De kuilanalyse KuilKenner van BLGG AgroXpertus bevat een nieuw onderdeel waarmee de pensbenutting van het ruwvoer beter ingeschat kan worden. Dit nieuwe onderdeel - Penskarakter - is op 22 mei 2014 geïntroduceerd tijdens een bijeenkomst op Proefboerderij De Marke in Hengelo (Gld).

1. Programma
1
• Ontvangst + welkom12:00
• Voederwaarde, vaste prik of verdienste
• Léon Šebek
13:00
•Nieuwe kijk op kuilen
• Gerard Abbink
14:00
• Afsluiting15:00

3. Voederwaarde
Vaste prik of verdienste?
Léon Šebek
WUR Livestock Research
BLGG AgroXpertus bijeenkomst
Kijk op ruwvoederwaardering
22 mei 2014

4. Inhoud
Voederwaarde en melk
Penswerking en voederwaarde
Praktijkvoorbeeld De Marke
Discussie

5. Opname
voederwaarde
Onderhoud
Voederwaarde en melk
CVB
voerleverancier
Analyse voer
bedrijfslab

6. Voederwaarde en melk
Vervanging van gangbare graskuil door graskuil van beheersgras
32
32
33
33
34
34
35
35
36
kgFPCMperdag
0 17 33 50
% vervanging
verw acht
gemeten
Van Duinkerken e.a., 2005

7. Pens heeft groot aandeel in de vertering van
voer
Grotendeels verantwoordelijk voor vertering
ruwvoer
Cruciaal voor goede vertering rantsoen
Optimale penswerking voor goede benutting
rantsoen
Voederwaarde en pensfermentatie

8. Voederwaarde geen vaste prik

9. Fermentatie in de pens
Organische
stof
Micro-
organismen
VVZ
voeropname
Pens
1. Chemische samenstelling & afbraakkarakteristieken
2. Microbiele groei (efficientie)
3. Type VVZ
(substraat type, pH)
Dunne darm
uitstroom
absorptie

10. Vaststellen van afbraakkarakteristieken

11. Rantsoen volgens CVB protocol
Randvoorwaarden voor een constant
pensmilieu:
Dieren met minimaal 15 kg FPCM per dag
constant rantsoen vanaf 2 weken voor de proef
aandeel ruwvoer tussen 40% en 70%
grassilage en snijmaïssilage ca. 1:1 op DS
Suiker + onb.zetmeel 145-185 g/kg droge stof
Krachtvoer in 6 porties over de dag verdelen
Ruwvoer in 2 gelijke porties per dag

12. Pensfermentatie: Resultante van
Samenstelling rantsoen
DS opname
Watervolume
pH
Efficiëntie microbiële groei
Samenstelling micro-organismen
recycling ureum N uit bloed naar pens
........

13. Pens: variabele reactie
A. Bannink, AFST, 2012

14. Functioneren pens
 Model Bannink en Dijkstra (2005 en 2006)
 dynamisch mechanistisch model dat het functioneren
van de pens weergeeft
 Houdt rekening met de dynamiek van
verschillende penskarakteristieken
 Schatting melkproductie op basis van energie,
eiwit en glucose

16. Ervaring De Marke

17. Trage afbraak graskuil

18. Snelle afbraak maiszetmeel

19. Conclusie
Traag gras op zichzelf geen probleem
Maar ....combinatie met lage pH (veel en
snel zetmeel) ongunstig

20. Hoe sturen?
Zorg voor ‘standaard’ pensmilieu
CVB protocol
Gemiddeld ruwvoer
Geen grote hoeveelheden
krachtvoer/bijproducten
Combineer voedermiddelen
Pens afgestemd op zetmeel verteren ... Voer
makkelijk afbreekbare NDF

21. Fermentatie in de pens
Organische
stof
Micro-
organismen
VVZ
voeropname
Pens
1. Chemische samenstelling & afbraakkarakteristieken
2. Microbiele groei (efficientie)
3. Type VVZ
(substraat type, pH)
Dunne darm
uitstroom
absorptie

23. 23
Pensbenutting in beeld met
Penskarakter
GERARD ABBINK
NIEUWE KIJK
OP KUILEN

24. Het principe: voederwaardering
24

25. Het succes
25
6000
6500
7000
7500
8000
8500
9000
1990 2000 2004 2008 2012
Melkproductie per koe

26. Goeie cijfers
26

27. 27
Cijfers liegen niet….maar soms…

28. Maar soms bij 82 % van de bedrijven
28

29. Pens is de basis
29

30. Kuil & Koe dichter bij elkaar brengen
30

31. Het principe
31

32. Het principe
32

33. Directe meting
33

34. Wat brengt ons dat
34

35. Vernieuwde kuilkenner
35

36. Penskarakter van de kuil
A 12% B 30 % c: 21 % D 11% optimum 26% 36

37. Penskarakter van de kuil
37

38. Zoek de verschillen: Gelijke VEM 880
38
Kuil 1 Kuil 2

39. De verschillen
39
1
2

40. Penskarakter van de kuil
40

41. De ervaringen van de boer
Kuil 1
● Melkproductie vrij goed, viel erg mee
● Mest aardig goed, maar beter met
droge 2e snede
Kuil 2
● Melkproductie viel tegen
● Erg dikke gehaltes (7500 kg, 5% vet 4%
eiwit)
● Dikke mest, te weinig eiwit dacht hij, maar
wilde niet corrigeren i.v.m.
quotumoverschrijding.
41

42. De verschillen
42
Kuil 1
Snel
Kd NDF : 5,5
Veel penseiwit
WRE : 80
Kuil 2
Traag
Kd NDF : 3,8
Weinig penseiwit
WRE : 58

43. De Verschillen
43

44. Vanuit de koe naar een kuil kijken
44

45. Topkuil? Slechts 1 : 4 kuilen in balans
45

46. Sturen met DS
VEM: 890, RE: 175, NDF:495 46
3.5
4
4.5
5
5.5
<30 30-40 40-50 > 50
vert.snelheidNDF(kdNDF%/u)
DS % kuil
invloed DS op celwandvertering

47. Sturen met DS
VEM: 890, RE: 175, NDF:495 47
3
3.5
4
4.5
5
5.5
6
6.5
200 300 400 500 600 700
pHkuil
DS kuil g/kg
Invloed DS op pH

48. Sturen met DS
VEM: 890, RE: 175, NDF:495 48
30
40
50
60
70
80
90
100
110
<30 30-40 40-50 > 50
Snelpenseiwit(WREg/kgDS)
DS % kuill
Invloed DS penseiwit

49. De verschillen
49
1
2

50. Sturen door maaimoment
50
3.5
4
4.5
5
5.5
6
licht zwaar
vert.snelheidcelwand(kdNDF%/u)
Snedezwaarte
Invloed maaimoment

51. Sturen door maaimoment
51
50
60
70
80
90
licht zwaar
Snelpenseiwit(WREg/kgDS)
Snedezwaarte
Invloed maaimoment

52. Droger inkuilen 40-50%
52

53. Vochtiger inkuilen 30-45 %
53

54. Een nieuwe kijk:
54
0
50
100
150
200
250
300
<450 450-500 500-525 >525
dichtheidkgDS/m3
NDF g/kgDS
NDF en dichtheidkuilen

55. Andere individuele factoren
● Graslandkwaliteit
● Seizoens-effect
● Inkuilproces
55

56. Tot slot
56

57. www.penskarakter.nl
● http://vimeo.com/95953545
57

58. Bedankt voor uw aandacht
58