3. Verbetering ondernemersvertrouwen in 2013,
maar terugval in 2014
NBB-barometer ondernemersvertrouwen technologische industrie
30.00
15.00
0.00
-15.00
-30.00
-45.00
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Bron: Nationale Bank, februari 2014
3
4. Leveringen: onverwachte daling
eind 2013, nulgroei in 2014
Evolutie in volume + seizoengezuiverd
- Forse daling van de
activiteit eind 2012
Evolutie van de industriële
leveringen (2008=100)
110
105
- Technisch herstel in
2013
100
95
90
- Onverwachte daling
productie eind 2013
85
80
75
Q3 14
Q1 14
Q3 13
Q1 13
Q3 12
Q1 12
Q3 11
Q1 11
Q3 10
Q1 10
Q3 09
Q1 09
Q3 08
70
Q1 08
- Nulgroei in 2014
Bron: ADSEI, PRODCOM & Agoria: Enquête vooruitzichten, december 2013
4
5. 2012-2013: 2 jaren van dalende productie
Evolutie van de leveringen
gecorrigeerd voor
prijschommeling
2012
2011
2013
2012
PERSP.
2014
2013
Building Technology
-8,2
1,7
4,8
-8,5
-6,6
-8,4
-1,5
3,0
-4,1
2,4
0,4
1,5
Production Technology &
Mechatronics
0,0
-4,7
-2,0
Energy Systems & Solutions
ICT (diensten + productie)
-7,8
1,8
-3,0
1,5
-0,9
4,8
Aeronautics, Space, Security &
Defence Technology
23,6
7,9
7,6
Transport Systems & Solutions
-6,0
-3,1
-7,1
-3,0
-5,0
-0,5
Materials Technology
Subcontracting
Contracting
TOTAAL
Source: ADSEI, PRODCOM & Agoria: enquête vooruitzichten januari 2014
5
6. Welke evoluties in technologische industrie?
Materials Technology
• Vooral producenten en verwerkers non-ferrometalen achteruit
• Dalende materiaalprijzen: goede graadmeter van conjunctuur
Subcontracting (metaalbewerking)
• Minder bestellingen van Metaalproducten & Machinebouw
Contracting
• Toenemend beroep op gespecialiseerde bedrijven voor installatie en
onderhoud op werven
• Lijdt onder oneerlijke buitenlandse concurrentie
6
7. Welke evoluties in technologische industrie?
Building Technology
• Moeilijke periode tussen 2008 en 2012 in EU-bouwsector
• Herstel in 2013 en 2014 wellicht ook beter
• Genuanceerd beeld: HVAC doet het goed
Production Technology & Mechatronics
• Beste graadmeter van de conjunctuur in de (technologische) industrie
• Dalende uitvoer
• Landbouw-, gereedschaps- en textielmachines deden het goed in 2013
Energy Systems & Solutions
• Uitblijven van investeringen in energiesector
7
8. Welke evoluties in technologische industrie?
ICT
•
•
•
•
IT-diensten: moeilijk 2013, maar structureel gezond
2014: groei van (business process) outsourcing, cloud computing en big data
Productie hoogtechnologische goederen & diensten daalt
Handel: omzetdaling door dalende prijzen / volumes stijgen lichtjes
Aeronautics, Space, Security & Defence Technology
•
•
Structureel gezond
Bestellingen blijven op hoog niveau
Transport Systems & Solutions
•
•
•
Inschrijvingen nieuwe voertuigen in Europa in de lift
Sluiting Ford en impact bij toeleveranciers zorgen voor daling
Inschrijvingen van vrachtwagens 2013 omhoog door pre-buying-effect Europese
regelgeving. Moeilijk jaarbegin 2014 verwacht
8
10. Analyse van terugval van activiteit in 2013 (en
nulgroei in 2014)
Herstructureringen en sluitingen in 2012 en 2013
• Gecumuleerd effect herstructureringen sinds 2008: -9%
• Gevolg van de slechtere financiële positie door de zware crisis van 20082009 en dalende concurrentiepositie
Daling van de uitvoer sinds eind 2012
• Vooral van non-ferro-metalen en machines
Verlies marktaandeel sinds 2009 door competitiviteitsprobleem
• België en Europa verliezen markten aan Azië en Amerika
10
11. Effect van de herstructureringen en sluitingen
115
30
Evolutie van de industriële leveringen (2008=100)
100
15
85
-0.5
-0.8
-2.8
0
-5.4
-9.0
2013
2012
2011
2010
2009
-15
2008
70
impact herstructureringen, stilleggingen, sluitingen (rechteras)
Globale index
Excl. herstructureringen, stilleggingen, sluitingen
Bron: ADSEI, Agoria, 2014
11
16. Daling van werkgelegenheid in 2013 en 2014
2012
2011
2013
2012
2014
2013
Production Technology & Mechatronics
-4,5
-2,2
-0,8
-1,9
0,0
Energy Systems & Solutions
-6,7
ICT (productie & diensten)
0,5
-3,7
-4,0
-4,9
-3,0
-3,1
-4,0
0,5
-0,3
1,8
0,9
-0,1
-9,4
0,9
3,0
1,7
2,6
0,7
0,9
-1,1
-8,4
-9,1
-1,0
Evolutie van de werkgelegenheid
Materials Technology
Subcontracting
Contracting
Building Technology
Aeronautics, Space, Security & Defence
Technology
Transport Systems & Solutions
TOTAAL
-2,9
Bron: enquête Vooruitzichten, Agoria, januari 2014 + PRODCOM
Hypothese Ford Genk: -50% in 2013 ; volledige sluiting eind 2014
16
17. Evolutie werkgelegenheid in de technologische
industrie (2008-2014)
310,000
305 000
300,000
290,000
280,000
270,000
271000
260,000
250,000
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
34 000 banen weg tussen december 2008 en december 2014
Inclusief sluiting Ford Genk
19. Evolutie van de investeringen sinds 2002
3,000
2,500
+7%
-3% -5%
2,000
1,500
1,000
500
0
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013* 2014**
Bron: NBB, Enquête vooruitzichten en jaarrekeningen, 2014, berekeningen Agoria
19
20. Investeringen achteruit in 2013 en 2014
2012
+7%
2013
-3%
2014
-5%
• Sterke daling in materials technology en elektronica
• Minieme stijging in metaalproducten,
elektrotechniek, machinebouw
en transport systems & solutions
• Daling in transport systems & solutions
• Stijging in materials technology
Bron: NBB, Enquête vooruitzichten en jaarrekeningen, 2014, berekeningen Agoria
20
22. Besluit
Activiteit
•
•
•
2013: 2de jaar op rij van dalende activiteit, achteruitgang van 6% tov 2011
Verwachte nulgroei in 2014
Export en marktaandeel gaan verder achteruit door dalend
concurrentievermogen
Jobs
•
•
Nettoverlies van 11.000 banen in 2012 en 2013 door herstructureringen
en sluitingen
2014: verdere verlies van 3000 banen verwacht
Investeringen
•
Liggen onder gemiddelde van afgelopen 2 decennia
22