E-zone is a fictional ecodesign project for the city Hasselt in light of the European 20/20/20-goals. Promoting the use of electric vehicles is essential in the process of achieving these goals. Hasselt plans to do this by placing charging stations throughout the city. E-zone is a mobile charging station for scooters and bikes and will be used during events at the Dusartplein and Japanese Garden.

1. Groep 2: Aad Verstraelen - Anneleen Vaes - Ber t Schurgers - Niek Renders
ART
O B J EC T & D E SIG N

2. 2

3. INHOUDSOPGAVE
Inleiding 4
Opdrachtstelling 5
Eisen & wensen 7
Beschrijving plaats 8
Analyse 10
Conclusies 20
Conceptideeën 21
Gebruikersonderzoek 25
Procesomschrijvin
g 27
Planning 28
Verantwoording keuzes 29
Ontwerp 30
Bijlagen
Bibliografie

4. INLEIDING
Deze paper werd opgesteld in het kader van de keuzemodule Art | Object
& Design, waarbij de opdracht is om een elektrische laadzone te ontwerpen voor de Stad Hasselt. Voor een ontwerp kan ontwikkeld worden, is
het van belang om onderzoek te doen naar wat elektrisch laden inhoudt.
De paper analyseert diverse aspecten van het elektrisch opladen van
fietsen en scooters om met die informatie uiteindelijk tot een ontwerp voor
een laadzone te komen. Allereerst wordt er wat uitleg gegeven over de
opdrachtstelling, waarna er meer wordt verteld over de eisen & wensen.
Vervolgens wordt er overgegaan naar de beschrijving van de plaats. Hierna volgt de analyse van het elektrisch opladen. Uit deze analyse worden
conclusies getrokken die vervolgens verwerkt worden in de conceptideeën.
Verder is er een onderzoek gedaan naar de eisen en wensen van de
gebruikers. Voorts wordt het proces van onderzoek naar ontwerp omschrijven, om dan te eindigen met het eigenlijke ontwerp.
4

5. OPDRACHTSTELLING
Stad Hasselt heeft de doelstelling om in 2020 CO2-neutraal te zijn. Men
wil enkel nog groene energie gebruiken en auto’s in de binnenstad vermijden. Dit in het kader van de 20/20/20-doelstellingen van de EU, waarbij de uitstoot van broeikasgassen 20% verminderd moet zijn ten opzichte
van 1990, de energie-efficiëntie verhoogd moet worden met 20% en 20%
van de energie op een duurzame manier moet opgewekt worden (“EU
2020-strategie”, 2011).
Naar aanleiding van deze 20/20/20-doelstellingen is het onderzoeksproject “laadzones voor elektrische voertuigen” opgestart in samenwerking
met IWT, KHLim, PHL en Groep T. Dit Tetraproject focust op laadinfrastructuur. Alle aspecten van laadstations komen aan bod gaande van
technologie tot optimale dimensionering en design, levenscyclusanalyse,
monitoring, inpassing in het elektriciteitsnet en de normalisatie problematiek
van stekkers en communicatie tussen voertuig, laadpaal en elektriciteitsnet.
Dit laatste om de mogelijkheden van de BOS-systemen uit te breiden en
verrekening mogelijk te maken. Alles wordt in situ uitgetest en gebruikt als
demonstrator voor geïnteresseerden.
Tenslotte zullen aspecten van design en scenografie toelaten een laadstation in het landschap te integreren en een belevingsconcept te creëren. Dit
biedt overheden een extra dimensie om laadinfrastructuur een eigen stijl en

6. herkenning mee te geven.
De masterstudenten van de MAD-faculty zullen op basis van een veldonderzoek en probleemanalyse komen tot een persoonlijke probleemstelling. De
eisen en wensen die hieruit voortvloeien zijn de basis voor het ontwerpen
en vormgeven van een product of dienst.
In dit project komen volgende items aan bod:
- gebruikersonderzoek/omgevingsonderzoek;
- test tool(s) gebruiksvriendelijkheid;
- ontwerpen van de laadstations;
- randgebeuren laadstations;
- sensibiliseringscampagne.
6

7. EISEN & WENSEN
Stad Hasselt heeft als doel tegen 2020 CO2-neutraal zijn, vandaar dat het
gebruik van elektrische voertuigen gestimuleerd wordt. Dit wilt men bereiken door verschillende laadzones te plaatsen doorheen Hasselt. Eén van
die laadzones is een mobiele laadzone voor electroscooters en elektrische
fietsen die zal dienen voor tijdens evenementen. Voorlopig gaat het om het
Dusartplein en de Japanse Tuin, maar in de toekomst kan dit nog uitbreiden.
De mobiele laadzone moet makkelijk op te bouwen en af te breken zijn
en ‘relatief’ weinig ruimte in beslag nemen voor stockage. Bovendien moet
het opvallend en herkenbaar zijn door middel van eye-catchers, die verwijzen naar groene energie. Verder moet er bij de fietslaadpunten rekening
gehouden worden met speciale fietsen zoals bakfietsen en fietsen met kar
op vlak van ruimte en stabiliteit.
Ook moet er bij elke laadzone een infopunt zijn waar men informatie kan
inwinnen over elektrisch laden, het evenement, het openbaar vervoer, de
toeristische attracties, ... Informatie moet makkelijk wisselbaar zijn bij het
infopunt van de mobiele laadzone, het moet immers aangepast worden
aan het evenement.

8. BESCHRIJVING PLAATS
Het Kolonel Dusartplein is het grootste plein van Hasselt en is door de weg
die er dwars doorheen loopt opgedeeld in twee stukken. Het is een drukbezocht plein door de grote bushalte en bibliotheek in de omgeving. Ook
de grote hoeveelheid evenementen dragen daarbij toe (“Kolonel Dusartplein”, z.d.).
..
Dit levert meteen een probleem op, want er is vaak weinig plaats om een
laadzone prominent op te stellen. Bovendien lopen bepaalde evenementen
simultaan, wat moeilijkheden geeft voor de informatie van het infopunt.
8

9. De Japanse Tuin is een park dat volledig is opgetrokken in de Japanse stijl.
Het heeft een oppervlakte van 2,5 hectare. en is daarmee de grootste Japanse tuin van Europa. Ook hier vinden er regelmatig evenementen plaats,
zoals het Chrysantenfestival (“Japanse Tuin”, z.d.).
...
Ook bij de Japanse Tuin zijn er enkele beperkingen. Zo moet er inkom
betaald worden. Bovendien is het van november tot en met maart gesloten. Ten slotte zijn er twee ingangen, eentje aan het Kapermolenpark die
moeilijk bereikbaar is met de auto en eentje aan de Grote Ring.

10. ANALYSE
Om een goed inzicht te krijgen in het onderwerp is er een moodboard gemaakt van de negatieve en positieve zaken die de toekomst zal inhouden.
..;
Negatieve aspecten
Er zullen bijvoorbeeld meer auto’s zijn in de toekomst, wat meer files en
verkeersagressie veroorzaakt. Ook watersnood & hongersnood zijn negatief, net als het smelten van de poolkappen en de groeiende afvalberg.
Positieve aspecten
Er zijn echter ook positieve zaken in de toekomst, zoals groene energie,
de stimulatie van het gebruik van elektrische voertuigen en 3D printers om
10

11. zelf producten te maken, waardoor het transport kan verminderen. Dit zijn
zaken waar er steeds rekening mee moet worden gehouden. Zo kunnen
de positieve aspecten als insteek dienen om het ontwerp op technologisch
en ecologisch vlak te optimaliseren.
Huidige toestand elektrische fietsen
Om meer informatie te verkrijgen over het opladen van fietsen werd er een
bezoek gebracht aan een fietsenspeciaalzaak, de ideale plaats om meer
te weten te komen over elektrische fietsen. Zo gebruiken de verschillende
merken andere batterijen en andere laders. Daardoor kan er onderling niet
gewisseld worden van batterij of adapter.

12. Ook het aantal voorziene batterijen verschilt per merk. Het voordeel aan
elektrische fietsen is dat het opladen aan de fiets en los ervan kan gebeuren, al zijn er ook fietsen waarbij de batterij moet losgekoppeld worden,
wat minder veilig is. Het energiepeil wordt aangegeven door een display
op de fiets. Ten slotte moet er rekening gehouden worden met speciale
fietsen, zoals bakfietsen en fietsen met kar.
Lockers
Om de veiligheid te verhogen kan er met lockers gewerkt worden. De batterij kan daar veilig in opgeborgen worden en tegelijk opladen. Zo is het
12

13. probleem van de verschillende soorten fietsen en de verschillende batterijen opgelost en kan de fiets ondertussen gebruikt worden. Er zijn verschillende slotsystemen: een digitaal cijferslot, een fingerprint systeem en een
betaalkaart- of sms-systeem.
Huidige toestand elektrische scooters
Bij elektrische scooters gaat het opladen anders in zijn werk. De batterij
kan niet uit de scooter gehaald worden om op te laden, omwille van de
grootte en positionering ervan. Het laden gebeurt aan de scooter zelf.

14. Laadsysteem
Voor het laadsysteem van beide geldt dat de laders bedoeld zijn voor
indoor use. Ze zijn niet vochtbestendig, er is een ingebouwde veiligheid
voorzien die het laden onderbreekt bij een teveel aan vocht. Echter is het
werken met kabels vrij gevaarlijk vanwege de verbindingspunten. Bovendien is het noodzakelijk dat de gebruiker zelf zijn lader mee heeft om op
te laden. Het is ook niet altijd duidelijk hoe het laden in zijn werk gaat.
Ook snelladen is geen goede optie, omdat de batterij dan sneller stuk
gaat. Al zou dit wel een oplossing kunnen zijn voor de lange laadtijden.
Bij een fiets duurt dit zo’n 1,5 tot 3 uur, bij een scooter 4 tot 8 uur.
14

15. Locatie
..
...
De volgende stap is het observeren van de locaties. Daaruit bleek dat er
op het Dusartplein weinig plaats overblijft voor een prominente positionering van de laadzone. De ingang van de Japanse Tuin aan de kant van
het Kapermolenpark is moeilijk bereikbaar met een auto of vrachtwagen.
Dit terwijl deze wel het dichtst bij het centrum is gelegen.

16. Eyecatchers
...
Een laadpaal is doorgaans onopvallend en staat telkens op een andere
plaats. Het is echter van belang dat het de aandacht trekt van de gebruikers, want het is niet wenselijk om telkens ernaar te zoeken voordat men
kan opladen.
Dit kan verholpen worden door een eye-catcher. Dat hoeft niet verbonden
zijn met het zicht, elk zintuig komt in aanmerking om de aandacht te trekken. De verschillende thema’s waar er rond kan gewerkt kan worden, zijn
hierboven in kaart gebracht. Ieder thema is gebaseerd op een aantal prikkels die de aandacht kunnen trekken.
16

17. Inductief laden
Uit de infosessie bleek dat er twee manieren van laden zijn: met een
Schuco-stekker of een Mennekes-stekker. Die laatste heeft als voordeel dat
ook data transfer tussen laadpunt en voertuig mogelijk is.

18. Daarnaast is er nog inductief laden, dit is opladen met elektromagnetische
inductie. Ook dit systeem heeft enkele voordelen: identificatie van de fiets
is mogelijk, het kan als slot fungeren en er zijn geen kabels nodig, waardoor het gebruiksgemak en de veiligheid stijgen.
Toch levert dit een bijkomend probleem op. De slede van de verschillende
fietsen en scooters moet aangepast worden aan de parkeertoestand. Al
kan in de toekomst iedere batterij aangepast worden aan inductief laden
met een spoel die nu reeds in een montagepakket zit. Een ander probleem
is de verbinding van scooters met de laadpaal, maar dit kan verholpen
overzichtsmatrix klemsystemen
worden met een klemsysteem zoals bij motors.
overzichtsmatrix klemsystemen
..
keuzemodule 1MA Groep 2
keuzemodule 1MA Groep 2
18

19. Transport
Ten slotte werd het transport van de laadzone onderzocht. Het transport
kan met een kleine vrachtwagen, uitladen kan dan weer met een kraan of
mankracht. Door er wielen aan toe te voegen wordt dit makkelijker.

20. CONCLUSIES
Uit dit onderzoek kunnen er enkele conclusies getrokken worden. Zo is het
van belang dat de mobiele laadzone niet te veel plaats inneemt, omdat de
locaties daar niet geschikt voor zijn. Ook voor stockage en transport moet
de laadzone compact blijven. Het moet echter wel geschikt zijn voor het
opladen voor alle soorten fietsen en scooters.
Bovendien is veiligheid een focuspunt omwille van de drukke locaties en
de laadsystemen die niet diefstal-proof zijn. Verder zijn de voorziene laders
bedoeld voor indoor use, wat betekent dat ze niet vochtbestendig zijn. Een
oplossing voor beide problemen is werken met een lockersysteem.
Daarnaast neemt het laden veel tijd in beslag. Toch is snelladen geen optie, want de batterij gaat zo sneller stuk. Ook het gebruiken van universele
batterijen of laders is uitgesloten, omdat ieder merk zijn eigen soort heeft.
Bij een scooter is het extern opladen van de batterij zelfs niet mogelijk,
omwille van de omvang en de positionering ervan. De gebruiker moet
trouwens ook steeds zijn adapter mee hebben. Een oplossing hiervoor is
inductief laden en klemsystemen.
Voorts missen de laadpalen een opvallende aanwezigheid en nuttige
informatie over het laden. De laadzone moet ook informatie weergeven
over de evenementen en deze informatie moet makkelijk wisselbaar zijn.
Hiervoor kan er gewerkt worden met informatieve eyecatchers.
20

21. CONCEPTIDEEËN
Concept 1
Het eerste concept is een mobiele wagen die zich kan uitstrekken door
middel van pneumatische veren. In gesloten toestand is het geheel compact en gemakkelijk op een vrachtwagen te plaatsen met behulp van de
wielen.
Eens geopend kunnen zowel fietsen als scooters geparkeerd worden in de
ontstane ruimtes. Hier is het inductieve systeem in voorzien. Voor voertuigen
zonder inductie is er aan de bovenzijde van iedere sectie een laadpunt
voorzien waar de verschillende kabels ingestoken kunnen worden. Deze
stopcontacten liggen iets dieper om bij regen het gevaar van elektrische
problemen te voorkomen. De kabels kunnen dan aan de binnenzijde van
de secties in een slot bevestigd worden.

22. Dit laadstation wordt aangesloten op het netwerk met een kabel. Deze
is afgeschermd met een sluitkap omwille van de veiligheid. De aandacht
wordt bij dit concept getrokken door middel van hologrammen.
Concept 2
..
Dit concept is een combinatie van een Segwaysysteem met een uitrolbare
fietsenstalling. Zo ontstaat een autonoom voertuig dat overal kan ingezet
worden. Hierbij is het mogelijk om inductief te laden. De batterijen voor de
energievoorziening zijn in de wielen gemonteerd. Het geheel kan op de
netstroom worden aangesloten.
22

23. Concept 3
Dit is een lockertoren waarvan de buitenste ring op en neer kan bewegen
om het zo af te sluiten. Het dient ook als hoog herkenningspunt. De lockers
zijn groot genoeg om de batterijen van een elektrische fiets in te leggen.
...
De vloer in de lockers bestaat uit een inductieplaat waarop de batterijen
gelegd kunnen worden en zo worden opgeladen. Het grote voordeel is
dat de lockers kunnen worden afgesloten tot de batterijen weer opgehaald
worden. Bovendien wordt het hoogste rendement behaald, omdat de
afstand tussen de inductieplaat en de batterij zo klein mogelijk is.
Concept 4
Deze fietsenstalling kan van een afgesloten compact geheel opgezet
worden naar een open en luchtige fietsenstalling met afdekking. Om op te
laden worden de elektrische fietsen met de kant van de batterij tussen de
staande inductieplaten gezet.

24. Bij deze toepassing is het rendement iets kleiner, maar doordat de panelen
tegen de fietsen kunnen aangeschoven worden, wordt dit tot een maximum
rendement herleid.
Concept 5
Dit is een lockersysteem met een andere vorm waarin ook weer inductieplaten in de vloeren zitten om de batterijen op te laden. De lockers kunnen
worden afgesloten totdat de batterijen worden opgehaald. Bij dit concept
is het energierendement het grootste.
24

25. GEBRUIKERSONDERZOEK
Om meer inzicht te krijgen in de eisen en wensen van de gebruikers werd
er een gebruikersonderzoek gedaan. De vragenlijst van dit gebruikersonderzoek kan teruggevonden worden in bijlage 1.Hierbij zijn er vijf gebruikers, vier vrouwen en één man, bevraagd. De gemiddelde leeftijd ligt op
57,4 jaar. Drie van de gebruikers zijn in bezit zijn van een elektrische fiets
en de overige twee verplaatsen zich met een elektroscooter.
Momenteel voelen de bevraagde gebruikers zich geremd om buitenshuis
op te laden. Hier zijn verschillende oorzaken voor, waaronder de onopvallende posititionering van de laadzone, de tijden wanneer je de laadzones
kan gebruiken en het feit dat bepaalde laadpunten enkel werken met een
kaart. Niet iedereen heeft zo’n kaart ter beschikking.
Voor het betaalsysteem moet hiermee rekening worden, al geeft het merendeel van de respondenten aan dat ze willen betalen met een kaart, maar
dan eerder een kaart die ze reeds bij hebben, zoals de identiteitskaart of
bankkaart. Ook betalen per sms spreekt de helft van de respondenten aan,
maar dit geldt vooral voor de jongere respondenten. Ouderen gaan enkel
akkoord met betalen met kleingeld, zoals ze het kennen van parkeren.
In het algemeen verkiezen de meeste respondenten wel het betalen met
kleingeld.
Alle respondenten zouden de mogelijkheid willen hebben om hun elektri-

26. sche fiets of scooter op te laden bij evenementen, maar het moet dan wel
gebruiksvriendelijk zijn en enige nut hebben. Bovendien vindt iedereen
informatie over het opladen bij de laadzone belangrijk. Aspecten die aan
bod moeten komen is hoe men precies moet opladen, vooral naar huurfietsen toe, en hoe lang het duurt om op te laden. Aan de andere kant wordt
er geen belang gehecht aan informatie over het evenement.
Verder vinden alle respondenten een laadsysteem zonder kabels handig,
omdat met kabels werken, zeker bij scooters, niet veilig is omwille van diefstal. Ook zou zo’n laadzone ideaal zijn voor bedrijven, daar mensen dan
meer geneigd zijn om zich te verplaatsen met de fiets. Ten slotte gaan de
respondenten met een elektrische fiets akkoord dat het inderdaad handig is
dat de batterij kan opladen, terwijl de fiets nog kan gebruikt worden, al is
er wel enige vrees om de batterij te vergeten.
26

27. Aad
user scenario
laadsystemen
31 januari 2012
uitwerking
24 januari 2012
uitwerking
afwerking
uitwerking
voorbereiding eindpresentatie
14 februari 2012
Matrix
moodboard
blog
Anneleen
7 februari 2012
uitschrijven observatie
paper
Anneleen
Matrix
aandachtspunten
Aad
Matrix
lockersystemen
transport
Bert
onderzoek
laadsystemen
Niek
Niek
overzicht
elektrische
fietsen & scooters
Matrix
inductiesystemen
klemsystemen
tussentijdse presentatie
Bert
deskresearch & observatie
10 januari 2012
13 december 2011
6 december 2011
PLANNING
eindpresentatie
19 februari 2012
concepten
17 januari 2012

28. ONTWERP
Omschrijving definitief ontwerp
.
Het ontwerp moet een oplossing bieden voor zowel elektrische fietsen als
voor elektrische scooters.
28

29. De batterij van de elektrische scooter kan enkel opgeladen worden als
deze in het voertuig zit. In tegenstelling tot elektrische fietsen, waarbij de
batterij zowel aan het voertuig als los ervan kan opgeladen worden. Dit
klein, maar belangrijk verschil heeft geleid tot een tweeledig ontwerp,
namelijk een laadstation voor elektrische scooters en een laadstation voor
elektrische fietsen.
Laadstation scooters
(beeld 2= close-up laadstation scooters met silhouet scooter en gebruiker/
verhoudingsindicator+ stroomaanvoer!!)
Het laadstation voor elektrische scooters biedt ruimte voor het simultaan
opladen van zes elektrische scooters. Het systeem is uitgerust met twee
laadsystemen.
Het eerste systeem is uitgerust met een conventionele stekker. De bestuurder
parkeert zijn scooter met het voorwiel in één van de pneumatische klemmen van het laadstation. Via het scherm registreert de bestuurder zich als
eigenaar van de scooter en activeert zo de klem om de scooter horizontaal te fixeren en hem te vergrendelen om diefstal te vermijden.
Na registratie en na de keuze van het laadsysteem komt de stekker vrij.

30. Deze zit veilig opgeborgen in het laadstation. De bestuurder koppelt vervolgens de stekker aan de scooter waardoor het opladen automatisch in
werking treedt.
Het tweede systeem voorziet het inducatief laden: de toekomstige laadmogelijkheden van elektrische voertuigen,. Hier moeten dezelfde stappen
ondernomen worden voor de registratie en fixatie van het voertuig. Bij de
keuze van het inducatieve laadsysteem komt er een laadslede vrij die het
voertuig aan het station koppelt waarna het laden automatisch van start
gaat.
Opmerking:
Aangezien de inductieve laadtechniek nog niet op grote schaal wordt toegepast bij scooters, is een definitieve beslissing rond de positionering van
de laadslede niet mogelijk. Een intrede van het inductief systeem bij scooters kan leiden tot een standaardisatie van de contactpunten bij scooters en
laadstations. Wel wordt er met dit concept aangetoond dat er toekomstmogelijkheden zijn om elektrische scooters inductief op te laden.
De beeldschermen bevinden zich recht boven de klemmen met als doel
de gebruiker ertoe aan te zetten om het laadstation als volgt te bedienen:
zittend op het voertuig, met beide voeten op de grond. Hierdoor heeft de
bestuurder steeds volledige controle over het voertuig tijdens de bediening
30

31. van het systeem.
Om de veiligheid en het comfort te garanderen is het geheel overdekt met
een uitklapbare parasol. De gebruiker geniet zo bescherming tegen vocht
en hitte.
Om constante stroomtoevoer te garanderen is het laadstation verbonden
met het stroomnet.
Materiaalgebruik
(vb met closeup)
Het laadstation heeft een stalen draagstructuur om alle componenten
samen te houden. De klemsystemen zijn opgebouwd uit stalen platen, met
daarop een rubberen vlak. Het rubberen vlak voorkomt schade aan de
velgen van de scooters. Om de kosten te drukken en het gewicht zo licht
mogelijk te houden, is de huls van het laadstation gemaakt van een met
glasvezel versterkt polyester. Dit materiaal biedt tevens een grote vormvrijheid en is zeer slagvast.
De LED displays zijn voorzien van een touchscreen, het gebrek aan externe
bedieningsknoppen garandeert een waterdichtheid en een groot gebruiks-

32. gemak. Een polycarbonaat scherm beschermt het display tegen slagen en
stoten.
Lockersysteem fietsbatterijen
Tegenwoordig is het merendeel van de elektrische fietsen uitgerust met
externe batterijen. In de toekomst zullen alle elektrische fietsen van externe
batterijen voorzien zijn. Vandaar dat we een laadstation ontwerpen om
enkel externe batterijen op te laden.
Een lockersysteem biedt hiervoor de geschikte oplossing door onderstaande sterke voordelen.
- De omvang van het gehele systeem blijft beperkt terwijl de laadcapaciteit
wordt vergroot.
- Kabels en batterijen kunnen steeds achter slot en grendel worden opgeborgen.
- De lockers bieden bijkomende ruimte om eventuele bagage, zoals een
fietstas, in op te slaan.
- Tijdens het opladen blijft de fiets steeds beschikbaar voor de bestuurder.
- Inductief laden kan, naast het klassieke laden met een kabel, eenvoudig
gerealiseerd worden.
De lockers zijn centraal opgesteld om een compact geheel te bekomen.
32

33. Het systeem verschaft ruimte voor 35 gelijktijdige gebruikers. Iedere locker
heeft een diepte en hoogte van 50cm, is aan de buitenzijde 35cm breed
en aan de centrale zijde 11cm breed. De locker biedt voldoende ruimte
voor een standaard fietstas van 40cm hoog, 40cm breed, 16cm diep en
twee fietsbatterijen.
Aan de linker bovenzijde zijn stopcontacten voorzien om de batterij op te
laden via kabels, die door de gebruiker zijn meegebracht. De bodem van
iedere locker is uitgerust met een inductieve plaat, hierop kunnen batterijen
opgeladen worden zonder bekabeling.
Een centraal display voorziet in de bediening van iedere locker apart. Hier
kan de gebruiker alle informatie terugvinden met betrekking tot het herladen en het betalen. Voor de stroomvoorziening is het systeem aangesloten
op het netwerk.
Materiaalgebruik
Het lockersysteem heeft een stalen draagstructuur waarop de verschillende
lockers en al hun componenten zijn bevestigd. De voet bestaat uit een met
glasvezel versterkt polyester omwille van het gewichtsvoordeel en de goede mechanische eigenschappen. De lockers zijn vervaardigd van massief
kunststoffen platen bestaande uit acryl en melamine. Goede mechanische

34. en chemische eigenschappen garanderen een lange levensduur van het
geheel. Een bijkomend voordeel van kunststof platen is de grote diversiteit
in uitvoeringsmogelijkheden, zoals houtimitatie. Bijvoorbeeld: ki-kern (“Kikern”, z.d.).
Afdekking
Er is zowel bij de mobiele laadpaal voor de scooters als het mobiele
lockersysteem een afdekking voorzien. Het is een afdekking die afwijkt van
hetgeen men zich normaal voorstelt bij een parasol. Zo is de voornaamste
functie van de afdekking om de elektrische componenten van de laadpalen te beschermen tegen het weer.
Het is eigenlijk een upside-down inside out umbrella waarbij de armen
van boven naar onder openvallen, in tegenstelling tot een normale parasol
waarbij de armen van onder naar boven opengaan. Dit heeft niet enkel
voordelen tegen vandalisme en naar de opslag toe, maar ook naar de
compactheid van het geheel.
Technische werking
Het gehele afdekkingsysteem is ontworpen om zo compact mogelijk te zijn
en hierbij nog veel andere bijkomende voordelen te bieden. Zo kan het
de hele paal van de afdekking in de body van de laadpaal laten zakken om zo van zijn maximale hoogte van 2,5 meter naar een hoogte van
34

35. 1,75 meter te zakken. Ook om de kosten en het gewicht laag te houden,
kan de afdekking in en uit geschoven worden door middel van een katrol
systeem met staalkabels.
Wanneer het wordt uitgeschoven gebeurt dit in twee fases. In de eerste
fase wordt de paal uitgeschoven naar zijn maximale hoogte zonder dat
de afdekking zelf al uitgeklapt is. Bij de tweede fase is het de beurt aan
de afdekking zelf, hier worden de armen in de paal omhoog geschoven
waarbij er van een verticale naar een horizontale positie wordt gegaan.
De armen worden gedragen door de base plate die verbonden is met de
plunjer. De armen zijn met de base plate verbonden door de scharnierpunten. De gehele beweging wordt geleid over een verticale beweging
doorheen de plunjer geleider. Binnen in deze plunjergeleider zit ook het
kabelsysteem om de plunjer te geleiden, maar het dient tevens ook om de
afdekking te beschermen tegen het schuren van de staalkabel.
De plunjer is op één punt verbonden met de staalkabel om zo te kunnen
trekken en duwen aan de plunjer. Voor de staalkabel te bedienen staat er
onder een lynchsysteem met twee rollen die met elkaar in verbinding staan.
Door deze verbinding draaien de rollen in dezelfde richting, wanneer één
rol wordt afgedraaid, wordt de kabel op de andere rol opgedraaid. De
kabel wordt dan over de gehele lengte geleid door een katrolpunt boven

36. in de plunjergeleider.
De paal zelf heeft bovenaan een aangepaste vorm, die in combinatie
met de armgeleider, de armen van de afdekking in de juiste positie stuurt bij het in- en uitschuiven van de afdekking. Wanneer de afdekking
is uitgeschoven, heeft deze een aflopende hoek naar binnen toe. Deze
aflopende hoek geleidt het water naar het midden toe in de paal, die dan
tevens ook dient als waterafvoer.
Deze hoek wordt niet alleen aangehouden en ondersteunt door de paal
zelf, maar ook door de armgeleider. Dit heeft het voordeel dat er geen
grote kracht op de scharnierpunten wordt uitgeoefend, maar dat de armen
worden ingeklemd en dat de kracht over drie punten verdeeld wordt.
Mobiliteit
Een gemakkelijk transport van beide laadstations wordt gegarandeerd door de twee bevestigingspunten aan de bovenzijde van ieder
laadstation(afbeelding detail). Een servicewagen uitgerust met een kleine
kraan kan het toestel op een eenvoudige en snelle manier verplaatsen.
Vormentaal
36

37. Beide ontwerpen zijn gebaseerd op het form follows function principe.
Hierdoor wordt overbodig materiaalgebruik en dus ook overbodig gewicht
vermeden. De voet van het lockersysteem is conform met de vormentaal
van het laadstation voor scooters. De facettering van de lockers sluit aan
bij de hoekige vorm van de klemsystemen, dit heeft tevens financiële voordelen met betrekking tot de uitvoering.

38. GEBRUIKERSSCENARIO
Fietsen
1. Plaats je fiets in een fietsenstalling.
2. Neem je batterij en ga naar de lockers.
38

39. 3. Registratie via de display
4. Leg je batterij in de gekozen locker.

40. 4. Leg je batterij in de gekozen locker.
5. Ga verder met je activiteit.
6. Betaal aan de display.
40

41. 7. Neem je opgeladen batterij uit de locker.
8. Fiets verder met een opgeladen batterij.

42. Scooters
1. Plaats je scooter in de laadpaal.
2. Registratie via de display
42

43. 3. Verlaat de laadzone en ga verder met een activiteit.
4. Betaal en vertrek met een opgeladen scooter.

44. BIJLAGEN
Bijlage 1: Notities infosessie
29
Bijlage 2: Schets conceptideeën
32
Bijlage 3: Vragenlijst gebruiker
37
Bijlage 4: Schets gekozen concept
40
44

45. BIJLAGE 1: NOTITIES INFOSESSIE

46. 46

48. BIJLAGE 2: SCHETS CONCEPTIDEEËN
48

50. 50

52. 52

53. BIJLAGE 3: VRAGENLIJST GEBRUIKER
Vragenlijst elektrisch fietsen
Deze vragenlijst is opgesteld voor een onderzoek aan de MAD-Faculty te
Genk. Het is een onderzoek naar het gebruik van een elektrische fiets buitenshuis. Dit om een breder inzicht te krijgen in de noden en wensen van
mensen die een elektrische fiets gebruiken.
1. Geslacht
 Man
 Vrouw
2. Leeftijd: ____
3. Laadt u uw batterij weleens buitenshuis op?
 Ja
 Nee
4. Wat is uw ervaring met buitenshuis opladen? Goed of slecht? Waarom?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________

54. 5. Is het oplaadpunt altijd duidelijk zichtbaar?
 Ja
 Nee
Hoezo?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
6. Vindt u het belangrijk dat er informatie over het opladen aanwezig is bij
het laadpunt?
 Ja
 Nee
Welke informatie moet dan aanwezig zijn?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
7. Zou u de mogelijkheid willen hebben om op een evenement uw batterij
op te laden?
 Ja
 Nee
8. Vindt u het belangrijk dat er informatie bij het laadpunt aanwezig is
over het evenement?
 Ja
54

55.  Nee
Welke informatie moet dan aanwezig zijn?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
9. Wat vindt u ervan dat u uw batterij kan opladen en terwijl uw fiets nog
kan gebruiken? Indien u gebruiker bent van een electroscooter, ga dan
naar vraag 10.
 Goed
 Slecht
10. Wat vindt u van een laadsysteem zonder kabels?
 Goed
 Slecht
Waarom?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
11. Welk betaalsysteem vindt u het handigste werken voor het laadpunt?
 Gewoon met kleingeld
 Per sms
 Met een kaart (bankkaart, herlaadkaart of identiteitskaart)
 Vingerafdruksysteem

56. BIJLAGE 3: SCHETS GEKOZEN CONCEPT
56

58. 58

60. 60

62. 62

64. 64

65. BIOGRAFIE
“EU 2020-strategie”, (20 januari 2011). Geraadpleegd op 13 december
2011, http://www.europa-nu.nl/id/vicyffri83lm/eu_2020_strategie
“Kolonel Dusartplein”, (z.d.). Geraadpleegd op 2 januari 2012, http://
www.hasel.be/nl/subjects/415/kolonel-dusartplein.html
“Japanse Tuin”, (z.d.). Geraadpleegd op 2 januari 2012, http://www.
hasselt.be/nl/content/3742/japanse-tuin.html
“Ki-kern”, (z.d.) Fronts and Fronts. In Ki-Kern technische documentatie NL.
PDF. Geraadpleegd 4 februari 2012, http://www.frontsandfronts.nl/

66. 66