SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 34
Differentiële diagnostiek bij  ASS Diagnostiek bij volwassenen met  autismespectrumstoornissen
DD vs comorbiditeit ,[object Object],[object Object]
Stroomdiagram   differentiaal-diagnostiek  &   comorbiditeiten ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Het Autismespectrum ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Multi Complex Developmental Disorder (McDD) ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Autismespectrumstoornissen 1 2 3 3 4 1:  Klassiek autisme 2:  Stoornis Asperger 3:  PDD-NOS 4:  MCDD Toenemend gestoord functioneren
Differentiële diagnostiek  ASS  en As  1
ADHD ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
ADHD  versus   ASS ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
ASS en ticstoornissen (GTS) ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Schizofrenie ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Premorbide problemen schizofrenie ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Negatieve symptomen schizofrenie ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Verdere overlap ASS-SSS ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
ASS en bipolaire stoornis ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
ASS en depressie ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
ASS en angststoornissen ,[object Object],[object Object],[object Object],Ketelaars,  2008 , p.  15
Bron: Horwitz et al Autism Spectrum Stoornis Obsessieve Compulsieve Stoornis Sociale fobie Leeftijd van ontstaan < 3 jaar 6-18 jaar 12-18 jaar Geslacht Man : vrouw  4: 1 Man : vrouw  1 : 1,5 Man : vrouw 1 : 1 Contactstoornis Aanwezig Afwezig Afwezig Communicatiestoornis Aanwezig Afwezig Afwezig Begeleidende angst Aanwezig Afwezig Aanwezig ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],< dan bij OCS > dan bij OCS > dan bij OCS < dan bij OCS < dan bij OCS < dan bij OCS > dan bij OCS Afwezig (dus egosyntoon) > in autism < in autism < in autism > in autism > in autism > in autism < in autism Aanwezig Nvt Nvt Nvt Nvt Nvt Nvt Nvt Nvt Sociale angst + vermijding aanwezig Aanwezig aanwezig Beloop continu soms continu, soms fluctuerend continu Familie anamnese > autisme in 1 e  graads verwanten In subtype autisme + OCS:  > OCD in 1e graads verwanten > OCS in 1e graads verwanten > sociale fobie in 1 e  graads verwanten Reactie op medicatie of gedragstherapie Niet/nauwelijks Redelijk Redelijk Prognose Matig Redelijk Redelijk
Stoornissen impulsbeheersing ,[object Object],[object Object],[object Object]
[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],Gestoorde impulsbeheersing
Verslaving ,[object Object],[object Object],[object Object]
Differentiële diagnostiek  ASS  en As  2 ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
ASS en verstandelijke handicap (IQ<70)  ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
ASS of persoonlijkheidsstoornis? ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Een vignet ,[object Object],[object Object],[object Object]
[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Verhouding ASS/ Persoonlijkheidspathologie DSM IV Cluster A   Bejerot & Nylander  (Nord.J.Psychiatry, 2001): Veel co-morbiditeit OCD / Asperger /  Persoonlijkheidspathologie  (m.n. cluster A)
[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],ASS ADHD narcistisch borderline Schizoïd/-typisch Obsessief-Compulsief
ASS en PS ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Take-home message ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]
Differentiaaldiagnostiek & comorbiditeit ASS ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],KAN Congres 11 dec 2008
Differentiaaldiagnostiek & comorbiditeit ASS ,[object Object],[object Object],KAN Congres 11 dec 2008

Mais conteúdo relacionado

Semelhante a Workshop Gg Net Jan10deel2

10. ASS en persoonlijkheid(sstoornissen) 2020 - 2022.pdf
10. ASS en persoonlijkheid(sstoornissen) 2020 - 2022.pdf10. ASS en persoonlijkheid(sstoornissen) 2020 - 2022.pdf
10. ASS en persoonlijkheid(sstoornissen) 2020 - 2022.pdfBirgitdeCnodder1
 
Anders begaafd en Oud worden Rev
Anders begaafd en Oud worden RevAnders begaafd en Oud worden Rev
Anders begaafd en Oud worden RevKees Spapens
 
PPT ASS
PPT ASSPPT ASS
PPT ASSsofie
 
Pervasieve Ontwikkelingsstoornissen
Pervasieve OntwikkelingsstoornissenPervasieve Ontwikkelingsstoornissen
Pervasieve Ontwikkelingsstoornissenmeesterniezen
 
Psychotherapie met Ouderen
Psychotherapie met OuderenPsychotherapie met Ouderen
Psychotherapie met OuderenKees Spapens
 
Deel 4 ass
Deel 4 assDeel 4 ass
Deel 4 asssofie
 
psychopathologie opdracht
psychopathologie opdrachtpsychopathologie opdracht
psychopathologie opdrachtharold sligman
 
Midlife en autisme handouts
Midlife en autisme handoutsMidlife en autisme handouts
Midlife en autisme handoutsJemp5
 
Autisme bij verstandelijk gehandicapten
Autisme bij verstandelijk gehandicapten Autisme bij verstandelijk gehandicapten
Autisme bij verstandelijk gehandicapten GerritvanIpkens
 
Hoe ga ik effectief om met zorgleerlingen
Hoe ga ik effectief om met zorgleerlingenHoe ga ik effectief om met zorgleerlingen
Hoe ga ik effectief om met zorgleerlingenPatrick Koning
 
Chromosomale Numeriekeafwijkingentoledoversie
Chromosomale NumeriekeafwijkingentoledoversieChromosomale Numeriekeafwijkingentoledoversie
Chromosomale NumeriekeafwijkingentoledoversieAdeline Bataillie
 
Thesis Presentatie
Thesis Presentatie Thesis Presentatie
Thesis Presentatie moniekbaaij
 
Werkwinkel Omgaan met signalen van suïcidaal gedrag op online communities 200...
Werkwinkel Omgaan met signalen van suïcidaal gedrag op online communities 200...Werkwinkel Omgaan met signalen van suïcidaal gedrag op online communities 200...
Werkwinkel Omgaan met signalen van suïcidaal gedrag op online communities 200...Centrum ter Preventie van Zelfdoding
 

Semelhante a Workshop Gg Net Jan10deel2 (20)

10. ASS en persoonlijkheid(sstoornissen) 2020 - 2022.pdf
10. ASS en persoonlijkheid(sstoornissen) 2020 - 2022.pdf10. ASS en persoonlijkheid(sstoornissen) 2020 - 2022.pdf
10. ASS en persoonlijkheid(sstoornissen) 2020 - 2022.pdf
 
Anders begaafd en Oud worden Rev
Anders begaafd en Oud worden RevAnders begaafd en Oud worden Rev
Anders begaafd en Oud worden Rev
 
PPT ASS
PPT ASSPPT ASS
PPT ASS
 
Pervasieve Ontwikkelingsstoornissen
Pervasieve OntwikkelingsstoornissenPervasieve Ontwikkelingsstoornissen
Pervasieve Ontwikkelingsstoornissen
 
ASS
ASSASS
ASS
 
Pp Adhd En Autisme
Pp Adhd En AutismePp Adhd En Autisme
Pp Adhd En Autisme
 
Autistisch Spectrum stoornissen
Autistisch Spectrum stoornissenAutistisch Spectrum stoornissen
Autistisch Spectrum stoornissen
 
Psychotherapie met Ouderen
Psychotherapie met OuderenPsychotherapie met Ouderen
Psychotherapie met Ouderen
 
Deel 4 ass
Deel 4 assDeel 4 ass
Deel 4 ass
 
psychopathologie opdracht
psychopathologie opdrachtpsychopathologie opdracht
psychopathologie opdracht
 
Midlife en autisme handouts
Midlife en autisme handoutsMidlife en autisme handouts
Midlife en autisme handouts
 
Autisme bij verstandelijk gehandicapten
Autisme bij verstandelijk gehandicapten Autisme bij verstandelijk gehandicapten
Autisme bij verstandelijk gehandicapten
 
Hoe ga ik effectief om met zorgleerlingen
Hoe ga ik effectief om met zorgleerlingenHoe ga ik effectief om met zorgleerlingen
Hoe ga ik effectief om met zorgleerlingen
 
Chromosomale Numeriekeafwijkingentoledoversie
Chromosomale NumeriekeafwijkingentoledoversieChromosomale Numeriekeafwijkingentoledoversie
Chromosomale Numeriekeafwijkingentoledoversie
 
Gedragtoledoversie
GedragtoledoversieGedragtoledoversie
Gedragtoledoversie
 
Bespreek artikelen
Bespreek artikelenBespreek artikelen
Bespreek artikelen
 
Autismepunt . Wat Is Autisme
Autismepunt . Wat Is AutismeAutismepunt . Wat Is Autisme
Autismepunt . Wat Is Autisme
 
Thesis Presentatie
Thesis Presentatie Thesis Presentatie
Thesis Presentatie
 
Werkwinkel Omgaan met signalen van suïcidaal gedrag op online communities 200...
Werkwinkel Omgaan met signalen van suïcidaal gedrag op online communities 200...Werkwinkel Omgaan met signalen van suïcidaal gedrag op online communities 200...
Werkwinkel Omgaan met signalen van suïcidaal gedrag op online communities 200...
 
Pesten en autisme onderzoek altra college
Pesten en autisme onderzoek altra collegePesten en autisme onderzoek altra college
Pesten en autisme onderzoek altra college
 

Workshop Gg Net Jan10deel2

Notas do Editor

  1. PDD-NOS: Pervasive Developmental Disorder Not Otherwise Specified MCDD: Multi Complex Developmental Disorder MCDD heette eerst (tot circa 2001): MDD (Multiplex Developmental Disorder). Bij MCDD wordt recent ook een link gelegd met kenmerken van schizofrenie of psychotisch functioneren.
  2. Om te kunnen differentiëren tss ADHD met sociale interactie problemen en PDD-NOS, is een goede OA en hetero-anamnese gericht op de symptomen van zowel ADHD als ASS van groot belang. Er zijn nog geen meetinstrumenten die erop gericht zijn deze stoornissen te differentiëren. Momenteel wordt er bij het Universitair Centrum Psychiatrie van het UMCG gebruik gemaakt van de VIS-V ( vertaling RJ van den Bosch en RB Minderaa, 2002), om te bekijken of dit voor volwassenen ook een geschikt instrument is om te differentiëren tussen ADHD en PDD-NOS : HELAAS NIET!!
  3. De stoornis van Gilles de la Tourette (GTS) wordt gekenmerkt door chronische en meervoudige motorische en vocale tics, welke zich doorgaans manifesteren vanaf 6 à 7 jaar en kennen een wisselend beloop. GTS en ASS delen gedragskenmerken als echolalie, afwijkend motorisch gedrag en obsessief-compulsief gedrag. De tics bij GTS zijn in tegenstelling tot de stereotiepe bewegingen bij autisme (zoals oogknipperen, trekkingen in het gezicht) onwillekeurig en niet intentioneel (Hellingman-Fernhout, 2000). De compulsieve gedragingen bij autisme zijn meer ritualistisch van aard en zijn vaak gerelateerd aan weerstand tegen veranderingen. Ook manifesteert autisme zich vroeger dan GTS en heeft een minder fluctuerend verloop. De anamnese is van belang om het onderscheid aan te brengen: bij GTS is meestal geen sprake van een betekenisvolle taalachterstand of afwijkende taal en spraak. Het bewust-zijn van het hebben van een stoornis is ook vaker aanwezig. Overigens: autisme en ticstoornissen kunnen gezamenlijk voorkomen (zie Baron-Cohen, 1999).
  4. Vraag SSS-ASS veel gesteld. M.n. bij slecht sociaal herstel na psychose. Historie: verband Autisme – schizofrenie, vanaf jaren ’70 duidelijk gescheiden. Verschillende cijfers over associatie, geen goed onderzoek. MCDD. Schizofrenia simplex. Onderzoek UCP mbv VIS-K retrospectief: hogere scores, slechter functioneren tijdens ziekte, meer defect. Ook door Konstantareas genoemd. .
  5. SANS dimensies. Konstantareas J Aut. Dev. Dis. 2001: hogere scores bij ASS. Overigens ook positieve symptomen, bizar gedrag, formele denkstoornissen.
  6. ToM problemen: bij SSS moeite herkenning gezichtsuitdrukkingen neg. Emoties en angst. Katatonie: Stereotypieen, manierismen. Formele denkstoornissen: negatieve symptomen, neologismen, persevereren. Ook associatiezwakte bij kk gevonden (bv vd Gaag 2005) MCDD; groep kk met ASS in combinatie met stoonissen in regulatie angst en affect en kortdurende denkstoornissen; meer kans schizofrene ontwikkeling. Inhoudelijke denkstoornissen: soms mn bij verstandelijke handicap bij ASS moeilijk sterke obsessieve fixatie te onderscheiden van waan (bv bij kk imaginary friends)
  7. Bipolaire stoornissen: mensen met autisme kunnen erg gevoelig zijn voor details en veranderingen. Hierdoor komen vaak extreme stemmingswisselingen voor. Deze kunnen ten onrechte leiden tot classificatie van een bipolaire stoornis. Ook is een aantal specifieke kenmerken van een manische periode overlappend met kenmerken van ASS: afleidbaarheid in de vorm van teveel aandacht voor onbelangrijke of irrelevante stimuli), een toegenomen spraakzaamheid, ongediscrimineerd sociaal gedrag (zoals een uitgebreide conversatie beginnen met een vreemde persoon). Het blijkt dat stemmingsstoornissen (depressie of manische stoornis) bij mensen zonder ASS langer duren en minder situatie gebonden zijn. Ook is het algemene beeld van ASS te onderscheiden van de bipolaire stoornis door onder meer de aanwezigheid van repetitieve en beperkte interesses en gedragingen. Bipolaire stoornissen zouden echter vaak voorkomen bij personen met Asperger en kan een familiaire belasting eveneens in de richting van comorbiditeit wijzen (Tantam 2000).
  8. Bepaalde symptomen van depressie, zoals verminderde interesse voor activiteiten, agitatie en besluiteloosheid, kunnen doen denken aan ASS. Een grondige anamnese maakt het onderscheid duidelijk. Wel kan sprake zijn van comorbiditeit: intelligentie mensen met ASS kunnen zich pijnlijk bewust worden van hun beperkingen. Wing (2000): depressie is de meest voorkomende psychiatrische aandoening bij normaal begaafden met autisme. Een depressie bij ASS manifesteert zich atypisch wat de diagnostiek bemoeilijkt (Lainhart en Folstein, 1994), bijvoorbeeld via agressief gedrag (Howlin, 1997). Depressies zijn net als bij andere kinderen, ook bij kinderen met autisme vaak gerelateerd aan life events. Ook lijken kinderen met ASS die leiden aan een depressie vaker een familiale historiek hebben dan niet-depressieve kinderen met ASS (Ghaziuddin en Greden, 1998). Ook zou een genetische associatie bestaan tussen autisme en een gezinsgeschiedenis van affectieve stoornissen (Nordin en Gillberg, 1998).
  9. Sociale fobie Sociale fobie wordt gekenmerkt door een intense angst voor sociale situaties (met name situaties waarbij de persoon bloot meent te staan aan het oordeel van anderen) in combinatie met paniekaanvallen en /of vermijding van zulke situaties (DSM IV task force, 1994). Dit kan overlappen met het eerste hoofdsymptoom van autisme; beperking in de sociale interactie. Er zijn geen gegevens over de comorbidteit tussen sociale fobie en autisme spectrum stoornissen. OCS De dwangstoornis of obsessieve compulsieve stoornis (OCS) wordt gekenmerkt door dwanggedachten (obsessies) en/of dwanghandelingen die veel hinder geven, en meer dan 1 uur per dag in beslag nemen. Dwanggedachten zijn steeds terugkerende gedachten, beelden of impulsen die vaak angst en ongemak oproepen, en waar in meer dan 80 % van de gevallen angstreducerende (dwang)handelingen op volgen. Deze dwangverschijnselen zijn fenomenologisch moeilijk te onderscheiden van de rituelen, passend bij het derde hoofdsymptoom van autisme; stereotiepe gedrag. Uit de enige (klinische) studie naar co-morbiditeit van angst en autisme, blijkt dat ongeveer 20 % van de mensen met OCS een stoornis in het autistische spectrum heeft (Bejerot et al., 2001). Hoeveel mensen met een stoornis in het autistisch spectrum ook aan de criteria voor OCS voldoen, is onbekend. Een aanvulling op het onderscheid tussen OCS en autisme vinden we in de beschrijving van Pijpers (2005). Hier wordt niet alleen beschreven dat repetitieve gedragingen bij OCS ego-dystoon (ik-vreemd) zijn, maar ook dat deze een angst-reducerend karakter hebben. Dit in tegenstelling tot autisme, waar de repetitieve gedragingen ego-syntoon (ik-eigen) zijn (gedragingen gerelateerd aan preoccupaties en fascinaties) en het karakter hebben van angstpreventie (gedragingen betreft het vastzitten aan routines en rituelen). Door het ego-syntone karakter van het dwangmatig gedrag, worden deze handelingen bij autisme eerder ervaren als plezierig of lustvol en ontbreekt de schaamte en het besef van zinloosheid dat we bij OCS wel sterker zien (Verhulst, 2000).
  10. Dmv. AUTI-R (Hoekman, 1992). Profiel van functioneren erg disharmonisch, lage score op sociale competentie, meer sociaal onaangepast gedrag. ASS: specifieke ontwikkelingsstoornissen: versus: een algeheel ontwikkelingstekort (Kraijer, 1998).
  11. Van 64 patienten met OCD 13 “Opvallende Autistische trekken” (op verschillende manieren vastgesteld, maar zonder ontwikkelingsanamnese). In deze groep vaker PD (gemiddeld 2.8 t.o.v. 1.5 in niet ASD groep (vastgesteld met DIP-Q en SCID-screen, en Karolinska Scales of Personality). Vaker cluster A PD.