1. Stemmen uit het verleden /
Voices from the Past
Leidse collegedictaten van de
Artesfaculteit, 1575-1815
An Smets
Elsevier Fellow Scaliger Instituut UB Leiden
oktober – december 2012
9. Collegedictaten?
• notities gemaakt door studenten
tijdens de les
• notities herwerkt door studenten bij
het instuderen
• kopie van notities gemaakt door
“uitschrijvers van academielessen”
- “uitschrijvers van academielessen”
http://www.vandale.be/opzoeken?pattern=dictaat&lang=nn
10. Waarom tot 1815?
voor 1815 Artesfaculteit
Faculteit Rechten Faculteit Geneeskunde
Faculteit Theologie
na 1815
Letterenfaculteit Faculteit Wis- en
Natuurkunde
Faculteit Rechten Faculteit Theologie
Faculteit Geneeskunde
11. Enkele algemene bevindingen
1. Indeling per eeuw
16de eeuw: 2 teksten
17de eeuw: 24 teksten
18de eeuw: 71 teksten
19de eeuw: 70 teksten
onbekend: 4 teksten
BPL 2783, f. 1
24.11.1783
BPL 1443, f. 70
16. Leiden en Leuven
“Ik had al eerder diverse Leuvense exemplaren gezien en vond ze zonder
uitzondering veel mooier dan de Leidse. De Leidse [collegedictaten] zijn
werkelijk zo saai als de Leidse toga. De Leuvense hebben altijd wat. […]
Hier bijvoorbeeld rubricering. Gekalligrafeerde titels. En dit soort
ellende. […]”
links een roe, rechts een geselroede en in
het midden ???
BPL 3020, f. 160
18. Leuvense collegedictaten in Leiden
• LTK 954-955: Cornelius van Nederven, Breda, 1653-1657
• BPL 1552: Joannes Van Delden, Haarlem, 1680
• BPL 3017-3020: Johannes Knotter, Delft, 1683-1684
• BPL 1797: Petrus Henkius Corvinus, s.d.
• BPL 3021-3022: Arnoldus van Leuven, 1795-1796
LTK 954 BPL 1552 BPL 3017
19. Leuvense collegedictaten in Leiden
Cornelius van Nederven, Breda, 1653-1657
LTK 954: Logica, LTK 955: Fysica en Metafysica
LTK 954: (min.) 4 tekeningen uit een tiendelige reeks gemaakt
door Salomon Savery, naar prenten van Pieter Jansz.
voorstellingen van bedelaars, boeren en ongelukkige
personnages uit de Eerste Engelse Oorlog (ca. 1652-1654)
f. 83 f. 289 f. 166
20. Leuvense collegedictaten in Leiden
BPL 1552: Joannes Van Delden, Haarlem, 1680; Fysica
f. 64v: “Tabula representans
hominis ventriculum […]”
door M. Hayé
21. Leuvense collegedictaten in Leiden
Johannes Knotter, Delft, 1683-1684
BPL 3017-3018: Fysica en Metafysica
BPL 3019-3020: Logica
BPL 3019, f. 131:
gravure “Pons asinorum”
BPL 3018, f. 102: tekening
“Systema Copernici” (naar BPL 3018, f. 160:
EC Hayé 14) embleemgravure “De Motu”
22. Leuvense collegedictaten in Leiden
BPL 1797: Petrus Henkius Corvinus
f. VIv: Petri Henkii Corvini
Logica lovanij conscriptae
23. Leuvense collegedictaten in Leiden
Arnoldus van Leuven, 1795-1796
BPL 3021: Tractatus de Hijdrostatica
BPL 3022: Tractatus De Electricitate (f. 1-51) en
Tractatus De Sono (f. 52v-101)
f. 51: Electricitatis tabula 1,
door Ch. Becker
24. Output
• twee presentaties (Slideshare?)
• persoonlijke blog (http://leidsenotas.blogspot.nl/)
• snapshot
• blogpost voor de website van het Digitaal
Wetenschapshistorisch Centrum
• artikel voor Romaneske
• wetenschappelijk artikel over de Leuvense collegedictaten in
Leiden (7) en Den Haag (1)
• wetenschappelijk artikel over de Leidse collegedictaten van de
Artesfaculteit
25. En tot slot … dank je wel
Kasper
alle andere medewerkers van de UB Leiden, in het bijzonder van
het team Bijzondere Collecties
mijn collega-fellows Per en Melissa
alle Leidse professoren die ik heb ontmoet
de medewerkers van de Elsevier Heritage Collection
de medewerkers van de KB en het Huyghensinstituut, die ik al
kende of heb leren kennen
mijn medestudenten bij “Bronnen van kennis”
…
Het waren drie boeiende en interessante maanden.
Hopelijk tot ziens in Leuven of in Leiden!