Samenvatting artikel 'The bearing of empirical research on sociological theory ', Merton (1968, pp. 156-171)
•Download as PPT, PDF•
2 likes•463 views
Samenvatting artikel 'The bearing of empirical research on sociological theory ', Merton (1968, pp. 156-171) Gemaakt naar aanleiding van de module Wetenschapsfilosofie, Culturele Informatiewetenschap Uva
![Doel artikel ,[object Object],[object Object],[object Object],Wetenschapsfilosofie 27-10-2009 Leen Liefsoens]()
Recommended
More Related Content
More from Leen Liefsoens
Samenvatting artikel 'The bearing of empirical research on sociological theory ', Merton (1968, pp. 156-171)
- 1. The bearing of empirical research on sociological theory Merton (1968, pp. 156-171) Wetenschapsfilosofie 27-10-2009 Leen Liefsoens
Editor's Notes
- Ik ga vandaag in op het artikel van Merton, onderdeel van zijn boek Social Theory and Social Structure uit 1968.
- Historische stereotype van de sociale theoreticus als verheven denker met zuivere ideeën die achter zijn bureau zit zuivere versus de sociale onderzoeker die uitgerust met een vragenlijst en potlood de wijde wereld in trekt. Meestal is het nu één persoon, één socioloog: theorieën en onderzoek beïnvloeden elkaar. In publicaties over de relatie tussen theorieën en onderzoek wordt er over het algemeen alleen ingegaan op de rol van de theorieën in onderzoek waarin de functies van een theorie in het opstarten, het ontwerpen en het uitvoeren van empirisch onderzoek worden uiteengezet. Maar de interactie tussen theorieën en onderzoek is wederzijds en in dit artikel gaat het juist om de rol van empirisch onderzoek in de ontwikkeling van sociologische theorieën.
- Merton zegt dat empirisch onderzoek veel verder gaat dan de passieve rol van het weerleggen of bevestigen van hypothesen bij het verifiëren of testen van theorieën zoals in de meeste sociologische discussies wordt aangegeven als de functie van empirisch onderzoek. Onderzoek speelt volgens Merton een actieve rol: onderzoek zet aan tot de ontwikkeling van theorieën, onderzoek herformuleert een theorie, onderzoek kan er voor zorgen dat een theorie wordt omgebogen of dat een theorie wordt verduidelijkt.
- Vruchtbaar empirisch onderzoek test niet alleen theoretisch afgeleide hypothesen, onderzoek laat ook nieuwe hypothesen ontstaan. Serendipiteit staat voor het ontdekken, door toeval of scherpzinnigheid, van resultaten tijdens het onderzoek die oorspronkelijk niet waren gevraagd. Het patroon van serendipiteit verwijst naar de vrij gemeenschappelijke ervaring van de waarneming van onverwachte afwijkende resultaten die de aanleiding vormen voor het ontwikkelen van een nieuwe theorie of voor de uitbreiding van een bestaande theorie. De resultaten zijn onverwacht en dus afwijkend van de verwachte resultaten die het testen van de hypothese zou opleveren De resultaten zijn in strijd met de heersende theorieën of met andere vastgestelde feiten. Deze schijnbare tegenstrijdigheid provoceert nieuwsgierigheid, het stimuleert de onderzoeker om de nieuwe resultaten in te passen in een breder kader. Hij onderzoekt verder. Meestal wil de onderzoeker de resultaten dus inpassen in zijn theorie, hij onderzoekt verder tot dat dit gebeurt. In het andere geval herkent de onderzoeker de resultaten als strategische gegevens waarmee hij nieuwe theorieën kan ontwikkelen of zijn oorspronkelijke theorie kan uitbreiden. Volgens Merton is er hiervoor een theoretische gevoeligheid nodig bij de onderzoeker. Serendipiteit staat dus voor de gave om toevallig waardevolle dingen te ontdekken! De werking van het patroon van serendipiteit bestaat eruit dat onverwachte en abnormale resultaten nieuwsgierigheid uitlokt bij de onderzoeker en hem naar een onverwacht zij-pad brengt dat leidt tot een nieuwe hypothese.
- Onderzoek leidt ook tot uitbreiding van een theorie door de herhaalde waarneming van feiten waarop tot dan toe geen acht is geslagen. Wanneer een bestaand conceptueel schema wat gewoonlijk wordt toegepast in dat soort onderzoek niet genoeg rekening houdt met deze feiten, is herformulering van dat schema nodig en moeten er dus nieuwe variabelen voor de analyse worden geformuleerd. Het is niet zo dat de feiten afwijken of onverenigbaar zijn met de huidige theorie, ze zijn tot dan toe als niet relevant beschouwd.
- Tot nu toe hebben we gekeken naar de impact van onderzoek op de ontwikkeling van specifieke theorieën. Maar empirisch onderzoek heeft ook gevolgen voor meer algemene trends in de ontwikkeling van theorie. Dit gebeurt voornamelijk door het ontdekken van nieuwe onderzoeksprocedures ofwel onderzoeksmethoden. Door deze nieuwe onderzoeksmethoden krijgt de theoreticus toegang tot voorheen niet beschikbare gegevens. De analytische blik van de theoreticus op de implicaties van deze gegevens leidt tot nieuwe richtingen in het onderzoek.
- Als laatste gaat Merton in op het aandeel van empirisch onderzoek bij het verduidelijken van concepten. In het algemeen wordt het ophelderen van concepten gerekend tot de taak van de theoreticus, maar eigenlijk is het vaak het resultaat van empirisch onderzoek. Het proces van empirisch onderzoek werpt licht op conceptuele kwesties die lang onopgemerkt kunnen blijven binnen theoretisch onderzoek.
- Om antwoord te geven op de vraag wat de rol is van empirisch onderzoek in de ontwikkeling van sociologische theorie, kunnen we samenvattend de volgende antwoorden geven. Ten eerste kunnen onverwachte, afwijkende en strategische onderzoeksresultaten leiden tot het (her)formuleren van een theorie. Ten tweede zetten nieuwe gegevens aan tot de uitwerking van een nieuw conceptueel schema. Ten derde beïnvloeden nieuwe methoden van empirisch onderzoek de ‘theoretic interest’. En ten slotte zet empirisch onderzoek aan tot het ophelderen van concepten.
- Methodologisch empirisme staat voor een onderzoeksmethode waarbij er niet de moeite wordt gedaan om de variabelen binnen het onderzoek te analyseren. Maar Merton geeft aan dat het wel nodig is om de variabelen helder te krijgen om het onderzoek beter uit te voeren. Volgens hem gebeurt dit door empirisch onderzoek. Dit leidt dus tot beter onderzoek en dus ook tot betere theorieën. Eigenlijk is dus methodologisch empirisme geen goede onderzoeksmethode, of toch wel? Een helder geformuleerd hypothetisch onderzoeksmodel sluit serendipiteit tijdens onderzoek uit, maar is dit wel gewenst? Want serendipiteit kan wel leiden tot nieuwe en uitgebreidere theorieën!