Koude saneringen en confronterende acties werken vaak contraproductief. In deze casus is daar sprake van geweest. Conclusie: Het traject Business model – SWOT analyse – OTISM model is goed. Het voldoet aan de eisen om de ontwikkeling van de bedrijfsstra- tegie bottom-up te laten plaatsvinden (tegenover top-down). De betrok- kenheid van de mensen is sterk toegenomen. Zij voelen zich eigenaar van de plannen die zij zelf ontwikkeld hebben (en die door de directie werden goedgekeurd). De management stijl moet aangepast worden aan dit systeem. De afde- lingshoofden moeten in staat zijn om de grotere verantwoordelijkheid op zich te nemen. Zij moeten eventueel getraind worden of ondersteund worden door de directie of externe consultants. Dialoog tussen de afde- lingshoofden onderling moet versterkt worden. Directe ingrepen van de directie buiten de afdelingshoofden om moeten voorkomen worden. Dit heeft vaak niet het gewenste effect en kunnen verstorend werken. Taakomschrijvingen van afdelingshoofden dienen afgestemd te worden op de verantwoordelijkheden die men geacht wordt op zich te nemen als- mede op de overeengekomen KPI’s. Managers hebben het recht om nauwkeurig te weten wat er van ze ver- wacht wordt en waar men op afgerekend kan worden. De zeer beperkte tijd die beschikbaar was voor het introduceren van het nieuwe management systeem maakte het helaas niet mogelijk om aandacht te besteden aan de organisatiecultuur die stevig onder druk kwam te staan. De noodzaak om zakelijker te gaan denken en meer re- kening te houden met de markt vraagt om een geleidelijke aanpassing van de bedrijfscultuur. Deze cultuur omslag is op zich al een belangrijke ingreep waarbij zorgvuldigheid,behoedzaamheid,gevoel voor verhoudin- gen aandacht voor de mensen in de organisatie, onmisbaar zijn. n
  • 29.
  • 30.
  • 31.
  • 32. NIEUWS BROADCAST&AV-TECHNIEK n 33 Telecomproviders worden verplicht bij storingen van telefonie en internet hun klanten te compenseren. Er komen in de wet minimale eisen te staan waaraan een compensatieregeling moet voldoen. Deze eisen gaan voor zowel mobiele als vaste telefonie en internet gelden. Dit schrijft minister Kamp van Economische Zaken (EZ) woensdag 22 mei 2013 aan de Tweede Kamer. Redelijk als je wordt gecompenseerd ‘Je betaalt als consument om te kunnen bellen en internetten,’ aldus minister Kamp. ‘Als die dienst langer dan 12 uur uitvalt, is het heel redelijk dat je daar voor wordt gecompenseerd.’ De cookiewet wordt zo aangepast dat er geen toestemming meer hoeft te worden gevraagd voor cookies die niet privacygevoelig zijn. Het gaat dan onder andere om cookies die de werking van websites verbeteren: de analytic cookies. Dit schrijft minister Kamp van Economische Zaken aan de Tweede Kamer. Goede bescherming privacy, minder hinder Ik vind het belangrijk dat de privacy van internetters goed wordt beschermd”, aldus minister Kamp. “Tegelijkertijd moeten we er voor zor- gen dat deze bescherming niet doorslaat en burgers onnodig veel hinder ondervinden van pop-ups”. Geld terug bij storing telefonie en internet Minder pop-ups door versoepeling cookiewet Compensatie verplicht bij storing langer dan 12 uur Compensatie wordt verplicht bij een storing die langer dan 12 uur duurt. De vergoeding wordt gekoppeld aan de maandelijkse abon- nementskosten. Bij een storing tussen 12 en 24 uur heeft de klant recht op ten minste 1/30 van de maandelijkse abonnementskosten. Een storing tussen 24 en 48 uur geeft recht op een compensatie van 2/30 van de maandelijkse abonnementskosten enzovoort. Compensatieregeling ook voor zakelijke klanten Met dit minimum houden telecomproviders voldoende ruimte zich te onderscheiden van hun concurrenten. De compensatieregeling gaat ook gelden voor de zakelijke klanten van providers. Begin 2014 stuurt minister Kamp een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer. Geen verandering cookies surfgedrag Door de versoepeling zal internetters alleen om toestemming worden gevraagd als dit ook echt in het belang is van de privacybescherming. Voor cookies die het surfgedrag van internetgebruikers volgen verandert er niets. Hiervoor moet nog steeds vooraf toestemming voor worden gegeven. Reageren op wetsvoorstel De komende zes weken kunnen belangstellenden, eigenaren van web- sites, consumenten en anderen reageren op het wetsvoorstel. Daarna gaat het voorstel naar de Raad van State. Het wetsvoorstel wordt naar verwachting in het najaar naar de Tweede Kamer gestuurd. Speaker Systems Mirofoons Speaker Systems Sound & Light Import Zonnebaan 29 3542 EB Utrecht Tel: 030 - 666 47 45 E-mail: info@soundandlight.nl Website: www.soundandlight.nl A D V E R T E N T I E BROADCAST&AV-TECHIEK
  • 33. BEURS BROADCAST& AV-TECHNIEK 34 n BROADCAST&AV-TECHNIEK NAB 2013, 4K, CAMERAS, CAMERAS en nog meer CAMERAS 4K de trend! Ingezet verleden jaar door Sony dringt door in camera’s, monitoren en projectoren. Ook thuis? Moeilijk in te schatten op deze broadcast show. Maar als je thuis in de winkel of op het internet kijkt is 4K nog niet zomaar leverbaar het is nu allemaal HD.
  • 34. BEURS BROADCAST& AV-TECHNIEK BROADCAST&AV-TECHNIEK n 35 Volgens sommige marketing bureaus is het aandeel van 4K TV’s thuis 1% in 2017, dus je hebt nog even tijd om na te denken. Hollywood en LA, het centrum van de Amerikaanse film industrie is niet ver van Las Vegas. Daarom is de invloed van de film industrie relatief groot. Film theaters worden overall in de wereld omgebouwd van analoog naar digitaal en binnen die context is 2K, 4K en 8K een belangrijke econo- mische drive. Als je kijkt naar de broadcast industrie dan zie je dat die industrie gewoon HD blijft. Met het aan B3 lenzen en2/3 inch sensoren geïnvesteerde kapitaal met bovendien geen vraag vanuit de kijkers naar 4K is het niet raadzaam om over te gaan. Dus als je praat over 4K moet je denken aan filmtheaters. Wat is er met 3D gebeurd? 3D is met de huidige beschikbare techniek nog steeds behelpen. Het is aan de opname kant toch nog altijd kost- baar en in de nabewerking heb je extra tijd nodig. Het probleem is ei- genlijk dat je 3D ziet op een 2D scherm. Het 3D effect wordt verkregen door hulpmiddelen waar je een actieve of passieve bril voor nodig hebt. Het is wachten tot de brilloze techniek volwassen is.TV ontvangers zijn beschikbaar in 3D. Met passieve of actieve 3D weergave.Trend is dat de passieve 3D weergave het van de actieve gaat winnen. Daarnaast kan je in de bioscoop genieten van 3D, maar niet alle theaters hebben de mogelijkheid om 3D te laten zien. De investering in twee digitale 3D projectoren of een projector met twee lens systemen, hangt af van de grote van de zaal,is nog altijd een kostbare geschiedenis. Daarbij komt dat als je het goed wil doen ook het geluid van 5.1 surround sound naar 22.1 moet. De beschikbaarheid van 3D materiaal groeit langzaam maar zeker maar veel films hebben een ‘’ Hoofdpijn’’ kwaliteit. Als je een HDTV thuis heb met de mogelijkheid om 3D weer te geven dan heeft het 3D beeld de halve resolutie.Dit komt omdat de huidige 3D techniek gebruik maakt van een die bril. Je moet dan frame om frame schake- len. Dan wring je als het ware twee HD beelden door één HD pijp. Om 3D met HDTV kwaliteit te kunnen zien heb je dus meer bandbreedte nodig en dat is 4K. 4K, is een aanduiding voor het aantal beeldpunten, pixels, op een hori- zontale lijn. Een digitaal 4K filmbeeld bevat 4096 beeldpunten en een digitaal televisie beeld bevat er 3840. 4K in de televisie wereld heeft 4x de resolutie van HDTV. HDTV, zoals we nu in de winkel kopen bevat 1920 beeldpunten horizontaal en 1080 beeldpunten vertikaal. In totaal dus 2 miljoen pixels, 2Mp. Een 4K beeld heeft 8Mp. De aanduiding 4K wordt zowel in de film als bij de televisie gebruikt, alhoewel 4K in het digitale film formaat dus meer pixels bevat, zowel horizontaal als ver- tikaal. Waarom 4K?, en niet bij HDTV en 2K blijven? Dit heeft alles met schermafmetingen, afstand tot het scherm, kijkhoek en scherpte te maken . De trend is grotere flatscreens in de huiskamer , betekent ook dat de kijkafstand geringer wordt, huizen worden immers niet ineens groter. Ook in de bioscopen worden de schermen groter en is ook daar behoefte aan meer pixels. Het is wel zo dat bij bewegende beelden de scherpte nogal sterk terugloopt. Een praktische benadering is dat in bioscopen 2K voldoet, zeker voor de toeschouwers die verder van het scherm afzitten. Thuis is HDTV in combinatie met een groot scherm met een diameter van meer als 1m, 40inch, voldoende. Overigens is het zo dat als je op een 4K TV vaak SD en HDTV kan aansluiten. Door een interpolatie techniek worden alle 8MP, mega pixels, van een 4K scherm gevuld met beeldinhoud. Andersom gebeurt ook. Kleinere TV’s of monitoren die 4K ontvangen verdelen door down- samplen dit beeld over minder pixels. Op dit moment is 4K thuis niet te ontvangen. Sterker nog, er is ook geen 4K Blu-ray beschikbaar. Sony brengt “Mas- tered in 4K’’ discs op de markt maar die zijn 1080p. HD dus. 4K is op dit moment eigenlijk alleen maar in een 4K bioscoop, zoals het ‘’Haagse Filmhuis’’ te zien. CAMERAS, CAMERAS en nog meer CAMERAS. De naar mijn mening meest interessante nieuwe camera’s heb ik hiernaast weergegeven. Van links boven naar rechts onder zijn dat; Canon met de XA 20 en 25; Compacte handpalm HD camera’s. Met 20x zoom en optische stabilisatie. De XA 25 heeft een HDSDI BNC Panasonic Lumix GF6 met een 16megapixel MOS sensor en WiFi aan boord. Canon EOS-1D C een 4K DSLR camera met een 18 mega pixel sensor . Sony PMW400,een uitbreiding van zijn XDCam serie,3x 2/3 inch CMOS, 4:2:2 HDSDI. Panasonic AJ-PX5000G 3de generatie Varicam met AVC Ultra codecs. De RED Dragon 6K, niet een 4K maar een 6K camera. Overigens is het wel zo dat je bij een één sensor camera met een Bayer filter je geen 4K in RGB hebt. Black Magic 4K productie camera met een 35mm sensor voor nog geen $4000. De enige camera trouwens met een 6Gb uitgang. Als je een 4K
  • 35.
  • 36. BROADCAST&AV-TECHNIEK n 37 BEURS BROADCAST& AV-TECHNIEK BROADCAST&AV-TECHNIEK n 37 ongecomprimeerde uitgang wilt, heb je 6Gb, 4xHD, nodig. Tot nu toe hebben alle 4K camera’s gecomprimeerde uitgangen met 3Gb. Ikegami/ARRI de HDK-97ARRI. Hier komt de broadcast markt en film markt samen. De camera bevat een 35mmCMOS sensor en een PL len- smount. Het is een dockable EFP camera. De verbinding met het basis station bestaat uit een 3G fiber systeem en een basis station Het basis station, de adapter en de fiber transmissie zijn van Ikegami, de camera kop is van ARRI. Het gevolg van deze combinatie is de geringe scherp- tediepte, grote gevoeligheid en dus de mogelijkheid tot film achtige beelden in ‘’Live TV ‘’ EFP. Levertijd zou dit jaar in Augustus zijn, prijs is mij nog niet bekend. Overigens zijn de meeste camera’s die hierboven in het kort beschreven zijn nog niet leverbaar. Er zijn nu in de beeld acquisitie markt twee trends. 1Ste Broadcast EFP, EFP camera’s, de werkpaarden, de meest verkochte type camera’s en dus de ‘’Bread and Butter Line’’ voor de grote camera fabrikanten. Vanuit deze verkoop wordt de ontwikkeling van de film camera betaald. De standaard EFP broadcast camera is een 3x2/3 Inch HDTV Multi standaard camera. Hier getoond is de LDK 3000 van GVG. Vraag naar een groter formaat sensor leeft al een lange tijd. Philips heeft het geprobeerd met een 1 inch sensor, maar dat was vanwege de prijs geen succes. Nu komt Ikegami/ARRI met een 35mm 1 sensor camera op de markt, grote sensor net zoals in een film camera, met een PL Mount en de mogelijkheid om 4K te registreren. Integratie kan, vanwege de het toepassen van SMPTE fiber en een bekend bases sta- tion van Ikegami , niet moeilijk zijn. De prijs is wat anders. Het wordt duidelijk een gevecht om kwaliteitsbehoud en marktvergroting. De camera heeft momenteel als uitgang 1080p/24, maar deze camera opent zeker de weg voor 4K in EFP broadcast. 2de Film, Door de komst van camera fabrikanten zoals RED en nu Black magic is de prijs erosie in toch al kleine markt voor film camera’s
  • 37. BEURS BROADCAST& AV-TECHNIEK 38 n BROADCAST&AV-TECHNIEK enorm toegenomen. Van groot belang in de camera productie lijn is ook de continuïteit. Als een fabriek meer op een atelier gaat lijken, zal je af een uitschieter hebben, maar over het algemeen is de kwaliteit d onvoldoende. Een van de problemen is dan bijvoorbeeld de kwaliteit van de sensoren. Af en toe een paar sensoren bestellen geeft een grote spreiding in kwaliteit. Net na NAB wordt bekend dat AATON stopt met zijn Penelope Delta filmcamera. Een schitterende digitale filmcamera met een super 35mm Dalsa sensor, 16bit RGB 4:4:4 RAW files en een optische viewfinder. De ergonomie als schouder camera is zeer goed. Hij kleeft als het ware aan je schouder. Daarnaast wordt door Black Magic op NAB deze pocket camera getoond. Een 4/3 lensmount,16mm sensor, neemt in HD op en kan het signaal afgeven in 4:2:2 ProRes met 220Mbps. Kan ook alles opslaan op SDXC of SDHC kaarten en heeft daarnaast een HDMI uitgang. Levertijd in Augustus voor een prijs van onder de $1000. Deze pocket camera is nog geen 4K. Maar je kan er op wachten. Kan je hiermee filmen? Ja dat kun je. Heeft het de kwaliteit van een AATON of F65 van Sony?, nee nog niet. Maar stel je voor dat je thuis een 4K ontvanger hebt. Dan kan je als je even wacht je eigen 4K film thuis bekijken. Als er een 4K ‘’Black Magic Pocket Camera (BMPC) op de markt komt voor een prijs van minder als €1000 wordt deze 4K markt voor camera fabrikanten zoals Sony , vanwege de dan enorme prijserosie een teleurstelling. 8K, zoals de ontwikkelclub NHK uit Japan voorstaat is dan de volgende stap.
  • 38. BEURS BROADCAST& AV-TECHNIEK BROADCAST&AV-TECHNIEK n 39 Conclusie, deze NAB is 4Kde trend, 3D stabiliseert. Televisie en film integreren steeds meer en film komt steeds meer binnen bereik van de consument.Eerst door de introductie van de DSLR door Canon en nu door introductie van de Pocket Camera door Black Magic.Camera’s en televi- sies hebben een steeds hogere resolutie en betere kwaliteit. Wat achter blijft is de transport en de kabelaars. Je kan er thuis niet van genieten. NAB, Buitenlandse bezoekers dit jaar 24.461 uit 155 landen. Verleden jaar was dat 24.298 uit 151 landen. De NAB is met in totaal rond de 90.000 bezoekers en 1.600 exposanten de grootste broadcast show ter wereld. Volgend jaar weer? Berry
  • 39. VAKTIJDSCHRIFT VOOR PROFESSIONALS EN BEDRIJVEN IN OMROEP EN FILM JAARGANG 1 // EDITIE 1 FILMFESTIVAL ROTTERDAMOPLEIDING CAMERAMAN OPNAME STUDIO UITGELICHT Conference & EVENT De planken op bij het Zaantheater BME 2013 Vitaal Vergaderen bij Scandic Sanadome Jaargang 5, nummer 1+2 - 2013 Tech trends 2013 Een kijk op kansrijke concepten Hi-Motion II™ Eerste Ultra Slow Motion camera van Europese vaste land JAARGANG 25 | NUMMER 1 | 2013 | HIERIN OPGENOMEN Grafisch Lyceum Rotterdam Eerste school in Nederland die studenten opleidt in 3D camera en editing Second screen wint terrein Interessante praktijkvoorbeelden ‘social tv’ nemen toe Hi-Motion II™ wint terrein Interessante praktijkvoorbeelden ‘social tv’ nemen toe AUDIO VIDEOD U I D E L I J K E T A A L I N T E C H N I E K & 17-04-2013 14:20:58 Tech trends 2013 Een kijk op kansrijke concepten Hi-Motion II™ Eerste Ultra Slow Motion camera van Europese vaste land JAARGANG 25 | NUMMER 1 | 2013 | HIERIN OPGENOMEN Grafisch Lyceum Rotterdam Eerste school in Nederland die studenten opleidt in 3D camera en editing Second screen wint terrein Interessante praktijkvoorbeelden ‘social tv’ nemen toe Hi-Motion II™ wint terrein Interessante praktijkvoorbeelden ‘social tv’ nemen toe AUDIO VIDEOD U I D E L I J K E T A A L I N T E C H N I E K & Omslag ProAudio&Video13.indd 1 17-04-2013 14:20:58 Met deze uitgaven bereikt u elke professional in entertainment keer op keer op keer... Buzzfacts Publishers & Mediagroup Exploitatiemaatschappij B.V.
  • 40. PRIMEUR BROADCAST& AV-TECHNIEK BROADCAST&AV-TECHNIEK n 41 reportagewagen  binnen kwamen. De R&D afdeling  van fabrikant NAC heeft er, in nauwe  samenwerking met Broadcast Rental,  voor gezorgd dat de kijker thuis deze unieke beelden heeft kunnen zien. Frank Dokter, de cameraman achter op de motor bedient derhalve ook de ultra-slow- motion beelden die verstuurd worden. ”   In november 2012 was de NAC Hi MotionII camera ook al de eerste camera die draadloos werd ingezet op een steadycam.  Eerder dat jaar werd de camera veelvuldig ingezet tijdens onder meer de Olympische Spelen en de Superbowl. Uniek aan de camera is het feit dat hij tegelijk een ultra- slowmotion en een  normaal HD beeld kan  uitspelen zodat hij ook als gewone camera geschakeld kan worden.   De NAC Hi-Motion II camera gebruikt een unieke drievoudige beeldchip (CMOS) welke in staat is om in Full HD beelden met meer dan 10x de snelheid vast te leggen. Bovendien kan de camera simultaan en dus te- gelijk zowel de realtime video als de ultra slow motion beelden uitspelen. Beide signalen zijn 25fps en gedragen zich derhalve als ‘normaal video’. Het systeem kan live gebruikt worden of in combinatie met één inputka- naal van een EVS-XT. De drievoudige chip in de NAC Hi-Motion II camera’s leveren ongekende helderheid en detaillering en zijn zeer lichtgevoelig. De camera heeft dezelfde uiterlijke kenmerken als de reguliere systeem- camera’s zodat je hem ook als handheld kunt gebruiken. Hij past op de standaard statieven en is door het plug-and-play systeem net zo makke- lijk te bouwen als de reguliere Grass Valley en Sony camera’s.   Over Broadcast Rental Broadcast Rental is een full service verhuurbedrijf van professionele AV apparatuur, opgericht door Geert Paul Slee. In korte tijd heeft het bedrijf zich ontwikkelt tot een betrouwbare partner voor zowel facilitaire be- drijven als televisieproducenten en omroepen in binnen- en buitenland. Een zeer breed en actueel assortiment van broadcast apparatuur gecom- bineerd met excellente service is de corebusiness van Broadcast Rental. Op de afgelopen Olympische Spelen in Londen was Broadcast Rental één van de belangrijke leveranciers van apparatuur. n De cameraman in kwestie bediende een NAC Hi-Motion II camera van Broadcast Rental, ingezet door de NOS. Het was voor het eerst dat der- gelijke ultra-slowmotion beelden via een draadloze verbinding naar de regie werden gezonden. Normaal is de NAC Hi-Motion II camera via een kabel direct verbonden met de reportagewagen en heeft een operator de controle over  de ultra-slowmotion beelden. Maar nu de signalen draadloos via een helikopter en vliegtuig gingen, was die mogelijkheid niet aanwezig. Nu werden de ultra-slowmotion beelden in de uitzending aangestuurd door de cameraman achterop de motor.   Regisseur Pim Marks koos specifiek deze camera  voor zijn registratie: “Vorig jaar hebben we deze camera in mogen zetten tijdens de Olym- pische Spelen in Londen.  Helaas was het toen niet mogelijk om  deze ook achterop de motor te gebruiken. Nu de mogelijkheid zich aandeed was het logisch om deze bij de Amstel Gold Race in te zetten. Ik was er enorm blij mee: de ultra slowmotion beelden geven de kijker een unieke blik op de wielrenners en hun fietsen. Met name close-ups zijn fascine- rend om te zien.En voor mij als regisseur is het een bijzondere toevoeging op het wedstrijdverslag..“   “Dit is uniek in de wereld!”, aldus Geert Paul Slee van Broadcast Rental: “Het is nog nooit vertoond dat dit soort ultra-slowmotion beelden, wel- ke met een snelheid van 600 frames per seconde werden opgenomen, via  een draadloze videoverbinding, geleverd door DutchView MBS, de NAC Hi-Motion II™ camera als slowmotion motorcamera ingezet voor NOS Wereldprimeur Ultra Slowmotion camera tijdens Amstel Gold Race Tijdens de televisie registratie van de Amstel Gold Race 2013 waren ze voor het eerst te zien: extreem vertraagde slowmotion beelden vanaf de motorcamera in het peloton.
  • 41.
  • 42. A D V E R T E N T I E NIEUWS Sony komt dit jaar met twee nieuwe aanvullingen op de DWZ- serie, de DWZ-B50I en de DWZ-B50GB. De pakketten zijn ideaal voor muzikanten die kleine tot middelgrote draadloze audio- toepassingen willen. Met deze nieuwe aanwinsten wordt de productreeks nu ook aantrekkelijk voor bespelers van blaasinstru- menten en gitaristen die rack-systemen gebruiken. De DWZ-serie is uitgebreid tot zes betaalbare, flexibele pakketten. Hierbij zijn gebruiksgemak en hoogwaardige geluidsweergave de belangrijk- ste speerpunten. De DWZ-B50I is ontworpen met het oog op blaasinstrumenten. Dit systeem bevat de hoogwaardige ECM-GZ1UBMP cardioïde con- densatormicrofoon met een flexibele zwanenhals en tweevoudige klem voor op een trompet, saxofoon of ander blaasinstrument. De DWZ-B50GB omvat de robuuste metalen rack-ontvanger ZRX- HR50 en Cable Tone Generator, wat hem geschikt maakt voor gitaristen en bassisten die rackmount-cases gebruiken. De syste- men combineren uitstekende geluidskwaliteit met een stabiele overdracht, prestaties en duurzaamheid. Technische specificaties De DWZ-B50I en DWZ-B50GB beschikken beide over de voor deze serie kenmerkende 24-bits lineaire PCM-geluidsoverdracht voor een kraakhelder geluid. Daarnaast hebben beide modellen een breed frequentiebereik en beschikken zij over twee instelbare RF-modi die gebruik maken van een uniek herkenningssignaal. Dit zorgt voor een betrouwbare RF-transmissie bij parallel gebruik van Wi-Fi. Holkenborg maakt filmmuziek voor verwachte kaskraker ‘300: Rise of an Empire’. Tom Holkenborg (Junkie XL) maakt de filmmuziek voor de nieuwe Hollywood kraker ‘300: Rise of an Empire’ die in het voorjaar van 2014 uit komt. De film is een opvolger van de film ‘300’ uit 2007. Die bracht bijna een half miljard dollar op. Holkenborg leerde producer Zack Snyder kennen tijdens een eerdere samenwerking voor ‘Man of Steel’. Het is voor het eerst dat een Nederlandse muzikant en componist op dit niveau in Hollywood opereert. Eerder maakte Holkenborg de muziek voor Nederlandse films als‘De Gelukkige Huisvrouw’, ‘De Heineken Ontvoering’ en ‘New Kids Turbo’. In de Verenigde Staten werkte hij met onder anderen ’s werelds grootste filmcomponist Hans Zimmer aan films als ‘Dark Knight Rises’,‘Madagascar 3’ en ‘Man of Steel’. Het tekenen voor ‘300: Rise of an Empire’ is een grote stap voor Holkenborg. ‘Het is een droom die uitkomt om de muziek voor zo’n grote film te maken en daarmee miljoenen mensen wereldwijd te bereiken. Bovendien is het een eer om met Zack te werken. Hij is een regisseur en producer met een gewel- dige staat van dienst, die bovendien alle ruimte laat voor mijn creativiteit en ideeën’. Over Junkie XL Met de muziek die Holkenborg maakte voor spellen als ‘Need for Speed’ en ‘Burnout’ bereikt hij dagelijks meer dan 30 miljoen gamers. De afgelopen jaren was Holkenborg betrokken bij de filmmuziek van Hollywood kaskrakers als ‘Inception’ en ‘The Dark Knight Rises’. Tegelijkertijd componeerde hij stuk- ken voor het Nationaal Ballet en het Metropole Orkest. In september 2012 kwam zijn zesde studioalbum ‘Synthesized’ uit. Behalve aan ‘300: Rise of an Empire’ componeert hij op dit moment ook de muziek voor de film ‘Paranoia’, een film van Independent Studio Relativity Media die later dit jaar verschijnt. Holkenborg woont en werkt in Los Angeles. De nieuwe draadloze digitale DWZ-oplossingen van Sony Tom Holkenborg (Junkie XL) SOUND&TECHNIEK
  • 43. BEURS SOUND&TECHNIEK 44 n SOUND&TECHNIEK AVM 2013: nieuwe producten voor de Nederlandse broadcastingmarkt Live-uitzendingen in schitterende HD-beelden, perfect geluid door middel van nieuwe regelingen voor geluidssterkte en mediastream via IP. Op de elfde AVM-Broadcast 2013, de Nederlandse toonaangevende beurs voor de nationale televisie-, radio- en internetwereld, werden op 15 en 16 mei 2013 de nieuwste technieken en oplossingen voorgesteld voor optimale uitzendingen en opnamen. Meer dan 80 aanbieders stelden in het Mediapark Hilversum hun produc- ten voor en waren beschikbaar voor vakgesprekken. De ruim 2.650 vak- bezoekers kunnen zowel informatie verkrijgen over nieuwe producten als over beproefde toepassingen en casestudies. De organisator is Broadcast Press Hilversum BV / Informa Exhibitions. Dynamische Nederlandse markt De beurs vindt voor de elfde keer plaats en heeft zich ontwikkeld tot één van de belangrijkste ontmoetingsplaatsen van de Nederlandse media- en elektronicawereld. “Met onze beurs bieden wij fabrikanten, dealers en dienstverleners toegang tot de Nederlandse Broadcast markt”, zegt Johan de Kok, Director Exhibitions NL bij Informa Exhibitions. Gezien de dynamiek in onze markt geeft dat deze partijen makkelijker toegang. Een mening, die ook wordt gedeeld door de vakwereld.“De Nederlandse markt voor TV-, radio- en internetproducties heeft zich sterk ontwikkeld binnen de Europese markt”, aldus een spreker van de Nederlandse multi- mediadienstverlener DutchView. De online networkingtool is nog beschikbaar tot 15 augustus en netwer- ken kan via deze link: www.avm2013.paydro.net/network De definitieve datum voor de 2014 editie zal binnenkort bekend worden gemaakt.
  • 44. BEURS SOUND&TECHNIEK SOUND&TECHNIEK n 45 Enkele bedrijven: Output Output BV is een toonaangevend bedrijf dat zich richt op de distributie van professionele audio, video en lichtapparatuur. Zij bieden een pakket aan producten van goede kwaliteit waarmee zij in combinatie met jarenlange ervaring, deskundig advies en goede service een totaalpakket bieden voor de AV- en PA-markt. Output BV presenteerde zich op de AVM 2013 als distributeur van Panasonic video-en data projectoren, LCD- en Plasmaschermen, waar zij al vele jaren succesvol in zijn. Per 1 april 2013 zijn hier de producten van de Pro AV Group van Panasonic aan toegevoegd. Te weten de camcorders, camerasystemen, switchers en gerelateerde producten en accessoires. Naast Panasonic presenteerde zij ook de audio- en videoproducten van Black- magic Design en Roland. Van deze merken waren dat o.a. de switchers, disk- recorders en converters. Ook kon men diverse draadloze camera-microfoon- systemen zien. Hans van den Bergh van Output BV licht toe:“We hebben een hele positieve beurs gedraaid. Nieuwe camera’s en mixers van Panasonic werden zeer goed ontvangen en de introductie van de Roland converters zorgde ook voor veel positieve bijval.Daarnaast voeren we nu ook het Black Magic Design wat een uitstekende aanvulling is op al onze andere producten. Al met al kan ik zeg- gen dat we veel bekijks trokken doordat we met diverse primeurs stonden en niet in de laatste plaats omdat deze producten een zeer aantrekkelijke prijs- / kwaliteitverhouding hebben.” Telequip Telequip kwam met de Compact Flexible Router for Clean Switching van En- semble Designs. Deze router had op de NAB 2013 in April j.l. al een STAR Award en een NAB Pick Hit Award gekregen. Deze noviteit was helaas voor slechts één dag voor het eerst in Nederland te zien en wie dit gemist heeft kan deze Router tijdens de IBC in September zien. Deze nieuwe BrightEye NXT-430 Compact Router biedt frontpanel control, interactief Full Motion LCD Display, BNC en SFP inputs/outputs voor Flexible I/O configuratie, een Ethernet poort en Interne Web Browser voor Control/ Setup via computer of tablet. Het systeem biedt twee vaste in- en uitgangen plus 7 configureerbare input/ output poorten en twee stuks SFP inputs/outputs die de mogelijkheid bieden om met HDMI of Fiber in of uit te gaan. De Router is uitermate geschikt voor Fly-Packs,ENG,Helikopter en Satelliet & Nieuwswagens en andere meer-camera activiteiten. Onze nieuwe VC-1 HDMI/SDI Lossless Video Converters die op AVM hun Nederlandse primeur beleefden zijn uitstekend ontvangen en dan ook duide- lijk herkend als de beste keuze inzake conversiekwaliteit, duurzaamheid en features met een onverslaanbare prijs/kwaliteit verhouding. Neutrik Xirium Neutrik, wereldwijd marktleider op het gebied van professionele entertain- ment connectoren bereikte weer een mijlpaal. Draadloos audio signalen verzenden in studiokwaliteit is door Neutrik in realiteit omgezet! Met DIWA (Digital Wireless Audio) heeft Neutrik een technologie ontwikkeld die staat voor digitale audio transmissie zonder data compressie. Dit met uitzonderlijk hoge audio kwaliteit, kristal helder hoog en vol laag. Het XIRIUM draadloze netwerk bestaat uit de 4 kanaals basis unit (XIRIUM
  • 45. BEURS SOUND&TECHNIEK 46 n SOUND&TECHNIEK TRX) de mobiele zender-units (XIRIUM TX) en ontvanger-units (XIRIUM RX). De 4 kanalen van de basisunit zijn elk selecteerbaar als zender of ontvanger! Staan de 4 kanalen van de basis allemaal in zender-mode, kunnen er per ka- naal 3 ontvangers worden gekoppeld wat een totaal van 4x3= 12 zend-lijnen oplevert. Met een extension-unit kan het netwerk eenvoudig worden geüp- graded naar een totaal van 8 kanalen.(in zender-mode betekent dit dus 8x3= 24 zend-lijnen!) Met deze betrouwbare,compromisloze geluidskwaliteit kunnen bijvoorbeeld verbindingen zoals hangende actieve luidspreker of delay speakers draadloos worden gemaakt. Een Flexibel Multi-tool om audio signalen te zenden en te ontvangen! Dus zowel signaal bronnen (instrumenten, microfoons etc.) als wel signaal ontvangers (luidsprekers, mixers etc.) kunnen worden geïnte- greerd in een draadloos systeem. XIRIUM is een stand-alone oplossing en zeker ook als aanvulling in bestaande set-ups. Vidigo VidiGo heeft een stevige reputatie opgebouwd in live productie omgevingen, door VidiGo Live, VidiGo Toolbox en VidiGo Playout. Vanuit VidiGo’s innovatie- kracht, ontstaan nieuwe en betaalbare workflows, die nu als inspiratie dienen voor de gevestigde merken. Met standaard hardware en de software van VidiGo komen live feeds, video players en grafische interactieve lagen samen in één computer.Met deVidiGo oplossingen worden Skype live beelden samengebracht met strak vormge- geven Twitter feeds, in geautomatiseerde Digitale Video Effecten van live beelden of video players. En dat alles op een zeer intuïtieve en makkelijk te bedienen live productie systeem. Maar dit wisten we natuurlijk al. Onder al dit moois schuilt een onontdekte diamant: de DAVE engine. De Di- gital Audio en Video Engine stelt VidiGo in staat om haar producten te ont- wikkelen . Maar de DAVE engine, en de software daaromheen, biedt nog veel meer. Het combineert videobestanden met live camera feeds en flash grap- hics op een computer die op afstand te besturen is. Door het modulaire ka- rakter van de DAVE engine kan makkelijk worden uitgebreid,zoals recentelijk is gedaan met Skype integratie in de nieuwe versie van VidiGo Toolbox, de multiviewers en natuurlijk de nieuwe Audio Director en Live Assist. DutchView blikt vooruit op de AVM 2013 Dit jaar maakte hoofdsponsor DutchView op de AVM samen met concullega’s United en Facility House deel uit van het Facilitair Plein,naast Studio 22.Geheel van deze tijd, transparant en besparend; een gedeelde netwerkplek onder een perfect sky.Bij DutchView ligt de focus op innovatie,een focus die op de AVM te- rug te zien was in aandacht voor drie nieuwe, in huis ontwikkelde producten. De Big Eye DutchView toonde met de nieuwe‘Big Eye’-camera hoe live 360 graden con- tent op verschillende devices getoond kan worden. Een goed voorbeeld van hoe een bestaande techniek door verschillende DutchView-afdelingen sa- men verder wordt ontwikkeld tot een innovatieve tool. MBS zorgde ervoor dat de camera draadloos gebruikt kan worden en in samenwerking met zus- terbedrijf The Saints is er een multi-toepasbare app van gemaakt. Script in the Cloud Een ander product dat DutchView ontwikkelde en op de beurs toonde, is Script in the Cloud. Een digitale scriptapplicatie die de vele papier verslin- dende versies van televisiescripts achter zich laat.In dit digitale script kunnen wijzigingen direct worden doorgevoerd en digitaal worden verstuurd naar alle betrokkenen,waaronder naar de iPads van de crew,productie en redactie op de studiovloer. PowerWall Op de binnenstand van DutchView trok Prographics veel bekijks met de mi- niatuur Ziggo Dome, waarop de zelf ontwikkelde PowerWall in volle glorie te zien was. Met deze PowerWall solution, kan content eenvoudig en flexi- bel worden weergegeven op displays en LED-wanden van alle formaten en vormen. Een applicatie die inspeelt op de wens van programmamakers om decors, die steeds vaker worden opgebouwd uit LED- en tv-schermen, te ver- reiken met live content. Freelancer bij Tentoo bouwt pensioen op Vaak worden de termen freelancer en ZZP’er door elkaar gebruikt. Als freelan- cer heb je de vrijheid om te bepalen voor wie en wanneer je werkt, maar sta je wel op een loonlijst. Je hebt recht op de zekerheden van werknemers, maar je geniet de vrijheid van een ondernemer. Als freelancer in loondienst bij Ten- too bouw je automatisch pensioen op en de administratieve en financiële verplichtingen nemen wij voor onze rekening.