1. Is uw verbruik normaal ?
Maar dit mag ons niet doen vergeten wat zijn kostprijs en effecten
op het milieu zijn.
Ook al hebben we geen vat op de prijzen, ons verbruik kunnen we
wel zelf beïnvloeden.
Deze check-up is gemakkelijk te gebruiken en zal u stap
voor stap begeleiden om de energieperformantie van uw
woning en de impact van uw dagelijkse handelingen op
uw jaarlijkse factuur te toetsen.
Neem uw laatste jaarlijkse facturen van elektriciteit,
aardgas en/of stookolie.
In 10 minuten zal u weten of uw verbruik zogezegd
normaal is, hoog of daarentegen zuinig.
Om deze check-up te vergemakkelijk, raden we u aan
de kleurencodes en cijfers van de in te vullen vakjes te
gebruiken.

2. Gebruikt voor :
Verwarming
Warm water
Fornuis
Neem uw laatste gasfactuur met het overzicht van uw jaarverbruik.
Opgelet, de prijs van aardgas wordt nu op de facturen aangegeven
in kWh. (1 m3 aardgas = 10 kWh).
Periode : van ……/……/………… tot ……/……/……….
De periode omvat ……… maanden (meestal 12 maanden)
Jaarlijks gasverbruik
.................... kWh aardgas
= X 12
.................... aantal maanden
= (1) kWh aardgas per jaar
Jaarlijks energieverbruik voor de warmwaterproductie
Verzamel uw laatste facturen (bijvoorbeeld van de 3 laatste jaren) en
schat het jaarverbruik. = .................... (verbruik van uw toestel)
Om het equivalent in kWh te bekomen, moeten de liters stookolie
met tien worden vermenigvuldigd (1 liter stookolie = 10 kWh).
x .................... aantal bewoners
Periode : van ……/……/………… tot ……/……/……….
= (4) kWh aardgas-stookolie-elektriciteit/jaar
De periode omvat ……… maanden (meestal 12 maanden)
Jaarlijks stookolieverbruik
10 x .................... liters stookolie
+ 600 kWh (verbruik van de waakvlam)
= X 12
.................... aantal maanden = (4’) kWh aardgas-stookolie-elektriciteit/jaar
Noteer dat het waterverbruik nog bovenop het energieverbruik
= (1’) kWh stookolie per jaar komt. Men gaat ervan uit dat een normaal warmwaterverbruik
15 m3 per jaar en per persoon bedraagt. Het totale verbruik (koud
+ warm) bedraagt 30 tot 60 m3 per jaar en per persoon (hetzij 90
tot 180 liters per dag).

3. • Neem liever een douche (40 liter) dan een bad (80 liter).
• Beperk uw waterverbruik met debietbegrenzers en
energiebesparende douchekoppen (40 tot 50 % besparing).
• Doe de vaat in een gootsteen gevuld met water, in plaats van
Verwarmingsverbruik onder de kraan.
(1 of 1’) • Vermijd warm water te produceren met een elektrische boiler.
= kWh (jaarverbruik) De elektriciteit is drie keer duurder dan aardgas of stookolie.
(4 of 4’)
*kWh (verbruik voor warm water) • Zet uw ketel in de zomer op de instelling «enkel warm water»:
ofwel rechtstreeks via een knop op de ketel, ofwel door de
500 **kWh (verbruik vor het fornuis) verwarming af te zetten via de kamerthermostaat.
• Indien u een circulatielus van warm water hebt, beperk dan
= (5) kWh aardgas of stookolie/jaar haar werkingsuren door een klok op de circulatiepomp te
laten zetten.
*indien u voor uw verwarming en voor de productie van warm sanitair water dezelfde brandstof
gebruikt. • Het gebruik van een zonnecollector kan uw energieverbruik
** indien u voor uw verwarming en voor uw fornuis dezelfde brandstof gebruikt.
voor de warmwaterproductie met 50 tot 60 % verminderen.
Vermogensindex
Geef de voorkeur aan een compacte en rijwoning :
(5)
kWh aardgas of stookolie/jaar
• Een rijwoning verbruikt 30 % minder dan een huis met vier
gevels.
=
.................... m² te verwarmen grondoppervlakte* Door een oude woning correct te renoveren, kunt u uw
verwarmingsfactuur met 50 % verlagen
* Tel alle ruimten samen die minstens één radiator hebben
• De belangrijkste investering is het dak te isoleren met
= .................... (Vermogensindex) isolatiemateriaal dat voldoende dik is.
• Vervang uw oude verwarmingsketel van meer dan 20 jaar
door een recent model.
• Plaats een kamerthermostaat alsook thermostatische kranen
op uw radiatoren.
• Laat dubbele beglazing plaatsen (eerst in de woonkamers).
• Isoleer langs de buitenkant de niet-aanpalende muren
(isolatiemateriaal + gevelbekleding of bepleistering).
Vergeet niet dat uw gedrag uw verbruik tot 30% beïnvloedt
• 1°C meer, dat betekent 7% meer verbruik ! Probeer de
temperatuur van de ruimten te verlagen (bijvoorbeeld 20°C in
de living en 17°C in de kamers).
• Verlaag de temperatuur van uw verwarming tot 15°C ‘s nachts
en overdag als u er niet bent (tot 20% besparing).

4. Gebruikt voor :
Verlichting & elektrische toestellen
Warm water
Verwarming
Fornuis
1. Aantal verbruikte kWh
Periode : van ……/……/……… tot ……/……/……….
De elektriciteitsfactuur van gezinnen is zeer verschillend. Ze ligt tussen
De periode omvat ..................... maanden (meestal 12 maanden) 1500 kWh en 4000 kWh per jaar, hetzij een verschil van meer dan 40%.
= .................... kWh Deze grote variatie in elektriciteitsverbruik wordt verklaard :
• door het aantal gebruikte elektrische toestellen in de woning.
+ .................... kWh ‘s nachts, indien u een teller • door de energetische doeltreffendheid van deze elektrische
met tweevoudig uurtarief hebt
toestellen.
= (6) kWh • door het aantal personen in het gezin.
• en door de invloed van het gedrag van de bewoners
2. Jaarlijks verbruik
(6)
verbruikte kWh
= X 12
U kunt uw elektriciteitsfactuur gemakkelijk verlagen door
.................... aantal maanden
alle toestellen die nodeloos aan staan, uit te zetten en door
energiezuinige toestellen te kiezen :
= (7) kWh per jaar • Vergeet niet de lampen, TV, computer, ... uit te doen en de
waakstand van uw toestellen uit te schakelen.
• Kijk vóór de aankoop naar de energielabels: koelkast en
diepvriezer van A++ klasse, spaarlampen en wasmachine
met AAA label.
• Maak geen overdreven gebruik van elektrische
(4)
verwarmingsapparaten en halogeen staanlampen;
kWh (warmwaterverbruik) • Vermijd het plaatsen van vele kleine halogeenspots aan het
plafond.
Jaarverbruik (behalve warm water) • Vermijd een elektrische boiler om warm water te produceren.
= (7’) kWh per jaar (behalve warm water) Bepaal nauwkeuriger het verbruik van uw elektrische toestellen
• U vindt de lijst met het verbruik van de voornaamste elektrische
toestellen op de site van het ABEA – www.curbain.be.
• Indien u het exacte verbruik van uw elektrische toestellen wil
weten, kunt u een energieteller lenen die beschikbaar is aan
het “Info Energie“ loket van het ABEA.

5. In de Sint-Gorikshallen
De Stadswinkel vzw
Sint-Goriksplein 1 - 1000 Brussel
Tel.: 02 512.86.19 • Fax : 02 219 35 91
info@curbain.be • www.curbain.be
Open van dinsdag tot vrijdag (van 10 tot 18u)
en op zaterdag (14u tot 17u).
Gulledelle 100 - 1200 Brussel
Info-Leefmilieu : 02 775 75 75
info@ibgebim.be • www.leefmilieubrussel.be
Dit document werd door het ABEA gerealiseerd
in het kader van de opdracht om de inwoners van
het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te sensibili-
seren voor en te informeren over het Rationeel
Energiegebruik en Duurzame Energie.