Recomendados
Mais conteúdo relacionado
Mais procurados
Mais procurados (18)
Semelhante a Սևանի հիմնախնդիրները
Semelhante a Սևանի հիմնախնդիրները (20)
Սևանի հիմնախնդիրները
- 2. • Սևանա լիճը աշխարհի՝ քաղցրահամ ջուր ունեցող 2-րդ բարձրադիր լիճն է (առաջինը Հարաֆային Ամերիկայի Տիտիկանա լիճն է): • Սևանա լճի խնդիրները բազմակի են, բայց դրանցից ամենակարևորները ձկնատեսակի քչացումն է, ջրի աղտոտումը և շրջակա միջավայրի աղտոտումը: • Սևանա լճի ձկնատեսակներից ամենահայտնին և կարելի է ասել միակը աշխարհում իշխանն է իր չորս տեսակներով՝ գեղարքունի, ամառային բախտակ, ձմեռային բախտակ, բոջակ: Այն այժմ ոչնչացման եզրին է և գրանցված է Կարմիր գրքում: • 1924թ. Սևանա լիճ է բերվել սիգը, որը նույնպես պակասել է: Սևանի ձկնատեսակներից է նաև կողակը: • 1950թ-ից Սևանի ջուրը անխնա օգտագործվել է էներգետիկ կարիքների և ոռոգման նպատակներով: • Ջրի մակարդակի իջեցումը բերել է ջրի ջերմաստիճանի բարձրացմանը և այդ պատճառով տուժել են ձկնատեսակները և բուսատեսակները, որոնք սովոր էն սառը ջրին: Սևանա լճի ձկնատեսակի քչացմանը նպաստեցին նաև ձկնակողերը, որոնց օգնությամբ այն ավելի դատարկվեց:
- 3. • Ջրի քանակի քչացման պատճառով ափամերձ շրջանները ճահճացել են, ջուրը վարագվել է ջրիմուռներով, պակասել է ջրում թթվածնի քանակը, ինչը մեծ վտանգ է ներկայացնում: • 2003թ ավարտին է հասցվում 1988թ երկրաշարժի պատճառով և պատերազմի պատճառով դադարեցված Որոտան-Արփա թունելի շինարարությունը և այդ ժամանակվանից Սևանի մակարդակը բարձրանում է 25-35 սմ-ով: • Այս ամենը Սևանալճի խնդիրների մի կողմն է: • Սրանց լուծումը շատ կարևոր է, բայց ես ցանկանում եմ խոսել մեկ այլ, ոչ պակաս կարևոր, հարցի շուրջ: • Ամեն ամառ բոլորս էլ գոնե մեկ անգամ գնում ենք Սևանա լիճ զմայլվելու, լողալու նրա սառնորակ ջրում: Մեր ցանկությունները մաքուր են բայց դրանցից բխող <<բարենորոգումները>> իսկական հանցանք են և մեծ բիծ է այդքան բարձր հնչող 2-րդ ամենաբարձրադիր քաղցրահամ ջրի համար:
- 4. • Մենք՝ հայերս, շատ ենք սիրում անընդհատ կրկնել, որ մեր Սևանի նմանը չկա: Երևի մտածում ենք, թե մեր խոսքերը մեր երկիր այցելած մարդկանց վրա կարող են տպավորուցյուն գործել: Բայց արի ու տես, որ դա այդպես չե, եթե չհաշվենք Wikipedia-ում գրված տողերը: • Մոտենում ես Սևանին և առաջին տպավորությունը հրաշալի կապուտակ հայլին է, որը հեռվից թանկարժեք քարի նման հառնում է հայացքիդ առջև:Բայց մոտենալուն համընդաց աջքիտ առջև բացվում են այնպիսի տեսարաններ որոնք տեսնելով մեծ հիասթափություն ես ապրում: Բարձրադիր կամ քաղցրահամ կոչվածը ցնդում է մտքիցդ, երբ հայացքտ ընկնում այս ու այնտեղ բուսած << հանգստյան գոտիներին >>: Ափի մոտ տեղադրված բազմագույն, անորակ <<դոմիկները>> , գարշահոտ, զզվելի, արտաքնոցները, քար ու քանդ տաղավարները, կոտրտված սեղաններն ու աթոռները հակակրանք են առաջացնում: Կանանչ, բնություն, բնական
- 5. • գոտի կոչվածը չկա: Մեքենաների, խորովածի ծխի զուգարանների գարշահոտության ֆոնի տակ մնացած Սևանը նման է մի ճահճացաց ջրափոսի, որի մեջ լողում են ամեն ինչ բացի իշխանից: • Խոսել Սևանի հիմնախնդիրների մասին... • Բոլորը խոսում են, խոսում անդադար, բայց գործը ցույց է տալիս, որ ամեն մի խոսող և Սևանի մասին եթերից ելույթ ունեցող ազդեցիկ մարդիկ գերեվարել են Սևանի մի մասնիկը և դարձրել փողի ու շահույթի վայր: • Կթվա, թե դեմ եմ հանգստյան գոտիներին կամ հանգստանալուն ու լողալուն: Դա իհարկե այդպես չե և այդ ամենը կարելի է անելի ավելի գեղեցիկ ու հնարավորինս զգույշ: Սևանի ափամերձ գոտիները պետք է, որ գտնվեն մեր երկրի հովանավորության ներքո ու ամեն, ոք, ով ցանկանում է գործենեություն ծավալել պետք է մտածի կանաչապատման բարենորոգման և ափամերձ շրջանները մաքուր պահելու մասին: Չպետք է լինեն քարից բետոնից և այլ շինարարական աղբից: Պետք է մտածել ոճի, թեթևության, գույնի, և այլ գործոնների մասին, ինչը կնպաստի Սևանը ներկայացնել 2-րդը աշխարհում որպես քաղցրահամ, բարձրադիր, գեղատեսիլ լիճ:
- 6. • Ջրի մակարդակի բարձրացմանն զուգահեռ շատ կառույցներ մնացին կիսավեր, ցցված ջրից դուրս: Պետք է ստիպել անցյալի տերերին ապամոնտաժել և մաքրել տեղանքը ու տնկել մի քանի տասնյակ ծառեր ու թփեր: Այ դա կլինի Սևանի հիմնախնդիրների լուծման մեթոդ: • Մենք սովոր ենք գնալ գնալ այլ երկրներ, օր՝. Եգիպտոս և բազմաթիվ ֆոտոներով ողողել համացանցը: Իսկ երբևե մտածել ենք, թե ինչ են նկարելու և ինչ են տեղադրելու համացանցում Սևան այցելած զբոսաշրջիկները:
- 7. • Ես գիտեմ, որ խոսել բոլորն էլ կարող են, բայց համոզված եմ, որ նրանք ովքեր խոսում են ձկնատեսակի պակասելուց կամ ջրի ախտոտվելուց իրենց թանկագին լուման ունեն այդ գործում: • Վերջում կասեմ, որ հիմնախնդրի լուծման համար մենք բոլորս պետք է սկսենք հենց մեզնից և ինքենրս չգնանք այդ <<գեղատեսիլ >> հանգստյան <<բուտկաներում>> հանգստանալու կամ փորձենք ինքներս չաղտոտենք ու չվնասենք կապուտաչյա Սևանին, որը երկրորդն է աշխարհում, որպես բարձրադիր քաղցրահամ լիճ: