Dossier de prensa III Informe sobre o cumprimento en Galicia da Carta Europea das Linguas Rexionais ou Minoritarias

III Informe sobre o cumprimento en Galicia
da Carta Europea das Linguas Rexionais e
Minoritarias (CELRM)

Dossier de Prensa
Madrid, 6 de xullo de 2011

Coordinadora Galega de ENDL
www.coordinadoraendl.org

ÍNDICE
1.- Proceso de elaboración, trámite e aprobación do Decreto 79/2010……………..3

a. Da derogación do Decreto 124/2007 ás Bases para o Decreto do

Plurilingüismo.................................................................................................... 4

b. Anteproxecto do Decreto para o Plurilingüismo...................................... 73

c. Decreto 79/2010 para o Plurilingüismo.....................................................140

2.- A política lingüística e cultural do goberno galego..........................................184

3.- Actividades da Coordinadora Galega de ENDL.................................................277

III Informe sobre o cumprimento en Galicia da Carta Europea das Linguas Rexionais e 2

Proceso de elaboración, trámite e aprobación
do Decreto 79/2011


a. Da derogación do Decreto 124/2007 ás Bases para o
Decreto do Plurilingüismo

Mestres de case 400 centros piden ao PP que non
retire o decreto do galego
A Coordenadora de equipos de Normalización Lingüística entregou onte as sinaturas
de apoio á normativa do idioma no rexistro da Xunta
Eva Fuentes/Santiago21/04/2009 - 21:03 h.

Máis de 360 Equipos de Normalización
lingüística de centros educativos públicos e
privados da comunidade autónoma asinaron xa
un texto de apoio ao decreto do galego no ensino,
unha normativa que o presidente do Executivo,
Alberto Núñez Feijóo, anunciou que ía derrogar
nada máis chegar ao poder.

Voceiros da Coodernadora galega destas agrupacións, que foi a que promoveu a iniciativa. encargaronse de
entregar onte no Rexistro Xeral da Xunta as sinaturas de respaldo, acompañados de arredor dun cento de
mestres.
Unha das representantes, Tina Formoso, aclaraba onte que conforman "un grupo de profesionais do ensino,
moi plural". "Non somos de ningún partido en concreto, nin de ningún sindicato, nin queremos que se nos
asocie. Hai xente de todas as ideoloxías, como debe de ser", explicaba unha das mestras, quen aclaraba que
nos Equipos de Normalización Lingüística hai docentes de todas as materias e tamén representantes do
alumnado e do resto de persoal dos centros.

"Nós temos algo que dicir"
Formoso sinalou tamén que á hora de falar da lingua nos colexios e institutos, eles teñen "algo que dicir" e
que se lles debe ter en conta. "Somos os profesionais que estamos no tema e levamos moitos anos
traballando con iso, dende principios dos anos 90, e estamos todos os días a pé de canón nos centros de
ensino", engadiu a voceira da coordenadora galega.
"Se van derrogar o decreto, que a nós en principio nos valía, e van poñer outro, nós temos algo que dicir.
que consensúe con nós que vai facer porque somos parte implicada", dicíalle tamén a docente ao novo
presidente da Xunta de Galicia.
Ademais, Tina Formoso considera que Alberto Núñez Feijóo "ten que concretar" as liñas que vai seguir en
materia de Política Lingüística. Segundo a profesora, polo de agora non poden valorar as palabras do líder
do Executivo porque só falou de "trilingüísmo" e "normalización". "Iso a nos parécenos ben, pero ten que
precisar e logo poderemos dicir algo", engadiu. Ademais, pediu que se derroga o decreto "non deixe un
baleiro legal" e que a nova inciativa sexa "consensuada" con eles.
As sinaturas entregadas onte no rexistro da Xunta apoian un documento que recolle a "preocupación" dos
Equipos de Normalización Lingüística pola intención do novo Goberno de revocar a normativa de uso e
promoción do galego no sistema educativo.
Dito texto lembra que o decreto desenvolve un Plan Xeral que foi "aprobado por unanimidade no
Parlamento de Galicia no ano 2004" e que "supón a superación dunha lexislación que tiña demostrado que


non estaba respondendo aos obxectivos para os que fora deseñada, tal e como poñen de manifesto os
últimos datos do Mapa Sociolingüístico", da comunidade autónoma.
O documento tamén defende a normativa aínda vixente porque "persegue como finalidade última que o
alumnado acade, ao rematar os seus estudos, unha plena competencia lingüística que o capacite para
expresarse oralmente e por escrito nas dúas linguas oficiais de Galicia". Así mesmo, o texto presentado
lembra que con este decreto os centros poden elaborar o seu propio proxecto sobre a ensinanza dos idiomas
e que debe ser aprobado polo Consello Escolar, polo que conta coa "implicación e o consenso de toda a
comunidade educativa".

Traballo coordinado
Despois de facer entrega das sinaturas de apoio ao decreto do galego no Rexistro Xeral de Xunta, os
integrantes da Coordenadora Galega de Equipos de Normalización Lingüística celebraron a súa primeira
asemblea no Museo Pedagóxico de Galicia, situado en Santiago. Como a entidade a nivel autonómico se
constituiu recentemente, a reunión de onte tiña como obxectivo organizar o traballo conxuntamente e
presentar o seu ideario, que defende que “se garanta que o alumnado sexa competente nas dúas linguas
cooficiais da comunidade ao final do ensino obrigatorio”. Tamén respaldan que haxa espazos para o uso do
galego no sistema educativo, dado que o Mapa Sociolingüístico demostra que este idioma “está a perder
falantes”. Na asemblea tamén se decidiu que se creará unha comisión organizativa, cun respresentante de
cada coordenadora comarcal –ou un voceiro se non hai este organismo creado nalgunhas zonas– e outro
voceiro dos centros relixiosos, que xa teñen o seu propio organismo. Acordaron constituir, ademais, un
consello directivo que contará con oito ou dez membros. O obxectivo é coodinar as actividades e ter “unha
única voz”.

http://www.xornal.com/artigo/2009/04/18/galicia/mestres-casecentros-piden-pp-non-retire-decreto-do-
galego/2009041821335293171.html

VALENTINA FORMOSO, COORDINADORA GALEGA DE EDNL
"Esténdese o discurso do plurilingüismo como problema,
cando é unha vantaxe"
Falamos coa voceira desta organización, que xa xuntou máis de 400 sinaturas de equipos de
normalización en contra da derrogación do decreto do galego.
Isabel G. Couso - 12:30 28/04/2009

Cando se cumpre un mes da posta en marcha da
Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e
Dinamización Lingüística, falamos coa súa portavoz,
Valentina Formoso, quen nos adianta cal está a ser
proceso de formación deste colectivo, así como as súas
metas a corto e longo prazo.

Con que obxectivos nace a Coordinadora?
Principalmente é un xeito de organizarnos, polo que a curto prazo o que queremos é coordinar os equipos
de normalización dos diferentes centros e traballar en común a prol do galego. Non é máis que aproveitar
os esforzos e non desperdiciar enerxías, cousa que si pasaba até o de agora. Xa a longo prazo, queremos
acadar a máxima representatividade posíbel e gañar en eficacia para levar adiante as nosas iniciativas e
servir de voz pública para todo o colectivo dos equipos de normalización lingüística do país.
Na actualidade, xa existen outros colectivos que defenden o galego. En que vos diferenciades?
Cando decidimos dar este paso, moitos medios nos confundiron coa Mesa, coa CIG... Nós non somos nada
de iso, queremos que quede moi claro. O noso obxectivo é a normalización da lingua, pero somos un


colectivo de xente de moi diferente ideoloxía, que non nacemos nin como organización enfrontada a un
partido, nin somos escisión de ningunha outra entidade. O único que queremos é defender a lingua dende o
gremio no que nos atopamos e ao que representamos.

A día de hoxe, con canta representatividade contades?
Por agora levamos moi pouco tempo, pero foron moitos os que amosaron o seu interese en sumárense. Na
asemblea do pasado 28 de marzo, cando nos conformamos oficialmente, había representación de máis de
60 centros, se ben máis de 100 se interesaron na iniciativa malia que non puideron acudir. De momento,
aínda estamos artellando toda a organización, estruturándonos por comarcas. A iniciativa foi moi ben
acollida e aprovéitase do traballo feito xa por outros colectivos que levan traballando no ámbito comarcal
moitos anos.

Que papel tivo o resultado das últimas eleccións na decisión que tomastes de organizarvos?
Evidentemente tivo un papel moi importante, se ben reitero que non nos conformamos como alternativa ao
Partido Popular. Levamos xa moito tempo traballando, pero si serviu de revulsivo para decidirnos a unir
esforzos e a continuar co traballo coordinado que viñamos facendo nos últimos anos e que promovía a
propia Política Lingüística. O resultado electoral deixou todo no aire, de momento non se concreta nada,
pero fálase de derrogar o decreto do galego e non sabemos que é o que se vai poñer no seu lugar.

Precisamente a vosa primeira iniciativa foi a recollida de sinaturas en contra da derrogación do
decreto do galego. Cal foi o recepción que atopastes?
A acollida foi moi boa. Até o de agora xa recollemos máis de 400 sinaturas dos diferentes equipos de
normalización dos centros. Mesmo outros profesores e outros colectivos nos pedían participar na campaña
e nos dicían que querían sumarse pero, de momento, só nos limitamos ao colectivo que representamos. Nós
sentimos a necesidade de que era necesario dicir algo ante todas as mentiras e o discurso demagóxico que
sobre a lingua se mantivo durante a campaña electoral e que non está apoiado na realidade. O que sabemos
a día de hoxe é que a pretensión é derrogar o decreto. O problema é que non sabemos cal será a alternativa,
queremos logo que se promulgue outro e non quedarnos no limbo. Para nós o actual era mellorábel, mais
hai que recordar que desenvolve un plan de normalización que foi aprobado por unanimidade por todos os
partidos do Parlamento, cando gobernaba o propio Partido Popular.

E como vedes a promesa electoral de que sexan os pais quen decidan a lingua na que se eduquen seus
fillos?
Non ten lóxica ningunha. A política lingüística non a poden decidir os pais, ó igual que non deciden o
currículo do alumnado, en que curso deben os alumnos estudar a célula ou cando deben achegarse ao
coñecemento das ecuacións. Segundo a Lei de Normalización, os estudantes deben rematar cunha
competencia igual nas dúas linguas oficiais, polo que debe garantirse un 50% dos contidos en cada unha
delas. Non nos parece nin viábel nin correcto que agora decidan os pais porque entón, como se regula a
nova situación? Ademais, os pais xa contan actualmente cun poder de decisión que queda reflectido no
Consello Escolar. O proxecto lingüístico de cada centro debátese neste órgano e é aí onde es pais teñen a
súa opción de opinar; non é nada que se impoña.

Que expectativas tedes cara ao futuro?
De momento non podemos dicir nada, mentres non se concreten todos estes cambios. Foi un discurso que
lle deu votos ao partido que agora está no goberno pero que non obedece á realidade. O que queremos
deixar claro é que o plurilingüismo non é un problema, senón unha vantaxe. Estase creando un discurso no
que se converte esta riqueza nun problema. Claro que queremos ser bilingües, pero é que neste país só o
somos os galegofalantes. Agardaremos a que se definan estas novas políticas e logo actuaremos.

http://www.vieiros.com/nova/73694/estendese-o-discurso-do-plurilinguismo-comoproblema-cando-e-unha-
vantaxe


VALENTINA FORMOSO (EQUIPOS DE NORMALIZACIÓN)
‘Nacemos para defender o galego nos colexios’
H. Vixande . O sA Coordinadora de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística presentoulle ao novo
goberno 200 sinaturas de equipos de normalización que están preocupados pola derrogación do decreto do
galego no ensino. Nunha asemblea, Valentina Formoso foi elixida voceira da Coordinadora que defenderá o
idioma nos centros educativos e na rúa.

25.04.2009 | 08:13

O resultado electoral ameaza con cambiar o papel do galego na educación, que opina?
O que sabemos é que van derrogar o decreto. Para nós era mellorábel, pero servía. O problema é que agora
non coñecemos a alternativa. Hai mensaxes contraditorias, ambiguas. Esperemos que promulguen outro e
non quedarmos no limbo. Mandan a mensaxe da normalización e do multilingüismo pero non aclaran nada.

Entón están preocupados.
Si porque non concretan, sobre todo despois de que se difundise o discurso baseado na mentira de que se
impón o galego. Calquera que coñeza os centros de ensino sabe que iso non é certo. O decreto falaba dun
50% de materias en galego para conseguir a mesma competencia do alumnado nas dúas linguas. Aquí
ninguén fala de monolingüismo en galego.

Ao seu xuízo, cales poden ser os resultados dunha política de normalización na que os pais teñen a
única palabra?
A política lingüística é política e correspóndelle facela ao goberno. Os pais non interveñen nos currículos
porque sería absurdo que determinasen como hai que estudar as matemáticas. Supoño que a estas alturas
non se discute o que di o Estatuto, que o galego é a lingua propia de Galiza, nin que a Lei de Normalización
do 83 sinala que debe protexerse. Vemos que hai quen quere que o galego estea presente nunha soa
materia, como unha lingua estranxeira. Isto impide que os nenos sexan bilingües e implica perder a nosa
lingua.

Falta información?
Falta. Con independencia de se os pais deben decidir como se imparte a educación, descoñecen as vantaxes
do ensino bilingüe porque hai quen se encarga de que non as saiban. Van a elixir que idioma queren sen ter
información suficiente. Grazas ao ensino bilingüe, dos quince premios estatais de bacharelato do último
ano, seis eran galegos.
E que alternativa cabe?
Non somos quen para dicir nada, pero a alternativa é o sentidiño. Necesitamos unha lei para que o
alumnado sexa competente nas dúas linguas. O bilingüismo debe ser para todos, non só para os que temos o
galego como primeira lingua. E como todos temos dereitos, na administración terán que dirixirse a nós en
galego se o requirimos. Haberá que formar agora a esas persoas que no futuro poderían ser funcionarios.


Que medidas tomarán os equipos para defender o galego?
A Coordinadora nace para organizar actividades conxuntas dos equipos de normalización no sentido de
aproveitar recursos e aunar esforzos na dinamización lingüística nos centros. Esa é a liña da Coordinadora,
os obxectivos son as actividades nos colexios. Houbo unha primeira medida, puntual, que foi redactar un
documento que sinalase a nosa preocupación, como tamén lle pedimos unha entrevista ao novo presidente.

Daquela non nacen contra o PP.
Iso hai que deixalo claro, nacemos para traballar a prol da lingua. Temos xente de ideoloxía moi plural,
como debe ser. Que non nos confundan con partidos nin nos instrumentalicen.

Cantas persoas ou centros forman parte da Coordinadora?
De momento asinaron 400 equipos. A iniciativa apareceu xusto antes de semana santa e aínda estamos a
lanzar os folletos de inscrición. En Galiza, hai 1.500 centros con equipos de normalización, que se sumasen
400 en tan pouco tempo é un éxito.

Por primeira vez os equipos de normalización contan con respaldo e profesorado implicado
Os Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística son órganos con carácter consultivo e
dinamizador nos aspectos cultural e lingüístico; forman parte da Administración dos centro de ensino e
están formados por profesorado, persoal da administración e, nalgúns casos, alumnado. Basicamente
deseñan e poñen en práctica actividades para impulsar o uso normal do galego nos colexios, para que
desaparezan os prexuízos. Os equipos existen desde os anos 90. A partir de 1995, un decreto estabeleceu a
necesidade de que houbese un por centro de ensino, pero no último decreto, de 2007, ao coordinador do
equipo, só ao coordinador, recoñéceselle o traballo, queda liberado de tres horas de clase como un xefe de
departamento máis. O seu papel dá puntos e como xefe cobra un complemento salarial.

Por outra banda, Valentina Formoso lembra que “normalización é un concepto moi amplo e colexios hainos
de todo tipo”. Estima que “algo se avanzou, ou polo menos detívose en parte a castelanización. Nos últimos
anos estaba a notarse un cambio. O ensino é un motor de castelanización, entran máis nenos falando galego
dos que saen, pero houbo avances co nacemento dos proxectos lingüísticos de centro”. Por primeira vez
alguén atendía os equipos e a Secretaría Xeral de Política Lingüística deulles un impulso. Creou os
coordinadores provinciais e constituíronse os seminarios de dinamización. Até entón, “había moita xente
desorientada, o posto de coordinador de normalización colocábanllo ao último en chegar ao centro. Tamén
se produciu unha modificación nas subvencións, que deixaron de outorgarse por alumnos e centro para
valorarse obxectivamente os proxectos presentados. Isto animou a traballar doutra maneira”, sinala
Formoso.

http://www.anosaterra.org/nova/nacemos-para-defender-o-galego-nos-colexios.html

QUEIXAS NA COMUNIDADE EDUCATIVA

Pouco acadado e por riba "involución" na atención á
lingua nas aulas
A intención de Educación de enviar unha circular ás escolas que inicia a erosión do
decreto do galego, incomoda os equipos de normalización e os sindicatos do ensino.
A. Rodríguez - 19:00 29/04/2009

A decisión foi avanzada por dous xornais galegos na súa primeira plana esta cuarta feira: o Goberno
"ordenaralle aos centros educativos que lles permitan aos seus alumnos elixir o idioma no que se dean as


clases". Unha orde que, presuntamente, "partiu do presidente do Goberno", Alberte Núñez Feijoo, quen se
dirixiu á Inspección Educativa, e materializarase, "de xeito inmediato" nunha circular que a Consellaría de
Educación ha mandar a todos os colexios.Nesta noticia tamén se di que esta nova medida non vai constituír
un "incumprimento doDecreto 124/2007" no ensino, xa que, segundo parece, a Xunta consultou con fontes
xurídicas antes de tomar esta decisión.

Mais isto último non lle parece certo ao secretario nacional da CIG-Ensino, Anxo Louzao, quen sinalou que
as instrucións da Xunta "non poden contradicir a Lei". "Non teñen marco legal para aplicar esta medida,
porque en materia de normalización lingüística hai que ter en conta o Estatuto de Autonomía, a Lei de
Normalización Lingüística e o Decreto 124/2007, por esta orde", lembrou Louzao. Alén disto, o sindicalista
da CIG sinalou que, segundo puideron comprobar, na Inspección Educativa non teñen noticia desta "orde
de Feijoo". Nesta liña tamén se manifestou o responsábel de Pública da Federación do Ensino de CCOO,
Jose Fuentes Fariña e a voceira da Coordinadora Galega de Equipos de Normalización Lingüística,
Valentina Formoso.

"Escoite os expertos en sociolingüística e tome as medidas que eles aconsellan para potenciar a nosa
lingua", pídenlle ao presidente da Xunta desde o Sindicato de Traballadores do Ensino (STEG). "Todos os
estudos sociolingüísticos están a recoñecer a falla de competencia lingüística en galego por parte do
alumnado", reprochan desde este colectivo. Ironizan desde o STEG chamando a atención sobre o feito de
que o mesmo argumento co que se quere obstaculizar o uso do galego nas aulas serviría para as aulas de
inglés ou francés, onde no caso de que o profesorado decidise o uso oral destas linguas "o alumnado poderá
invocar a liberdade de elección e mesmo a Constitución para non cumprir cunha medida fundamental para
o aprendizaxe das linguas".

"Día tras día só oímos medidas contra o galego, e estas últimas afirmacións son sumamente graves"
Nesta liña, Louzao quixo sinalar que "dende o primeiro día", dende a "toma de posesión, e mesmo dende
antes", o PPdeG vén comunicando unha "serie de medidas involucionistas para a nosa lingua ante as que,
dixo, non van "ficar impasíbeis". "Imos facer todo o posíbel para que non haxa nin unha soa medida que
supoña un paso atrás no que levamos conseguido neste tempo, nas loitas do profesorado e da sociedade".
Louzao sinalou que a central sindical ha ollar a posibilidade de que a circular chegue aos centros "dende
unha perspectiva legal", e no caso de que a cousa vaia cara adiante, han "levar á Xunta de Persoal este
tema, para facer fronte común todos os representantes dos traballadores, para chegar a un acordo conxunto
que paralice as medidas involucionistas deste Goberno". "Agardamos que outras organizacións sindicais
coincidan nisto, porque parece que para moitos esta non é unha cuestión de interese prioritario, pero
agardamos que haxa un mínimo de receptividade", dixo Louzao, lembrando que "precisamos unha
normativa que ampare o noso idioma, porque somos conscientes de que estas medidas do Goberno están
creadas contra o futuro da lingua galega, para poñela en tea de xuízo como lingua de uso no ensino e na
sociedade". "Os datos dos que dispoñemos falan dunha preocupante perda de falantes, o que tería que
apurar o Goberno a activar medidas e mecanismos para que isto non se produza, non ao contrario: o certo é
que en Galiza hai unha realidade diglósica na que a nosa lingua é a desfavorecida, tendo menos dereitos
que o castelán, o idioma que historicamente foi imposto. Non podemos permitir que o galego se trate coma
un idioma estranxeiro", concluíu Louzao.

"Están creando conflito onde non o había, e gobernando para unha minoría sectaria"
Segundo lle contou a Vieiros Jose Fuentes Fariña, responsábel de Pública da Federación do Ensino de
CCOO, "a norma que hai, mentres non haxa outra, hai que cumprila". Nesta liña sinalou que lle parecía
"esperpéntico" que sexa o propio Goberno o que faga un "chamamento para que non se cumpran as leis".
"Somos conscientes de que son escravos das palabras que dixeron durante a campaña electoral para captar
o apoio dunha minoría, pero facer o que se dixo en campaña non implica fomentar o incumprimento da lei",
sinalou Fuentes Fariña.

"Se fomentamos que cada un faga o que lle dea a gana, podemos atoparnos con que os alumnos terminan a
ESO sen as competencias curriculares precisas, sexa en galego, sexa en castelán, o que non os farían aptos
para aprobar o curso", lembrou o sindicalista de CCOO, detallando que "non se lle poden poñer pedras no
camiño ás competencias curriculares estabelecidas por lei".


Alén disto, outro feito que incomodou altamente a CCOO é que o Goberno tomase esta decisión
unilateralmente, sen manter un "diálogo social". "Están a gobernar só para un sector minoritario e sectario,
xa que a maior parte da poboación non está de acordo con esta medida". Nesta liña, sinalou que dende o seu
sindicato tentaron contactar repetidas veces coa Consellaría de Educación, para contrastar as informacións
aparecidas nos medios de comunicación, mais "non houbo resposta de ningún tipo".

"Esta medida lexitima a ilegalidade real comprobada nalgúns casos"
"Polo que lemos, parécenos que esta medida chama ao incumprimento do decreto do Galego, e parécenos
que é inaudito que un Goberno apele a non cumprir a lexislación vixente, e ademais nun ámbito social tan
delicado como é a educación", contoulle aVieiros Valentina Formoso, voceira da Coordinadora Galega de
Equipos de Normalización Lingüística. Facendo unha análise do publicado, Formoso sinalou, en primeiro
lugar, "unha circular non pode ir en contra dunha norma estabelecida, senón que debe ser aclaratoria no
relativo a esa norma"; en segundo, que "esta medida está feita sen consenso ningún, cando o propio Feijoo
dixo na súa investidura que había gobernar para todos e a nós, por exemplo, ninguén nos chamou, sendo
como somos parte implicada".

"Semella", dixo Valentina Formoso, "que os votos prestados dos que falaba o conselleiro de Educación hai
ben pouco no mesmo xornal que publica esta información agora, pesan máis que o consenso". Formoso
tamén quixo facer fincapé en que, con esta medida anunciada, o Goberno non vai poder "conseguir os
obxectivos que marca a lexislación educativa vixente, a LOE", que sinala que nunha Comunidade onde
haxa dúas linguas oficiais, o alumnado debe ser competente nas dúas: "un alumno que, por exemplo, teña
lingua galega coma se fose unha lingua estranxeira, non vai ser competente, do mesmo xeito, en galego e
en castelán, ademais de que nalgúns contextos, como os urbanos, aos alumnos failles falta máis espazos de
uso para aprender galego". Finalmente a voceira da Coordinadora Galega de EDNL dixo que esta medida,
de se cumprir, "ha lexitimar a ilegalidade real e probada, nalgúns casos, xa que nin o Decreto de 1995 nin o
actual se están a cumprir en varios centros". Nesta liña Formoso sinalou que lle parece "surrealista" que se
escolla a lingua das clases, dándolle esta "liberdade ao profesorado para que faga o que queira... Agora
parece que imos poder escoller até se queremos dar sintaxe, ou literatura medieval", concluíu.

http://www.vieiros.com/nova/73731/pouco-acadado-e-por-riba-involucion-na-atenciona-lingua-nas-aulas

Os educadores critican a Feijóo por chamar a
"insumisión" en materia lingüística
A Coordinadora Galega de ENDL considera "inadmisible" o incumplimento da lexislación
educativa por parte de Alberto Núñez Feijóo e asegura que o novo presidente está
chamando á "insumisión" para non cumprir o decreto do ensino do galego.

Por Galicia Confidencial | Galicia | 29/04/2009

Diante das noticias publicadas hoxe na prensa onde se recolle que o Presidente da Xunta de Galicia, o sr.
don Alberto Núñez Feijoo, vai enviar unha circular aos centros educativos dando instrucións a respecto da
distribución curricular das linguas oficiais nos centros educativos segundo a vontade do alumnado e o
profesorado, a Coordinadora galega de ENDL considera inadmisible que un presidente dun goberno incite a
incumprir a lexislación educativa mediante unha circular, documento este que ten como finalidade "aclarar"
aspectos da lexislación, nunca para ir en contra dela, xa que non é un instrumento normativo.


Neste momento está en vigor o Decreto 124/2007, que regula o uso e promoción do galego no sistema
educativo e que procura que o alumnado reciba un 50% de clases en lingua galega, para así poder garantir
que sexa competente nas dúas linguas da comunidade, algo que só se pode conseguir se o alumnado
aprende galego pero tamén "en galego".

Coas medidas postas en práctica no Decreto, non se atentou contra ningún "dereito civil", polo tanto o noso
colectivo non entende porque se fala de "repoñer os dereitos civís nas aulas". A Coordinadora non dá creto
a esta chamada á "insumisión" baixo o discurso da liberdade que deixa na elección do alumnado e do
profesorado a lingua das clases, cando está lexislado mediante un Decreto que se estaba comezando a
aplicar e que aínda non foran avaliado.

Os integrantes da Coordinadora Galega de ENDL tamén mostran a súa sorpresa polo momento e a forma en
que sae esta noticia. Tras un discurso de investidura no que se repetiu ata a saciedade a palabra consenso,
promove esta medida sen contar coas persoas e entidades que están implicadas directamente no proceso
educativo e/ou con todos aqueles que participaron na redacción do Plan xeral de normalización da lingua
galega, aprobado por unanimidade no Parlamento. Dá así a impresión de que os "votos prestados" dos que
falaba neste días o Conselleiro de Educación, o sr. don Jesús Vázquez, pesan máis ca calquera intención
real de consenso.

http://www.galiciaconfidencial.com/nova/3202.html

Revisión de la política lingüística en la educación
Sindicatos, APAs y directores de colegios critican que se
pueda elegir el idioma en clase
Para evitar problemas legales la Xunta esperará a modificar primero el decreto del
gallego antes de dar libertad a alumnos y profesores para expresarse en la lengua
que quieran

P.PÉREZ - SANTIAGO La decisión de la Xunta de ordenar a los colegios permitir la libre elección del
idioma en las clases ha generado desconcierto entre profesores, directores de centro y padres de alumnos,
que critican que se quiera “eliminar de un plumazo” el decreto sobre el gallego en la enseñanza sin
consultar antes con la comunidad educativa. Entretanto, las APAs de los colegios católicos concertados han
aplaudido la iniciativa adoptada por el Gobierno gallego porque, en su opinión, permite “acabar con el
modelo totalitario y de imposición lingüística” que existía hasta ahora.
El Gobierno gallego anunció ayer que modificarán el decreto del gallego para que en el próximo curso que
empieza en septiembre esté vigente ya la libre elección del idioma en las clases. La idea inicial era enviar
una circular a los centros para que esta medida entrase en vigor de forma inmediata. Sin embargo, los
servicios jurídicos de la Xunta plantearon dudas sobre la conveniencia legal de aplicar esta opción antes de
cambiar el decreto y aconsejaron posponerla hasta septiembre.
Precisamente los padres de alumnos de colegios públicos y responsables de centros habían tachado ayer de
“apurado” que la Xunta intentase cambiar ya ahora el modelo lingüístico del sistema educativo de Galicia
cuando aún está vigente el decreto sobre el gallego en la enseñanza.
En su opinión, la circular anunciada por Feijóo es además “innecesaria”.“La polémica sobre la lengua es
artificial y deriva de un desconocimiento de la realidad educativa”, apuntó el presidente de la Asociación de
Institutos de Secundaria, José Ángel Suárez. Según explica, con el actual decreto del gallego hay una
norma general para impartir la mitad de las clases en esta lengua pero advierte de que “los chavales pueden
expresarse en las clases en castellano o en gallego”. “Es una práctica habitual”, asegura. Por esta razón no


ve justificado que el Gobierno autonómico remita una circular a los colegios “para reponer los derechos
civiles de las aulas” . “Es rizar el rizo”, apunta.
Más indignado se mostró el presidente de la Confederación de Padres de Alumnos (Confapa), Virgilio
Gantes, que cree que es “poco serio” que se quiera cambiar “de un plumazo” el modelo lingüístico de la
enseñanza gallega. “Si el presidente de la Xunta quiere cambiar el decreto del gallego debe hablar con la
comunidad educativa, pero hasta entonces debe acatar la normativa vigente”, apunta.
Gantes defiende que los alumnos deben terminar la educación obligatoria dominando los dos idiomas
oficiales y avisa que si se deja “libre albedrío” a los estudiantes para elegir la lengua “habría sitios en los
que acabaría muriendo el gallego y en otros dejaría de hablarse el castellano”. Por ese motivo, el presidente
de los padres de alumnos aboga por que exista una obligación mínima para aprender las dos lenguas.
En los colegios concertados, sin embargo, hay división. La asociación de Escuelas Católicas de Galicia cree
que la medida adoptada por la Xunta “no es oportuna” y apuesta por incentivar el gallego en las aulas. “En
los centros no hay ningún tipo de problema con el idioma y yo creo que se debería inducir a los alumnos a
hablar en gallego”, defiende el secretario de los colegios católicos, Xosé Francisco Reboiras.
Sin embargo, los padres de alumnos de centros concertados, agrupados en la Congapa, no opinan lo mismo.
“La medida adoptada por la Xunta es buena y necesaria porque hasta ahora el modelo era poco
democrático”, denunció el presidente de las APAs de colegios privados, José Ramón Hermida.

Centrales
Los sindicatos gallegos, por el contrario, coinciden en apoyar el decreto del gallego en la enseñanza
aprobado por el bipartito y critican la “involución” en materia lingüística que, en su opinión, plantea Núñez
Feijóo.
Para Anxo Louzao, de la CIG, enviar ahora una circular a los colegios dando libertad para elegir el idioma
sería “ilegal”. Esta medida supondría además, según denunció, “un retroceso flagrante” que colocaría a la
lengua gallega en “una situación desfavorecedora”. “Es una sentencia de muerte para nuestro idioma”,
criticó.
Para Comisiones Obreras es “muy grave” que el PP haga “un llamamiento a incumplir la ley en materia
lingüística”. Los sindicatos tendrán ocasión de abordar este asunto con el conselleiro de Educación, Jesús
Vázquez, en la reunión de la mesa sectorial que tendrá lugar el próximo lunes.
Los equipos de normalización lingüística también han mostrado su rechazo a la decisión de la Xunta de
enviar la circular a los centros. “Es inadmisible. Es una llamada a la insumisión”, denunciaron.

PSdeG y BNG acusan a Feijóo de “aberración pedagógica”
“Aberración pedagógica”, “vulneración de la legalidad vigente”, “bilingüismo de imposición y crispación”.
Son sólo algunas de las reacciones que ha suscitado en los grupos de la oposición el anuncio de Núñez
Feijóo.
El BNG, a través de sus portavoces de Educación y Lingua, Carme Adán y Bieito Lobeira, es el que define
el anuncio de Feijóo como una “auténtica aberración pedagógica” en su “aplicación práctica”. Los
nacionalistas hacen hincapié en que la invitación del PP es una “vulneración de la legalidad vigente y una
auténtica provocación” por parte del Gobierno gallego, que pretende imponer un modelo que “excluya” al
gallego de la enseñanza. Al respecto recuerdan al titular de la Xunta que “es un derecho civil garantizar” al
alumnado “la posibilidad de conocer y expresarse” en gallego.
Los socialistas tampoco se han quedado callados. Como el decreto que regula el uso del gallego fue obra de
una consellería del PSdeG en la pasada legislatura, sus críticas se centran en explicar que este “nunca
prohibió el uso del castellano” en las aulas. Decreto en mano citan que “el alumnado utilizará, con carácter
general, el gallego en las manifestaciones oral y escrita”. El PSdeG explica que la norma de 2007 coincide
con la de 1995 al indicar “de forma razonable” la conveniencia de en las materias que se den en gallego sea
esta la lengua habitual del aula.
El portavoz de Educación del Grupo Parlamentario Socialista, Guillermo Meijón, exige a Feijóo que
explique qué pretende con el anuncio de una libre elección del idioma “que ya existe, por lo que no indica
nada novedoso”. Para Meijón, la orden de la Xunta manifiesta que para el PP el “bilingüismo armónico se
traduce como bilingüismo de imposición y crispación”.

http://www.farodevigo.es/galicia/2009/04/30/galicia-sindicatos-apas-directores-colegios-critican-pueda-
elegir-idioma-clase/321930.html


A circular sobre o galego que prevé a Xunta contradí
a normativa vixente
Os criterios previstos no decreto que regula o uso da lingua no ensino só poden ser
modificados por unha norma de igual ou superior rango. Os sindicatos e os grupos da
oposición critican que a Xunta “incite a incumprir a lei” e “ataque os cativos avances”da
lingua nas aulas.
David Lombao / Santiago 01/05/2009

A circular que, segundo o anunciado polo presidente da Xunta nunha entrevista radiofónica, enviará a
consellería de Educación aos centros de ensino para, apunta Alberto Núñez Feijóo, “reponer los derechos
civiles” no relacionado co uso da lingua, tanto oral coma escrita, colide co estipulado no decreto 124-07 de
uso e promoción do galego.
Segundo fontes xurídicas consultadas por Xornal de Galicia, a circular ordenará, na práctica, incumprir o
actual decreto –cuxa derrogación xa foi anunciada polo Goberno–, que suliña que “o alumnado utilizará,
con carácter xeral, o galego nas manifestacións oral e escrita”.
Así, con esta medida, a Xunta deixaría sen efecto unha norma que, segundo as mesmas fontes, “só pode ser
modificada por outra de igual ou superior rango”, isto é, por un novo decreto ou por unha lei, polo que “iría
contra a legalidade”.
Neste escenario, o proposto por Feijóo –quen, na mesma entrevista, asegurou que o envío da circular se
produciría “de forma inmediata– tamén contradiría o disposto no decreto que o Goberno de Manuel Fraga
publicou en 1995, segundo o cal “débese procurar que os alumnos” utilicen o galego “nas manifestacións
oral e escrita”.

Oposición e sindicatos
Ao longo do día de onte, diversos sindicatos vinculados ao mundo do ensino, así como a oposición
parlamentaria, mostraron o seu rexeitamento a uns plans que, en opinión da Coordenadora Galega de
Equipos de Normalización Lingüística, supoñen que o presidente “incita a incumprir a lexislación
educativa.
Nun sentido semellante expresábase, en declaracións a este diario, o secretario nacional de CIG Ensino,
Anxo Louzao, que reprocha a Feijóo o que considera un “ataque na liña de flotación” dos “cativos avances”
do galego na escola.
Dende os grupos da oposición, o PSdeG lembra, a través de Guillermo Meijón, que o decreto vixente “non
prohíbe que os alumnos usen o castelán nas aulas”, mentres que o PP, afirma, “traduce bilingüismo
harmónico como bilingüismo de crispación”.
Mentres, o BNG insta a Feijóo a “explicar no Parlamento” unha iniciativa que, di Bieito Lobeira, supón
unha “provocación” ademais dunha “vulneración da legalidade vixente”.

http://www.xornal.com/artigo/2009/04/29/galicia/circular-galego-preve-xunta-contradi-normativa-
vixente/2009042920223799565.html


DÍA DAS LETRAS
Unha marea humana toma as rúas en defensa da lingua
propia
18.05.2009 Arredor de 40.000 persoas recuperan o espírito das mobilizacións contra a
marea negra do "Prestige" para rexeitar a política lingüística do Partido Popular

"O galego une", un dos lemas que usa a Mesa pola Normalización Lingüística nas súas campañas, foi onte
máis certo ca nunca na manifestación que concentrou en Compostela miles de persoas para rexeitar o
desregulamento do idioma propio do país proposto polo goberno do Partido Popular (PP). A manifestación,
convocada pola Mesa e apoiada por 600 colectivos, converteuse na máis multitudinaria en Galicia desde as
marchas pola marea negra do Prestige no 2002 e nun fito histórico das mobilizacións para a defensa do
galego, advertencia clara ao presidente Alberto Núñez Feijóo de que a conflito lingüístico aberto polo seu
partido na pasada campaña electoral pode ser só o comeza dun incendio que sacuda a lexislatura.
Nin o frío nin as continuas chaparradas impediron que arredor de 40.000 persoas marchasen durante case
tres horas polas rúas da cidade desbordando as máis optimistas previsións dos organizadores. De feito, a
Praza da Quintana, onde concluía o percorrido, tivo que ser baleirada dúas veces para dar cabida a todos os
asistentes, repetindo en cada ocasión a lectura do manifesto. Gaitas, pandeiretas ou caracolas acompañaron
a manifestación nun espectáculo onde non só se vían as pancartas de partidos como o BNG, sindicatos
como a CIG ou a CUT ou organizacións como Galiza Nova. Máis alá das bandeiras coa estrela vermella, o
que había eran carteis con enormes corazóns, familias enteiras berrando "En Galicia, en galego!" e
manifestantes sen unha adscrición política concreta que fan pensar no rexurdir do movemento social
xestado a finais dos anos noventa e elevado ao rango de fenómeno de masas con Nunca Máis.
Nun dos seus discursos máis incisivos e enxeñosos, o presidente da Mesa, Carlos Callón, arremeteu
especialmente contra Núñez Feijóo e a súa tese recente de que el defendería a linguas dos que pretenden
apropiarse dela, en alusión ao nacionalismo galego. "Que se apropie o seu goberno", escenificou Callón
sobre o estaribel, "que se apropie a conselleira de Sanidade, analfabeta en galego. Que se apropie o consell
eiro de Economía, Javier Guerra, analfabeto en galego tamén. Que se apropie a conselleira do Mar, Rosa
Quintana, que quixo xurar o seu cargo en castelán, como se fose tan difícil aprender dúas frases en galego".
Callón tamén criticou o conselleiro de Cultura -"exhibe moito curriculum cosmopolita pero non ten
vergonza de dicir que a cultura galega está moi ben, pero é limitada"- e a "demagoxia e manipulación" do
Goberno do PP. "As persoas que falamos en galego tamén temos dereitos civís" e "o feito de gañar as
elección non fai que as mentiras se convertan en verdade". Desde esta prespectiva, o presidente da Mesa
advertiulle a Feijóo que "non conten con ningún consenso para reducir a nosa lingua".
O acto concluíu coa lectura do manifesto en defensa do galego "impulsado por 30 personalidades" en xuño
de 2008 e que conta xa "con máis de 20.000 apoios individuais e de 600 entidades sociais, deportivas e
culturais".
Durante a súa lectura -que se realizou en dúas ocasións- as escritoras Teresa Moure e Yolanda Castaño
pediron "igualdade de dereitos entre galego e castelán". Pola súa banda, Avelino Pousa Antelo e Nemesio


Barxa recordaron que o Consello de Europa advertiu que en Galicia "non se aplican os tratados
internacionais para promocionar a lingua no ensino ou os servizos públicos" e que lle corresponde ó pobo
galego definir a súa política lingüística a través das institucións".
O portavoz nacional do BNG, Guillerme Vázquez, deputados deste partido como Teresa Táboas ou Carlos
Aimerich, escritores como Bernardino Graña, Cesáreo Sánchez e Manuel Rivas, militantes socialistas como
Mercedes Rosón, o patriarca nacionalista Xosé Manuel Beiras, o cineasta Antón Reixa ou a académica
Margarita Ledo -que prefriu Compostela a Láncara, sede da sesión extraordinaria da RAG- son algúns dos
nomes que acompañaron desde distintos ámbitos aos manifestantes.
"Unha lingua", díxolles Manuel Rivas aos periodistas, "só nace unha vez. É un don marabilloso que
pertence ao mundo" e "aínda que existan 5.000 non chegan". Son, engadiu, como "6.000 ríos ou 6.000
bosques, que sempre parecerán poucos". E o mesmo que cómpre defender a natureza, a defensa do galego é
"unha obriga" porque o benestar da lingua "está asociada ao benestar xeral".

http://www.galiciahoxe.com/index_2.php?idMenu=86&idNoticia=427795

Decenas de miles de personas exigen al PP que el
gallego "no dé un paso atrás"
A Mesa se vio "desbordada" y hubo que leer dos veces el manifiesto
SILVIA R. PONTEVEDRA - Santiago - 18/05/2009

"Tenéis que moveros. Salid unos para que puedan ir entrando los que aún vienen de la Alameda. Hay que
cambiar el público para leer otra vez el manifiesto. Pero mientras, no dejéis de gritar: Pola nosa lingua, nin
un paso atrás". En la Quintana, pegado al micrófono, sobre el minúsculo escenario, Carlos Callón,
presidente de A Mesa pola Normalización Lingüística, intentaba organizar el caos sobre la marcha. Con
una sonrisa de oreja a oreja, decía sentirse "desbordado" y prometía que el año que viene reservará para la
lectura del manifiesto la plaza del Obradoiro. La policía nacional contó 20.000 personas. La organización,
"más de 50.000". La leyenda urbana asegura que en la Quintana, cuando está a reventar, caben 15.000. Y
ayer, al menos, este espacio se llenó dos veces, en ese fluir continuo de gente que empezó como riada,
atascando el peaje y los accesos a la capital, y después se repartió en caudalosos afluentes, avanzando por
las calles que desembocan en la plaza de la Puerta Santa. En la marea humana se oía también hablar
castellano. Personas educadas en la lengua estatal sosteniendo carteles que decían "eu amo o galego".
"Queda demostrado que el gallego une", defendía ante tal evidencia Callón. "Señor Feijóo, no somos pocos
ni cuantitativa ni cualitativamente, así que ni un paso atrás".
Eran tantos los que, respondiendo a la llamada de A Mesa, llegaron a Santiago para defender el derecho a
vivir en gallego, que cuando unos ya empezaban a buscar dónde comer otros aún desenrollaban las
pancartas. Al final, y pese a que se repitió, muchos se quedaron sin escuchar el manifiesto que leyeron las
escritoras Teresa Moure y Yolanda Castaño, el abogado Nemesio Barxa y el galleguista Avelino Pousa
Antelo. Éste, a sus 95 años, prometió seguir luchando, ahora "más que nunca", por la lengua propia.
"Gracias a todos los que estáis aquí. Galicia no morirá. El idioma no morirá", proclamó desde el palco el
veterano orador. "Avelino, oé, oé", respondió un público enfervorizado en el que abundaban los carritos de
bebé y los niños con el mal de la lengua azul, teñida por las piruletas que repartía la organización. "Dicen
que quieren bilingüismo cordial, amable, pero lo que quieren es sumisión cordial, amable", gritaba por el
micro, bregando con la imposible megafonía, el presidente de A Mesa. "Y ahora dicen que quieren
consenso, pero que no nos pidan ningún consenso para enterrar el gallego ni para que renunciemos a
nuestros derechos".
Callón iba soltando el discurso a cachos, interrumpido continuamente por un auditorio que no paraba de
gritar consignas ("sempre en Galiza, sempre en galego"), y de cantar ("somos gallegos, gallegos seremos,
por españoles nunca pasaremos"). No había hueco para el desánimo a pesar de esa lluvia casi constante que


se transformó en diluvio a la altura de la plaza de Galicia. Entonces, surgieron los lemas inspirados en la
meteorología: "Que chova ou que vente, o galego sempre", "aínda que se molle, a lingua non se encolle",
"que chova, que non, Galiza é unha naçom". Había defensores de la "reunificaçao nacional da Galiza e
Portugal", sindicatos de profesores y ganaderos, colectivos de estudiantes, asociaciones culturales y
algunos grupos políticos de aquéllos que el 8 de febrero hicieron frente a la manifestación de Galicia
Bilingüe. Hoy 20 independentistas siguen encausados por aquella accidentada jornada.
Sobre un muro, vestidos de blanco, con caretas y amordazados con la bandera de España, varios militantes
de Ceivar reclamaban la liberación de presos políticos y acusaban a Galicia Bilingüe, PP y PSOE de ser
"inimigos do galego". Al ver sus mordazas rojigualdas y el nombre del colectivo de Gloria Lago pintado en
la sábana, Maribel, una mujer llegada de A Coruña, se encaró con ellos creyendo que eran de Galicia
Bilingüe. Los chicos no sabían qué decirle para aplacarla. Los manifestantes de ayer eran tantos y tan
heterogéneos que entre ellos ni se reconocían.
Estaba representada la plana mayor del BNG. Faltaba Quintana, pero asistieron, entre otros, Guillerme
Vázquez, Aymerich, Jorquera, Adán, Táboas, Suárez Canal, Francisco Rodríguez, Beiras, Martiño Noriega
y Camilo Nogueira. No había nadie del PSdeG (con su propio acto en Boisaca) ni, en principio, nadie del
Partido Popular. "¿Dónde están, que no se ven, los bilingües del PP?". Se dio la casualidad de que el
público empezó a corear esto justo cuando entraba en la Quintana, dejándose llevar como uno más por la
corriente manifestante, Rafael Cuiña, hijo del delfín de Fraga, militante popular y padre de un niño que se
llama Xosé.
Mientras, cuando le dejaban seguir adelante los coros del respetable, Callón avanzaba con ese discurso
pronunciado sin chuleta: "Feijóo, lo mismo que levantó en su día la bandera del odio contra nuestra lengua,
dijo ayer que había quien quería apropiarse del gallego. Nosotros le pedimos que él también se apropie del
gallego, que lo haga suyo, y también se lo pedimos a sus conselleiros, como Pilar Farjas o Javier Guerra,
analfabetos en gallego". "Que aprendan gallego, que aprendan gallego", "los conselleiros, a las galescolas",
cantaba entonces el público dando botes.
En el montón infinito se veían las cabezas de Margarita Ledo, Bernardino Graña, Manuel Rivas, Suso de
Toro y Antón Reixa. También estaba Mercedes Peón, que subió al escenario para cantar. "Es la mayor
manifestación por la lengua de la historia", exclamaba feliz el líder de A Mesa. Al pasar la comitiva por la
rúa do Vilar, el Jazzman de los soportales acompañó con su guitarra la voz de los manifestantes. En la
propia marcha había grupos de gaitas, tambores, algún cabezudo y cuatro zancudos que se presentaron
como "profesores de gallescuela" y que, al final, valiéndose de su talla, terminaron supliendo a los guardias
que no estaban y distribuyendo a la gente por las calles. Esta vez, si había policía y antidisturbios, no se les
vio.
Volvió a llover mucho, a pesar de lo ben acompasado del cantar, cuando los manifestantes que
consiguieron entrar en la Quintana entonaron en Himno. Callón, que prometió a los suyos no ponerse la
chupa en todo el tiempo para lucir el corazón rojo de la camiseta (Eu amo o galego), confesaba que al llegar
a casa se iba a tomar un Frenadol. Pero aún llovió más, mucho más, cuando, al cabo de las dos horas y
media que duró la marcha principal, volvió a sonar el himno en la otra punta de la ciudad vieja. En la Praza
do Toural, estaban celebrando su propio acto del Día das Letras aquéllos que se definieron como "más
exigentes". La Associaçom Galega da Língua, apoyada por una veintena de colectivos independentistas,
leía su particular manifiesto, efectivamente más reivindicativo.
No hubo crispación. Lo de ayer era una fiesta pasada por agua, pero una fiesta al fin y al cabo. El más
enfadado parecía Pousa Antelo: "Feijóo es un arrecastado, habría que exportarlo". Pero Callón templaba
gaitas: "La fuerza de nuestro amor no puede ser inútil".
http://www.elpais.com/articulo/Galicia/Decenas/miles/personas/exigen/PP/gallego/paso/elpepiautgal/20090
518elpgal_1/Tes


A Xunta pon enriba da mesa a “segregación” por
idioma nas aulas
O conselleiro de Educación insiste en derrogar o decreto do galego e indica que os
cambios serán a partir do curso 2010/2011.
D. LOMBAO / R. SUÁREZ19/05/2009

Vintecatro horas despois de que 40.000 persoas rexeitasen en Compostela un posible “retroceso” no grao
de protección do galego, sobre todo no ensino, o Goberno do PP optou por teimar nas súas posturas e
incluso levalas un pouco máis alá, xa que o conselleiro de Educación, Jesús Vázquez, suxeriu que
analizarán a posibilidade de segregar nas aulas aos alumnos segundo o idioma, reivindicación de
organizacións como Galicia Bilingüe que, en principio, a Xunta apartou ao chegar ao poder. O anuncio foi
feito polo responsable autonómico do ensino durante a rolda de prensa que ofreceu onte xunto ao novo
secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, na que ambos sortearon durante máis dunha hora as
preguntas dos informadores sobre uns plans lingüísticos que, polo momento, se sustentan sobre unha única
premisa á que eludiron dar forma: “O noso compromiso –afirma o conselleiro– é derrogar o decreto”.
Anxo Lorenzo sostén que o decreto que elabore o Goberno de Núñez Feijóo se baseará na “promoción” da
lingua galega e no respecto á “liberdade das persoas”. En calquera caso, o secretario xeral recoñece que
aínda “non hai un bosquexo” para a elaboración dun documento no que, afirman, “os pais terán moito que
dicir” mediante unha “consulta ampla” da que aínda non se coñece o formato e cuxos primeiros pasos,
explica o conselleiro, se producirán “xa”. Sobre esa posible elección por parte dos titores legais dos
alumnos apunta o conselleiro que, malia á esa consulta, “non é posible unha carta” para cada pai ou nai.
Así e todo, as variacións lexislativas non chegarán ás aulas ata o curso 2010-2011 xa que, di Vázquez, o
“axustado” dos prazos fai inviable que o novo decreto estea preparado despois do verán. “Preferimos –
explica– tomarnos un tempo prudencial” para elaborar un texto que “ten que perdurar no tempo” e cuxo
primeiro borrador podería estar listo o vindeiro mes de xaneiro, momento no que se iniciarían as
“consultas” cos diversos colectivos. Mentres tanto, di, a consellería transmitirá “indicacións” aos centros
educativos, se ben estas, ao contrario do que inicialmente anunciara o presidente da Xunta, non contradirán
as normas vixentes, dado que “mentres non derroguemos o decreto, non podemos actuar contra a
legalidade”.
Unha das cuestións máis espiñentas ás que Vázquez e Lorenzo tiveron que facer fronte en reiteradas
ocasións ao longo da súa comparecencia foi a vencellada á posibilidade dunha posible separación dos
alumnos en función da lingua que os seus pais escollan. Segundo o titular de Educación, a consellería non
di, polo momento, “nin si ou non a nada”, nun contexto no que esa posible “segregación” se “pode poñer
perfectamente enriba da mesa” se ben, apunta Vázquez, a Xunta non fará “nada en contra da legalidade”no
caso de aplicar unha medida que, recoñece, tería “un custo moi elevado”.
Pola súa parte,Lorenzo afirmou “respectar” a manifestación celebrada onte en Santiago, na que máis de
40.000 persoas protestaron contra a derrogación do decreto do galego, pero reiterou que, a pesar diso, a
norma “vaise a derrogar”. “É un momento quente, conflitivo arredor da lingua”, admitiu. Por último, o
conselleiro recoñeceu que “as galescolas non teñen sentido con este modelo”.
http://www.xornal.com/artigo/2009/05/18/galicia/xunta-teima-pon-enriba-da-mesa-
%EF%BF%BDsegregacion-idioma-nas-aulas/2009051822275719781.html


AULAS

Educación hará una consulta sobre la lengua y no
descarta segregar
19.05.2009 Quiere integrar a las familias en el diseño de su propuesta, pero matiza
que no es posible un modelo a la carta y que deberá garantizarse igual competencia
en gallego y castellano
I. CASAL • SANTIAGO
Con el lema A educación está a cambiar Galiciaheredado del bipartito de fondo, medio centenar de
preguntas sobre política lingüística en algo más de una hora de rueda de prensa sirvieron ayer para aclarar
poco en qué consistirá el nuevo decreto del gallego. Solo tres días después de su toma de posesión, el
secretario xeral de Política Lingüística, Anxo Lorenzo, compareció junto a su conselleiro, Jesús Vázquez,
en una rueda de prensa que, más que para despejar incógnitas, sirvió para reiterar que la Xunta procurará el
consenso. Lo buscará en la oposición y demás agentes sociales, y de manera especial intentado "integrar" a
las familias. El objetivo es articular un modelo que garantice por igual la competencia en gallego y
castellano, atendiendo tanto "á liberdade lingüística" como a la promoción del gallego.

Vázquez matizó, eso sí, que no es posible un modelo a la carta para cada familia, pero reconoció que la
separación del alumnado según el idioma no es una medida que deseche.
Entre las pocas dudas aclaradas, confirmó que en los "próximos días" se hará una primera consulta a las
familias sobre la lengua en que quieren educar a sus hijos, aunque el cómo (familia a familia o a través de
las ANPA) aún no está definido.

"Estamos dando os primeiros pasos, é moi apresurado para saber como vai ser e que canles se van utilizar
para pedir esta opinión aos pais", se disculpó el conselleiro, consciente de la expectación en torno a una
promesa -la de la derogación del actual decreto y la propia consulta a los padres- de hace meses, pero que
empieza a abordar un recién constituido equipo.

La consulta será, en palabras de Anxo Lorenzo, un intento de conjugar el objetivo de que el alumnado
domine los dos idiomas con una "apelación á participación das familias no perfil lingüístico de parte do
currículo". Además de esta "primeira consulta", Educación espera tener su proyecto inicial de nuevo
decreto "nunhas cantas semanas".

Debate, en cinco meses
Será el punto de partida para un debate que podría empezar en cinco meses y que el conselleiro da por
seguro que llegará a buen puerto para que la reforma entre en vigor en el curso 2010-2011, acotando más la
fórmula que eligió hace unos días el presidente de la Xunta, que habló de primera mitad de la legislatura.

El conselleiro aseguró que intentará atender la libertad de todos los padres, prefieran una lengua u otra,
pero dio a entender que no será posible elegir el idioma en que se recibirá cualquier materia no lingüística.
"Temos que partir da base de que non é posible unha carta, pero si haberá que abondar no feito de que a
xente ten uns dereitos e unhas obrigas con respecto á lingua que marca a propia lei, porque ao rematar as
etapas educativas hai que ter igual competencia nas dúas linguas", enfatizó.

En cuanto a la opción de ir hacia un modelo vasco, en el que el alumnado se escolarice en clases diferentes
según el idioma vehicular, sembró la ambigüedad. Vázquez advirtió que para introducir cualquier cambio
la Xunta está sujeta a las posibilidades económicas -el propio Núñez Feijóo ya advirtió que no asumirá una
duplicación de costes-, pero no quiso decir si es una opción barajada o descartada porque es pronto para
"falar de opcións concretas".


La segregación podría además tropezar con la Lei de Normalización Lingüística (1983) y Vázquez recalcó
que no se tomará ninguna medida ilegal, pero tampoco aclaró qué interpretación hace de la norma ni
descartó una posible reforma de la ley aprobada en la época de Gerardo Fernández Albor. "Estamos
dispostos a traballar en todo o que sexa para ben", respondió.

Sin hablar de porcentajes
Añadiendo más incertidumbre, el conselleiro tampoco respondió si su propuesta reducirá el porcentaje del
gallego en la enseñanza, apelando de nuevo a un debate por abrir que, a su juicio, permitirá el consenso con
BNG y PSdeG, a pesar de que ambas fuerzas acusan al PPdeG de ser el responsable de su ruptura.
"Buscaremos o consenso, ninguén pode acusarnos de que non teñamos esa vontade", resaltó.

Lorenzo reconoció, en cualquier caso, que los ánimos en torno al idioma están caldeados. "Estamos nun
momento quente e temos que ser capaces de enfrialo. A lingua non ten que estar no foco principal da
política en Galicia. Hai outros temas máis importantes que nunha situación normal deberían estar ocupando
esa primeira plana".

Lo que queda claro es que la legalidad hará que en septiembre la vuelta al colegio será igual, con un 50%
de las clases en gallego, según el decreto del bipartito. Sobre la posibilidad de suavizarlo, el conselleiro
respondió que "moitas veces é cuestión de vontades", pero sin referirse a la posibilidad de enviar
instrucciones a los centros, como al parecer barajó la Consellería, una idea desechada porque sería ilegal.

http://www.elcorreogallego.es/galicia/ecg/educacion-hara-consulta-lengua-no-descarta-segregar/idEdicion-
2009-05-19/idNoticia-428140/

19/5/2009

Los equipos de normalización recuerdan que los
progenitores no deciden el currículo
La coordinadora de los equipos de normalización lingüística de Galicia asiste «abraiada» al debate
abierto sobre el decreto del gallego y la participación de los padres en el proceso. Valentina Formoso,
la portavoz de esta entidad que engloba a docentes de estos equipos tanto de centros públicos como
privados, recuerda que los padres no deciden el currículo que estudian sus hijos. «Os pais non deciden
se os nenos van estudar as células ou non. Todo o mundo que traballa na educación sabe que esas
cousas non se deciden na familia», recuerda.

Respecto a la posible segregación por aulas, el asombro es similar. «Levamos anos intentando
integrar, e agora fálase de segregar. Todo isto está fóra da liña que leva o ensino e do sentido común».
Formoso apunta que la educación ha caminado en los últimos años a una integración cada vez mayor,
como ocurre con los menores con necesidades educativas especiales, «e isto non ten sentido nos
tempos que corren».


CONTRADECRETAZO

Cerca do precipicio
22.05.2009 As liñas mestras defendidas por Núñez Feijóo para a nova política
lingüística da Xunta poderían ser ilegais
IOLANDA CASAL . SANTIAGO
A consulta aos pais para que elixan en que lingua queren escolarizar os seus fillos e a porta que aberta á
segregación reportoulle á Xunta críticas de profesores, pais e pedagogos. Pero estas non son as únicas
trabas que podería atoparse na súa reforma lingüística na educación, que Alberto Núñez Feijóo volveu onte
a xustificar apuntando que o actual decreto impón o galego. A Xustiza tamén podería frear as súas
intencións.
O presidente da Xunta confirmou onte que a anunciada consulta realizarase en breve coa matrícula para o
próximo curso escolar, apelando á liberdade dos pais. Tal e como recorda a páxina web de Galicia Bilingüe
no seu inicio, cun corte de voz do propio Feijóo, este comprometeuse a organizar unha enquisa "que vai
vincular" ó seu Goberno, e na que as familias dirán en que lingua queren que os seus fillos estuden as
materias troncais, ás que se refire como "as importantes".
Luís Villares, xuíz e coautor do Estatuto xurídico da lingua galega, cuestiona desde diferentes puntos os
plans da Xunta. En 1994 o Tribunal Constitucional pronunciouse sobre a lei de normalización lingüística de
Cataluña e deixou claro, resalta, que os pais non teñen dereito a elixir a lingua do ensino.
"Esa facultade correspóndelle só ao poder público. O feito de que quixese descargar a responsabilidade de
determinar cal é a lingua vehicular do ensino sería unha abdicación dunha función que lle corresponde legal
e constitucionalmente, e xa que logo, sería ilexítimo", argumenta.
O xuíz é crítico ademais co modo en que se está empregando o termo liberdade en todo este asunto. "Para
que haxa liberdade de escolla ten que haber igualdade de condicións das linguas, e iso non é a situación que
temos hoxe. E o que ten que facer a escola é precisamente prepararche para poder escoller".
E esa responsabilidade esíxelle ó Goberno unha protección especial do galego, engade. É así porque ten a
obrigación de fomentar a lingua que está en condicións sociolingüísticas desfavorables, tal e como
contempla a propia Lei de normalización lingüística (1983), que é en si unha asunción de que o galego está
en desvantaxe.
A obriga tamén residiría no artigo 9.2 da Carta Magna, que o obriga a promover as condicións para que "a
liberdade e a igualdade do individuo e dos grupos" sexan reais.
Por iso -valora- a posibilidade de que máis do 50% do currículo se imparta en galego que recolle o decreto
do bipartito é lícita, de acordo co principio da discriminación positiva para alcanzar a igualdade efectiva:
"Para interpretar correctamente a lei temos que ter en conta os datos sociolingüísticos, que revelan unha
perda progresiva de falantes e un ámbito raquítico no que o galego está normalizado. Toda a armazón
social e desgaleguizadora, e a única maneira que ten ou poder público de neutralizalo é garantindo que no
ensino se adquira unha maior competencia en galego".
O Tribunal Constitucional determinou ademais nos 80 que as leis de normalización deben ser de aplicación
graduais e progresivas. "E iso obriga a que se vaia de menos a máis, e cun horizonte definido nunca unha
política de normalización regresiva", recalca o experto.
Facer o contrario, como parece agora pretender a Xunta de Galicia a través da Consellería de Educación,
iría en contra "da letra e do espírito" da Lei de normalización, pero tamén da Carta Europea das Linguas
Minoritarias, un tratado internacional que España debe cumprir, e que di que o ensino se vehiculizará na
lingua minorizada.

OS TEXTOS
A norma promulgada no ano 1983 prohibe expresamente segregar
"Os alumnos non poderán ser separados en centros diferentes por razón da lingua. Tamén se evitará, a non
ser con carácter excepcional se as necesidades pedagóxicas así o aconsellaren, a separación en aulas


diferentes". Este é o artigo 13 da Lei de normalización lingüística aprobada en 1983, cando Gerardo
Fernández Albor era presidente da Xunta.

Vinte e seis anos despois, o conselleiro de Educación non descarta, con todo, optar por un modelo que
separe o alumnado segundo a lingua que elixa a súa familia. Jesús Vázquez matizaba que todo dependará
do que a lei e os recursos económicos permitan, pero non aclaraba a súa interpretación respecto diso desta
norma, que para o xuíz Luís Villares non deixa lugar para ningunha dúbida de que é unha opción inviable.

E a dúbida legal da segregación non só estaría no artigo dunha lei que o conselleiro tampouco descartaba
esta semana reformar. O risco de fractura social tamén pesa na interpretación xurídica.

"As políticas de normalización lingüística", segundo subliña o xuíz, " teñen unha característica concreta
que non teñen as medidas de discriminación positiva para determinados individuos que están en condicións
de inferioridade: van dirixidas a toda a sociedade, non a unha parte dela, este é un elemento clave".

"Os destinatarios somos todos para crear cohesión social. Coa segregación normalizaríase o que queira e o
que non, non se normalizaría, e iso é inconstitucional", engade o maxistrado sobre unha cuestión que, de
seguro, vai aínda moito que lidar nos próximos meses da política galega.


PASO ADIANTE

Científicos galegos no exterior fan público un manifesto
en defensa da lingua
Nove destacados investigadores, vencellados ao Centro Europeo de Investigación
Nuclear (CERN), dan un paso adiante para rebater prexuízos lingüísticos.
Redacción - 18:00 27/05/2009

O forte debate sobre a normalización lingüística que se está a dar no noso país nos últimos meses trascende
as nosas fronteiras. Un grupo de nove científicos galegos vinculados ao Centro Europeo de Investigación
Nuclear (un dos máis prestixiosos do mundo) acaba de dar un importante (polo seu simbolismo) paso
adiante en defensa da lingua do país. Nun manifesto que remiten a Vieiros subliñan que, contra o que
sosteñen algúns, o galego é un idioma plenamente válido para a investigación científica.

Ofrecémoslles o manifesto íntegro:


Unha achega ao debate sobre o galego desde o CERN
Somos un conxunto de físicos e enxeñeiros galegos vencellados ao Centro Europeo de Investigación
Nuclear (CERN) en Xenebra, a día de hoxe uns dos laboratorios científicos máis importantes do mundo.
Desde a distancia, levamos meses asistindo ao debate que se está a xerar sobre a posición que debe ocupar
a lingua galega no noso sistema educativo. Esta cuestión está a provocar unha confrontación continua de
posturas e opinións que se estende a distintos ámbitos da nosa sociedade. Se ben consideramos este debate
lexítimo tamén coidamos que as posturas deben ser mantidas e defendidas desde a máis absoluta
rigorosidade, a mesma pola que nós estamos rexidos nas nosas actividades científicas. E vémonos na
obriga de intervir cando determinados argumentos que non seguen esta máxima aparecen por parte de
persoas cunha opinión que non se restrinxe ao ámbito privado.

En declaracións ao “Faro de Vigo”, o voceiro da “Confederación das Asociacións de Pais de Alumnos de
Colexios Concertados” (Congapa), José Ramón Hermida, dicía: “Utilicemos el sentido común. Químicas
o Físicas, con tantas nomenclaturas internacionales, no se pueden dar en gallego. No podemos
retroceder”. Ben, for desde a ignorancia, for intencionadamente, declaracións deste tipo resultan
totalmente inadmisíbeis. E dicimos isto con coñecemento de causa, pois no noso ámbito de traballo
estamos acostumados a ter conversas de alto nivel científico de temas moi diversos en galego. Nun entorno
no que temos a sorte de traballar con algúns dos mellores físicos e enxeñeiros do mundo, o galego está,
modestamente a través de nós, presente como vehículo de comunicación científica. E para isto é un idioma
exactamente igual de válido que o francés, o alemán ou, desde logo, o castelán. Ben é certo que o galego
non é empregado para as comunicacións nin publicacións científicas a grande escala, pero é necesario
que se saiba que tampouco o é o castelán. A lingua franca da ciencia desde hai moitos anos é o inglés, e
desde logo se algunha lle discutíu no pasado tal condición esa non foi o castelán.

O noso obxectivo con esta carta é simplemente evitar que se empreguen argumentos falsos (ou falseados)
na discusión dun tema tan delicado e importante coma este. E tamén reivindicar o galego como lingua que
nos identifica sen excluírnos estando como estamos lonxe da casa.

No CERN en Xenebra, a 26 de Maio de 2009,

Xabier Cid Vidal, Licenciado en Física e estudante de Doutoramento - USC, experimento LHCb.
Patricia Conde Muíño, Doutora en Física de Partículas, Investigadora do LIP (Laboratório de Física e
Instrumentação de Física de Partículas) - Lisboa (Portugal), experimento Atlas.
Daniel Esperante Pereira, Enxeñeiro de Telecomunicacións e estudante de Doutoramento na USC,
experimento LHCb.
Teresa Fonseca Martín, Doutora en Física de Partículas, investigadora asociada da Royal Holloway
University - Londres (Reino Unido), experimento Atlas.
Abraham Gallas Torreira, Doutor en Física de Partículas, investigador Ramón y Cajal na USC,
experimento LHCb.
Manuel Gallas Torreira, Doutor en Física de Partículas, antigo staff do CERN no departamento de Física
Experimental.
Marcos Mariño Beiras, Doutor en Física de Partículas, Catedratico de Física Matemática na
Universidade de Xenebra (Suíza).
Diego Martínez Santos, Licenciado en Física e estudante de Doutoramento - USC, experimento LHCb.
Cibrán Santamarina Ríos, Doutor en Física de Partículas, investigador asociado na McGill University -
Montreal (Canadá), experimento Atlas.

http://www.vieiros.com/nova/74351/cientificos-galegos-no-exterior-fan-publico-un-manifesto-en-defensa-
da-lingua


MANIFESTO DE CIENTÍFICOS GALEGOS

Defensa da lingua dende o acelerador de partículas
Redacción . Nove expertos do país que traballan vencellados ao famoso Centro Europeo de
Investigación Nuclear (CERN) responden ás polémicas palabras da Congapa en contra do
ensino en galego de Química ou Física.
27.05.2009

Un grupo de nove científicos galegos que traballan en proxectos internacionais do Centro Europeo de
Investigación Nuclear (CERN), incluído o famoso acelerador de partículas, dá un paso ao fronte en defensa
do galego. Faino a través dun manifesto, remitido a Vieiros, no que critican as polémicas declaracións do
voceiro Confederación das Asociacións de Pais de Alumnos de Colexios Concertados (Congapa).

Cómpre lembrar que Xosé Ramón Hermida, cuestionado por Faro de Vigosobre o galego no ensino,
declarou que “utilicemos o sentido común. Químicas o Físicas, con tantas nomenclaturas internacionais,
non se poden dar en galego”.

Os científicos respóndenlle que “declaracións deste tipo resultan totalmente inadmisíbeis”. Argumentan
que “no noso ámbito de traballo estamos acostumados a ter conversas de alto nivel científico de temas moi
diversos en galego. Nun contorno no que temos a sorte de traballar con algúns dos mellores físicos e
enxeñeiros do mundo, o galego está, modestamente a través de nós, presente como vehículo de
comunicación científica”.

Os técnicos demostran que o galego non é unha lingua inválida para a investigación máis avanzada e
demandan que se debata sobre a lingua no ensino “ dende máis absoluta rigorosidade, a mesma pola que
nós estamos rexidos nas nosas actividades científicas”.

“O noso obxectivo con esta carta é simplemente evitar que se empreguen argumentos falsos (ou falseados)
na discusión dun tema tan delicado e importante coma este. E tamén reivindicar o galego como lingua que
nos identifica sen excluírnos estando como estamos lonxe da casa”, conclúe o texto asinado o martes na
sede do CERN en Xenebra.
http://www.anosaterra.org/nova/29161/defensa-da-lingua-dende-o-acelerador-de-particulas.html

O CONTRADECRETAZO · · AULAS

A "engordar" prexuízos
04.06.2009 Mestres, pedagogos, pais e sindicatos amósanse preocupados pola división
interna que provocaría nos Consellos Escolares se tivesen que decidir a lingua para a
maioría das materias
V. OLIVEIRA . SANTIAGO

Profesores, pedagogos, pais de alumnos e sindicatos mostraron onte a GALICIA HOXE a súa preocupación
se finalmente -no borrador de novo decreto que prepara a Consellería de Educación- os Consellos Escolares
teñen que decidir o uso do idioma en todas as materias coa excepción de dúas en galego -a materia desta
lingua e Ciencias Sociais- e dúas en castelán -a propia deste idioma e Matemáticas-. Ademais, dubidan da
validez das enquisas que o departamento que dirixe Jesús Vázquez ten previsto enviar en dúas semanas a
330.000 pais e nais de alumnos de toda Galicia.


Os Consellos Escolares están regulados nunha lei de 1986 como "organismos de consulta e participación
dos sectores afectados na programación do ensino non universitario no ámbito municipal" integrados por
profesores, alumnos (só no ensino secundario), pais ou nais, un representante do concello ao que pertenza o
colexio e persoal de Administración e Servizos do centro. Entre as súas funcións inclúese a aprobación do
Proxecto Lingüístico de Centro -elaborado por unha Comisión con base nunha situación sociolingüística-
que, atendendo ás normas da Administración pública, fixa o emprego das linguas -galego e castelán- nas
materias que se imparten no colexio.

A presidenta de Nova Escola Galega e vicedecana de Ciencias da Educación na Universidade da Coruña,
Mª Dolores Candedo, considera "preocupante" e "irresponsable" de que maneira vaia afectar aos Consellos
Escolares "as enquisas ás familias, que son un elemento de distorsión enorme".
Do mesmo xeito, Xosé Lastra, director do colexio Manuel Masdías de Ferrol e vicepresidente desta
asociación que leva máis de 25 anos impulsando a renovación pedagóxica e a galeguización do ensino no
país, ve chamativo que "se lles dea máis responsabilidade aos Consellos Escolares, o cal non me parece
mal, e á vez se queira consultar os pais. É unha aberración administrativa porque o ensino está rexido polo
Estado". Ademais, ao seu ver, a intención da Xunta de que se impartan unha serie de materias fixas en
castelán "non é correcta porque incide na diglosia".

Na súa opinión, os Consellos Escolares como representantes da comunidade educativa "deberían establecer
un mínimo de uso do galego que non baixase do 50% para conseguir unha competencia adecuada do
idioma". Lastra coida que "se non existe ningunha directriz, está claro que algúns centros das cidades só
impartirán dúas materias en galego, o cal fará que esa lingua non se utilice ou desapareza".

O pedagogo Xoán Costa opina que abre a porta á segregación
Para o presidente da Asociación Socio-Pedagóxica Galega, Xoán Costa, se finalmente se chega a
materializar a responsabilidade "extra" dos Consellos Escolares, "parécenos unha barbaridade porque non
axuda a manter a igualdade no sistema educativo, abre unha posible segregación nos centros escolares por
razón de lingua e inclúe unha serie de funcións dentro do Consello Escolar que até agora non estaban
recollidas". Ademais, "suponse que o que un Consello Escolar decida agora pode varialo o Consello
Escolar elixido dentro de tres anos".

Na súa opinión, o envío de enquisas aos pais e nais dos alumnos "réstalle seriedade ao proceso posto que
non existe ningunha garantía de como se van cubrir". Para Xoán Costa, "é unha maneira de actuar moi
pouco seria que pretende aparentar un método democrático cando non é así". Ao seu ver, de saír adiante a
proposta, "vai levar a unha división interna nos Consellos Escolares".

Dende a Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística que agrupa 120
centros, Valentina Formoso cre que a idea de darlles maiores responsabilidades aos Consellos Escolares "é
caótica e conflitiva" así como especialmente "grave" porque "debido a que detrás destas decisións "hai
intereses políticos que non educativos e que veñen de fóra de Galicia", que acabaron por crear "un
problema no ensino que non había e non era noso".

Ao seu ver, enviarlles enquisas aos pais e nais dos alumnos presenta dúbidas como "que información teñen
os pais arredor deste caos intencionado para levantar prexuízos cando a maioría dos pais foron educados
nos prexuízos do franquismo no que só podían falar castelán." Formoso critica tamén o "mlagasto de
medios impresionante nunha época de crise".

Finalmente, o responsable da Confederación Galega de Asociacións de Pais e Alumnos de Centros Públicos
-Confapa Galicia-, Virxilio Gantes considera "positivo" darlles esa responsabilidade aos Consellos
Escolares "sempre e cando o novo decreto marque un criterio de mínimos". Pola contra, mostrou o
desacordo da Confapa co envío de enquisas que o conselleiro de Educación lles propuxo como "unha mera
consulta sobre a situación do ensino en Galicia".



"Non hai queixas. É un problema que está un pouco fóra
da realidade"
04.06.2009 El presidente de la asociación de directivos de institutos pide que no se
entre en una guerra lingüística
I. C. • SANTIAGO
"Non me parece que [a cuestión da lingua] sexa a preocupación principal do sistema educativo, pero o que
se faga, que se faga cun acordo consensuado entre todos. Non queremos entrar nunha guerra lingüística, iso
sería o peor para os centros educativos e o idioma". Así se pronunciaba ayer el presidente de la asociación
de directores de institutos de Secundaria de Galicia, José Ángel Suárez, sobre la intención de la nueva
Xunta de derogar el decreto del gallego aprobado en 2007, una norma que, añadió, no está generando
problemas.

"Non [hai queixas]. Eu son director dun centro de Vigo e nunca tiven ningún problema co galego. O
problema lingüístico a min paréceme que está un pouco fóra da realidade tal e como se está a presentar",
respondió Suárez a preguntas de la prensa al término del III Encontro de Directivos de IES.
Suárez defendió el derecho de Educación a realizar una consulta a los padres sobre la lengua, pero añadió
que no debe ser sesgada y que "ó lóxico" es que, igual que se pregunta a las familias, se consulte a los
docentes y demás voces del campo educativo. La asociación que encabeza representa a unos 70 de los 300
institutos de Secundaria de Galicia.

http://www.elcorreogallego.es/galicia/ecg/non-hai-queixas-un-problema-un-pouco-fora-da-
realidade/idEdicion-2009-06-04/idNoticia-433731/

conflicto lingüístico

Equipos de normalización critican que algunos sectores
polítcos vean al idioma como un obstáculo
Impulsan un tríptico informativo para que las familias comprendan el gallego "como lengua
de aprendizaje" ante la encuesta sobre el idioma

EUROPA PRESS La Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística
(EDNL) de los centros educativos públicos y privados de Galicia criticó hoy que "determinados sectores
políticos" sitúen y difundan "como un obstáculo" el uso del gallego en el sistema educativo.
Así, en rueda de prensa, la representante de la Coordinadora, Valentina Formoso, explicó que su
organización --que aglutina los apoyos de más de 500 EDNL de toda Galicia-- impulsó un tríptico
informativo "sobre la situación del gallego" en vista a que los padres "conozcan la realidad" antes de
responder a la encuesta sobre el uso del idioma en las aulas, impulsada por la Xunta.


Por ello, Formoso recordó que "lo mismo que para aprender inglés", para aprender el gallego "es necesario
aprender en gallego" y abogó por una "discriminación positiva" respecto al idioma en la política lingüística
de la actual Xunta.
"Nos dirigimos a los padres porque intereses políticos, y no educativos, crearon un problema en la
enseñanza sobre las dos lenguas oficiales de la comunidad, que puede derivar en una peligrosa fractura
social", advirtió.
Además, consideró que la lengua "debería ser una ventaja y una oportunidad" que avalan "todos los
estudios y el sentido común" y que resultó "peligrosamente interpretado por los políticos" hacia "un
conflicto que trasladaron a los centros educativos". "Es un problema político y no pedagógico", destacó.

Cuestionario
Por su parte, otro de los portavoces de la Coordinadora, Rubén Rivas, exigió que el Ejecutivo autonómico
actúe con "medidas y políticas basadas en estudios".
Así, se preguntó por "cuál es el valor estadístico" de la consulta a los padres, e instó a la Xunta a responder
sobre "que pasaría si los resultados indican que las materias se impartan en castellano" y a explicar si
supondría la "eliminación del gallego".
Por otra parte, criticó que "única información" sobre la encuesta se difundió a través de "los medios de
comunicación" en lugar de abrir un proceso explicativo. "Esperábamos algo más serio", lamentó.
Entre otras cosas, aclararon que el proceso de consulta se realiza mediante una metodología "nada rigurosa"
ya que la dirección de los centros "se encuentran con el problema de encargarse de la distribución y
recogida" de las encuestas.
"Andar detrás de los chicos en plena época de exámenes finales y con todo el lío de las pruebas de fin de
curso es un problema", explicó Formoso.

Universidades
Finalmente, los responsables de Normalización Lingüística de las Universidades de A Coruña y de Vigo,
que estaban presentes en la rueda de prensa, asumieron "el contenido del tríptico" ya que "lo lógico --por
parte de la Xunta-- sería difundir información del porqué se hace la encuesta" a los padres sobre el idioma
en las aulas.
Por ello, abogaron por actuar "mediante medidas" respecto a estudios ya realizados sobre la situación del
idioma y recordó que, en un proceso de integración educativa europea, "la lengua propia representa un
elemento de fortaleza".

http://www.farodevigo.es/galicia/2009/06/08/galicia-equipos-normalizacion-critican-sectores-politcos-
vean-idioma-obstaculo/336063.html


O CONTRADECRETAZO · · IDIOMA

O que non din as enquisas
09.06.2009 A Coordinadora de Equipos de Normalización entregará nos centros de ensino
un tríptico para informar os pais de que "o galego ten que ser tamén lingua de aprendizaxe"
V. OLIVEIRA . SANTIAGO

As primeiras enquisas de Educación xa comezaron a
chegar onte aos centros de ensino de Galicia, aínda que
os seus equipos directivos xunto cos pais e nais dos
alumnos só recibiron información sobre o proceso a
través dos medios de comunicación. Por iso, a
Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e
Dinamización Lingüística, fixo público un tríptico para
as familias dos estudantes no que deixan claro con
"datos rigorosos e estudos científicos" que "o galego ten
que ser tamén lingua de aprendizaje”.
Apoiada polas Universidades de Vigo e da Coruña xunto coas Escolas Católicas de Galicia, a
Coordinadora, por boca dos seus portavoces, Rubén Rivas e Tina Formoso, explicou que a súa iniciativa de
lles facer chegar aos pais dos alumnos esta información se debe ao seu convencemento de que "o galego é a
lingua propia de Galicia; pertence a todos e todas e non podemos xogar co seu futuro" pero tamén a que
"intereses políticos, que non educativos, crearon un problema no ensino arredor das dúas linguas oficiais da
comunidade, que pode derivar nunha perigosa fractura social".

"Nós somos docentes e coñecemos a realidade dos centros. Por iso estamos preocupados pola
confrontación social lamentable creada contra a lingua, impulsada perigosamente por determinados grupos.
Para nós, a convivencia de galego e castelán non é un problema senón unha vantaxe para a sociedade",
apuntou Formoso. Ao seu ver, o obxectivo do ensino é "conseguir que os nenos sexan competentes en
galego e castelán" e o debate que se debería abrir sería "que medidas se adoptan para conseguir que se
dominen ambas as linguas" e non "crear problemas no ensino arredor das linguas, creando unha fractura
social perigosa", explicou Formoso.

Co lema "as linguas suman", o tríptico contextualiza a situación actual segundo a cal, "o idioma que debería
unirnos está sendo utilizado para separarnos nunha loita na que algunha xente busca a desaparición da nosa
lingua do sistema educativo". O texto artéllase en torno a dúas consideracións: "O galego necesita
aprenderse na escola" e "Saber galego axuda a aprender". En relación co primeiro punto, dende a
Coordinadora entenden que "xa que o galego precisa espazos de uso, é fundamental que, cando menos, a
metade das materias se impartan no noso idioma." No segundo caso, achegan datos de especialistas en
adquisición de linguas como "Cummins, I. Vila ou C. Baker" que demostran nos seus estudos que "é máis
fácil aprender unha nova lingua partindo doutras. Canto máis temperá é a introdución de novas linguas
mellor se consolidan".

Poñen como exemplo que se un alumno "aprende nunha lingua poderá transferir os coñecementos a
calquera outra (se aprende matemáticas en galego, poderá utilizar os seus coñecementos matemáticos en
calquera outra lingua".

Engaden ademais que o alumnado galego "ten mellor dominio" do castelán e do inglés cá media española e
"remata a secundaria máis capacitado que o doutras comunidades que teñen unha soa lingua".

O tríptico remata cunha mensaxe clara: "o coñecemento das linguas internacionais é necesario, pero nin
dinamarqueses, nin holandeses, nin islandeses... deixan de lado a súa lingua propia a pesar de teren poucos
falantes. Todas as culturas entenden a lingua como un patrimonio que hai que protexer e do que sentirse
orgullosos". E remata poñendo en valor a lingua. "O galego é unha ponte para coñecer a lingua portuguesa


e ábrenos as portas a un mercado próximo aos 300 millóns de persoas. Nun mundo fortemente competitivo
onde os idiomas van ser básicos para abrirse camiño na vida, temos que ser conscientes todos nós de que
non nos podemos permitir o luxo de desprezar ningunha das nosas potencialidades lingüísticas".

Erros de "metodoloxía e utilidade" nas enquisas
Pola súa parte, Rubén Rivas cualificou as enquisas como "a materialización dunha promesa electoral" cuxa
formulación ten problemas de "concepción, metodoloxía e utilidade". Rivas preguntouse cal vai ser a
rigurosidade, o valor estatístico e o sistema de control das enquisas. "Que pasaría se os resultados indican
que as materias se impartan en castelán? Iso suporía a eliminación do galego", engadiu.

Ao seu ver, a consulta non conta cunha metodoloxía "nada rigorosa" xa que a dirección dos centros
"atópase co problema de encargarse da distribución e recollida" das enquisas. "Andar detrás dos rapaces en
plena época de exames finais e con toda a lea das probas de fin de curso é un problema", explicou Formoso.

Os responsables de Normalización Lingüística das Universidades da Coruña e Vigo, Goretti Sanmartín e
Quique Costas respectivamente, asumiron o contido do tríptico e apoiaron actuar con medidas respecto a
estudos xa realizados sobre a situación do idioma.


Asinarán un documento común
A comunidade educativa, contra a consulta aos pais
Redacción. Os sindicatos dos centros públicos e privados –CIG, CC OO, UGT, STEG,
CSIF–, Nova Escola Galega, ASPG, Asociación de Directores e Directivos de IES,
Coordinadora de Equipos de Normalización, Comités e a Mesa pola Normalización
Lingüística asinarán un documento contra a consulta que a Consellaría de Educación lles
enviou aos pais e nais sobre o emprego da lingua no ensino.
10.06.2009

A comunidade educativa redactou un documento conxunto no que rexeita a consulta sobre a lingua no
ensino. Os sindicatos dos centros públicos e privados –CIG, CC OO, UGT, STEG, CSIF–, Nova Escola
Galega, ASPG, Asociación de Directores e Directivos de IES, Coordinadora de Equipos de Normalización,
Comités e a Mesa pola Normalización Lingüística subliñan que a consulta foi “deseñada á marxe da
comunidade educativa, carente de rigor na metodoloxía de distribución e no procesamento de datos e sen
garantías para a intimidade das persoas e a protección de datos de carácter persoal”.


O decreto
Ademais de lembrar que o Plan Xeral de Normalización Lingüística “é un punto de encontro na definición
dos obxectivos para o ámbito educativo”, fai fincapé en que a legalidade do decreto que regula o uso e
promoción da lingua no eido da educación “foi avalada por varias sentenzas do Tribunal Superior de
Xustiza”.

Tamén consideran que “o obxectivo de que ao remate do ensino obrigatorio os nenos e as nenas sexan
plenamente competentes nas dúas linguas oficiais non pode conseguirse con menos do 50 por cento das
materias impartidas en galego”. “Coa enquisa que se envía ao centros o mantemento deste equilibrio tan só
se garantiría marcando a resposta en galego ou todo en galego. Esta opción non se refire á totalidade do
ensino, senón ás materias que habería que impartir hoxe en galego –o 50 por cento– xa que a enquisa non
recolle a opción de que todas as materias agás as linguas, poidan ser impartidas en galego.

Todo en galego
O documento engade dous puntos que polo de agora foron acordados pola CIG, a Mesa, STEG, ASPG,
Nova Escola Galega, Asociación de Directores e Directivos de IES, os Comités e a Coordinadora de
Equipos de Normalización de Ferrol.

“Por termos en conta as consideracións anteriores, propoñemos marcar a opción “galego” (en Infantil e FP)
e “todo en galego” (en Primaria e Secundaria), porque desta maneira estariamos a indicar que queremos en
galego as materias que hoxe se deben impartir na nosa lingua, tal e como indica o decreto en vigor. Non
significa, por tanto, que queremos todo o ensino en galego, pois esta opción non se considera”, recolle o
escrito.

Máis apartados na enquisa
Por último, a CIG, a Mesa, STEG, ASPG, Nova Escola Galega, Asociación de Directores e Directivos de
IES, os Comités e a Coordinadora de Equipos de Normalización de Ferrol subliñan a necesidade de
incluíren no apartado de observacións da enquisa peticións semellantes ás seguintes:

- Desexaría que o ensino fose en galego, unha opción que non recolle esta enquisa.

- Estou a favor da aplicación do decreto actual de promoción e uso do galego no ensino, realizado co
consenso da comunidade educativa e que emana do Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega,
aprobado por unanimidade no Parlamento Galego.

- Todo o anterior fai que os resultados desta consulta non me parezan lexítimos.

http://www.anosaterra.org/nova/29762/a-comunidade-educativa-contra-a-consulta-aos-pais-.html


Dossier de prensa III Informe sobre o cumprimento en Galicia da Carta Europea das Linguas Rexionais ou Minoritarias

Dossier de prensa III Informe sobre o cumprimento en Galicia da Carta Europea das Linguas Rexionais ou Minoritarias

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Semelhante a Dossier de prensa III Informe sobre o cumprimento en Galicia da Carta Europea das Linguas Rexionais ou Minoritarias

Semelhante a Dossier de prensa III Informe sobre o cumprimento en Galicia da Carta Europea das Linguas Rexionais ou Minoritarias (20)

Mais de Coordinadora Galega ENDL

Mais de Coordinadora Galega ENDL (20)

Dossier de prensa III Informe sobre o cumprimento en Galicia da Carta Europea das Linguas Rexionais ou Minoritarias